Συσσωρευμένες φορολογικές υποχρεώσεις, ράλι τιμών στην ενέργεια που ανεβάζει κατακόρυφα το κόστος της θέρμανσης και πρώτες ενδείξεις γενίκευσης των ανατιμήσεων. Για έναν δύσκολο χειμώνα προετοιμάζονται τα νοικοκυριά καθώς παρά τις σαφείς ενδείξεις ότι και στο 4ο τρίμηνο που ξεκινά σε λίγες ημέρες, η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με υψηλό ρυθμό.
Η φετινή περίοδος Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου δεν θα έχει -καλώς εχόντων των πραγμάτων- αναστολές συμβάσεων εργασίας και click away «φαινόμενα» που κυριάρχησαν πέρυσι ειδικά μετά τον Νοέμβριο οπότε επιβλήθηκε και πάλι καθολικό lockdown. Θα έχει όμως το υψηλό κόστος που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα νοικοκυριά ειδικά για τη θέρμανση.
Οι τιμές διυλιστηρίου «δείχνουν» τιμή πετρελαίου θέρμανσης πάνω από το 1,05 ακόμη και για το λεκανοπέδιο της Αττικής με την επαρχία να σπάει και το φράγμα του 1,1 ευρώ όταν πέρυσι η σεζόν είχε ξεκινήσει κοντά στα 85 λεπτά. Το τουλάχιστον +30% στο πετρέλαιο θέρμανσης, το αντίστοιχο (ή και μεγαλύτερο) ποσοστό στο φυσικό αέριο αλλά και το αβέβαιο μέλλον για το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, προϊδεάζουν για έναν δύσκολο χειμώνα.
Επίσης, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται σε λίγες ημέρες τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Σεπτεμβρίου. Ο Αύγουστος, έδειξε συγκρατημένες αντιδράσεις της αγοράς με τον γενικό δείκτη τιμών να κλείνει στο +1,9%, από τα χαμηλότερα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο, πολλοί τιμοκατάλογοι άλλαξαν με την επιστροφή από τις διακοπές και πλέον μένει να φανεί τι ακριβώς έχει γίνει στα είδη πρώτης ανάγκης.
Στην «εξίσωση» πρέπει να προστεθεί και το «γεμάτο» πρόγραμμα φορολογικών υποχρεώσεων. Η διπλή δόση ΕΝΦΙΑ του Οκτωβρίου, οι ταυτόχρονες δόσεις ΕΝΦΙΑ και φόρο εισοδήματος μέχρι τον Φεβρουάριο, τα τέλη κυκλοφορίας και η επικείμενη έναρξη της διαδικασίας αποπληρωμής των οφειλών που συσσωρεύτηκαν μέσα στην πανδημία μαζί με τις επιστρεπτέες προκαταβολές, θα καταστήσουν δύσκολο τον φετινό χειμώνα με πολλές και ταυτόχρονες πληρωμές ειδικά από τον Δεκέμβριο και μετά.
Το κυβερνητικό σχέδιο
Ειδικά το κύμα ακρίβειας θα πλήξει κυρίως τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά γι’ αυτό και θα χρειαστούν συντονισμένες ενέργειες στήριξης από την κυβέρνησης. Σε πρώτη φάση, περνάει άμεσα στη Βουλή το νομοσχέδιο για την ενεργοποίηση των πρώτων μέτρων στήριξης που «καίνε». Της επιδότησης του ηλεκτρικού ρεύματος (το κονδύλι είναι πιθανό να αυξηθεί στα 200 εκατ. ευρώ) τις παρατάσεις των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ και φυσικά της αύξησης του επιδόματος θέρμανσης. Το «κούρεμα» των επιστρεπτέων προκαταβολών που επίσης θα μειώσει τα βάρη του χειμώνα (καθώς θα μειωθούν οι δόσεις που θα πρέπει να πληρώνουν από Γενάρη οι επαγγελματίες) θα έρθει με υπουργική απόφαση.
Στο οικονομικό επιτελείο όμως ήδη ετοιμάζουν ένα δεύτερο γύρο μέτρων στήριξης για την καταπολέμηση του κύματος ακρίβειας. Επειδή είναι πλέον πολύ πιθανό ο πήχης της ανάπτυξης να ξεπεράσει και το 6% (σ.σ σε λίγες ημέρες κλείνει το 3ο τρίμηνο και οι πρόδρομοι δείκτες δείχνουν πολύ μεγάλη ανάπτυξη σε σχέση με πέρυσι), ο δημοσιονομικός χώρος που θα δημιουργηθεί εξετάζεται να διατεθεί για τη χρηματοδότηση πρόσθετων μέτρων καταπολέμησης της ακρίβειας. Εκτός από τις επιδοτήσεις για ρεύμα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο θέρμανσης, θα εξεταστούν και οι άμεσες εισοδηματικές ενισχύσεις σε κοινωνικές ομάδες που θα πληγούν περισσότερο.
