Σε μια χώρα που έχει υποστεί ιστορική αποβιομηχάνιση καταστρέφοντας παράλληλα και σημαντικό μέρος της παραγωγής της, υπάρχει μια εταιρεία που πλέον είναι ο μεγαλύτερος ιδιώτης εργοδότης στις Σέρρες, απασχολώντας 357 εργαζόμενους, ενώ συνδέεται με απόλυτο τρόπο με τον τόπο της, καθώς όλο το γάλα το προμηθεύεται αποκλειστικά από τοπικούς παραγωγούς του νομού.
Ο λόγος για την εταιρεία Κρι Κρι που από ένα μικρό ζαχαροπλαστείο τη δεκαετία του ''50 στο κέντρο των Σερρών και τις διανομές παγωτού με καροτσάκια και πάγο, έχει φτάσει να παράγει παγωτά και γιαούρτια στα υψηλότερα παγκοσμίως στάνταρ ποιότητας, παίρνοντας «διαβατήριο» για τις πλέον απαιτητικές αγορές της Ευρώπης.
Με φρόνιμες κινήσεις, η εταιρεία έχει βάλει «πόδι» σε περίπου 25 χώρες, πετυχαίνοντας να βρίσκεται στα πιο... ελιτίστικα σημεία πώλησης χωρών όπως Βρετανία, Αγγλία και Ιταλία, ενώ φέρνει το 5,5% των εξαγωγών της από το Ιράκ!
Μακριά από χρηματιστηριακά «παίγνια» και κινήσεις εντυπωσιασμού, χρησιμοποίησε σωστά τα κεφάλαια που άντλησε από την εισαγωγή στο Χ.Α. το 2003, έχοντας επιτύχει την τελευταία 15ετία μέσο ρυθμό ανάπτυξης 13,5%! Ελάχιστες άλλες εταιρείες – απ'' όλους τους κλάδους – μπορούν να ισχυριστούν ότι έχουν παρόμοια επίδοση.
Σε συνέντευξή του στο Liberal, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Κρι Κρι Παναγιώτης Τσινάβος μιλά για το πλεονέκτημα – λόγω Σερρών – της Κρι Κρι, το ενδεχόμενο νέων μετοχικών συνεργασιών, το μέλλον του ελληνικού γιαουρτιού, τους Έλληνες γαλακτοπαραγωγούς, αλλά και την επέκταση σε νέες αγορές.
Συνέντευξη στον Απόστολο Σκουμπούρη
Κύριε Τσινάβο, πρόσφατα στο Ίδρυμα Νιάρχος τονίσατε ευθαρσώς ότι είστε ανοικτοί προς μετοχικές συνεργασίες και νέους επενδυτές. Υπάρχει κάποια εξέλιξη επ'' αυτού;
Στόχος μας είναι η ανάπτυξη των επιχειρηματικών μας δραστηριοτήτων και η βελτίωση των αποτελεσμάτων μας. Παράλληλα, θέλουμε να βελτιώσουμε και την εμπορευσιμότητα της μετοχής. Σε αυτό το πλαίσιο είμαστε ανοιχτοί σε μετοχικές συνεργασίες. Όταν υπάρξει κάποια εξέλιξη επ' αυτού είμαστε υποχρεωμένοι να το ανακοινώσουμε.
Η Κρι Κρι συμμετείχε φέτος για πρώτη φορά σε Road Show της ΕΧΑΕ στο Λονδίνο, ενώ η κεφαλαιοποίηση έχει σταθεροποιηθεί κοντά στα 100 εκατ. ευρώ, επίπεδα που θεωρούνται... πλαφόν για να ασχοληθούν επενδυτικά τα διεθνή funds. Μπορούμε να πούμε ότι η εταιρεία είναι έτοιμη να αλλάξει επίπεδο πλέον;
Η Κρι Κρι θα αλλάξει επίπεδο μόνο μέσα από την ανάπτυξή της, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στόχος μας είναι να πρωταγωνιστήσουμε στην παγκόσμια αγορά του ελληνικού γιαουρτιού. Τα περιθώρια οργανικής ανάπτυξής μας την επόμενη πενταετία είναι μεγάλα. Συνέπεια της ανάπτυξης των μεγεθών μας θα είναι και η αύξηση της κεφαλαιοποίησης.
Προσανατολίζεστε σε placement; Τι ποσοστό θα ήταν το κατάλληλο ώστε να αυξηθεί το μικρό free float που σήμερα είναι στο 21% αλλά και να κρατήσετε ως έχει το management που είναι άκρως επιτυχημένο;
Απόφασή μας τα επόμενα χρόνια είναι να παραμείνει το management ως έχει. Για να αυξήσουμε δε το free float και επομένως την εμπορευσιμότητα της μετοχής, ξεκινήσαμε ενέργειες που θα ενδυναμώσουν τις σχέσεις μας με την επενδυτική κοινότητα.
Πόσο «μπλοκάρει» τα σχέδια της Κρι Κρι για πιθανή δημιουργία παραγωγικής μονάδας στο εξωτερικό, η πρόσφατη απόφαση της Κομισιόν ότι τη σφραγίδα «ελληνικό» θα έχει μόνο το γιαούρτι που παράγεται εντός της χώρας;
Η ελληνικότητα παραμένει το συγκριτικό μας πλεονέκτημα μια που τα γιαούρτια Κρι Κρι παράγονται στις Σέρρες μόνο από 100% ελληνικό φρέσκο γάλα. Απόφασή μας λοιπόν είναι να συνεχίσουμε να παράγουμε τα προϊόντα Κρι Κρι αποκλειστικά στις εγκαταστάσεις μας στην Ελλάδα, στηρίζοντας την εθνική οικονομία και τον Έλληνα γαλακτοπαραγωγό.
Να διευκρινίσω ότι η πρόσφατη αναφορά μου για σκέψεις δημιουργίας νέας παραγωγικής μονάδας γιαουρτιού στην Αγγλία, αφορούσε μόνο στην περίπτωση που γίνουν απαγορευτικές οι συνθήκες εισαγωγής γιαουρτιού στην Αγγλία λόγω “Brexit” και με δεδομένο ότι η αγγλική αγορά είναι πολύ σημαντική για εμάς.
Υπάρχει «ταβάνι» στις εξαγωγές; Μπορούν οι υποδομές της εταιρείας να υποστηρίξουν διπλασιασμό της παραγωγής;
Ο τζίρος του ελληνικού γιαουρτιού ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ στην ευρωπαϊκή αγορά. Θεωρώ λοιπόν ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξής μας με το ελληνικό γιαούρτι με πιο σημαντικές αγορές για εμάς την Αγγλία, Ιταλία, Γερμανία, Ολλανδία και Βέλγιο. Φυσικά και υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης του ελληνικού γιαουρτιού και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Την περίοδο 2011 -2016 η συνολική αξία των επενδύσεων έχει ξεπεράσει τα 46 εκατ. ευρω. Σήμερα υλοποιούμε νέο επενδυτικό πρόγραμμα αξίας 17 εκατ. Η Κρι Κρι πλέον διαθέτει δύο υπερσύγχρονες μονάδες παραγωγής, παγωτού και γιαούρτης, καλύπτοντας αυστηρά τα διεθνή πρότυπα υγιεινής και ασφάλειας και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε διπλασιασμό της ζήτησης.
Πρόσφατα δηλώσατε ότι «το γιαούρτι είναι μια παγκόσμια επιτυχία για τη χώρα μας», ένα brand που αν προσεχθεί μπορεί να δώσει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στους Έλληνες παραγωγούς. Υπάρχουν οι υποδομές και οι κτηνοτροφικές μονάδες για κάτι τέτοιο;
Οι παραγωγικές μονάδες της Κρι Κρι βρίσκονται στις Σέρρες. Ο Νομός Σερρών είναι από τους πιο πλούσιους νομούς παραγωγής γάλακτος και συγκεκριμένα η ευρύτερη περιοχή παράγει το 50% της συνολικής εγχώριας παραγωγής. Αυτό δίνει ένα μοναδικό πλεονέκτημα στην Κρι Κρι. Σε 24 ώρες συλλέγει, επεξεργάζεται και μετατρέπει το γάλα σε γιαούρτι διατηρώντας όλη τη φρεσκάδα του. Ως Κρι Κρι στηρίζουμε τον Έλληνα γαλακτοπαραγωγό με διάφορους τρόπους.
Ένας από αυτούς είναι και η δημιουργία του προγράμματος «Παιδεία Γάλακτος», το οποίο χρηματοδοτείται 100% από την Κρι Κρι και απευθύνεται στους γαλακτοπαραγωγούς του Νομού μας με στόχο να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί βελτιώνοντας την ποιότητα του γάλακτος και την κερδοφορία τους.
Πείτε μας δύο λόγια για το τμήμα έρευνας της Κρι Κρι. Υπάρχει τέτοιο; Σε πόσο καιρό από τις πρώτες... δοκιμές και συστάσεις ένα νέο παγωτό ή ένα γιαούρτι βγαίνει στην αγορά;
Στρατηγική της Κρι Κρι είναι η καινοτομία και η εξωστρέφεια. Εξωστρέφεια σημαίνει να έχεις τη δυνατότητα να καλύψεις τις διαφορετικές ανάγκες κάθε χώρας. Η καινοτομία δε, σου δίνει τη δυνατότητα να διαφοροποιείσαι από τον ανταγωνισμό και να έχεις υγιή, κερδοφόρα ανάπτυξη χωρίς να στηρίζεσαι μόνο στις χαμηλές τιμές. Φυσικά, όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν τη λειτουργία ενός δυνατού Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης.
Η Κρι Κρι λοιπόν, διαθέτει ένα οργανωμένο και αποτελεσματικό Τμήμα R&D. Είναι εφοδιασμένο με κατάλληλο εργαστηριακό εξοπλισμό και παρακολουθεί όλες τις κλαδικές Εκθέσεις ή Συνέδρια που έχουν σχέση με τα προϊόντα μας. Πρόσφατη επιτυχία του Τμήματος, η είσοδός μας στην κατηγορία των λειτουργικών τροφίμων με τα προϊόντα γιαούρτης και παγωτού Super Spoon, προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη και σούπερ φρούτα.
Η δυνατότητα επομένως καινοτομίας και δημιουργίας νέων προϊόντων υπάρχει, από εκεί και πέρα το λανσάρισμα τους στην αγορά, έχει να κάνει και με την εποχικότητα, αλλά και τις διάφορες παραμέτρους marketing που εξετάζουμε ανά περίπτωση, ώστε να διασφαλίσουμε στο μέγιστο βαθμό μια επιτυχημένη είσοδο προϊόντος στην αγορά.
Είναι αλήθεια ότι η ονομασία Κρι Κρι ήταν μια έμπνευση του πατέρα σας, μετά την επίσκεψη του τότε προέδρου των ΗΠΑ Ντουάιτ Αΐζενχάουερ στην Ελλάδα;
Είναι αλήθεια ότι στο ταξίδι του τότε Προέδρου της Αμερικής στην Ελλάδα, του είχε προσφερθεί ένα αγριοκάτσικο Κρι Κρι ως σύμβολο της ελευθερίας και της λεβεντιάς της Κρήτης. Το ίδιο διάστημα ο πατέρας μου έψαχνε ονομασία για τη νέα δραστηριότητά του, τα παγωτά. Εκείνη την εποχή ήταν σύνηθες να χρησιμοποιούνται μικρές συλλαβές, επαναλαμβανόμενες και εύηχες. Οι πρωτοσέλιδοι λοιπόν τίτλοι των εφημερίδων ήταν η αφορμή για τη νέα ονομασία «ΠΑΓΩΤΑ ΚΡΙ ΚΡΙ»
Η επιχειρηματικότητα δεν είναι ξεκομμένη από την πολιτική. Θα ήθελα λοιπόν την άποψή σας, την άποψη ενός επιτυχημένου επιχειρηματία για την πολιτική κατάσταση της χώρας μας.
Ο επιχειρηματίας ζητά σταθερότητα και όχι εκπλήξεις. Ζητά συνέπεια και μία δημόσια διοίκηση αποτελεσματική και δίκαιη απέναντι στον επιχειρηματία. Ζητά ένα φορολογικό περιβάλλον σταθερό και δίκαιο για όλους. Αν λοιπόν το επιχειρηματικό περιβάλλον βελτιωθεί είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν και «μυαλά» και ιδέες, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην αναγέννηση και ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας.
Αργεί η χώρα μας να βγει από την κρίση, ή μήπως ο... ιστορικός κύκλος είναι μεγαλύτερος απ'' ότι εμείς περιμένουμε; Είστε αισιόδοξος;
Θεωρώ ότι φτάσαμε στο τέλος της κρίσης και ότι ήδη υπάρχουν σημάδια αργής μεν, σταθερής δε ανάπτυξης. Φυσικά, απαιτείται μεγάλη προσπάθεια από όλους. Ειδικά οι Έλληνες επιχειρηματίες πρέπει να είναι αυτοί που θα τολμήσουν, θα επενδύσουν και θα χαράξουν νέους δρόμους επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης.
Πώς θα περιγράφατε με λίγες κουβέντες τη διαδρομή της Κρι Κρι που από μια εταιρεία της επαρχίας με απολύτως τοπικά χαρακτηριστικά έως πριν ελάχιστα χρόνια, έχει φτάσει τώρα σε τόσες αγορές;
Η Κρι Κρι ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι της το 1954 στις Σέρρες με το παγωτό σαν πρώτη δραστηριότητα. Το 1992 ξεκινήσαμε δειλά το παραδοσιακό γιαούρτι για τις ανάγκες της περιοχής μας. Το 2003 με τα κεφάλαια που αντλήσαμε από την είσοδό μας στο Χρηματιστήριο, ξεκινήσαμε τη νέα παραγωγική δραστηριότητα ευρωπαϊκού τύπου γιαούρτης. Σήμερα η Κρι Κρι συγκαταλέγεται σε μία από τις πιο δυναμικά αναπτυσσόμενες βιομηχανίες τροφίμων με ισχυρή παρουσία σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Η αντίδραση, τόσο η δική σας, ως ιδιοκτήτη, όσο και των εργαζομένων σας κατά την άτυχη συγκυρία της πυρκαγιάς, τα Χριστούγεννα του 2013, ήταν παροιμιώδης. Πως καταφέρατε και ξαναστήσατε το εργοστάσιο μέσα σ'' ένα 7μηνο;
Οι πιο σημαντικές στιγμές της ζωής μας δεν είναι οι μέρες επιτυχίας, αλλά οι μέρες εκείνες που μετά από μία μεγάλη κρίση και απελπισία, αισθάνεσαι να μεγαλώνει μέσα σου η θέληση να ξαναβρείς το δρόμο για την επιτυχία. Από την πρώτη στιγμή μετά την πυρκαγιά, δηλώσαμε ότι είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε μπροστά.
Όλοι στην Κρι Κρι εργαστήκαμε σαν να μην υπήρχαν όρια για τις δυνατότητές μας. Πιστεύουμε, όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει λύση. Όλοι οι άνθρωποι της Κρι Κρι έδωσαν την ψυχή τους και τα κατάφεραν. Μέσα από τις στάχτες ξαναγεννηθήκαμε και φτιάξαμε μία υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής γιαουρτιού μέσα σε επτά μήνες, χρόνο ρεκόρ.
