Οι διαταραχές των εφοδιαστικών αλυσίδων που προκαλούνται από την πολιτική μηδενικής ανοχής της Κίνας για την Covid-19 και από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πλήττουν τα εισοδήματα και την αγοραστική δύναμη σε όλον τον κόσμο.
Όμως, σε αντίθεση με τις οικονομίες υψηλού εισοδήματος, όπου οι κυβερνήσεις έχουν μεγαλύτερη ικανότητα δαπανών και με εκείνες με χαμηλό εισόδημα, στις οποίες δεν υπάρχει ούτως ή άλλως κοινωνική προσδοκία για κρατική υποστήριξη, οι χώρες μεσαίου εισοδήματος θα φέρουν το κύριο βάρος της κοινωνικής δυσαρέσκειας.
Το ιταλικό κρεσέντο του Σεπτεμβρίου
Ζωντανό παράδειγμα είναι οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία, η οποία μετά την παραίτηση του Μάριο Ντράγκι οδεύει προς τις πρόωρες εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου, παρά το γεγονός ότι η γείτονα χώρα δεν ήταν στο φετινό εκλογικό ημερολόγιο μαζί με τις εκλογές στη Γαλλία, την Πορτογαλία, τη Σερβία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία, τη Βόρεια Ιρλανδία και τις επικείμενες προγραμματισμένες εκλογές στη Λετονία, Βοσνία και τις ενδιάμεσες αμερικανικές εκλογές στις 8 Νοεμβρίου.
Επιστρέφοντας στην Ιταλία, σύμφωνα με το τελευταίο γκάλοπ που πραγματοποιήθηκε από την εταιρία σφυγμομετρήσεων Technè, η συντηρητική συμμαχία, στην οποία συμμετέχει και η ακροδεξιά, φαίνεται να διατηρεί ή και να αυξάνει τα ποσοστά της.
Η Λέγκα, η Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι και τα ακροδεξιά Αδέλφια της Ιταλίας φαίνεται λοιπόν ότι έχουν προσελκύει το 49,7% των συμμετεχόντων στο γκάλοπ, με τα Αδέλφια της Ιταλίας να είναι σταθερά το πρώτο κόμμα σε πρόθεση ψήφου με ποσοστό πάνω από το 23%.
Το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, οι Πράσινοι και η ιταλική Αριστερά δεν ξεπερνούν το 30,6%, τα Πέντε Αστέρια κερδίζουν το 9,8% της πρόθεσης ψήφου και η νέα, κεντρώα συμμαχία του κόμματος «Δράση» του Κάρλο Καλέντα και της Ζωντανής Ιταλίας του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, έχει κερδίσει το 4,7%.
Οι επενδυτές ανησυχούν για το τι σημαίνει το τέλος της κυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι και οι πρόωρες εκλογές, τη στιγμή μάλιστα που βρισκόμαστε σε χρονική περίοδο αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εξέλιξη που γεννάει το επόμενο ερώτημα: πόσες αντοχές έχει η αύξηση του δανεισμού για το δεύτερο σε ύψος χρέους κράτους της Eυρωζώνης;
Στην αγορά των ομολόγων, με την ανακοίνωση της παραίτησης Ντράγκι το spread αναρριχήθηκε στις 240 μονάδες βάσης, ενώ τις τελευταίες ημέρες περιφέρεται πέριξ των 209 μονάδων.
Παρά το γεγονός ότι η Ιταλία έχει μεταθέσει κάποιες από τις ημερομηνίες λήξης του χρέους της, εντούτοις παραμένει και πάλι στην επικίνδυνη ζώνη με το 35% του ανεξόφλητου χρέους της να λήγει μέχρι το τέλος του 2024. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης η Ισπανία θα αναχρηματοδοτήσει περίπου το 25% του ανεξόφλητου χρέους της μέχρι το τέλος του 2024 και η Πορτογαλία περίπου το 20%.
Εν ολίγοις, ενώ η μέση λήξη του ιταλικού χρέους είναι πέριξ των επτά ετών, το ήμισυ του ανεξόφλητου χρέους ωριμάζει περίπου σε πέντε χρόνια.
Στα συν είναι τα 80,2 δις ευρώ ρευστότητας στα τέλη Μαΐου, στα μείον είναι μια πιθανή πολιτική αστάθεια μετά την 25η Σεπτεμβρίου.
Το παλιό και ταυτόχρονα «νέο» μέτωπο στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη
Τρεις σχεδόν δεκαετίες μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον με την οποία τερματίστηκε ο σκληρός εμφύλιος πόλεμος, οι εθνοτικές βλέψεις Σέρβων, Μουσουλμάνων και Κροατών τροφοδοτούν εκ νέου τις αποσχιστικές εντάσεις και την απομάκρυνση της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η κατάσταση στη Βοσνία δεν πρέπει να μας αφήνει αδιάφορους, καθώς η αποσταθεροποίηση της χώρας ενδεχομένως να γίνει πεδίο εκμετάλλευσης από χώρες όπως η Ρωσία και η Τουρκία που διατηρούν στενή σχέση με μια από τις δύο οντότητες που απαρτίζουν τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, τη Σερβική Δημοκρατία, με ηγέτη τον Σερβοβόσνιο Μίλοραντ Ντόντικ.
Υπενθυμίζουμε ότι η χώρα αποτελείται από την Ομοσπονδία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, όπου Βόσνιοι και Κροάτες αποτελούν την πλειοψηφία και τη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας, όπου πλειοψηφία είναι οι Σέρβοι. Ο Μίλοραντ Ντόντικ ηγείται της εκστρατείας υπέρ της ανεξαρτησίας.
Στις εκλογές της 2ας Οκτωβρίου οι πολίτες θα κληθούν να δεχθούν ή να απορρίψουν τις αυτονομιστικές προσπάθειες του Ντόντικ και το αποτέλεσμα τους θα κρίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την έκβαση της χειρότερης πολιτικής κρίσης από το τέλος του γιουγκοσλαβικού εμφυλίου το 1995.
Το ζητούμενο είναι η Βοσνία - Ερζεγοβίνη να μετατραπεί σε μια χώρα που λειτουργεί κανονικά και να αποκτήσει τη δυνατότητα μιας ευρωπαϊκής πορείας.
Το κλίμα όμως προς την πορεία των εκλογών έχει επιδεινωθεί από την απόφαση της κυβέρνησης Κούρτι να αντικαταστήσει όλες τις σερβικές πινακίδες κυκλοφορίας και να «υπενθυμίσει» τη συμφωνία των Βρυξελλών που υπογράφηκε το 2013 και μέχρι σήμερα παραμένει «κενό γράμμα» και η οποία προβλέπει τη δημιουργία μιας ένωσης 10 δήμων στο Κόσοβο, στους οποίους οι Σέρβοι έχουν την πλειοψηφία.
Μπορεί η ηρεμία να επανήλθε γρήγορα στο Κόσοβο μετά από την παρέμβαση των ΗΠΑ και το μέτρο των πινακίδων να μετατέθηκε το φθινόπωρο, όμως δεν αποκλείεται να έχουμε νέες εντάσεις.
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Κοσόβου δεν αναγνωρίζει τις σερβικές πινακίδες τόσο των οχημάτων που εισέρχονται από τη Σερβία, όσο και των οχημάτων χιλιάδων Σέρβων που ζουν στη βόρεια Μιτρόβιτσα -σερβικός θύλακας στο Κοσσυφοπέδιο- προοιωνίζει την διάθεση της κυβέρνησης στην Πρίστινα να αποδείξει ότι ελέγχει πλήρως, το έδαφος της χώρας και πως είναι μια κυρίαρχη κυβέρνηση στο εσωτερικό του Κοσόβου.
Στο βόρειο Κόσοβο όμως υπάρχουν αρκετοί Σέρβοι που δεν θα δεχθούν τα μέτρα αυτά. Επομένως, είναι πολύ πιθανό να αντιδρούν σε κάθε σχετική προσπάθεια της κυβέρνησης του Κούρτι και η ένταση που ζήσαμε στα τέλη του Ιουλίου να επαναληφθεί.
Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι η άμεση αντίδραση του Βελιγραδίου τον Ιούλιο και οι δηλώσεις του προέδρου της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, αποδεικνύουν το εκρηκτικό κλίμα, καθώς ο Βούτσιτς κατάθεσε την άποψη ότι η πρόθεση της Πρίστινας είναι να αναγκάσει τους Σέρβους να εγκαταλείψουν το Κόσοβο.«Δεν θα υποκύψουμε. Αν τολμήσουν να προχωρήσουν σε διώξεις και σκοτωμούς Σέρβων, η Σερβία θα νικήσει. Μην διανοηθεί κάποιος να ξεκινήσει πογκρόμ κατά των Σέρβων όπως συνέβη στις 17 Μαρτίου του 2014 ή σε άλλες περιοχές τις πρώην Γιουγκοσλαβίας γιατί δεν θα τους περάσει», ήταν μια από τις ενδεικτικές προειδοποιήσεις του Σέρβου Προέδρου.
Αν σκεφτούμε τώρα ότι από την πλευρά του Κοσόβου, υπάρχει σαφής απογοήτευση, καθώς 25 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου και 15 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, εκκρεμεί εδώ και μια ολόκληρη δεκαετία μια κατάληξη στον διάλογο με τη Σερβία περί αμοιβαίας αναγνώρισης, με την κυβέρνηση Κούρτι να δέχεται πίεση από την κοινή γνώμη να επιβάλει τις πολιτικές της στο βόρειο Κόσοβο, κατανοούμε ότι στην καρδιά της Ευρώπης υπάρχει μια πραγματική πυριτιδαποθήκη.
Μια πυριτιδαποθήκη που αποδυναμώνει ακόμα περισσότερο την ευρωπαϊκή προοπτική της περιοχής και αναδεικνύει την επιρροή της Ρωσίας, της Ουγγαρίας και της Τουρκίας.
Επικίνδυνοι θύλακες και στη Γερμανία
Ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός και οι φόβοι για ενεργειακή ανεπάρκεια ενόψει του χειμώνα, έχουν οδηγήσει σε κλιμακούμενη αύξηση της έντασης και των επιθετικών διαθέσεων μεταξύ του γερμανικού πληθυσμού.
Σύμφωνα μάλιστα με τον Krammer Stefan, επικεφαλή του τμήματος προστασίας του συντάγματος της Θουριγγίας, η ακροδεξιά εξτρεμιστική σκηνή στη Γερμανία είναι πλέον πολύ ενεργή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δεν αποκλείεται η χώρα κάτω από το βάρος των πιθανών ελλείψεων φυσικού αερίου, των προβλημάτων εφοδιασμού, την πιθανή ύφεση και ανεργία, να αντιμετωπίσει βίαιες διαμαρτυρίες και ταραχές τον χειμώνα.
Ο ίδιος κίνδυνος δυστυχώς υπάρχει για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, και όσο πιο δριμύς αποδειχθεί ο φετινός χειμώνας, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι αντιξοότητες που θα αντιμετωπίσουν οι πολίτες, με αποτέλεσμα να βρουν γόνιμο έδαφος κάθε είδους δημαγωγοί που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
