Πριν έναν μήνα, η ευλογιά των πιθήκων ήταν γνωστή μόνο σε ελάχιστους ανθρώπους, εκτός από τους ειδικούς. Τώρα, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, δεν πρέπει να υπάρχει κανείς που δεν την έχει ακούσει. Ευτυχώς, η ενημέρωση από τους ειδικούς, την ιατρική κοινότητα και τις αρχές πρόληψης διάδοσης επιδημιών είναι αρκετά καθησυχαστική. Δεν πρέπει να φοβόμαστε μία επανάληψη της πανδημίας, η οποία ακόμα δεν μας έχει εγκαταλείψει, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα πρέπει να αδιαφορήσουμε. Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox), ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των ιών που σχετίζονται με την ευλογιά (smallpox).
Ο ιός είναι παρών εδώ και πολλά χρόνια στην Κεντρική και την Δυτική Αφρική. Συνήθως η μετάδοσή της ασθένειας γίνεται όταν άνθρωποι έρχονται σε στενή επαφή με ζώα, δεν αποκλείεται όμως και η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, πράγμα που μάλλον έχει σχέση με τα κρούσματα που έχουν καταγραφεί σε διάφορες χώρες του κόσμου. Επειδή τα συμπτώματά της εμφανίζονται κυρίως στο δέρμα, είναι αρκετά δύσκολο να περάσει απαρατήρητη από όποιον θα νοσήσει.
Πέρα από το γεγονός πως όποιοι έχουν νοσήσει θα πρέπει να αποφεύγουν τις επαφές με άλλους ανθρώπους, και το ότι όσοι έχουν έρθει σε επαφή με ασθενείς θα πρέπει να προσέχουν τις δικές τους επαφές μέχρι να φανεί αν έχουν κολλήσει και αυτοί, υπάρχουν δύο τρόποι για την αντιμετώπιση της απειλής από αυτόν τον ιό: ο εμβολιασμός και η χρήση αντιικών φαρμάκων. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι επενδυτές έχουν ήδη εντοπίσει τις φαρμακευτικές εταιρείες που διαθέτουν κάτι από τα παραπάνω και οι μετοχές τους έχουν ήδη σημειώσει σημαντική άνοδο. Το αν η άνοδος είναι υπερβολική, λογική ή πολύ μικρή θα φανεί στην συνέχεια, ανάλογα με την εξέλιξη των πραγμάτων.
Θα ασχοληθούμε αρχικά με τα εμβόλια. Είναι αλήθεια πως δεν υπάρχει εμβόλιο σχεδιασμένο ειδικά για την ευλογιά των πιθήκων, υπάρχουν όμως εμβόλια για την προστασία από την ευλογιά και τα οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, παρέχουν κατά 85% κάλυψη και απέναντι στην ευλογιά των πιθήκων. Κάτι που πρέπει να τονίσουμε, είναι πως τα τωρινά εμβόλια κατά της ευλογιάς δεν έχει χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν ποτέ, καθώς η ευλογιά θεωρείται πως έχει πλήρως εξαλειφθεί.
Σύμφωνα με τις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το τελευταίο γνωστό κρούσμα ευλογιάς εμφανίστηκε το 1977. Επίσης, είναι σημαντικό να πούμε πως τα εμβόλια αυτά υπάρχουν ήδη και οι αρχές αρκετών χωρών έχουν σημαντικά αποθέματα. Επίσης, σε αντίθεση με το τι συμβαίνει με την πανδημία, ο εμβολιασμός μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να φέρει ευεργετικά αποτέλεσμα και σε άτομα που έχουν ήδη προσβληθεί. Αυτή την στιγμή υπάρχουν δύο γνωστά εμβόλια.
Το πρώτο είναι γνωστό ως Jynneos, Imvanex, και Imvamune και παρασκευάζεται από την Bavarian Nordic (BAVA COPENHAGEN), η οποία έχει την έδρα της στην Δανία. Το εμβόλιο έχει εγκριθεί εδώ και αρκετά χρόνια, χορηγείται σε δύο δόσεις και περιέχει μία ζωντανή τροποποιημένη μορφή ενός ιού που σχετίζεται με την ευλογιά. Απ’ ότι μαθαίνουμε από τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες για την προμήθεια 20.000 εμβολίων, ενώ οι αρχές της Ε.Ε. αναμένεται σύντομα να παραγγείλουν και αυτές.
Αποθέματα ασφαλείας έχουν και οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Η Bavarian Nordic υποστηρίζει πως οι εγκαταστάσεις της μπορούν να παράγουν, αν χρειαστεί, μέχρι και 30 εκατομμύρια εμβόλια ετησίως. Όπως είπαμε στην αρχή, οι επενδυτές έχουν ήδη κινηθεί, με αποτέλεσμα την άνοδο της μετοχής της BAVA κατά περίπου 60% το τελευταίο δεκαπενθήμερο. Στο κλείσιμο της χθεσινής συνεδρίασης η τιμή της ήταν 271 κορώνες Δανίας, ενώ στις 17 Μαΐου ήταν γύρω στις 135.
Το δεύτερο εμβόλιο που υπάρχει είναι αμερικανικής προελεύσεως και το παρασκευάζει η εταιρεία Emergent Bio Solutions (EBS NYSE). Η κωδική του ονομασία είναι ACAM2000, χορηγείται σε μία δόση και είναι παλαιότερης τεχνολογίας από αυτό της Bavarian Nordic. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν αποθέματα δεκάδων εκατομμυρίων εμβολίων αλλά και δύο σοβαρά προβλήματα. Το πρώτο είναι πως η ομοσπονδιακή υπηρεσία τροφίμων και φαρμάκων προειδοποιεί πως το ACAM2000 μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες.
Το δεύτερο είναι πως η Emergent αποτελεί αντικείμενο έρευνας του αμερικανικού Κογκρέσου για τον ρόλο της στην κατασκευή των εμβολίων κατά του Covid - 19, αφού η πλημμελής λειτουργία των παραγωγικών της εγκαταστάσεων προκάλεσε την καταστροφή δεκάδων εκατομμυρίων δόσεων των εμβολίων της Johnson and Johnson, για λογαριασμό της οποίας τα κατασκεύαζε.
Εκτός από το εμβόλιο, η Emergent έχει και άλλη σχέση με την ευλογιά, αφού την 16η Μαΐου ανακοίνωσε πως αγόρασε από την εταιρεία Chimerix (CMRX NASDAQ) τα παγκόσμια δικαιώματα για το φάρμακο TEMBEXA, το οποίο είναι ένα αντιικό φάρμακο κατά της ευλογιάς, εγκεκριμένο από τις αμερικανικές ομοσπονδιακές αρχές. Η ανακοίνωση για την αγορά των δικαιωμάτων του φαρμάκου ήρθε την κατάλληλη στιγμή, σχεδόν ταυτόχρονα με τις πληροφορίες για την εμφάνιση κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων στην Αμερική και την Ευρώπη. Η μετοχή της Emergent έχει κινηθεί και αυτή ανοδικά και βρίσκεται στα 35,22 δολάρια, περίπου 25% πάνω από την τιμή κατά την ημέρα της ανακοίνωσης για την αγορά του φαρμάκου.
Εκτός από το TEMBEXA, υπάρχει και ένα άλλο αντιιικό φάρμακο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της ευλογιάς των πιθήκων. Ονομάζεται TPOXX, το παρασκευάζει η Siga Technologies (SIGA NASDAQ) και έχει εγκριθεί πολύ πρόσφατα από τις αρχές των ΗΠΑ και της Ε.Ε. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς Τύπου και τις ανακοινώσεις των ευρωπαϊκών και αμερικανικών αρχών, έχουν αρχίσει οι συζητήσεις με τη Siga για την αγορά του TPOXX.
Η αντίδραση των αγορών ήταν εξαιρετικά θετική, πολύ πιο θετική από ότι στην περίπτωση της Bavarian Nordic και της Emergent. Η μετοχή της εταιρείας σχεδόν διπλασίασε την τιμή της από τα μέσα του μήνα μέχρι τώρα. Στη συνεδρίαση της Παρασκευής έκλεισε στα 13,68 δολάρια, ενώ μέχρι τις 17 του μηνός δεν είχε ξεπεράσει τα 7,40 δολάρια.
Δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε πως η μεγάλη ελβετική φαρμακοβιομηχανία Roche (ROG ZURICH) ανακοίνωσε πριν μερικές μέρες πως έχει αναπτύξει, και έχει έτοιμα προς χρήση, διαγνωστικά τεστ που μπορούν να ανιχνεύσουν τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Είναι όμως πολύ μεγάλη εταιρεία και η μετοχή της δεν πρόκειται να επηρεαστεί από αυτή την εξέλιξη.
Όσοι αγόρασαν μετοχές των εταιρειών που ασχολήθηκαν με τη μελέτη και παρασκευή των εμβολίων κατά του Covid -19, λίγο μετά την εμφάνισή του, ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα από τις αγορές, ιδίως αν πούλησαν τις μετοχές τους πριν το καλοκαίρι του 2021. Στην περίπτωση της ευλογιάς των πιθήκων, κάτι τέτοιο δεν είναι εντελώς απίθανο, ούτε όμως είναι εξαιρετικά πιθανόν, δεδομένου πως δεν προβλέπεται να χρειαστεί μαζικός εμβολιασμός. Οι πρώτοι τολμηροί, οι οποίοι αγόρασαν μετοχές κάποιων από τις παραπάνω εταιρείες μόλις κυκλοφόρησαν οι πρώτες ειδήσεις για την εμφάνιση κρουσμάτων της νόσου, έχουν ήδη τη δυνατότητα να γράψουν καλά κέρδη. Όσοι αγοράσουν τώρα δεν αποκλείεται καθόλου να κερδίσουν καλά, θα πρέπει όμως να φροντίσουν πρώτα να μελετήσουν καλά τα δεδομένα. Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται κατ’ ανάγκην με τον ίδιο τρόπο.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.