Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Κοσμογονικές αλλαγές στον χρηματοοικονομικό κλάδο φέρνει η εξέλιξη της τεχνολογίας με νέα προϊόντα και κυρίως υπηρεσίες που είναι βγαλμένες από ταινία επιστημονικής φαντασίας. Νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups) «ξεπηδούν» σχεδόν καθημερινά και με όπλο την καινοτομία προκαλούν «αναστάτωση» στην αγορά.
Σύμφωνα με έκθεση της συμβουλευτικής εταιρείας Oliver Wyman, μέσω της τεχνολογικής μετάλλαξης θα... αλλάξουν χέρια 1 τρισ. δολάρια στον τραπεζικό και ασφαλιστικό κλάδο. Το μέγεθος είναι πραγματικά τεράστιο αν αναλογιστεί κανείς ότι συνολικά οι δύο κλάδοι εμφανίζουν σήμερα έσοδα της τάξης των 5,7 τρισ. δολαρίων.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση με τίτλο «Modular Financial Services – The New Shape of the Industry», ο χρηματοοικονομικός κλάδος θα αποκτήσει μία πιο σπονδυλωτή δομή. Αυτό θα συμβεί γιατί οι νέοι «παίκτες» προσφέρουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες εκμεταλλευόμενοι την εξοικείωση των νέων με την τεχνολογία.
Ψηφιακές πλατφόρμες και εναλλακτικές πηγές κεφαλαίων φέρνουν επανάσταση και δίνουν χώρο σε start ups που αξιοποιούν την τεχνολογία. Τρισδιάστατα γραφικά σε mobile εφαρμογές, υπηρεσίες Υγείας μέσω διαδικτύου και νέες εξατομικευμένες εμπειρίες δημιουργούν νέα δεδομένα.
Στο μεταξύ, οι μεγαλύτερες τράπεζες και ασφαλιστικές στον κόσμο επενδύουν σημαντικά ποσά για να προλάβουν τις αλλαγές, να σταθμίσουν τις επιπτώσεις και να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι «παλιοί» συνεργάζονται με τους «νέους» και ο ανταγωνισμός γίνεται ακόμη πιο σκληρός.
Η αλλαγή θα είναι εντυπωσιακή και αναμένεται να ωφελήσει τους καταναλωτές, αφού η «σπονδυλωτή» δομή των κλάδων θα δώσει περισσότερες εναλλακτικές για προϊόντα και υπηρεσίες μέσω του διαδικτύου, των κινητών τηλεφώνων και διάφορων gadgets.
Ποιος θα υπερισχύσει; Οι παραδοσιακοί ηγέτες των κλάδων ή τα νέα και φιλόδοξα σχήματα που βασιζόμενα στην τεχνολογία έχουν... άγνοια κινδύνου;
Ας δούμε αναλυτικά τις αλλαγές που, σύμφωνα με την έκθεση, θα πρέπει να περιμένουμε:
Προσδοκίες πελατών
Σήμερα: Ήδη οι ενδιαφερόμενοι για τραπεζικά και ασφαλιστικά προϊόντα και υπηρεσίες εμφανίζονται διατεθειμένοι να επιλέξουν νέες εταιρείες εις βάρος των παραδοσιακά μεγάλων ονομάτων. Οι καταναλωτές θέλουν να βρίσκουν εύκολα κακ γρήγορα αυτό που τους ενδιαφέρει και να συγκρίνουν τις τιμές. Μία αλλαγή που επίσης λαμβάνει χώρα σήμερα είναι η όλο και πιο περιορισμένη χρήση των υποκαταστημάτων.
Στο μέλλον: Καλύτερη χρηματοοικονομική διαχείριση και . Παράλληλα προβλέπεται ότι οι καταναλωτές θα θελήσουν να ενοποιηθούν οι υπηρεσίες του χρηματοοικονομικού κλάδου με τις υπόλοιπες υπηρεσίες της καθημερινής τους ζωής.
Νέα τεχνολογία
Σήμερα: Ήδη έχουν κυριαρχήσει νέα διαδικτυακά κανάλια για την πληροφόρηση των πελατών αλλά και για την σύγκριση και αγορά προϊόντων και υπηρεσιών. Οι εφαρμογές των κινητών τηλεφώνων και οι πλατφόρμες peer-to-peer είναι αυτές που κερδίζουν έδαφος, καθώς και η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων (Big Data Analytics).
Στο μέλλον: Καλώς ήλθατε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και των προγνωστικών δεδομένων. Ένα μέλλον βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας, όπου θα κυριαρχεί η γενετική, το Internet of things και τεχνολογίες που εξαλείφουν τους μεσάζοντες.
Ανταγωνισμός
Σήμερα: Οι direct ασφαλιστικές και οι ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών παίζουν ήδη πρωταγωνιστικό ρόλο στην ασφαλιστική αγορά, ενώ στον τραπεζικό κλάδο έχουν κάνει την εμφάνισή τους τράπεζες με αποκλειστική παρουσία στο διαδίκτυο. Η αλλαγή που συντελείται σχετίζεται περισσότερο με τον τεχνολογικό κλάδο που εστιάζει στα χρηματοοικονομικά (fintech). Επίσης, αισθητή κάνουν την παρουσία τους μικρές start ups που συνεργάζονται με υφιστάμενες τράπεζες για τη δημιουργία ευέλικτων σχημάτων που ονομάζονται «challenger banks».
Στο μέλλον: Οι εταιρείες τεχνολογίας και πληροφοριών αναμένεται να γιγαντωθούν και να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ μερίδιο στα νέα δεδομένα εκτιμάται πως θα κερδίσουν και οι εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες λιανικής μέσω του διαδικτύου.
Σήμερα, η αλλαγή είναι πιο αισθητή στον τραπεζικό κλάδο των ΗΠΑ, καθώς και στον ευρωπαϊκό κλάδο ασφάλισης Περιουσίας και Ατυχημάτων.
Ασφάλειες: Ευρωπαϊκός κλάδος Περιουσίας και Ατυχημάτων
Ένα σημαντικό κομμάτι των ασφαλειών Περιουσίας και Ατυχημάτων στην Ευρώπη πωλείται σήμερα μέσω των aggregators, των ιστοσελίδων δηλαδή που συγκρίνουν τιμές και προϊόντα. Η τάση είναι πιο αισθητή στη Μ. Βρετανία όπου direct ασφαλιστικές μπήκαν στο παιχνίδι από τη δεκαετία του '90.
Το 2011 οι τέσσερις μεγαλύτεροι aggregators δαπάνησαν 93 εκατ. στερλίνες μόνο για διαφήμιση. Αποτέλεσμα είναι να χάνουν μερίδια οι υφιστάμενες ασφαλιστικές. Περίπου το 25% των κατόχων συμβολαίων αλλάζουν ασφαλιστική κάθε χρόνο και το μερίδιό τους έχει υποχωρήσει κατά 10%.
Το ποσοστό των Aggregators για νέες ασφάλειες αυτοκινήτου διαμορφώθηκε στο 61% το 2012, από 5% το 2005.
Στον αντίποδα, το μερίδιο αγοράς των aggregators στη Γερμανία αυξάνεται με αργό ρυθμό, κυρίως λόγω του ρυθμιστικού πλαισίου που επιτρέπει, σε αντίθεση με τη Μ. Βρετανία, την αυτόματη ανανέωση των συμβολαίων.