Αναστάτωση έχει ήδη προκαλέσει στις αγορές η επιτάχυνση στην πολιτική της ΕΚΤ για ταχύτερη και μεγαλύτερη άνοδο των επιτοκίων από φέτος και πλέον καταγράφονται στο ράλι του euribor οι ενδείξεις ότι ακόμα και από το τέλος του μήνα, δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια που ήταν στη σφαίρα του απυρόβλητου λόγω αρνητικού euribor, μπορεί να αρχίσουν να επιβαρύνονται, σε περίπτωση που το euribor γράψει την πρώτη θετική τιμή του, μετά από το φθινόπωρο του 2015.
Συγκεκριμένα το euribor τριμήνου από το -0,302% χθες, σκαρφάλωσε μέσα σε μία μέρα στο -0,282% ενώ στην αρχή του μήνα ήταν στο -0,354% και την 1η Μαρτίου στο -0,534%. Η αγορά προεξοφλεί και σπεύδει μετά και το μήνυμα της ΕΚΤ και της Κριστίν Λαγκάρντ και επιχειρεί να ισορροπήσει με ακριβότερο κόστος χρήματος, πριν ακόμα ανακοινωθούν οι αποφάσεις.
Η ΕΚΤ και η Κριστίν Λαγκάρντ προϊδεάζουν πλέον, αντί για αυξήσεις που θα έφερναν το παρεμβατικό επιτόκιο στο μηδέν μέχρι το τέλος του χρόνου, για αυξήσεις από 0,75% έως ακόμα και 1,25% μέχρι το τέλος του χρόνου. Κάτι που θα φέρει τα παρεμβατικά επιτόκια από το -,050% τώρα στο 0,25% έως και 0,75% στο τέλος του χρόνου.
Αυτό θα επηρεάσει αναλόγως το euribor σταδιακά, αυξάνοντας τις δαπάνες εξόφλησης για όλα τα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια, είτε πρόκειται για καταναλωτικά, είτε για στεγαστικά, είτε κυρίως για ανοιχτές επιχειρηματικές πιστώσεις.
Επιπλέον οι αυξήσεις επιτοκίων θα επηρεάσουν ανοδικά τα επιτόκια όλων των νέων σταθερών δανείων, καθώς οι τράπεζες θα αναπροσαρμόσουν τα επιτόκια των νέων δανείων. Θα επηρεαστούν επίσης και τα επιτόκια παλαιότερων δανείων για δανειολήπτες με κυμαινόμενα, που δεν έχουν ακόμα «κλειδώσει» σε σταθερό επιτόκιο τα δάνειά τους και θα επιχειρήσουν να το κάνουν τώρα, καθώς η ΕΚΤ έδωσε άλλη προοπτική κι ο πήχης έχει ανεβεί.
Δόσεις «κλείδωμα» και επιβαρύνσεις από 300 έως 800 εκατ. ευρώ
Οι πρώτες αυξήσεις επιτοκίων μέχρι 0,50% αναμένεται να φέρουν πρόσθετα έσοδα περίπου 300 εκατ. ευρώ στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες, αυξάνοντας αντίστοιχα τις δαπάνες εξυπηρέτησης των δανείων, σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών.
Αν τα επιτόκια αυξηθούν μία ποσοστιαία μονάδα θα φέρουν αυξημένα έσοδα από 750 -800 εκατ. ευρώ στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες, ανεβάζοντας αντίστοιχα το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων. Βεβαίως θα αυξηθούν και τα επιτόκια των καταθέσεων, αλλά εκτιμάται ότι θα συμβεί, μετά από αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ μέχρι το 0,50%.
Στα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια zero floor η επίπτωση στη δόση θα φανεί, μόλις το euribor περάσει σε θετικό έδαφος. Στα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια που κέρδιζαν από το αρνητικό euribor, η επίπτωση είναι φανερή από τώρα, αλλά καθώς το επιτόκιο παραμένει αρνητικό κερδίζουν ακόμα.
Ωστόσο οι τράπεζες δίνουν την ευκαιρία σε δανειολήπτες στεγαστικών δανείων να κλειδώσουν το επιτόκιό τους περνώντας σε σταθερό δάνειο. Τα νέα δάνεια με σταθερό επιτόκιο πάντως έχουν ήδη επηρεαστεί ,καθώς λαμβάνουν ως σημείο αναφοράς την αγορά ομολόγων, όπου οι αποδόσεις έχουν ήδη ανεβεί.
Η μετατροπή του επιτοκίου σε σταθερό, επιβαρύνει απλά με έξοδα φακέλου της τάξης των 200 ευρώ και δεν επιφέρει ποινή, αλλά οι δανειολήπτες θα πρέπει αν εξετάσουν το ποσό της δόσης σε σχέση με το ποσό των δόσεων στα κυμαινόμενα επιτόκια, εφόσον μάλιστα πρόκειται για στεγαστικά δάνεια που πρόκειται να λήξουν. Ενδέχεται οι επιβαρύνσεις να είναι μικρότερες των αναμενόμενων, ειδικά για δάνεια κοντά στη λήξη τους.
Ειδικότερα, μικρότερη επίπτωση θα έχουν οι δανειολήπτες παλαιών στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενα,. Αυτό αφορά δάνεια που έχουν ξεπεράσει την δεκαετία, καθώς αυτά πέρασαν την τοκοφόρο περίοδο που είναι η πρώτη περίοδος του δανείου, όπου οι δόσεις αφορούν κυρίως τα κυμαινόμενα επιτόκια, ενώ στο δεύτερο μισό του δανείου εξοφλείται το κεφάλαιο με μεγαλύτερη έμφαση στην τελευταία πενταετία της περιόδου.
Επίσης υπάρχουν τράπεζες που προσφέρουν κι επιχειρηματικά δάνεια με σταθερά επιτόκια, ενώ πολλές «κλείδωσαν» τα επιτόκια των δανείων για καλούς αξιόπιστους πελάτες τους από καιρό.
Για κάθε 100.000 ευρώ στεγαστικού δανείου, ο υπολογισμός με βάση τα παλαιά μέσα επιτόκια 3%, ανεβάζει την επιβάρυνση λόγω της αύξηση του euribor κατά 0,50% στα 25 ευρώ το μήνα για διάρκεια δανείου περί τα 20 έτη. Αυτά σε πολύ αδρές γραμμές καθώς τα στεγαστικά με κυμαινόμενα έχουν συνήθως μικρότερη διάρκεια, ενώ αν η τιμή για τα επιτόκια είναι 3% περιλαμβάνουν μηδέν euribor σε αυτή την τιμή και η διάρκεια του δανείου και το χρονικό σημείο λήξης είναι ο σημαντικότερος παράγοντας.