Του Βασίλη Γεώργα
Τέσσερις μέρες πριν το κρίσιμο Eurogroup της 9ης Μαΐου, που θα είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στην Ελλάδα, το κουβάρι της αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου περιπλέκεται ακόμη περισσότερο.
Το σενάριο της «διπλής αξιολόγησης» είναι ανοιχτό
Η έναρξη της συζήτησης για τη βιωσιμότητα του χρέους ως τμήμα της συνολικής διαπραγμάτευσης, τόσο για τα τακτικά μέτρα των 5,4 δισ. ευρώ, όσο και για την ανάγκη λήψης των πρόσθετων μέτρων 3,6 δισ. ευρώ που ζητά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μεγεθύνει τις θετικές προσδοκίες στην κυβέρνηση, όμως έχει όλα τα φόντα να αποδειχθεί παγίδα για τις επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς, καθώς θα ανεβάσει κατακόρυφα την πίεση για υποχωρήσεις, ή εναλλακτικά μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε σπάσιμο της αξιολόγησης στα δύο. Ήδη, παρά την επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup ότι «μεταρρυθμίσεις και χρέος πρέπει να συνυπάρχουν» για να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και να αποδεσμευθεί περαιτέρω χρηματοδοτική στήριξη στην Ελλάδα, το σενάριο της «διπλής αξιολόγησης» παραμένει υπαρκτό, προκειμένου να αποφευχθεί μια επανάληψη του καλοκαιριού 2015 και να επιτευχθεί κάποιου είδος συμβιβασμός πριν το βρετανικό δημοψήφισμα και τις ισπανικές εκλογές τον Ιούνιο.
Ο Hollande ως αντίβαρο
Καλλιεργείται δε εντονότερα από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές πηγές στον απόηχο της παρέμβασης του Γάλλου Προέδρου, Francois Hollande, ο οποίος ζήτησε χθες να υπάρξουν συγκεκριμένες αποφάσεις στο Eurogroup της Δευτέρας και φέρεται πλέον να έχει αναλάβει τον ρόλο του πολιτικού αντίβαρου στις απαιτήσεις της Γερμανίας και του ΔΝΤ (στη φωτογραφία μαζί με τη Γερμανίδα Καγκελάριο, Angela Merkel). Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα κληθούν να καταλήξουν σε μια αξιολόγηση μόνο επί των μέτρων που έχουν ήδη συμφωνηθεί με τους εκπροσώπους των δανειστών και παράλληλα θα συμφωνήσουν να ξεκινήσουν έναν δεύτερο κύκλο αναλυτικών συζητήσεων για το είδος, τον τρόπο λήψης και το χρόνο εφαρμογής των προληπτικών μέτρων που ζητά το ΔΝΤ ή για τον αυτόματο μηχανισμό διόρθωσης των δημοσιονομικών αποκλίσεων, στον οποίο επιμένει η ελληνική κυβέρνηση, σε συνάρτηση με τη βιωσιμότητα του χρέους.
Αν τελικά ισχύσει αυτό το σενάριο –για την αποδοχή του οποίου άγνωστος Χ είναι η στάση και ο ρόλος του ΔΝΤ στο πρόγραμμα– σημαίνει ότι η Ευρώπη θα επιδιώξει να κερδίσει το χρόνο που θέλει για να αποφύγει μια νέα κρίση μέσα στο καλοκαίρι, η Ελλάδα θα κερδίσει «μισή» αξιολόγηση και πιθανόν μέρος από την εκκρεμούσα δόση των 5,7 δισ. ευρώ, ενώ η συζήτηση για τη λήψη των πρόσθετων μέτρων και η συζήτηση για το χρέος θα επαναληφθούν μετά τον Ιούλιο και υπό το φως των νέων δεδομένων που θα έχουν διαμορφώσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την παραμονή της Μ. Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι εκλογές στην Ισπανία.
Μικρό καλάθι
Στην κυβέρνηση, πάντως, εξακολουθούν και μετά τις δηλώσεις Hollande να κρατούν μικρό καλάθι για το αποτέλεσμα του Eurogroup της Δευτέρας, αναγνωρίζοντας ότι «αυτές οι συζητήσεις είναι δύσκολες και χρειάζονται χρόνο, καθώς πρώτα διατυπώνονται οι διαφωνίες και μετά έρχεται η συμφωνία». Αντίστοιχη εκτίμηση ότι η διαπραγμάτευση θα επαναληφθεί στο Eurogroup τις 24ης Μαΐου για να υπάρξει τότε «κάποιο αποτέλεσμα» διατύπωναν μιλώντας προς το Liberal και πηγές των θεσμών, σημειώνοντας πως η συζήτηση για το χρέος έχει ανεπίσημα ξεκινήσει και θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό ακόμη. Η εικόνα από τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Eurο Working Group, στην οποία από ελληνικής πλευράς μετείχε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, επίσης δεν ενίσχυσε την αισιοδοξία για επιτυχία στο έκτακτο Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, έγινε μία περιγραφή της πορείας των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς και των δεσμεύσεων που ανέλαβε η ελληνική πλευρά, η οποία φέρεται να έχει δεσμευτεί να ετοιμάσει και να παρουσιάσει μία λίστα με ποσοτικοποιημένα τα εφεδρικά μέτρα για το πακέτο των 3,6 δισ. ευρώ.
Δεδομένου ότι μέχρι σήμερα καμία από τις δύο πλευρές (κυβέρνηση και ΔΝΤ) δεν έχει μετακινηθεί από τις θέσεις της (αυτόματος μηχανισμός έναντι εκ των προτέρων νομοθετημένων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις), η έκβαση της διαπραγμάτευσης θα εξαρτηθεί από το ποιος θα κάνει πίσω πρώτος τις επόμενες τρεις εβδομάδες, που δεν προδιαγράφονται καθόλου εύκολες για την Ελλάδα.
