Έχουμε συνηθίσει να ασχολούμαστε διαρκώς με το αμερικανικό χρέος. Για το ύψος του, για το ποσοστό του σε σχέση με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν των ΗΠΑ, για το ποιος το διακρατά στα χέρια του, για το αν οι ΗΠΑ μπορούν να εκβιαστούν από τους δανειστές τους, για την αποδολαριοποίηση και άλλα πολλά. Ωστόσο, ένα ολοένα και πιο ηχηρό «τικ - τακ» ακούγεται από την πλευρά της Κίνας. Και ο ήχος αυτός προέρχεται από το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος της Κίνας, το οποίο αυξάνεται διαρκώς καταγράφοντας τις υψηλότερες τιμές του από το 1949. Από την ίδρυση δηλαδή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
Ήδη από τις αρχές Ιουλίου στο Bloomberg είχε γίνει εκτενής αναφορά στην πιθανότητα το συνολικό κινεζικό χρέος να καταγράψει τιμές ρεκόρ μέσα στο 2022. Παράλληλα η Wall Street Journal, αναφερόταν την ίδια περίοδο στην απώλεια της εμπιστοσύνης των Κινέζων και ξένων επενδυτών, αλλά και των απλών αγοραστών οικιστικών ακινήτων, σχετικά με την πορεία του κατασκευαστικού κλάδου που παρουσίαζε κάμψη, με τις πωλήσεις νέων κατοικιών να υποχωρούν, με νέα οικιστικά projects να μένουν στον αέρα και με ισχυρούς real estate developers να κινδυνεύουν με πτώχευση.
Σύμφωνα με τη South China Morning Post, σήμερα η Κίνα διαθέτει περισσότερα από 50 εκατ. ημιτελή ή κενά διαμερίσματα. Το σύνολο των διαθέσιμων και κενών κατοικιών ανέρχεται στο 12,1% του συνόλου των κατοικιών της Κίνας, γεγονός που τη φέρνει στη δεύτερη θέση παγκοσμίως, σύμφωνα με το Beike Research Institute (BRI), όπως βλέπουμε και στον ακόλουθο πίνακα.
Σύμφωνα δε, με την Capital Economics, τα στοιχεία είναι ακόμα πιο δυσοίωνα. Η Capital Economics εκτιμά ότι μόνο μέσα στο 2021, υπήρξαν πάνω από 30 εκατομμύρια νεοανεγερθείσες κατοικίες που έμεινα απούλητες, ενώ υπάρχουν περισσότερα από 100 εκατομμύρια διαμερίσματα που έχουν αγοραστεί μέσω στεγαστικών δανείων τα οποία ωστόσο παραμένουν κενά. Από την αρχή του 2021, 21 μεγάλοι κατασκευαστικοί οίκοι, έχουν κηρύξει πτώχευση. Η S&P Global Ratings, υπολογίζει τη πτώση στις αξίες των κατοικιών στο 30% μέσα στο 2021, εκτιμώντας ότι θα υποχωρήσουν εκ νέου κατά 7% μέσα στο 2022.
Στην τελευταία ανάλυση της η CEIC, υπολογίζει ότι το ιδιωτικό χρέος στην Κίνα, το οποίο σε σημαντικό βαθμό οφείλεται στην οικιστική κρίση, έχει φτάσει στο 184,49 του Κινεζικού ΑΕΠ, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο διάγραμμα.
Αν σε αυτό το ποσοστό συναθροιστεί και το Δημόσιο χρέος της Κίνας, μαζί με το 1 τρισ. δολ. των παγωμένων και μη εξυπηρετούμενων δανείων που χρωστούν στην Κίνα οι χώρες που συμμετέχουν στο Νέο Δρόμο του Μεταξιού, τότε το συνολικό χρέος της Κίνας βρίσκεται στο 275% του Κινεζικού ΑΕΠ. Και το ποσοστό αυτό, αναμένεται να αυξηθεί με υψηλούς ρυθμούς, διότι η συμμετοχή του real estate development στο ΑΕΠ, βρίσκεται στο 29%, από 10% που ήταν το 1990.
Πώς απαντά η κινεζική κυβέρνηση, σε αυτή την κρίση ιδιωτικού χρέους; Χρηματοδοτώντας με ενισχύσεις ύψους 44 δισ. δολ. τους δυνητικούς αγοραστές κατοικιών, την ίδια στιγμή που σε περισσότερες από 100 πόλεις και σε 320 διαφορετικά projects οικιστικής ανάπτυξης, οι δανειολήπτες κάνουν μποϋκοτάζ κατά των τραπεζών και των κατασκευαστών, μη καταβάλλοντας τα τοκοχρεολύσια που τους αντιστοιχούν. Και αυτό διότι βλέπουν ότι τα ακίνητα τους έχουν ήδη χάσει πάνω από το 30% της αξίας τους.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι εκτός από τον κίνδυνο των χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης και των υψηλών ποσοστών ανεργίας, που αναλύσαμε χθες, η κινεζική οικονομία βρίσκεται μπροστά σε μια μεγάλη κρίση χρέους, η οποία διαρκώς θα επιδεινώνεται.