Την ανάγκη να επαναπροσδιοριστεί τo πλαίσιο των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (ΣΔΙΤ), δεδομένων των φιλόδοξων δημοσιονομικών στόχων που πρέπει να πετύχει η χώρα, υποστηρίζει ο υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών, αρμόδιος για τις Υποδομές, Νίκος Ταχιάος.
Όπως ανέφερε, «ως κοινωνία, οφείλουμε να καταλάβουμε κάποτε πως τα έργα ΣΔΙΤ περιλαμβάνουν και κάποια -λελογισμένη- επιβάρυνση του χρήστη».
Ο μέχρι τώρα προγραμματισμός προβλέπει εκατομμύρια ευρώ από τα κρατικά ταμεία για τη χρηματοδότηση έργων που εκτείνονται από οδικούς άξονες, φοιτητικές εστίες και πολιτιστικά κέντρα έως αστυνομικά/ δικαστικά μέγαρα και σχολεία. Υπενθυμίζεται ότι το υφιστάμενο πρόγραμμα προβλέπει την υλοποίηση 40 έργων ΣΔΙΤ, όπου οι εμπλεκόμενοι φορείς -δημόσιο, ιδιωτικές εταιρείες, τραπεζικά ιδρύματα και ευρωπαϊκές αρχές- θα κινητοποιήσουν κεφάλαια ύψους περίπου 5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Εντός του 2023 συμβασιοποιήθηκαν 8 έργα ΣΔΙΤ. Έως σήμερα έχουν υπογραφεί 22 Συμβάσεις ΣΔΙΤ συνολικού κόστους επένδυσης περί τα 2,5 δισ. ευρώ. Επίσης, 43 εγκεκριμένα έργα ΣΔΙΤ επενδυτικού κόστους 6,3 δισ. ευρώ, βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία.
Ο αρμόδιος υφυπουργός Υποδομών, αφού αναγνώρισε την συμβολή των ΣΔΙΤ με πληρωμές διαθεσιμότητας, τόσο στη διαχείριση και τη συντήρηση των έργων, υπογράμμισε ότι «το μοντέλο ΣΔΙΤ είναι πεπερασμένο καθώς σε βάθος χρόνου επιβαρύνει τελικώς τα δημόσια ταμεία, γεγονός που θα πρέπει να συνυπολογιστεί με τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που αντιμετωπίζει ηχώρα μας».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνεισφορά των ΣΔΙΤ στην κατασκευή μεγάλων έργων είναι σημαντική, καθώς μέσω αυτών επιτυγχάνεται τόσο η κατασκευή όσο και η συντήρηση τους σε βάθος δεκαετιών, ωστόσο δεν αποτελούν ανεξάντλητο χρηματοδοτικό εργαλείο.
Πλέον όμως, έχει αρχίσει να γίνεται εμφανής η ανάγκη να πληρώνει για την χρήση του έργου ό χρήστης και όχι ο Έλληνας φορολογούμενος μέσω του Προϋπολογισμού. Άλλωστε, η σύνδεση των έργων υποδομής με τον τραπεζικό δανεισμό που συνεπάγονται οι παραχωρήσεις έχει ως αποτέλεσμα την παράδοση τους στην ώρα τους, ενώ δε θα χάνεται χρόνος μεταξύ αναθέτουσας αρχής και αναδόχων σε διαμάχες που αφορούν τις καθυστερήσεις και τις αποζημιώσεις.
Για παράδειγμα, στον ΒΟΑΚ - υπενθυμίζεται ότι για το τμήμα Χανιά Ηράκλειο την προηγούμενη εβδομάδα η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος- ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ξεπερνά τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Για το τμήμα Χερσόνησος- Νεάπολη ο προϋπολογισμός της ΣΔΙΤ αγγίζει τα 350 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 90 εκατ. είναι εξασφαλισμένα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
Επίσης, στον Fly Over της Θεσσαλονίκης ο οποίος θα συμβάλει στην επίλυση του κυκλοφοριακού της συμπρωτεύουσας, ο συνολικός προϋπολογισμός των περίπου 462 εκατ. ευρώ θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου με ΣΔΙΤ .
Υπενθυμίζεται ότι οι 7 συμβάσεις ΣΔΙΤ που υπεγράφησαν εντός του 2023 είναι οι εξής:
Τρεις Συμβάσεις Οδικών Υποδομών:
- Αναβάθμιση της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης
- Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (Τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη)
- Οδικός Άξονας Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου (Τμήμα Καλαμάτα-Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη)
Τρεις Συμβάσεις Ευρυζωνικών Υποδομών
- Υποδομές Υπερυψηλής Ευρυζωνικότητας σε 32 Περιφερειακές Ενότητες της Χώρας
Μία Σύμβαση Σιδηροδρομικών Υποδομών:
- Λειτουργία και Συντήρηση Μετρό Θεσσαλονίκης
Μία Σύμβαση Λιμενικών Υποδομών:
- Μαρίνα Ναυπλίου
Για το 2024 ο προγραμματισμός προβλέπει την υπογραφή συμβάσεων για τα εξής έργα :
Τέσσερις Συμβάσεις Ευρυζωνικών Υποδομών
- Υποδομές Υπερυψηλής Ευρυζωνικότητας σε 39 Περιφερειακές Ενότητες της Χώρας
Δύο Συμβάσεις Φοιτητικών Εστιών:
- Φοιτητικές Εστίες Πανεπιστημίου Κρήτης
- Φοιτητικές εστίες Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Μία Σύμβαση Υποδομών Δημόσιας Διοίκησης
- Κτίριο Γενικής Γραμματείας Υποδομών
Μία Σύμβαση Σχολικών Υποδομών:
- 17 σχολικές υποδομές στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Μία Σύμβαση Οδοφωτισμού:
- Αναβάθμιση του Οδοφωτισμού στο Εθνικό και Επαρχιακό Δίκτυο της Περιφέρειας Ηπείρου.