Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Με έμμεσο πλην σαφή τρόπο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επικρίνει τις πρακτικές της κυβέρνησης σε σειρά θεμάτων κάνοντας αναφορές για μεταρρυθμιστική κόπωση (ή την ανατροπή μεταρρυθμίσεων) την οποία συνδέει με τις επικείμενες εθνικές εκλογές. Αναφέρει μάλιστα ότι η χώρα μας θα πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά του κινδύνους που μπορούν να δημιουργηθούν από εξωγενείς παράγοντες καθώς όλες οι ενδείξεις καταδεικνύουν ότι το 2019 θα μειωθεί η ανάπτυξη παγκοσμίως. Από την άλλη πλευρά βέβαια, καθότι δανειστές μας, χρησιμοποιούν προσεκτική γλώσσα ώστε να μπορέσουμε να βγούμε με επιτυχία στις αγορές. Το αντίθετο δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση προς το συμφέρον ακόμα και του Ταμείου.
Πάντως η κυβέρνηση συνεχίζει το κρεσέντο των υποσχέσεων για προσλήψεις στο ελληνικό δημόσιο, νέες ρυθμίσεις, και «δωράκια» στους πολίτες που βρίσκουν αντίθετους τους δανειστές. Με τον τρόπο αυτό εκτιμά η κυβέρνηση ότι θα πείσει τους πολίτες να μην της γυρίσουν την πλάτη, κάτι όμως που θα οδηγήσει εκ των πραγμάτων σε νέα προβλήματα που δεν αποκλείεται να μας οδηγήσουν στην προσφυγή σε νέο δάνειο από τους εταίρους μας. Οι οικονομικοί δείκτες το τελευταίο διάστημα έχουν πάρει αρνητική πορεία φοβίζοντας τους αναλυτές τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απόψεις του ΔΝΤ στα θέματα της φορολογίας, οι οποίες έχουν πολλά κοινά στοιχεία με τις θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης και συγκεκριμένα για την ανάγκη μείωσης των άμεσων φόρων.
Ωστόσο, οι δανειστές έχουν διαφορετική άποψη για τις προθέσεις της κυβέρνησης στα εργασιακά θέματα Συγκεκριμένα διαφωνούν στην κατάργηση του υποκατώτατου μισθού αλλά και στην αύξηση του κατώτατου μισθού σε βαθμό μεγαλύτερο από την αύξηση της παραγωγικότητας.
Όπως και η Κομισιόν όμως εκφράζουν έντονη ανησυχία για τα προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν οι δικαστικές αποφάσεις συστήνοντας στην κυβέρνηση να προχωρήσεις στην κατάρτιση προληπτικού σχεδίου, ώστε να αντιμετωπιστεί το δημοσιονομικό σοκ.
Υπό το πρίσμα αυτό το ΔΝΤ ζητάει από την κυβέρνηση:
1. Δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για τη μείωση των άμεσων φόρων που θα χρηματοδοτηθεί από τη μείωση του αφορολογήτου ορίου στα 5.686 ευρώ. Συγκεκριμένα ζητάει να εφαρμοστεί από το 2020 η ήδη ψηφισμένη μείωση του αφορολογήτου ορίου. Η ανακοίνωση του Ταμείου επισημαίνει την ανάγκη «επανεξισορρόπησης του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής κατά τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη», συμπληρώνοντας ότι «η κυβέρνηση θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των συντελεστών φορολογίας σε μισθούς και κέρδη, η οποία θα χρηματοδοτηθεί από την -προγραμματισμένη για την επόμενη χρονιά- διεύρυνση της φορολογικής βάσης στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων»
2. Την αύξηση των δημοσίων επενδύσεων. Βέβαια το Ταμείο δεν κανει καμία αναφορά στο γεγονός ότι η κυβέρνηση διέθεσε 513 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα για τις δημόσιες επενδύσεις.
3. Την επιτάχυνση της εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών, μέσω της ταχύτερης μείωσης των «κόκκινων» δανείων.
4. Την ενίσχυση της ελαστικότητας της αγοράς εργασίας και της ανταγωνιστικότητας κόστους. Σύμφωνα με το Ταμείο η περισσότερη ευελιξία θα βοηθούσε την άμβλυνση τυχόν αρνητικών επιδράσεων στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση από μισθολογικές πιέσεις οι οποίες υπερβαίνουν την αύξηση της παραγωγικότητας και από την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού. Αυτά τα μέτρα άμβλυνσης θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν δομικές μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς (συμπεριλαμβανομένων των αγορών προϊόντων), με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας και τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
5. Να προετοιμάσει η κυβέρνηση προληπτικό σχέδιο αντιμετώπισης «πιθανών δημοσιονομικών σοκ» από τις δικαστικές αποφάσεις για τις περικοπές στις συντάξεις και την κατάργηση των Δώρων στο Δημόσιο.
6. Να επιταχυνθεί η εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών, με την επισήμανση ότι η αξιοποίηση κρατικών πόρων για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων πρέπει να γίνει «με έναν ολοκληρωμένο τρόπο, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη την επίδρασή της στους ισολογισμούς των τραπεζών και του κράτους». Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι «χρειάζονται συντονισμένα βήματα από βασικούς φορείς για την υποστήριξη της ταχύτερης μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
7. Να διαμορφωθεί το ταχύτερο το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς και να επισπευσθούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και ο εξωδικαστικός μηχανισμός.