Του Γιώργου Φιντικάκη
Την κριτική όσων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι καθυστερούν οι αποκρατικοποιήσεις επιβεβαιώνει το περιεχόμενο του νέου επικαιροποιημένου προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ.
Ακτινογραφώντας τη λίστα με τις συνολικά 24 ιδιωτικοποιήσεις που εγκρίθηκε την Παρασκευή από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), αποκαλύπτονται αναλυτικά οι ανασχετικοί παράγοντες που βρίσκονται πίσω από τις συνεχείς καθυστερήσεις, όπως το κατενάτσιο υπουργών, η έλλειψη πολιτικής βούλησης, η αδυναμία της δημόσιας διοίκησης, η πολυπλοκότητα και το χαμηλό επίπεδο ωρίμανσης έργων, με αποτέλεσμα να στερείται η οικονομία από σημαντικά οφέλη.
Στην περίπτωση για παράδειγμα της Εγνατίας Οδού, εντοπίζονται όχι μία, ούτε δύο, αλλά συνολικά… 13 εκκρεμότητες που εξηγούν γιατί ο διαγωνισμός έχει μπει στο πάγο, με την ευθύνη να βαρύνει σε μεγάλο βαθμό τον αρμόδιο υπουργό Υποδομών Χρ. Σπίρτζη. Τυχαίο δεν είναι ότι απουσιάζει ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του διαγωνισμού, όπως άλλωστε συμβαίνει και με το Ελληνικό, το άλλο μεγάλο «Γεφύρι της Άρτας» των ελληνικών αποκρατικοποιήσεων.
Στον τομέα των υπολοίπων ακινήτων, τέσσερα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού στο Αφάντου της Ρόδου, και ακόμη δεν έχουν υπογραφεί τα συμβόλαια με τους επενδυτές, ενώ ταυτόχρονα, παρ'' ότι εξαγγέλλεται επί χρόνια η αξιοποίηση των ιαματικών πηγών, όπως Καμμένα Βούρλα, Θερμοπύλες και Κύθνο, διαβάζουμε ότι αυτή ακόμη εξαρτάται από την έκδοση ειδικών χωροταξικών σχεδίων και την επίλυση σειράς θεμάτων, όπως παλαιά ερειπωμένα κτίσματα για τα οποία εξετάζονται διάφορες εναλλακτικές.
Στο μέτωπο της ενέργειας, οι καθυστερήσεις από το ΥΠΕΝ σχετικά με το διαχωρισμό της ΔΕΠΑ σε υποδομές και σε εμπορία, έχουν πάει πίσω την προκήρυξη του διαγωνισμού για το εμπορικό κομμάτι, ενώ το ναυάγιο του διαγωνισμού με τους λιγνίτες της ΔΕΗ, μεταθέτει ολοένα και περισσότερο στο απώτερο μέλλον τις όποιες αποφάσεις για το 17% της ΔΕΗ. Στο ψυγείο έχουν μπει επίσης εδώ και καιρό, για λόγους πολιτικού κόστους, και οι αποφάσεις για τη πώληση των μειοψηφικών ποσοστών της ΕΥΔΑΠ (11,33%) και ΕΥΑΘ (24,02%).
Έχει ακόμη δρόμο το Ελληνικό
Αν και τους τελευταίους μήνες έχει συντελεσθεί κάποια πρόοδος, εντούτοις διαβάζοντας κανείς τα επόμενα βήματα στην υπόθεση του Ελληνικού συνειδητοποιεί ότι ακόμη και το στοίχημα να κλείσει η συναλλαγή μέσα στο 2019, δεν είναι βέβαιο. Τυχαίο δεν είναι ότι το ΤΑΙΠΕΔ έχει αποφύγει αυτή τη φορά να ορίσει ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της συναλλαγής. Κι αυτό καθώς η αποκρατικοποίηση έχει ακόμη δρόμο μπροστά της καθώς εκκρεμούν ακόμη έξι σημαντικά βήματα μέχρι τη μεταβίβαση της έκτασης στην Lamda Development.
Εκκρεμούν συγκεκριμένα η διενέργεια διαγωνισμού για τη χορήγηση άδειας καζίνο, η υποβολή μελέτης σχεδίου γενικής οργάνωσης του Μητροπολιτικού Πάρκου, η έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων για τη χωροθέτηση και πολεοδόμηση των περιοχών ανάπτυξης του Ελληνικού, η ολοκλήρωση της μετεγκατάστασης ιδιωτών (νυκτερινό κέντρο Ακρωτήρι, κάρτ), όπως επίσης η διανομή δικαιωμάτων κυριότητας επί της έκτασης μεταξύ Δημοσίου και ΤΑΙΠΕΔ, και η μεταβίβαση των εμπράγματων δικαιωμάτων από το ΤΑΙΠΕΔ στην Ελληνικόν ΑΕ.
Ούτε μία, ούτε 2, αλλά…13 εκρεμμότητες με Εγνατία
Το μεγάλο αγκάθι λέγεται Εγνατία Οδός, όπου είναι τόσο πολλές οι εκκρεμότητες ώστε το Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ, δεν αναφέρει ούτε καν ένα… ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης. Απλά περιλαμβάνει ένα κατάλογο από συνολικά 13 εκκρεμότητες που αφορούν στην πλειοψηφία τους το υπουργείο Υποδομών, προκειμένου να προχωρήσει ο βαλτωμένος διαγωνισμός για την παραχώρηση του αυτοκινητοδρόμου.
Εδώ και καιρό ο επικεφαλής του ΥΠΟΜΕΔΙ, Χρ. Σπίρτζης καθυστερεί συστηματικά λόγω πολιτικού κόστους να τις υλοποιήσει, με πρώτες και καλύτερες την έναρξη κατασκευής μετωπικών και πλευρικών σταθμών διοδίων. Χαρακτηριστικό είναι ότι εκκρεμεί η έκδοση ΚΥΑ για τη λειτουργία των έτοιμων σταθμών διοδίων σε Ωραιόκαστρο, Ασπροβάλτα παρ' ότι αυτή έπρεπε να είχε εκδοθεί εντός μιας εβδομάδας από την ολοκλήρωσή τους, τον Οκτώβριο και Νοέμβριο αντίστοιχα.
Εκκρεμεί η υποβολή των φακέλων για την αδειοδότηση των σηράγγων, η έκδοση των απαιτούμενων αδειών από το ΥΠΕΝ για την έναρξη των έργων στο σταθμό διοδίων Καβάλας, ενώ αγνοείται η νέα τιμολογιακή πολιτική διοδίων, καθώς η DG Move έχει εδώ και καιρό επιστρέψει πίσω την πρόταση του ΥΠΟΜΕΔΙ, το οποίο έχει αποστείλει καινούργια.
Ανάμεσα στις εκκρεμότητες είναι ο ακριβής υπολογισμός του κόστους βαριάς συντήρησης του οδικού άξονα (δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι σήμερα), το οποίο αποτιμάται σε 5-6 δισ. ευρώ, δηλαδή όσο σχεδόν κόστισε η κατασκευή της Εγνατίας Οδού.
Αν και ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί εδώ και πάνω από χρόνο, και παρ' ότι στο δεύτερο στάδιο έχουν περάσει επτά όμιλοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εντούτοις αυτός βρίσκεται στον αέρα. Σε αντίθεση με πολλά άλλα περιουσιακά στοιχεία του ΤΑΙΠΕΔ, για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού δεν αναφέρεται συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα στο ADP.
Ξεμπλοκάρουν τα 10 προς παραχώρηση λιμάνια
Το δικαίωμα υποπαραχώρησης δραστηριοτήτων των δέκα περιφερειακών λιμανιών της χώρας, εκχωρεί στο ΤΑΙΠΕΔ το νομοσχέδιο του υπ. Ναυτιλίας που βρίσκεται στη Βουλή. Πρόκειται για τα λιμάνια Αλεξανδρούπολης, Βόλου, Ελευσίνας, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου, Καβάλας, Κέρκυρας, Λαυρίου, Πάτρας και Ραφήνας.
Η αρχή των υποπαραχωρήσεων στους περιφερειακούς λιμένες εκτιμάται ότι θα γίνει μέσα στο 1ο τρίμηνο του 2019, με τους λιμένες της Βορείου Ελλάδος και συγκεκριμένα με την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα.
Ταυτόχρονα με την ψήφιση του νόμου κυρώνονται όλες οι παλιές συμβάσεις παραχώρησης των δέκα περιφερειακών λιμένων στους οργανισμούς λιμένων που σήμερα τους διαχειρίζονται. Αυτό επιβλήθηκε επειδή οι συμβάσεις υποπαραχώρησης που θα επιδιώξει στο μέλλον το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να κυρωθούν επίσης μέσω νόμου στην ελληνική Βουλή.
Ο υποπαραχωρησιούχος θα καταβάλλει έως 5% των ακαθάριστων ετήσιων εσόδων του προς τον οικείο οργανισμό λιμένος.
Η ΔΕΠΑ και τα ΕΛΠΕ
Στο κεφάλαιο της ΔΕΠΑ, η ιδιωτικοποίηση του εμπορικού σκέλους θα ξεκινήσει ένα μήνα μετά τη ψήφιση στη Βουλή του νομοσχεδίου για τον εταιρικό της μετασχηματισμό και τη διχοτόμησή της. Πρόκειται για την πώληση του 50,1% της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Σε δεύτερη φάση θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για το 14% της ΔΕΠΑ Υποδομών.
Στα ΕΛΠΕ, η υποβολή δεσμευτικών προσφορών από τα δύο ζευγάρια που έχουν προκριθεί στη τελική φάση του διαγωνισμού, τοποθετείται μέσα στο 1ο τρίμηνο του 2019, ενώ σαν οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής αναφέρεται ο φιλόδοξος στόχος αυτό να έχει γίνει στο 1ο εξάμηνο του 2019.
Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών
Άμεσα ξεκινά η προετοιμασία για τη πώληση του 30% των μετοχών του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών και ενώ προ ημερών ψηφίστηκε στη Βουλή η 20ετής παράταση (έως το 2046) της σύμβασης του ΔΑΑ με το Δημόσιο.
Κινητικότητα με μαρίνες
Κινητικότητα επικρατεί και στις μαρίνες, όπου στη περίπτωση του Αλίμου υποβλήθηκαν προ ημερών τρεις προσφορές από Lamda, Άκτωρ και ΑΒΙΑΡΕΠΣ, στη περίπτωση της Χίου έχει ζητηθεί βελτιωμένη προσφορά, ενώ μέσα στο 1ο εξάμηνο αναμένεται να πρόσληψη συμβούλου για το διαγωνισμό αξιοποίησης της μαρίνας Μυκόνου, ενώ πιο πίσω βρίσκονται οι παραχωρήσεις σε Αρετσού, Αργοστόλι, Ζάκυνθος, Ρόδος και Ιτέα.
Στους επόμενους ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ
Αναφορικά με τις συμμετοχές του ΤΑΙΠΕΔ σε ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, είναι προφανές εδώ και καιρό ότι τίποτα δεν πρόκειται να προχωρήσει από την παρούσα κυβέρνηση. Για παράδειγμα στο σκέλος του 17% της ΔΕΗ, αναφέρεται μονολεκτικά ότι το ΤΑΙΠΕΔ αξιολογεί τις εναλλακτικές στρατηγικές επιλογές αξιοποίησης, ενώ είναι γνωστό ότι τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί, όσο δεν ξεκαθαρίζει το τοπίο με τις λιγνιτικές μονάδες.
Στο κεφάλαιο της ΕΥΔΑΠ και της πώλησης του 11,33%, για το οποίο είχαν κάποτε εκδηλώσει ενδιαφέρον γαλλικοί όμιλοι, το επιχειρησιακό σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ επαναλαμβάνει τη μόνιμη αναφορά ότι πρόκειται να προσληφθεί σύμβουλος για την αξιοποίηση του ποσοστού της. Εκκρεμούν πάντως η αναθεώρηση και χρονική επέκταση της σύμβασης παραχώρησης μεταξύ Δημοσίου και ΕΥΔΑΠ, καθώς επίσης ο προσδιορισμός της τιμολογιακής της πολιτικής και του κόστους παροχής υπηρεσιών ύδατος.
Τα ίδια πάνω- κάτω ισχύουν και για την αξιοποίηση του 24,02% της ΕΥΑΘ όπου αναφέρεται ότι αξιολογείται το επιχειρηματικό της σχέδιο, και ότι εκκρεμούν ο καθορισμός της τιμολογιακής της πολιτικής, ο προσδιορισμός κόστους παροχής υπηρεσιών ύδατος, και η πρόσληψη συμβούλου για την αξιοποίηση του ποσοστού της.
Βαβέλ με τα ακίνητα
Εντύπωση προκαλεί ότι τέσσερα χρόνια μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για το μεγάλο ακίνητο της Αφάντου στη Ρόδο και ακόμη εκκρεμεί σειρά αποφάσεων προκειμένου να υπογραφούν τα συμβόλαια με τους δύο επενδυτές. Επτά συνολικά βήματα εκκρεμούν για να πέσουν οι υπογραφές, προκειμένου τα δύο ακίνητα έκτασης 1.615 στρεμμάτων να περάσουν στα χέρια των επενδυτών, δηλαδή στην M.A. Angeliades Inc. του Ελληνοαμερικανού Μ. Αγγελιάδη, και στην Αegean Sun Investments του Κύπριου επιχειρηματία Νικολή Νικολαΐδη.
Σύμφωνα με το επιχειρησιακό πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ, εκκρεμούν ακόμη η έκδοση πιστοποιητικού τελεσιδικίας από τη Διεύθυνση Δασών Δωδεκανήσου, η δημοσίευση διοικητικής πράξης παραχώρησης χρήσης αιγιαλού και παραλίας, η καταγραφή και τακτοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων, όπως και η σύσταση τριών εταιρειών ειδικού σκοπού για την εισφορά του δικαιώματος στον επενδυτή για το Ν. Αφάντου.
Το χρονοδιάγραμμα για το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής τοποθετείται στο πρώτο τρίμηνο του 2019. Όσοι, ωστόσο, παρακολουθούν τη συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση διατηρούν επιφυλάξεις. Το ίδιο χρονοδιάγραμμα έχει οριστεί και για τη μεταβίβαση μετοχών του ακινήτου Castello Bibelli στη Κέρκυρα.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει το σκέλος των ιαματικών πηγών, με πιο εμβληματικές αυτές στα Καμμένα Βούρλα. Επιχειρούνται να αξιοποιηθούν εδώ και χρόνια, και παρ' ότι πρόκειται για μια μεγάλη έκταση 468 στρεμμάτων, εντούτοις μια σειρά από κτίρια, στη πλειοψηφία τους εγκαταλελειμμένα, εμποδίζουν το εγχείρημα.
Τέτοιο κτίριο, σύμφωνα με το πλάνο του ΤΑΙΠΕΔ, είναι το ξενοδοχείο «Γαλήνη», το οποίο είχε εκμισθωθεί στην Εθνική Τράπεζα, που με τη σειρά της το είχε υπεκμισθώσει στον όμιλο Μήτση, διατηρώντας ταυτόχρονα δικαίωμα προτίμησης σε περίπτωση μελλοντικής αξιοποίησης.
Επομένως για να προχωρήσει η παραχώρηση της Λουτρόπολης σε ιδιώτη, απαιτείται αφενός η τυπική λύση της σχέσης με ταυτόχρονη παραίτηση της ΕΤΕ από το δικαίωμα προτίμησης. Έτερη γνωστή λουτρόπολη, με εγκαταλελειμμένες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, είναι αυτή στις Θερμοπύλες.
Η συνολική έκταση είναι περίπου 785 στρέμματα, αλλά εκκρεμεί η οριστικοποίηση των χρήσεων και όρων δόμησης στην αρχαιολογική ζώνη Β, όπως αυτή προέκυψε έπειτα από απόφαση του υπ. Πολιτισμού.
Δείτε εδώ το αναθεωρημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης του ΤΑΙΠΕΔ όπως εγκρίθηκε από το ΚΥΣΟΙΠ στις 15/2/2019.
