Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Την ώρα που η χώρα μας ζει στον ρυθμό της ακραίας πόλωσης, των επιδομάτων και της πολιτικής μιζέριας, η απειλή από το εξωτερικό μεγαλώνει καθώς το παγκόσμιο εμπόριο κινδυνεύει με γενικευμένη σύρραξη. Αν δεν υπάρξουν σημάδια αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας μέσα στις επόμενες εβδομάδες τότε ο εμπορικός πόλεμος δεν αποκλείεται να ξεφύγει από κάθε έλεγχο και να προκαλέσει τεράστια προβλήματα στην παγκόσμια οικονομία.
Και μπορεί η ελληνική οικονομία να είναι πολύ μικρή για να λάβει μέρος στη σύρραξη αφού δεν πουλάει αυτοκίνητα στις ΗΠΑ, όπως η Γερμανία, αλλά ενδεχόμενη ραγδαία επιδείνωση του κλίματος θα απομακρύνει οριστικά τις ξένες επενδύσεις από τη χώρα μας και πλέον θα έχουμε να «παλέψουμε» όχι μόνο με τη δική μας εσωστρέφεια αλλά και με ένα ζοφερό διεθνές περιβάλλον.
Αυτό που στην ουσία γίνεται σήμερα είναι ότι τόσο ο Ντόναλντ Τραμπ όσο και ο Σι Τζινπίνγκ απειλούν ο ένας τον άλλο ότι θα επιβάλλουν δασμούς σε όλες τις συναλλαγές προϊόντων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου. Οι ΗΠΑ αύξησαν τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα 200 δις. δολαρίων από το 10% στο 25% και ετοιμάζονται να φορολογήσουν με 25% τις υπόλοιπες εισαγωγές αγαθών από την Κίνα. Η κινεζική κυβέρνηση από την πλευρά της έχει ανακοινώσει ότι θα «απαντήσει» επιβάλλοντας δασμούς την 1η Ιουνίου σε αμερικανικά προϊόντα ύψους 60 δισ. δολαρίων.
Ορισμένοι, μάλιστα, από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς οίκους στον κόσμο εκτιμούν ότι τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα πριν βελτιωθούν, αφού δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ εισέρχεται σύντομα σε έτος προεδρικών εκλογών. Θεωρείται δεδομένο ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα κάνει τα πάντα για να ανανεώσει τη θητεία του και ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα είναι μία διαδικασία τις επιπτώσεις της οποίας έχει δοκιμάσει αρκετές φορές σαν να κάνει πρόβα για αυτά που έρχονται.
Goldman Sachs, JP Morgan, Nomura, Capital Economics και άλλοι αναλυτές πιστεύουν πλέον ότι οι πιθανότητες γενίκευσης του εμπορικού πολέμου έχουν αυξηθεί σε επικίνδυνο βαθμό. Ενδεικτικά, η Nomura δίνει 65% πιθανότητες να επιβάλλει ο Τραμπ δασμούς 25% σε κινεζικά προϊόντα ύψους 300 δισ. δολαρίων έως το τέλος του έτους, ενώ η Goldman δίνει 20% πιθανότητες να επιβάλλει δασμούς στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα.
Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι αν ο «χρησμός» της Goldman επιβεβαιωθεί θα είναι σαν να παρασύρει ο Τραμπ τη Γερμανία στο… βάλτο της ύφεσης. Όπως σημειώνει η Goldman, στην περίπτωση που οι αμερικανικές εισαγωγές ευρωπαϊκών αυτοκινήτων μειωθούν κατά 25%, τότε εκτιμάται ότι η Γερμανική οικονομία θα δεχθεί πλήγμα στο ΑΕΠ έως και 0,4 ποσοστιαίες μονάδες που σημαίνει με τα σημερινά δεδομένα ότι θα πέσει σε ύφεση. Και έτσι θα ξεκινήσει ένα ντόμινο με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Προφανώς και η Ευρώπη θα προσπαθήσει να απαντήσει για να αντισταθμίσει τις απώλειες, όμως αυτός ακριβώς είναι ο φόβος και ο τρόμος των αναλυτών. Ότι αν δεν πέσουν οι τόνοι θα οδηγηθούμε σε μία κατάσταση διαδοχικών πυρών – υπό τη μορφή αντιποίνων – μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου. Και μόνο ο αντίκτυπος στο επενδυτικό κλίμα είναι ικανός να προκαλέσει νέα παγκόσμια κρίση.
Είναι ενδεικτικό ότι στη Wall Street η νευρικότητα έχει αυξηθεί τόσο πολύ που το μεγαλύτερο χρηματιστήριο του κόσμου μοιάζει με περιφερειακή αγορά της οποίας το κλίμα διαμορφώνεται καθημερινά με πρωτόγνωρα μεγάλες διακυμάνσεις ανάλογα με την… ειδησεογραφία της ημέρας ή τα tweets του Τραμπ. Μόνο χθες, οι βασικοί δείκτες έφτασαν να υποχωρούν σε ποσοστό άνω του 2% με τον Dow να χάνει πάνω από 400 μονάδες, σε ένα φαινόμενο που πλέον ενώ παλαιότερα θα σήμαινε συναγερμό, σήμερα δεν προκαλεί καμία έκπληξη.
Στην Ευρώπη, Λονδίνο, Φρανκφούρτη, Παρίσι και Μιλάνο βρέθηκαν στο κόκκινο με απώλειες έως και άνω του 2%, ενώ ανάλογη ήταν η εικόνα και στην Ασία με τον κινεζικό δείκτης Shenzhen να καταγράφει πτώση 2,56% και τις μετοχές των εταιρειών να συνεχίζουν την ελεύθερη πτώση μετά τις αναφορές για ένταξή τους στη μαύρη λίστα του Λευκού Οίκου την οποία εγκαινίασε η Huawei.
Πότε θα ξέρουμε τι μέλλει γενέσθαι; Ο Αμερικανός πρόεδρος θα συναντήσει τον Κινέζο ομόλογό του τον Ιούνιο στη συνεδρίαση του G20 οπότε μέχρι τότε δεν αναμένεται να υπάρξουν ουσιαστικές εξελίξεις. Οι προσδοκίες δεν είναι μεγάλες αφού η JP Morgan προειδοποιεί ότι στο τέλος Ιουνίου θα έχουμε και νέους δασμούς.
