Της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Πληθαίνουν οι «μνηστήρες» που διεκδικούν τη δημιουργία κόμβου αερίου (gas hub) στη Ν.Α. Ευρώπη. Εκτός από τη χώρα μας, που επιδιώκει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον τομέα αυτό, τώρα και η Βουλγαρία αξιώνει την κατασκευή ενός βαλκανικού gas hub στη Βάρνα. Την ίδια στιγμή η Τουρκία φαίνεται ότι κάνει ταχύτατα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, έχοντας υπογράψει με το Κατάρ στις αρχές Δεκεμβρίου memorandum of understanding για την κατασκευή ενός ακόμη σταθμού LNG στον κόλπο του Σόρου, περίπου 90 χλμ ανατολικά της Αλεξανδρούπολης, καθώς και αποθηκευτικών χώρων, ικανά να ενισχύσουν τη διεκδίκηση της να αναδειχθεί σε κόμβο φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή.
Η Βουλγαρία
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Boyko Borissov, σε συνέντευξη που έδωσε πριν από δύο ημέρες στην Deutsche Welle εξέφρασε τη φιλοδοξία η χώρα του να παίξει ρόλο - «κλειδί» για την τράνζιτ μεταφορά φυσικού αερίου όχι μόνον στην Ν. Α. Ευρώπη, αλλά και στην Κεντρική Ευρώπη. «Ιμάντας» για το στόχο αυτό υποστήριξε ότι μπορεί να γίνει ένα βαλκανικό gas hub, το οποίο σχεδιάζεται να κατασκευασθεί στη Βάρνα με σκοπό να τροφοδοτείται από αέριο προερχόμενο από τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν, αλλά και από αποθήκες φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Σύμφωνα με τον Borissov, η βουλγαρική κυβέρνηση είναι σε συζητήσεις με την Κομισιόν, για τη χρηματοδότηση του έργου.
Η Τουρκία
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία, με δεδομένο ότι δεν επιτρέπεται να διέλθουν καράβια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Βόσπορο, λόγω την ασφάλειας των πλόων, ενδιαφέρεται να αναπτύξει στα παράλια της πλωτούς τερματικούς σταθμούς, ώστε να αποκτήσει τις απαραίτητες υποδομές, που θα ενίσχυαν την αξίωση να αναδειχθεί σε hub φυσικού αερίου. Παράλληλα με την προώθηση του έργου αυτού, η Τουρκία συζητά και με τη Βουλγαρία, για την κατασκευή ενός διασυνδετήριου αγωγού. Σήμερα, η Τουρκία διαθέτει δύο τερματικά LNG, ένα στη θάλασσα του Μαρμαρά, που ανήκει στη Botas και ένα στη Σμύρνη, που ανήκει σε ιδιώτες. Δεν έχει κρύψει, εξάλλου, την πρόθεση της να προσελκύσει διεθνείς επενδυτές, που θα αναλάμβαναν την κατασκευή αποθηκών φυσικού αερίου. Τώρα διαθέτει μόνον δύο υπόγειες αποθήκες στη θάλασσα του Μαρμαρά, τις οποίες διαχειρίζεται η Botas.
Και ξανά η γραφειοκρατία
Σε μια περίοδο, κατά την οποία φαίνεται ότι αλλάζει με γοργούς ρυθμούς ο ενεργειακός χάρτης στη Ν.Α. Ευρώπη, η Ελλάδα δείχνει να έχει σχέδια που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν αποφασιστικά, ώστε να αναδειχθεί σε ενεργειακό κόμβο της περιοχής, τα οποία, ωστόσο, υπακούουν σε διάφορες προϋποθέσεις και σκοντάφτουν στους γνωστούς γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του Δημοσίου. Το μόνο σχέδιο το οποίο οδεύει προς υλοποίηση είναι ο αγωγός TAP, με τον διασυνδετήριο αγωγό IGB να εξαρτάται από το αποτέλεσμα του μάρκετ τεστ, την υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου, στην Καβάλα, να είναι ακόμη στα χαρτιά και το πλωτό τέρμιναλ LNG να αναμένει το κλείσιμο της συμφωνίας καταρχήν με τη ΔΕΠΑ και σε δεύτερη φάση με την αμερικανική Cheniere.
Με αυτό το σκεπτικό, αποκτά ενδιαφέρον ποια χώρα τελικά θα κόψει το νήμα σε αυτήν την κούρσα με τα φιλόδοξα σχέδια για τη δημιουργία gas hub στην περιοχή της.