Του Τάσου Ι. Αβραντίνη
Τι αλλάζει στις 21 Αυγούστου; Λήγει το τρέχον πρόγραμμα χρηματοδότησης της χώρας. Δικαιούται η κυβέρνηση να πανηγυρίζει την έξοδο από το Μνημόνιο; Τυχόν καταφατική απάντηση δεν είναι τίποτε άλλο από χοντροκομμένη προπαγάνδα και προσπάθεια –για μια ακόμη φορά- εξαπάτησης των πολιτών.
Θα πρέπει κατ'' αρχάς να επισημανθεί σε όσους κυβερνητικούς παράγοντες έχουν το θράσος να πανηγυρίζουν ότι χωρίς τη δυσάρεστη και επώδυνη παρεμβολή της κυβερνήσεώς τους η χώρα θα είχε εξέλθει των Μνημονίων τρία χρόνια ενωρίτερα, στις 30 Ιουνίου 2015, όταν και έληγε το δεύτερο Μνημόνιο, με σημαντικά μικρότερο δημόσιο χρέος, μεγαλύτερη ανάπτυξη, λιγότερο επαχθή μέτρα, λιγότερους φόρους, χωρίς capital controls, λιγότερο απαξιωμένο τραπεζικό σύστημα, χωρίς υποθήκευση της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου για 99 χρόνια κ.ο.κ.
Ας τα παραβλέψουμε προς στιγμήν όλα αυτά. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε «Καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια», δηλαδή έξοδο στις αγορές και δημοσιονομική αυτονομία. Μετά τη νέα συμφωνία της 23ης Μαΐου 2018 και την απόφαση του Eurogroup της 21ης Ιουνίου 2018 τίποτε από τα δύο δεν ισχύει.
Πιο συγκεκριμένα:
- Έξοδος στις αγορές χωρίς αναβάθμιση της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας είναι απονενοημένο βήμα. Το αποδεικνύει μεταξύ άλλων και το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου, όπως έχει διαμορφωθεί την παραμονή της περιλάλητης «εξόδου». Επιπροσθέτως, η επιλογή της κυβέρνησης να αποφύγει την ορθή προληπτική πιστωτική γραμμή και να καταφύγει στο ολέθριο απόθεμα (μαξιλάρι) ρευστότητας εκτός από το ότι αυξάνει το δημόσιο χρέος αυξάνει και τους κινδύνους εξόδου στις αγορές.
- Όσον αφορά τη δημοσιονομική αυτονομία, η Ελλάδα από την 21η Αυγούστου 2018 εισέρχεται σε ένα καθεστώς αυστηρής εποπτείας, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 14 του Κανονισμού υπ΄αριθ. 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21-5-2013 «Για την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ, τα οποία αντιμετωπίζουν ή απειλούνται με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με την χρηματοοικονομική τους σταθερότητα». Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας της 23ης Μαΐου 2018 η μεταμνημονιακή εποπτεία της Ελλάδας θα είναι αυστηρότερη σε σύγκριση με την αυστηρή εποπτεία του άρθρου 14 του Κανονισμού καθώς, εκτός των άλλων μέτρων έχει συμφωνηθεί και ρήτρα συμμόρφωσης, μη αναστρεψιμότητας και διασφάλισης όλων των ψηφισθέντων μέχρι σήμερα μέτρων και των τριών Μνημονίων αλλά και σύστημα έγκαιρης ειδοποίησης (Early Warning System) για τη διασφάλιση της αποπληρωμής των δανείων.
Η αλήθεια είναι ότι στις 21 Αυγούστου τερματίζεται η χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους της χώρας από τους θεσμικούς δανειστές της. Άλλα φθηνά χρήματα δεν θα λάβουμε. Τέλειωσαν. Δεν τελειώνει όμως η τήρηση των υποχρεώσεων προς τους δανειστές μας και η αυστηρή εποπτεία της ελληνικής οικονομίας από αυτούς.
Η διαφορά της κυβέρνησης Τσίπρα από τις προηγούμενες συνίσταται στο ότι εκτός από το Τρίτο αχρείαστο Μνημόνιο Χρηματοδότησης δέσμευσε τη χώρα και με ένα επόμενο Μνημόνιο Χρέους, η διάρκεια του οποίου επεκτείνεται μέχρι το 2060 τουλάχιστον.
Η έξοδος για την οποία πανηγυρίζει η κυβέρνηση, όπως σωστά έχει επισημανθεί, μόνο με την έξοδο του Μεσολογγίου μπορεί να παραλληλιστεί.