Του Γιώργου Φιντικάκη
«Καυτή πατάτα» με ανυπολόγιστες συνέπειες συνιστά η υπόθεση της Eldorado Gold για την κυβέρνηση, καθώς το Δημόσιο κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπο με την καταβολή μιας τεράστιας αποζημίωσης, εφόσον η διαμάχη με τους Καναδούς καταλήξει στα διεθνή δικαστήρια.
Το χρηματικό ποσό που σε μια τέτοια περίπτωση εξετάζει να ζητήσει η καναδική εταιρεία από το ελληνικό Δημόσιο ανέρχεται, σύμφωνα με πληροφορίες στα 10 δισ. ευρώ. Εφόσον οι Καναδοί δικαιωθούν από τα διεθνή δικαστήρια, το αμέσως επόμενο ερώτημα, είναι ποιος θα κληθεί να πληρώσει το πρόστιμο. Η απάντηση είναι προφανώς ο κρατικός προϋπολογισμός, δηλαδή οι Έλληνες φορολογούμενοι.
Εφόσον τα πράγματα πάρουν τέτοια τροπή, η κυβέρνηση θα βρεθεί σοβαρά εκτεθειμένη. Δεν μιλάμε προφανώς για κάτι που θα συμβεί αύριο, καθώς τέτοιες δικαστικές διαμάχες στη διεθνή διαιτησία ανάμεσα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και κράτη, είναι πολυετείς, μπορεί και να διαρκέσουν μια δεκαετία, όπως στην περίπτωση της Μυτιληναίος κατά του Σερβικού κράτους, που κατέληξε με καταδίκη του δεύτερου για αθέτηση των συμβατικών του υποχρεώσεων προς την ελληνική εταιρεία.
Στην αντισυμβατική συμπεριφορά εκ μέρους του Δημοσίου στηρίζεται και το νομικό οπλοστάσιο των Καναδών. Το σκεπτικό είναι ότι οι συνεχείς καθυστερήσεις στην χορήγηση αδειοδοτήσεων συνιστούν συστηματική παραβίαση της υποχρέωσης του Δημοσίου για καλόπιστη συνεργασία, σύμπραξη και συμβατική πίστη. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται για παράδειγμα οι εγκρίσεις των τεχνικών μελετών αφενός για τη νέα μονάδα εμπλουτισμού στο Μαντέμ Λάκκο, όπου η καθυστέρηση ξεπερνά τους 31 μήνες, αφετέρου για το κλείσιμο του παλαιού εξοφλημένου τμήματος του μεταλλείου της Ολυμπιάδας, με την καθυστέρηση να φτάνει εδώ τους 17 μήνες. Εκκρεμούν επίσης οι τροποποιήσεις αδειών σχετικών με τη μονάδα εμπλουτισμού στις Σκουριές, όπως και άδεια ανακατασκευής της μονάδας επεξεργασίας υδάτων του μεταλλείου της Ολυμπιάδας. Το αίτημα για αυτή την τελευταία αδειοδότηση είχε υποβληθεί στις 8 Σεπτεμβρίου 2016.
Χαρακτηριστικά των νομικών ερεισμάτων της εταιρείας είναι α εξώδικα που είχε αποστείλει τον Αύγουστο η Ελληνικός Χρυσός προς τρεις υπουργούς της κυβέρνησης, τους κ.κ. Π. Καμμένο, Γ. Σταθάκη και Σ Φάμμελο, Εθνικής Άμυνας, ΠΕΝ και αναπληρωτή ΠΕΝ αντίστοιχα.
Σε εκείνα τα εξώδικα, η εταιρεία κατηγορούσε το Δημόσιο για συνεχιζόμενη παράνομη και αντισυμβατική συμπεριφορά που κωλύει την πρόοδο του έργου στις Σκουριές, και το συνολικό επενδυτικό σχέδιο για τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, προκαλώντας της μεγάλη ζημιά. Καλούσε τους υπουργούς να προχωρήσουν άμεσα στην εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων του Δημοσίου, χορηγώντας άμεσα κάθε εκκρεμούσα άδεια ή παράταση για το υποέργο των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων των Σκουριών. Διαφορετικά, προειδοποιούσε ότι θα προβεί σε κάθε νόμιμη ενέργεια για να προστατεύσει τα δικαιώματά της σύμφωνα με ισχύουσα σύμβαση και το νόμο.
Νομικό οπλοστάσιο επομένως υπάρχει. Το ερώτημα είναι, ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό εφόσον τα πράγματα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη και οι Καναδοί δικαιωθούν; Τα νούμερα θα είναι μεγάλα, αφού οι νομικοί της Eldorado θα επικαλεστούν προφανώς, αφενός την απαξίωση των κεφαλαίων που έχει μέχρι σήμερα τοποθετήσει η εταιρεία στην Ελλάδα (2 δισ. ευρώ για την εξαγορά των Μεταλλείων Κασσάνδρας, και 1 δισ σε επενδύσεις) αφετέρου τα μελλοντικά έσοδα που θα εισέπραττε από την εκμετάλλευση των μεταλλείων, και χάνει, όσο δεν της χορηγούνται οι σχετικές άδειες. Το ποσό που θα διεκδικήσει, ακούγεται ότι θα μπορούσε και να φτάσει ακόμη και τα 10 δισ. ευρώ.
Για δεύτερη πάντως ημέρα, η είδηση της επικείμενης αναστολής από τους Καναδούς των εργασιών στην Ελλάδα συνεχίζει να κάνει τον γύρο των ξένων μέσων ενημέρωσης προκαλώντας μεγάλη ζημιά στην εικόνα της χώρας.
Φωτογραφία SOOC
