Του Απόστολου Σκουμπούρη
Μπορεί στην Ελλάδα η online αγορά των σούπερ μάρκετ να είναι ακόμη σε αρχικό στάδιο, κάνοντας μικρούς – αναλογικά με τους μέσους όρους της Ευρώπης – τζίρους, εντούτοις οι προοπτικές είναι μεγάλες, καθώς πρόκειται για έναν τομέα με διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης ετησίως, ενώ ολοένα και περισσότερες αλυσίδες σπεύδουν να τοποθετηθούν στο χώρο.
Στην Ευρώπη αυτή η αγορά «δουλεύει» εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια καλά, καθώς τα online super market στην Ε.Ε. καταλαμβάνουν σήμερα το 5% έως 7% του συνόλου των πωλήσεων της λιανικής. Ωστόσο, στη χώρα μας, οι διαδικτυακές πωλήσεις δεν ξεπερνούν το 1%, πιστοποιώντας ότι αυτή η αγορά βρίσκεται σχεδόν στα... σπάργανα, άρα έχει μεγάλα περιθώρια διεύρυνσης.
Πάντως, η αλήθεια είναι ότι αυτή η αγορά, παρά την ανάπτυξή της, εντούτοις δεν «τρέχει» με τις ταχύτητες που αρκετοί του χώρου υπολόγιζαν, ενώ υπάρχουν μεγάλα προβλήματα όπως τα μηδαμινά ποσοστά κέρδους, που καθιστά απολύτως... οριακή κάθε απόπειρα. Οι μεγάλες αλυσίδες «επιβάλλεται» να μπουν στο χώρο, έχοντας άλλωστε και το περιθώριο να μην βγάζουν κέρδη από αυτή τη – μικρή σχετικά με το τζίρο τους – δραστηριότητα, όμως οι μικρότερες πλατφόρμες έχουν πρόβλημα.
Παράλληλα, ένας άλλος λόγος που το online εμπόριο στην Ελλάδα δεν «τρέχει» με τις ταχύτητες του εξωτερικού, είναι το... καλό κλίμα, που ωθεί στην εξωστρέφεια, άρα και στην επίσκεψη στα φυσικά καταστήματα, αντιθέτως με χώρες όπου το ψύχος είναι ανασταλτικός παράγοντας.
Στην Ελλάδα αυτή η αγορά άρχισε να δημιουργείται δειλά δειλά από το 2011 και μετά, ενώ τα τελευταία 4-5 χρόνια έχουν γίνει πιο συστηματικές προσπάθειες.
Χθες, η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα Σκλαβενίτης, ανακοίνωσε τη δική της κίνηση, «απαντώντας» σε αντίστοιχες που έχουν γίνει και από τους άλλους μεγάλους του κλάδου, ανακοινώνοντας την εξαγορά της γνωστής ηλεκτρονικής πλατφόρμας caremarket.gr από την εταιρεία Yoda Α.Ε. Παλαιότερα, το Caremarket.gr ανήκε στην αλυσίδα Μαρινόπουλος.
Η Σκλαβενίτης θα απορροφήσει το σύνολο των 50 εργαζομένων της caremarket.gr και μακροπρόθεσμα σχεδιάζει να ενισχύσει τις υπηρεσίες logistics της πλατφόρμας, δημιουργώντας περαιτέρω σημεία διανομής των προϊόντων για τις ηλεκτρονικές αγορές. Η caremarket.gr θα συνεχίσει να λειτουργεί απρόσκοπτα, ενώ οι χρήστες της θα αποκτήσουν σταδιακά πρόσβαση σε ένα διευρυμένο κωδικολόγιο προϊόντων από τη μεγάλη προϊοντική γκάμα της Σκλαβενίτης.
Η πλήρης ενσωμάτωση της πλατφόρμας στην Επιχείρηση θα πραγματοποιηθεί σε μερικούς μήνες, όταν τα στελέχη της Σκλαβενίτης εναρμονίσουν τη λειτουργία της caremarket.gr με το μοντέλο εμπορικής λειτουργίας και φιλοσοφίας που εφαρμόζει η μεγάλη αλυσίδα.
Όπως δήλωσε χθες με αφορμή αυτή την κίνηση το μέλος του Δ.Σ που έχει αναλάβει και το ρόλο του Εντεταλμένου Συμβούλου της Διοίκησης της Σκλαβενίτης Λάμπρος Παπακοσμάς «η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί το πρώτο βήμα της Επιχείρησης προς τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ώστε όλοι οι καταναλωτές να μπορούν να βρίσκουν και σε online περιβάλλον μία ευρεία ποικιλία προϊόντων σε τιμές «τόσο φθηνά όσο πουθενά» και την άριστη ποιότητα Σκλαβενίτης». Θυμίζουμε πως σήμερα ο όμιλος Σκλαβενίτη αριθμεί 497 καταστήματα απασχολώντας 28.300 εργαζομένους, όντας – μακράν - ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας.
Οι πλατφόρμες που υπάρχουν στη χώρα μας
Σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν οι αμιγώς online πλατφόρμες αλλά υπάρχουν και αυτές που δημιουργήθηκαν από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καθώς σχεδόν όλες οι αλυσίδες – μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας τους – κάνουν online πωλήσεις. Εντελώς ανεξάρτητη πλατφόρμα που μάλλον έχει και τη μεγαλύτερη ανάπτυξη είναι το e-fresh.gr και έπεται το Yoda.gr. Πρώτη online πλατφόρμα στην Ελλάδα ήταν το Welovesupermarket που ξεκίνησε το 2011 (ως welovetoys.gr), όμως εδώ και μια διετία έχει γίνει στρατηγικός partner του ομίλου Παντελιάδη (My Market). Το μπουκέτο συμπληρώνει η click2shop της ΑΒ Βασιλόπουλος, ενώ άνοιγμα στο χώρο έχουν κάνει και οι αλυσίδες Κρητικός, ΕΛΟΜΑΣ και Θανόπουλος.
Η πορεία της αγοράς στην Ελλάδα
Μια ματιά στην πορεία των τζίρων τα τελευταία χρόνια, μαρτυρά τα περιθώρια εξέλιξης αυτής της αγοράς. Από τα 11 εκατ. ευρώ το 2014 (με ελάχιστες πλατφόρμες), έφτασε στα 20 εκατ. ευρώ το 2015, το 2016 ξεπέρασε τα 30 εκατ. ευρώ και το 2017 τα 37 εκατ. ευρώ. Το 2018 η εν λόγω αγορά ξεπέρασε τα 45 εκατ. ευρώ, ενώ το 2019 εκτιμάται ότι ήταν πάνω από 50 εκατ. ευρώ. Φυσικά, ο τζίρος είναι πολύ μικρός σε σχέση με τα περίπου 9 δισ. ευρώ που είναι οι πωλήσεις των φυσικών σούπερ μάρκετ, όμως η ποσοστιαία ετήσια άνοδος, είναι εντυπωσιακή.
Πορεία αγοράς παγκόσμια – Ο ρόλος των Αmazon, Alibaba και Walmart
Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, έως το 2025, το e-commerce θα αντιπροσωπεύει το 10% της παγκόσμιας δαπάνης για ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά (Fast Moving Consumer Goods -FMCG, βασικά είδη καθημερινής χρήσης, όπως το γάλα ή το ψωμί, αλλά και μη τρόφιμα). Το ποσοστό αυτό συνιστά διπλασιασμό σε σχέση με τις επιδόσεις του online καναλιού πώλησης FMCG το 2018 (5,1%). Η τάση αυτή θα είναι ακόμη πιο έντονη σε διάφορες αγορές ανά τον πλανήτη.
Στην Κίνα, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις FMCG θα αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο των συνολικών εσόδων του κλάδου (31%) έως το 2025, με την αχανή χώρα να ηγείται της παγκόσμιας κατάταξης με την πιο ισχυρή online αγορά ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών.
Οι οnline πωλήσεις ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών, σύμφωνα με την εταιρεία Kantar, αυξήθηκαν, παγκοσμίως, κατά 20,3% το 2018, αντιπροσωπεύοντας το 5,1% της συνολικής δαπάνης για προϊόντα σουπερμάρκετ. Η ανάπτυξη προήλθε, κυρίως, από τις αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας και συνδέεται με την επιτυχία ηλεκτρονικών αγορών, όπως το Amazon, η Alibaba, το JD.com και το Walmart.
Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ ήταν της τάξης του 35,9%, στην Κίνα το αντίστοιχο ποσοστό αύξησης ήταν 32,3%, ενώ τον αμέσως ταχύτερο ρυθμού ανόδου σημείωσε η Ταϊβάν (31,9%), με την Ιταλία να ακολουθεί (26,3%), τη Νότια Κορέα να έπεται (14%) και τη Γερμανία να ακολουθεί (11,5%).
Στην περιοχή της Δυτικής Ευρώπης, οι ηλεκτρονικές πωλήσεις FMCG αντιπροσώπευαν το 2018 ποσοστό 4,1% των συνολικών πωλήσεων ειδών παντοπωλείου μέσω e-commerce. Οι μεγαλύτερες αγορές για online πωλήσεις FMCG στη Δυτική Ευρώπη το 2018 ήταν η Μεγάλη Βρετανία με ποσοστό 7,2% και η Γαλλία με 5,6%.
