Ασταμάτητη συνεχίζεται η κατακρήμνιση της τουρκικής λίρας, η οποία είδε την ισοτιμία της σήμερα να καταρρέει εκ νέου φτάνοντας πάνω και από τις 13,46 λίρες/δολάριο, με τον Ερντογάν να δηλώνει ότι η Τουρκία βρίσκεται σε «οικονομικό πόλεμο» για την ανεξαρτησία της και τον πρώην υποδιοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας να απευθύνει έκκληση για τερματισμό του «παράλογου πειράματος» του τούρκου προέδρου.
Ειδικότερα, το τουρκικό νόμισμα έφτασε σήμερα υποχωρεί κατά 15% με την ισοτιμία του έως και τις 13,465 λίρες ανά δολάριο ΗΠΑ. Στην πορεία της ημέρας μάζεψε μέρος από τις απώλειες στο 8% με την ισοτιμία του ζεύγους λίγο πάνω από το 12,346, ωστόσο το απόγευμα ξεκίνησε νέος κύκλος πιέσεων και πλέον βρίσκεται στο 12,9 με διψήφια ποσοστιαία πτώση ξανά 13,3%.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, από την αρχή του 2021 η λίρα έχει χάσει πλεον περισσότερο από το 40% της αξίας της, έχοντας καταγράψει βουτιά που ξεπερνά το 20% μόνο κατά την τελευταία εβδομάδα.
Η εξέλιξη πυροδοτεί αλυσιδωτές αντιδράσεις στην τουρκική οικονομία, καθώς μεγάλες επιχειρήσεις σταματούν να δέχονται συμβόλαια σε τουρκικές λίρες και εναλλακτικά ζητούν είτε την καταβολή μετρητών είτε πληρωμές σε δολάρια και ευρώ. Αναλυτές σημειώνουν με νόημα ότι ο Ερντογάν έφτασε το όχημα της τουρκικής οικονομίας στην κορυφή του λόφου και έσπασε τα φρένα, αφήνοντας την οικονομία στο έλεος της καταστροφής.
Ξένα μέσα μεταδίδουν ότι εξαιτίας της υπερβολικής μεταβλητότητας του τουρκικού νομίσματος και της κατρακύλας των τελευταίων ημερών, οι χονδρέμποροι και οι παραγωγοί πρώτων υλών αδυνατούν και τιμολογήσουν, γεγονός που δυσκολεύει την υπογραφή συμβολαίων. Οι πωλητές ανησυχούν ότι δεν θα μπορούν να αντικαταστήσουν τα προϊόντα που πωλούν, καθώς οι νέες παραλαβές θα είναι σε τιμές στις οποίες δεν θα βρίσκουν αγοραστές. Συνήθως στην τουρκική αγορά οι παραγγελίες γίνονταν με υποσχετικές 6 μηνών όμως πλέον ακόμη και οι δύο ημέρες μοιάζουν πολλές, σημειώνει η τουρκική εφημερίδα Dunya, επικαλούμενη δηλώσεις παραγόντων της αγοράς.
Αφορμή για τη νέα κατάρρευση της ισοτιμίας της λίρας έδωσε η σταθερή επιμονή του προέδρου Ερντογάν απέναντι σε κάθε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, την οποία επανέλαβε χτες, με τον πρώην αναπληρωτή κεντρικό τραπεζίτη Σεμίχ Τουμέν που αποπέμφθηκε τον περασμένο μήνα, να απευθύνει έκκληση μέσω twitter για τερματισμό του «παράλογου αυτού πειράματος».
Συγκεκριμένα, σε ανάρτησή του ο κ. Τουμέν αναφέρει «Αυτό το παράλογο πείραμα που δεν έχει καμία πιθανότητα επιτυχίας πρέπει να εγκαταλειφθεί αμέσως και πρέπει να επιστρέψουμε σε ποιοτικές πολιτικές που προστατεύουν την αξία της τουρκικής λίρας και την ευημερία του τουρκικού λαού».
Başarı şansı olmayan bu irrasyonel deneyi bir an önce terkedip Türk lirasının değerini koruyacak, Türk halkının refahını gözetecek kaliteli politikalara bir an önce dönmemiz gerekiyor.
— Semih Tümen (@SemihTumen) November 23, 2021
Bunu nasıl yapacağımızı yeniden hatırlamakta fayda var👇 https://t.co/9qJExWeDbZ
Η διαρκής φτωχοποίηση του πληθυσμού στην Τουρκία εντείνει τις πιέσεις προς τον Ερντογάν και δεν αποκλείεται όλη αυτή η δυσάρεστη κατάσταση δύο χρόνια πριν τις προεδρικές εκλογές να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και προσπάθειες του τούρκου προέδρου να εξαγάγει μέρος της κρίσης.
Όπως επισημαίνει το πρακτορείο Reuters, η λίρα έχει μακράν τη χειρότερη απόδοση από τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών φέτος, κυρίως λόγω των απερίσκεπτων πολιτικών και της πρόωρης νομισματικής χαλάρωσης.
Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη Πέμπτη η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 100 μονάδες βάσης, χαμηλότερα κατά 15% περίπου από το πληθωρισμό που βρίσκεται στο 20%, σηματοδοτώντας περαιτέρω χαλάρωση.
Συνολικά από τον Σεπτέμβριο τα επιτόκια της έχουν μειωθεί κατά 400 μονάδες βάσης, σε κάτι που οι αναλυτές χαρακτηρίζουν επικίνδυνο νομισματικό λάθος δεδομένων των βαθιά αρνητικών πραγματικών επιτοκίων, ειδικά δεδομένου ότι σχεδόν όλες οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη έχουν αρχίσει ήδη ή προετοιμάζονται να συσφίξουν την πολιτική τους.
Από την πλευρά του ωστόσο, ο πρόεδρος Ερντογάν υπερασπίστηκε χτες για ακόμα μία φορά την πολιτική που ακολουθεί, δηλώνοντας ότι ... μία πιο σφιχτή πολιτική δεν θα μειώσει τον πληθωρισμό.
«Απορρίπτω πολιτικές που θα μικρύνουν τη χώρα μας, θα την αποδυναμώσουν, θα καταδικάσουν τους πολίτες μας στην ανεργία, την πείνα και τη φτώχεια», ανέφερε ο Ερντογάν σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
Παράλληλα, δήλωσε αποφασισμένος «να κερδίσει τον οικονομικό πόλεμο για την ανεξαρτησίας μας», πυροδοτώντας την περαιτέρω κατάρρευση του τουρκικού νομίσματος.
Χαρακτηριστικό είναι ότι η Societe Générale τονίζει πως η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας χρειάζεται να πραγματοποιήσει «έκτακτη» αύξηση το συντομότερο, ακόμη και στον επόμενο μήνα, για να αυξήσει τα επιτόκιο στο 19% μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2022.
«Οι κίνδυνοι είναι περισσότερο στην κατεύθυνση της υποτίμησης», δήλωσε αναλυτής της Generali Insurance Asset Management, προσθέτοντας ότι αναμένει η αναταραχή στην Τουρκία να έχει περιορισμένο αντίκτυπο σε άλλες αναδυόμενες αγορές και assets.