Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες περιμένουν να εισέλθουν σε διαδικασία... διευθέτησης – και ιδανικά προστασίας - με αποτέλεσμα να παρατηρείται «πάγωμα» των ρυθμίσεων όσο δεν οριστικοποιείται το πλαίσιο που θα διαδεχθεί το νόμο Κατσέλη. Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν στο Liberal.gr, ότι το «κατενάτσιο» που παίζει η κυβέρνηση όσον αφορά το νέο πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας, με φόντο την προεκλογική περίοδο, θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες των τραπεζών και συντηρεί το φαινόμενο των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Τα δεδομένα έχουν ως εξής. Την ώρα που οι τράπεζες υποστηρίζουν ότι τα έχουν βρει σε όλα με την κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδος έχει γνωμοδοτήσει θετικά για τον νέο νόμο, τα περιθώρια στενεύουν ασφυκτικά μέχρι το EuroWorkingGroup της 25ης Μαρτίου όπου θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία για την πρώτη κατοικία με τους Θεσμούς. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μέσα στις επόμενες ημέρες οι υπαναχωρήσεις της κυβέρνησης θα ικανοποιήσουν την ΕΚΤ έτσι ώστε να υπάρξει τελική συμφωνία. Όμως οι καθυστερήσεις έχουν παίξει τον ρόλο τους…
Η κυβέρνηση γνώριζε ότι μέχρι το τέλος του 2018 θα έπρεπε να έχει προωθήσει το νέο πλαίσιο μέσω του οποίου οι δανειολήπτες θα προστατεύουν το σπίτι τους με συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Αυτή ήταν άλλωστε η απαίτηση των Θεσμών: να λήξει η ισχύς του νόμου Κατσέλη και να εφαρμοστεί ένα νέο πολύ πιο «σφιχτό» πλαίσιο που δεν θα βασίζεται σε δικαστικές διαδικασίες και δεν θα ενθαρρύνει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Γι'' αυτόν ακριβώς το λόγο, οι Θεσμοί και κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχαν εξαρχής εκφράσει έντονες επιφυλάξεις για όλο το φάσμα και τη λογική του σχεδίου που παρουσίασε η ελληνική πλευρά, από τα περιουσιακά όρια μέχρι το είδος των επιλέξιμων δανείων και την ημερομηνία από την οποία και μετά τα δάνεια που «κοκκινίζουν» δεν θα μπορούν να μπουν στην πλατφόρμα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σήμερα εκκρεμούν περί τις 170.000 αιτήσεις δανειοληπτών, ενώ η «παραγωγή» νέων NPEs συνεχίζεται αν και βαίνει μειούμενη.
Από τη μία πλευρά, οι τράπεζες επιθυμούν να τεθεί σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο... χθες, κυρίως επειδή οι ασφαλιστικές δικλίδες που έχει ζητήσει η ΕΚΤ – στις περισσότερες έχει ήδη κάνει πίσω η κυβέρνηση – εκτιμάται ότι θα εμποδίσουν τους «μπαταχτσήδες» και στο εξής θα είναι δύσκολο κάποιος να αφήσει επίτηδες το δάνειό του να εμφανίσει καθυστέρηση άνω των 90 ημερών.
Επιπλέον, οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να διαθέσουν προς πώληση και στεγαστικά δάνεια, κάτι που είναι εκ φύσεως δύσκολο εγχείρημα και γίνεται ακόμη δυσκολότερο είτε στην περίπτωση που δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο για την πρώτη κατοικία είτε έχει εφαρμοστεί ένα πλαίσιο που χωράει πολλούς και δυσκολεύει τη διαχείριση των δανείων. Απαίτηση της ΕΚΤ και των τραπεζών είναι το νέο πλαίσιο να συμβάλλει στην «θεραπεία» των δανείων έτσι ώστε να μπορούν στη συνέχεια να μπουν σε πακέτα και να προσελκύσουν καλύτερες τιμές.
Σημειώνεται ότι το πρώτο project τιτλοποίηση στεγαστικών «τρέχει» από την Eurobank και μέσα στον Απρίλιο αναμένεται να περάσει στη φάση των δεσμευτικών προσφορών με στόχο να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Ιούλιο. Το «Pillar», όπως ονομάζεται το project, αποτελείται από «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, από τα οποία σχεδόν το 1/3 είτε έχουν υπαχθεί στον παλιό νόμο Κατσέλη είτε εκτιμάται ότι θα μπουν στο νέο πλαίσιο.
Συνολικά, οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για τον νέο νόμο αφορούν δάνεια ύψους 11 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 2 δισ. ευρώ είναι μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Η ένταξη των επιχειρηματικών δανείων αποτελεί ένα από τα αγκάθια στις συζητήσεις καθώς στην ΕΚΤ πιστεύουν ότι η κυβέρνηση ενώ γνώριζε τι πρέπει να κάνει για να υπάρξει διάδοχη κατάσταση στην προστασία της πρώτης κατοικίας, καθυστέρησε και σήμερα κάνει κινήσεις προεκλογικού χαρακτήρα.
Όπως και να'' χει, η μετάβαση στο νέο πλαίσιο είναι εξαιρετικά σημαντική για την κουλτούρα πληρωμών στη χώρα, αφού οι δανειολήπτες πλέον δεν θα ελπίζουν να εισέλθουν σε μία αέναη δικαστική διαδικασία, μεταθέτοντας τις πληρωμές για το μέλλον – όταν εκδικαστεί η υπόθεση – αλλά θα προσπαθούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να απολαύσουν τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου, όπως το «κούρεμα» της οφειλής και την επιδότηση μέρους της δόσης, μέσω της πλατφόρμας που θα τεθεί σε εφαρμογή τους επόμενους μήνες.
