Του Γιώργου Φιντικάκη
Ένα ακόμη μέτωπο έχει προστεθεί από χθες στα τόσα ανοικτά που υπάρχουν μεταξύ ΔΕΗ και κυβέρνησης στο πλαίσιο των ενεργειακών δεσμεύσεων που απορρέουν από το 3ο μνημόνιο.
Αφορμή η επιβολή της νέας χρέωσης για την κάλυψη του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ, που όπως προβλέπει το σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα επιβαρύνει αποκλειστικά τους προμηθευτές ρεύματος, κυρίως δηλαδή τη ΔΕΗ, που με μερίδιο 90% είναι και ο μεγαλύτερος.
Αν και οι απόψεις διίστανται ως προς το ύψος του βάρους που θα επωμιστεί φέτος η ΔΕΗ - 34 εκατ. ευρώ υποστηρίζει ο αρμόδιος υπουργός Πάνος Σκουρλέτης, 150 εκατ. ευρώ διατείνεται η ΓΕΝΟΠ- το ερώτημα είναι αν το κόστος αυτό, και σε τι βαθμό, θα μετακυληθεί στα τιμολόγια του ρεύματος.
Αν δηλαδή οι εταιρείες λιανικής θα απορροφήσουν μέρος του ή και όλο το ποσό στο πλαίσιο του μεταξύ τους ανταγωνισμού - όπως ευελπιστεί το υπουργείο- ή τελικά θα "περάσουν" το νέο αυτό βάρος στα τιμολόγια, αυξάνοντάς τα, και ακυρώνοντας έτσι τη πτωτική τάση που, εδώ και μερικούς μήνες, χαρακτηρίζει ολοένα και περισσότερο τη συγκεκριμένη αγορά.
Απορρόφηση κόστους ή μετακύληση
Το ερώτημα δεν έχει προς το παρόν απάντηση. Το ακριβές κόστος για κάθε παίκτη θα προκύψει αφού εκδοθεί ως την 1η Σεπτεμβρίου η σχετική απόφαση της ΡΑΕ, προκειμένου σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η νέα αυτή χρέωση να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Οκτωβρίου 2016.
Τα δεδομένα ωστόσο έχουν ως εξής. Η "μαύρη τρύπα" του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ, η οποία και θα πρέπει σύμφωνα με το μνημόνιο να έχει καλυφθεί ως το 2017, εκτιμάται ότι ως το τέλος του 2016 θα έχει ανέλθει στα 287,17 εκατ. ευρώ, από τα 190 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο.
Το μνημόνιο είναι σαφές. Το συγκεκριμένο έλλειμμα θα πρέπει να έχει μηδενιστεί ως το τέλος του 2017, προκειμένου να πάψει αυτή η χρόνια στρέβλωση στην πράσινη αγορά ενέργειας, ωστόσο ο τρόπος για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, εναπόκειται στην ελληνική πλευρά.
Η κυβέρνηση είχε τρεις επιλογές, είπε χθες στη Βουλή ο αρμόδιος υπουργός Π. Σκουρλέτης, υπεραμυνόμενος του νέου συστήματος: Ένα νέο κούρεμα στις τιμές των ΑΠΕ, μια νέα αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλους ΑΠΕ), το οποίο επιβαρύνει απ'' ευθείας τον καταναλωτή ή τη μετακύληση του έξτρα κόστους στους προμηθευτές, όπως και έγινε, με τη προσδοκία ότι ο εντεινόμενος ανταγωνισμός στη λιανική, θα βάλει φρένο σε τυχόν μετακύλησή του στα τελικά τιμολόγια ρεύματος.
Το σκεπτικό
Η λύση που επελέγη, εμφανίζεται ως η λιγότερη προβληματική. Όπως έγραψε προ ημερών το liberal.gr, οι προμηθευτές θα πρέπει από το φθινόπωρο και μετά να καλύπτουν τη διαφορά ανάμεσα στην εκάστοτε "Οριακή Τιμή Συστήματος- ΟΤΣ" της χονδρικής αγοράς (πρόκειται για την τιμή βάσει της οποίας αγοράζουν ρεύμα), και της ΟΤΣ όπως αυτή θα διαμορφώνονταν, εφόσον δεν εισέρχονταν οι ΑΠΕ στο σύστημα. Η ΟΤΣ διαμορφώνεται με βάση την ακριβότερη συμβατική μονάδα παραγωγής (κατά κανόνα φυσικού αερίου) που μπαίνει στο σύστημα. Όσο όμως περισσότερη πράσινη ενέργεια εισρέει στο δίκτυο, τόσο λιγότερες είναι οι ανάγκες για τις πιο ακριβές συμβατικές μονάδες, και κατ'' επέκταση τόσο υποχωρεί και η χονδρική τιμή.
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και ειδικά φέτος, η Οριακή Τιμή έχει μειωθεί σημαντικά : Τόσο λόγω της μεγάλης πτώσης των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, όσο και εξαιτίας της βουτιάς της εγχώριας κατανάλωσης ρεύματος, αλλά και της ολοένα και μεγαλύτερης εισόδου στο σύστημα έργων ΑΠΕ. Με τη σειρά της η μείωση της ΟΤΣ επέφερε ένα διπλό αποτέλεσμα, θετικό και αρνητικό. Αφενός μια μείωση στο κόστος για τους παραγωγούς ρεύματος, μέρος της οποίας, όχι όμως στο σύνολό της, πέρασε και στα τιμολόγια καταναλωτή. Αφετέρου, μια διόγκωση της "μαύρης τρύπας" του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ, ο οποίος πληρώνει τους παραγωγούς πράσινης ενέργειας, καλύπτοντας τη διαφορά ανάμεσα στην Οριακή Τιμή και τις εγγυημένες τιμές ανά τεχνολογία ΑΠΕ. Μπορεί η ΟΤΣ να έπεσε, αλλά οι εγγυημένες τιμές για τις ΑΠΕ παρέμειναν οι ίδιες, άρα η "τρύπα" μεγάλωσε.
Η στάση της ΔΕΗ
Σε αυτό το σημείο βρίσκεται το πρόβλημα, όπως και οι προτεινόμενες λύσεις του από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η επιβάρυνση των προμηθευτών ρεύματος με την κάλυψη του ελλείμματος των ΑΠΕ έχει πυροδοτήσει ένα νέο πόλεμο ανακοινώσεων από πλευράς των συνδικαλιστών της ΔΕΗ, τις απόψεις των οποίων υιοθετεί σε μεγάλο βαθμό και η διοίκηση της επιχείρησης, η οποία όμως προς το παρόν δεν έχει τοποθετηθεί. Το αυτό ισχύει και για τους εναλλακτικούς προμηθευτές.
Τοποθέτηση είχαμε μόνο από τη ΓΕΝΟΠ που χαρακτηρίζει "ταφόπλακα" για τη ΔΕΗ τις αλλαγές που επιφέρει το νομοσχέδιο, εκτιμώντας το νέο βάρος για την επιχείρηση σε 150 εκατ. ευρώ για φέτος και σε 300 εκατ. ευρώ για το 2017. Προειδοποιεί δε ότι το έξτρα αυτό κόστος θέτει σε κίνδυνο την πρόσφατη απόφαση για έκπτωση κατά 15% στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Όσο για τον πρώην πρόεδρο της ΓΕΝΟΠ και νυν εκπρόσωπο των εργαζομένων στο Δ.Σ. της ΔΕΗ, Νίκο Φωτόπουλο, σε άρθρο του στην "Εφημερίδα των Συντακτών" χαρακτηρίζει τη ρύθμιση ως "χαριστική βολή για τη ΔΕΗ".
Κινδυνολογίες ή καμπανάκια;
Ούτως ή άλλως η νέα χρέωση προσθέτει ένα νέο βάρος στη ΔΕΗ, ανεξάρτητα αν τα πραγματικά νούμερα είναι αυτά που λέει η ΓΕΝΟΠ ή χαμηλότερα.
Έρχεται σε μια στιγμή, όπου προωθείται η συρρίκνωση της ΔΕΗ μέσω της αναγκαστικής μείωσης μεριδίου στη λιανική από 90% σήμερα σε κάτω του 49% το 2019, λίγο πριν την έναρξη των υποχρεωτικών δημοπρασιών ρεύματος το Σεπτέμβριο (ΝΟΜΕ), και ενώ ακόμη ουδείς γνωρίζει ποιο τίμημα θα εισπράξει η επιχείρηση από την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ. Όσο για τα φέσια, αν πιστέψουμε τα όσα είπε χθες στη Βουλή ο πρώην υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης, στις 30 Ιουνίου είχαν φτάσει στα 2,961 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα, δε, με τον ίδιο, από τις 31 Δεκεμβρίου 2014, όταν τα φέσια προς της ΔΕΗ έφθαναν στο 1, 709 δισ. ευρώ, μέχρι και το τέλος του πρώτου εξαμήνου 2016, έχουν αυξηθεί κατά 60%.
Εμμέσως πλην σαφώς, ο πρώην υπουργός επεσήμανε χθες τον κίνδυνο χρεοκοπίας της ΔΕΗ, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα. Κάποιοι, δε, μέσα στην επιχείρηση, υποστηρίζουν, ότι η πορεία αυτή που ακολουθεί η ΔΕΗ, συνιστά την τέλεια συνταγή για να οδηγηθεί σε στάση πληρωμών σε μισθούς και προμηθευτές ακόμη και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017.
Καμπανάκια ή απλώς κινδυνολογίες; Σύντομα θα δείξει.
Διαβάστε ακόμα:
- Μέσω μειοδοτικών διαγωνισμών τα νέα έργα ΑΠΕ - Τι αλλάζει στην "πράσινη" αγορά