Του Γιώργου Φιντικάκη
Απότομο φρένο στις διαρροές πελατών έφεραν οι εκπτώσεις της ΔΕΗ που, με τον τρόπο αυτό, κατάφερε τον Ιούλιο να σταματήσει προσωρινά την «αιμορραγία» της.
Σαν αποτέλεσμα, διατήρησε αμετάβλητο σχεδόν το μερίδιο της, στο 90,26% από 90,44% τον Ιούνιο, κάτι που δεν είναι και απαραίτητα καλό για την ίδια, αφού αν δεν χάσει μερίδια σταδιακά, αυτό θα χρειαστεί να γίνει με πιο βίαιο τρόπο αργότερα.
Στην πράξη, η στασιμότητα αυτή σημαίνει ότι θα πρέπει να διανυθεί μεγαλύτερη απόσταση μέχρι το 2017, και το πρώτο ορόσημο που έχει τεθεί από το μνημόνιο, δηλαδή την απόκτηση από τους ιδιώτες ανταγωνιστές της ΔΕΗ μεριδίου, ίσο με το 20% της αγοράς.
Το βάρος επομένως πέφτει στις υποχρεωτικές από τη ΔΕΗ δημοπρασίες πώλησης προθεσμιακών προϊόντων ρεύματος που ξεκινούν τον Σεπτέμβριο, και όπου η τιμή εκκίνησης πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να υπάρξει μαζική προσέλευση από τον ανταγωνισμό και ταχεία αύξηση του μεριδίου του.
Τυχόν αποτυχία των δημοπρασιών, και απομάκρυνση των μνημονιακών στόχων, θα ενεργοποιήσει και πάλι σενάρια πώλησης μονάδων και "Μικρής ΔΕΗ", κάτι που απεύχονται στη κυβέρνηση. Υπό αυτό το πρίσμα, τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην τιμή εκκίνησης της πρώτης δημοπρασίας, που θα ανακοινώσει, σύμφωνα με τις πληροφορίες τις επόμενες ημέρες το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας, και που δεν θα προμηνύει εκπλήξεις, αφού όλα δείχνουν ότι θα διαμορφωθεί σε επίπεδα ελαφρώς κάτω από την τρέχουσα Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), δηλαδή κάπου κοντά στα 38 ευρώ η μεγαβατώρα.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η συμμετοχή των ιδιωτών στη δημοπρασία, με βάση τα όσα οι ίδιοι λένε, θα είναι ισχυρή. Κι αυτό καθώς θα τους διασφαλίζει σταθερή τιμή για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (π.χ. για 12 μήνες), όταν όλα τα δεδομένα συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η ΟΤΣ πρόκειται να αυξηθεί, εξαιτίας των ανοδικών τάσεων στην αγορά καυσίμων.
Σύμφωνα με τη μνημονιακή υποχρέωση, η πρώτη δημοπρασία θα αφορά ποσότητες ίσες με το 8% της κατανάλωσης του 2015, και οι παραδόσεις ενέργειας στους ιδιώτες θα ξεκινήσουν μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους. Δεδομένου ότι πέρυσι, η ζήτηση διαμορφώθηκε στις 51.430 γιγαβατώρες, αυτό σημαίνει ότι η δημοπρασία θα αφορά 4.114 γιγαβατώρες. Άρα, από την πρώτη κιόλας φάση, θα δεσμευθεί παραγωγικό δυναμικό λιγνιτών και υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ ίσο με περίπου 1400MW. Συνολικά, οι δημοπρασίες θα πρέπει να οδηγήσουν σε μείωση του ποσοστού της ΔΕΗ στη λιανική κατά 20% έως το 2017, και κάτω του 50% ως το 2019.
Τι απέγινε η εταιρεία με τους 400.000 πελάτες;
Την ίδια στιγμή, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι ανακοινώσεις από τον πρόεδρο της ΔΕΗ Μ. Παναγιωτάκη για το πως θα υποδεχθεί η επιχείρηση το άνοιγμα της αγοράς. Τον Ιούνιο από το βήμα του συνεδρίου του "Economist", ο επικεφαλής της ΔΕΗ είχε προαναγγείλει ότι μέχρι το Σεπτέμβριο θα έχει δημιουργηθεί η πρώτη εταιρεία λιανικής στην οποία και επρόκειτο να μεταφερθούν 400.000 πελάτες της επιχείρησης, από όλες τις κατηγορίες, προκειμένου μετά να πουληθεί σε ιδιώτες. Στόχος της κίνησης ήταν να ελέγξει η ίδια η ΔΕΗ την υποχρεωτική μείωση του μεριδίου της, χάνοντας όχι μόνο τους καλούς πελάτες, όπως συμβαίνει σήμερα, αλλά και μέρος από τους "προβληματικούς", δηλαδή όσους δεν πληρώνουν στην ώρα τους ή αφήνουν μηδενικά περιθώρια κέρδους (π.χ. αγρότες). Η προσδοκία της ΔΕΗ ήταν (και παραμένει) ότι αν το προϊόν που θα "βγάλει" προς πώληση είναι ελκυστικό για τους ιδιώτες προμηθευτές και πράγματι περπατήσει -έστω και με αργούς ρυθμούς καθώς αποτελεί μια χρονοβόρα διαδικασία- τότε θα μειωθούν και οι ποσότητες ενέργειας που θα υποχρεούται να βγάζει στις δημοπρασίες, με την αναγκαιότητα των οποίων ουδέποτε συμφώνησε. Το ερώτημα βέβαια εδώ είναι, για ποιο λόγο ένας ιδιώτης ανταγωνιστής της ΔΕΗ να προσθέσει στο υγιές σήμερα χαρτοφυλάκιό του πελάτες με χαμηλά περιθώρια κέρδους ή πελάτες που δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς τους; Πόσο μάλλον όταν χωρίς να επενδύσει, μπορεί, να κερδίζει μόνο τους "καλούς" πελάτες της επιχείρησης προσφέροντάς τους εκπτώσεις. Ερωτήματα σαν κι αυτό όμως, θα απαντηθούν μόνο στην πράξη.
Τα στοιχεία της αγοράς τον Ιούλιο
Το μόνο σίγουρο για την ώρα είναι ότι η διαρροή πελατών από τη ΔΕΗ έχει φρενάρει, εξέλιξη εν πολλοίς αναμενόμενη. Αφενός, επειδή από την 1η Ιουλίου η ΔΕΗ ξεκίνησε την έκπτωση 15% για τους καταναλωτές που εξοφλούν εμπρόθεσμα τους λογαριασμούς τους, κίνηση που έτυχε μεγάλης επικοινωνιακής προβολής μέσα από αντίστοιχη διαφημιστική καμπάνια. Αφετέρου, επειδή η πλειονότητα των ιδιωτών προμηθευτών αποφάσισε να βάλει φρένο στις αντίστοιχες διαφημιστικές καμπάνιες, περιμένοντας τις δημοπρασίες του Σεπτεμβρίου.
Έτσι, τα στοιχεία που ανακοίνωσε για τον Ιούλιο ο Λειτουργός της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ), δείχνουν ότι η ΔΕΗ διατηρεί μερίδιο 90,26% με τους ιδιώτες να βρίσκονται στο 9,74% έχοντας κερδίσει τον Ιούλιο ένα μόλις 0,18%, όταν όλο το προηγούμενο διάστημα, προσέθεταν κάθε μήνα μερίδιο άνω του 1%. Στην πρώτη θέση μεταξύ των ιδιωτικών εταιρειών παρέμεινε ο Ήρωνας με 2,7% ενώ ακολουθούν η Protergia (2,34%), η Elpedison (2,22%) η NRG Trading (0,73%), η Volterra (0,55%), η Watt + Volt (0,54%), και η Green (0,41%).
Το παιχνίδι βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, πόσο μάλλον όταν δεν έχουν ακόμη φανεί οι επιπτώσεις από τις συνεργασίες που εγκαινίασαν τον Ιούνιο και Ιούλιο οι ιδιώτες του ρεύματος με εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Η Protergia με την Cosmote και η ΗΡΩΝ με την Wind. Ήδη, τα μεν πακέτα ρεύματος της Protergia προωθούνται από το δίκτυο των 450 καταστημάτων Cosmote και Γερμανός σε όλη την Ελλάδα, ενώ αντίστοιχα ξεκινά η διανομή των προϊόντων του ΗΡΩΝΑ από τα 135 καταστήματα της Wind. Το φθινόπωρο αναμένεται να ανακοινωθεί και η συνεργασία της Elpedison με τη Vodafone, ενώ αντίστοιχες κινήσεις σχεδιάζει και η ΔΕΗ που συζητά τη διάθεση των προϊόντων της μέσω του δικτύου των ΕΛΤΑ.
