Με μία εντυπωσιακή… πιρουέτα, η Λιζ Τρας έκανε στροφή 180 μοιρών την οποία συνόδευσε με μία μεγαλειώδη υπόκλιση στις αγορές, οριακά πριν χάσει και τα τελευταία ίχνη αξιοπιστίας. Το μεγάλο πρόβλημα της Μ. Βρετανίας σήμερα είναι ακριβώς αυτό, η έλλειψη αξιοπιστίας και η ευθύνη βαραίνει τη βρετανίδα πρωθυπουργό.
Η Τρας δεν είναι υποψήφια για την ηγεσία των Τόρις, όπως το 2014 όταν έγινε viral η ομιλία της στο συνέδριο των Συντηρητικών, στην οποία χαρακτήριζε ντροπή το να εισάγει η Μ. Βρετανία μήλα και τυριά και περίμενε αμήχανα από το κοινό να την χειροκροτήσει. Ούτε υπουργός Δικαιοσύνης, όπως ήταν το 2018, όταν στο βρετανικό κοινοβούλιο υπερηφανευόταν ότι εκπαιδευμένα σκυλιά θα γαβγίζουν για να διώχνουν τα drones που μεταφέρουν ναρκωτικά στις φυλακές.
Οι αποφάσεις της πλέον έχουν μεγάλο αντίκτυπο στις ζωές των Βρετανών που βιώνουν μία βαθιά κρίση κόστους ζωής. Σήμερα η Τρας έχει την ευθύνη να διαχειριστεί τη βρετανική οικονομία σε μία πολύ δύσκολη συγκυρία και κάθε λάθος μπορεί να αποβεί μοιραίο.
Μέσα σε ένα μήνα, έχει καταφέρει να χάνει το κόμμα της στις δημοσκοπήσεις κατά περίπου 30 μονάδες από τους Εργατικούς – από 10 μονάδες που ήταν η διαφορά όταν ανέλαβε πρωθυπουργός - να περνάει η αγορά κρατικών ομολόγων της χώρας μία μεγάλη κρίση και η Τράπεζα της Αγγλίας να προσπαθεί απεγνωσμένα να αποτρέψει την κατάρρευση εκατοντάδων συνταξιοδοτικών ταμείων.
Η αντικατάσταση του Κουάσι Κουαρτένγκ από τον πιο μετριοπαθή Τζέρεμι Χαντ και το γεγονός ότι πήρε πίσω κάποιες μειώσεις φόρων, δεν μπορούν να αποκαταστήσουν άμεσα την επενδυτική εμπιστοσύνη, πόσω μάλλον να βελτιώσουν τις συνθήκες για τους Βρετανούς που βλέπουν την οικονομία να παραπαίει.
Με διψήφιο πληθωρισμό και το ΑΕΠ να συρρικνώνεται τον Αύγουστο, τους μισθούς να μην αυξάνονται επαρκώς και τον κίνδυνο διακοπών στο ρεύμα κατά τους χειμερινούς μήνες να είναι υπαρκτός, η κρίση που περνάει η Μ. Βρετανία θυμίζει άλλες εποχές.
Η Τρας δεν είναι η μοναδική πρωθυπουργός της Δύσης που καλείται να λύσει την πολύ δύσκολη εξίσωση του υψηλότερου πληθωρισμού των τελευταίων 40 ετών, της ύφεσης και των τρομακτικών ανησυχιών των πολιτών για την ακρίβεια και τον χειμώνα που έρχεται.
Όμως είναι η μοναδική που παρουσίασε ένα οικονομικό σχέδιο που τάραξε τις αγορές. Είναι η μοναδική που κατάφερε σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα να εξοργίσει τους πολίτες που θα έβλεπαν τους φόρους των υψηλών εισοδημάτων να μειώνονται την ώρα που εκείνοι δεν θα είχαν να ζεσταθούν.
Η στροφή της Τρας, η απόλυση του Κουαρτένγκ και οι παρεμβάσεις της Τράπεζας της Αγγλίας το μόνο που κατάφεραν είναι να αποτρέψουν μία ανεξέλεγκτη κατάσταση και ένα χρηματοπιστωτικό ντόμινο. Τόσο η στερλίνα όσο και τα gilts ενισχύθηκαν μόνο για λίγες ώρες μετά τις τελευταίες εξελίξεις και στη συνέχεια άρχισαν να δέχονται ξανά πιέσεις. Από τα 1,1349 δολάρια, η στερλίνα υποχώρησε κατά 1,5% στα 1,1179 δολάρια την Παρασκευή, ενώ η απόδοση των gilts από το 3,95% που είχε υποχωρήσει μετά τις ανακοινώσεις, έφτασε ξανά στο 4,42%.
Όσο για το χρηματιστήριο του Λονδίνου, σημειώνει πτώση 6% από την ημέρα που ανέλαβε η Τρας και 9% το τελευταίο δίμηνο. Σύμφωνα με μερίδα αναλυτών, ο FTSE 100 θα μπορούσε να παρουσιάζει ευκαιρίες καθώς σύμφωνα με τη FactSet, το τέταρτο μεγαλύτερο χρηματιστήριο του κόσμου διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή λιγότερο από 9 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη ανά μετοχή των επόμενων 12 μηνών, όταν το χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης είναι γύρω στις 16 φορές. Παρ’ όλα αυτά, οι επενδυτές αποφεύγουν τα βρετανικά assets όσο δεν ξεκαθαρίζει το τοπίο.
Ο Χαντ είναι ο τέταρτος υπουργός Οικονομικών μέσα σε ένα χρόνο και αυτό από μόνο του δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά στη διαχείριση της βρετανικής οικονομίας.
Δεν αποκλείεται η κυβέρνηση της Τρας να μην αντέξει στις πιέσεις και στην κρίση. Όμως η αβεβαιότητα παραμένει και η διεθνής επενδυτική κοινότητα δεν πιστεύει ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει στη Μ. Βρετανία -όπως και σε πολλές άλλες χώρες- ο ηγέτης που θα πάρει δύσκολες αποφάσεις και θα την οδηγήσει στην έξοδο από την κρίση.
