Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και φορολογούμενοι προσπαθούν να βρουν το δίκιο τους από τις περίεργες αποφάσεις των ελεγκτικών μηχανισμών με τα υπερβολικά πρόστιμα αναγκάζοντας τους να προσφύγουν αρχικά στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) και εν συνεχεία στα διοικητικά δικαστήρια για να μπορέσουν να επιβιώσουν.
Σε σύνολο 45.487 επιχειρήσεων που έχουν προσφύγει μόλις 8.628 βρήκαν το δίκιο τους. Άλλες παραιτήθηκαν ενώ 17.444 προσέφυγαν στη δικαιοσύνη. Μάλιστα σύμφωνα με νομικούς κύκλους οι περισσότερες επιχειρήσεις δικαιώνονται εστιάζοντας στους λανθασμένους χειρισμούς της φορολογικής διοίκησης.
Λογιστές και ελεγχόμενοι ακόμα και ορκωτοί ελεγκτές κάνουν λόγο για ένα φορολογικό σύστημα με πανσπερμία εγκυκλίων που σε πολλές περιπτώσεις είναι αντικρουόμενες με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις εάν όχι στις περισσότερες οι φορολογούμενοι να αδικούνται. Η αδικία όμως κοστίζει ακριβά και για πολλές επιχειρήσεις και φορολογούμενους δεν είναι εύκολο να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι οι περισσότερες υποθέσεις που καταλήγουν στα διοικητικά δικαστήρια έπειτα από προσφυγές επιχειρήσεων και φορολογούμενων για αυθαίρετα πρόστιμα, έχουν καταπέσει, δικαιώνοντας τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι έλεγχοι διευρύνονται ακόμα και σήμερα σε φορολογικά έτη τα οποία έχουν παραγραφεί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων συνολικά υποβλήθηκαν 45.487 ενδικοφανής προσφυγές. Από αυτές που υποβλήθηκαν η ΔΕΔ απέρριψε περίπου το 75% των υποθέσεων, ενώ έκανε δεκτές 8.628 υποθέσεις. Βέβαια η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν αλλά δυστυχώς ακόμα φαίνεται ότι ο θεσμός αυτός χρειάζεται την ανεξαρτησία του. Και όπως προαναφέρθηκε οι περισσότερες επιχειρήσεις που προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη δικαιώνονται.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία όποιος φορολογούμενος θεωρεί ότι αδικήθηκε από κάποια απόφαση επιβολής φόρου ή προστίμου της φορολογικής διοίκησης δεν έχει το δικαίωμα να προσφύγει απευθείας στα διοικητικά δικαστήρια, αλλά είναι υποχρεωμένος να ασκήσει «ενδικοφανή προσφυγή» υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Οικονομικών, καταβάλλοντος το 50% των αμφισβητούμενων ποσών. Μοναδική περίπτωση να αποφύγει κανείς το 50% είναι να δώσει επαρκή στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν αναστολή για σοβαρούς λόγους οικονομικής αδυναμίας.
Οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν φόρους και πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί όπως: το φόρο εισοδήματος, το ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ, το φόρο κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, φόρους, τέλη, εισφορές ή χρηματικές κυρώσεις . Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο και εν γένει από κάθε πρόσωπο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας. Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
- για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
- για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
- για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
- για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
- για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
- για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη, για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
- για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.