Όμηρος των υπουργικών αποφάσεων η απλοποίηση στις άδειες των επιχειρήσεων

Όμηρος των υπουργικών αποφάσεων η απλοποίηση στις άδειες των επιχειρήσεων

Του Βασίλη Γεώργα

Κενό περιεχομένου είναι σε μεγάλο βαθμό και το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή η κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο για την αδειοδότηση των νέων επιχειρήσεων «σε μια ημέρα».

Η δευτερογενής νομοθεσία που χρειάζεται να εκδοθεί τους επόμενους μήνες και χρόνια με τη μορφή δεκάδων νέων κοινών υπουργικών αποφάσεων και προεδρικών διαταγμάτων για να εφαρμοστεί στο σύνολό της η φιλόδοξη αυτή μεταρρύθμιση που θα φέρει την Ελλάδα πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα, είναι ασύλληπτα μεγάλη και έχει δίκαιο όποιος αμφιβάλει ότι μπορεί να ολοκληρωθεί στο ορατό μέλλον. Απαιτεί συνεργασία και συντονισμό πολλών υπουργείων και δημόσιων υπηρεσιών, εγκρίσεις από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ενοποίηση αδειοδοτικών και φορολογικών πληροφοριακών συστημάτων και μεγάλο αριθμό επιμέρους αποφάσεων μέχρι να καταστεί εφαρμόσιμο.  

Ένα από τα μεγάλα «φάουλ» της κυβέρνησης που έδωσε χθες σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για την απλοποίηση της αδειοδότησης στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα τουριστικά καταλύματα και τις βιομηχανίες τροφίμων,  είναι ότι δεν συμπεριέλαβε το παράρτημα με τους κωδικούς ανά επιχειρηματική δραστηριότητα ώστε να ξέρουμε ποιες επιχειρήσεις θα ανοίγουν με απλή γνωστοποίηση, και ποιες θα πρέπει να λάβουν ειδικές άδειες εκ των προτέρων.

Υπάρχει άλλωστε και η εμπειρία του 2014 που απέδειξε ότι το πολύπλοκο αυτό νομοθέτημα το οποίο πρωτοήρθε στη Βουλή και ψηφίστηκε ως «κέλυφος» πριν από δύο χρόνια με υπουργό τον Κωστή Χατζηδάκη, παρέμεινε επί μακρόν στα συρτάρια με ευθύνη τόσο της Ν.Δ όσο και της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι που υπό την πίεση του τρίτου μνημονίου τους προηγούμενους μήνες άρχισε να ξαναγράφεται με τη συνδρομή της Παγκόσμιας Τράπεζας και να αλλάζει σε πολλά σημεία. Ενώ με βάση τον νόμο πλαίσιο 4262/2014 προβλέπονταν η έκδοση τουλάχιστον 20 υπουργικών αποφάσεων, τα προηγούμενα χρόνια εκδόθηκαν μόνο δύο, με αποτέλεσμα ο νόμος να μείνει ανενεργός επί μακρόν. Δύο χρόνια μετά η ιστορία επαναλαμβάνεται με τη νέα νομοθετική ρύθμιση να προβλέπει επίσης τουλάχιστον 15-20 επιμέρους υπουργικές αποφάσεις και Π.Δ.

Όλα τα παραπάνω δεν αναιρούν σε καμία περίπτωση την μεγάλη σημασία αυτής της μεταρρύθμισης που εκτός από ευκολότερες και ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης, στοχεύει σε δύο επίσης εξαιρετικά σημαντικές παρεμβάσεις: να «αποποινικοποιήσει» την επιχειρηματικότητα καθώς το Δημόσιο καλείται να πάψει πλέον να θεωρεί προκαταβολικά τον επιχειρηματία «παράνομο», και κυρίως να περιορίσει την επαφή με τις δημόσιες υπηρεσίες που αποτελούν εστία διαπλοκής και διαφθοράς.

Στην πρώτη περίπτωση η κατάργηση αρκετών επιμέρους αδειών, δικαιολογητικών και ελέγχων από τις δημόσιες υπηρεσίες, ο εκ των υστέρων έλεγχος της πληρότητας των απαιτούμενων αποδεικτικών, και κυρίως η καθιέρωση του μηχανισμού της «απλής γνωστοποίησης» για την έναρξη δραστηριότητας των επιχειρήσεων που αντικαθιστά την έγκριση της αδειοδότησης, είναι πολύ μεγάλα βήματα μπροστά.  Το γεγονός ότι καταργούνται διαδικασίες και δικαιολογητικά  όπως η προέγκριση εγκατάστασης που αντικαθίσταται από απλή βεβαίωση της Υπηρεσίας Δόμησης, ή οι «βεβαιώσεις υγειονομικής καταλληλότητας», η έκδοση άδειας μουσικής και η γνωμοδότηση των υγειονομικών υπηρεσιών για την έκδοση άδειας κοινόχρηστων χώρων, διευκολύνουν σημαντικά τις διαδικασίες.  

Ακόμη και αν γίνουν με τους γνώριμους αργούς ελληνικούς ρυθμούς, το μονοπάτι για να βγουν από τον γραφειοκρατικό λαβύρινθο όσοι στο μέλλον προσπαθούν να στήσουν μια επιχείρηση στην Ελλάδα, έχει ανοίξει.    

Στη δεύτερη περίπτωση, όμως, αυτής της απομόνωσης του επιχειρηματία από την επαφή του με τις αδειοδοτούσες αρχές, δεν δικαιολογείται ούτε μια ημέρα καθυστέρηση εφόσον προτεραιότητα έπρεπε να είναι κυρίως η αντιμετώπιση της διαφθοράς και του «λαδώματος». Παρόλα αυτά, το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης και Ελέγχων που θα αποτελεί την καρδιά του νέου μοντέλου αδειοδότησης καθώς μέσα από αυτό θα περνούν στο μέλλον όλες οι αιτήσεις, οι εκδόσεις δικαιολογητικών, τα αποτελέσματα των ελέγχων κλπ, δεν προβλέπεται να φτιαχτεί και να τεθεί σε λειτουργία πριν από το τέλος του 2018.

Η βιομηχανία του «γρηγορόσημου» και του «λαδώματος για να γίνει ταχύτερα η δουλειά», θα συνεχίσει για καιρό ακόμη  να ανθεί…