Στις αλλαγές που υπάρχουν στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή, ειδικά τις τελευταίες 10 ημέρες τονίζοντας πως «η Ευρώπη έχει πολύ ισχυρή θέση. Είμαστε υπερδύναμη όσον αφορά το εμπόριο και την τεχνολογία. Έχουμε πολύ ισχυρές συνεργασίες σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε σίγουροι και περήφανοι κοιτώντας το μέλλον», αναφέρθηκε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και πρώην υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, Νάντια Καλβίνιο σε συνέντευξή της στην ΕΡΤ.
Όσον αφορά για τη στήριξη της ΕΤΕπ στην ανοικοδόμηση της ευρωπαϊκής Άμυνας τόνισε πως «η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων πρέπει να αποτελέσει μέρος της λύσης και έχουμε ήδη αυξήσει τη στήριξή μας στις δυνατότητες ασφάλειας και άμυνας της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του 2024.
Και είμαι βέβαιη, έχοντας δει μεγάλη υποστήριξη από Ευρωπαίους ηγέτες, ότι στην επόμενη συνεδρίαση του συμβουλίου μας θα λάβουμε την αναγκαία στήριξη για να συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, διαφυλάσσοντας παράλληλα την αξιολόγηση “ΑΑΑ” μας, την ισχυρή χρηματοδοτική μας θέση. Διότι η ΕΤΕπ είναι ένας πολύ σημαντικός θεσμός για χρηματοδότηση μεγάλων υποδομών, συστημάτων πολιτικής προστασίας».
Όσον αφορά την Ελλάδα τόνισε πως «η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τη χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕπ. Πέρυσι κινητοποιήσαμε πάνω από έξι δισεκατομμύρια ευρώ στη χώρα. Πρόκειται για πάνω από 2,5% του ΑΕΠ όσον αφορά παραγωγικές επενδύσεις. Αφορά τις υποδομές, την πολιτική προστασία, τη στήριξη στον ιδιωτικό τομέα. Και θεωρώ ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να ανήκει στις χώρες που αποτελούν τους καλύτερους πελάτες μας. Πρόκειται για μια κατάσταση με αμοιβαίο όφελος, όπου ένας ευρωπαϊκός θεσμός μπορεί να επωφεληθεί από την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε με τους ελληνικούς θεσμούς».
Αναλυτικά η συνέντευξη της κυρίας Καλβίνιο
Κυρία πρόεδρε, οι τελευταίες 10 ημέρες ήταν ένα σοκ για την ήπειρο μας και ταυτόχρονα μία έκκληση για κινητοποίηση. Έχει συνέλθει η Ευρώπη;.
Νάντια Καλβίνιο: «Πράγματι, ζούμε μία σεισμική μετατόπιση της παγκόσμιας τάξης, που έχει εξυπηρετήσει πολύ την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ τα τελευταία 80 χρόνια. Και πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα μερίσματα ειρήνης δεν υπάρχουν πια, ότι ο κόσμος αλλάζει πολύ γρήγορα. Αλλά η Ευρώπη έχει πολύ ισχυρή θέση. Είμαστε υπερδύναμη όσον αφορά το εμπόριο και την τεχνολογία. Έχουμε πολύ ισχυρές συνεργασίες σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε σίγουροι και περήφανοι κοιτώντας το μέλλον».
Παράλληλα, υπάρχει εύλογη κριτική ότι η Ευρώπη είναι υπερβολικά αργή και υπερβολικά περιορισμένη από την ανάγκη για συναίνεση και την επικάλυψη αρμοδιοτήτων διαφορετικών θεσμών. Και πρόκειται για εύλογη κριτική ιδίως αν λάβουμε υπόψη την ιλιγγιώδη ταχύτητα των αλλαγών που συμβαίνουν τώρα στις ΗΠΑ. Πώς απαντάτε σ’ αυτό;
Νάντια Καλβίνιο: Τα πράγματα έχουν επιταχυνθεί και από πλευράς μας. Είδαμε Ευρωπαίους ηγέτες να συναντώνται χθες βράδυ και να λαμβάνουν αρκετά φιλόδοξες και σαφείς αποφάσεις. Οι συναντήσεις γίνονται πολύ γρήγορα. Όντως, είμαστε 27 κράτη μέλη, αλλά αυτό μας κάνει και πιο ισχυρούς. Ήθελα να κρατάω το κείμενο της απόφασης.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έλαβαν την επιστολή της ΕΤΕπ και αμέσως μετά τη σύνοδο κορυφής, κάλεσαν το Συμβούλιο των Διοικητών σας να συνεχίσει επειγόντως τη δανειοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας, να επανεξετάσει τον κατάλογο των εξαιρούμενων δραστηριοτήτων και να αυξήσει τη χρηματοδότηση στην ασφάλεια και την άμυνα. Ας μιλήσουμε, λοιπόν, για τον νέο τομέα της άμυνας. Πόσο γρήγορα και πόσο πολύ μπορεί η ΕΤΕπ να βοηθήσει την Ευρώπη να ανοικοδομήσει την άμυνά της;
Νάντια Καλβίνιο: Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων πρέπει να αποτελέσει μέρος της λύσης και έχουμε ήδη αυξήσει τη στήριξή μας στις δυνατότητες ασφάλειας και άμυνας της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του 2024. Και είμαι βέβαιη, έχοντας δει μεγάλη υποστήριξη από Ευρωπαίους ηγέτες, ότι στην επόμενη συνεδρίαση του συμβουλίου μας θα λάβουμε την αναγκαία στήριξη για να συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση, διαφυλάσσοντας παράλληλα την αξιολόγηση «ΑΑΑ» μας, την ισχυρή χρηματοδοτική μας θέση.
Διότι η ΕΤΕπ είναι ένας πολύ σημαντικός θεσμός για χρηματοδότηση μεγάλων υποδομών, συστημάτων πολιτικής προστασίας, όπως για παράδειγμα στην Ελλάδα, για τη χρηματοδότηση της έρευνας στην Ευρώπη, διεθνών συμπράξεων…Συμβάλλει στην ασφάλεια, την ευημερία και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, από ευρεία σκοπιά. Δεν έχει σχέση μόνο με την άμυνα. Θεωρώ, λοιπόν, ότι μαζί με τους άλλους παράγοντες, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, τα εθνικά Υπουργεία Άμυνας και τις κυβερνήσεις, έχουμε να παίξουμε έναν ρόλο και θα το κάνουμε.
Θα επανέλθω στις πιθανές συνέργειες, αλλά θέλω να μείνουμε στην Ελλάδα. Πώς θα επηρεάσει το νέο πλαίσιο τις ελληνικές βιομηχανίες, τους τομείς και την άμυνα της Ελλάδας; Μπορεί η Ελλάδα να περιμένει επενδύσεις για την προστασία των συνόρων, για παράδειγμα; Την οποία τώρα έχει αναλάβει μόνη της.
Νάντια Καλβίνιο: Ναι, οπωσδήποτε. Ο Όμιλος ΕΤΕπ αξιολογεί επί του παρόντος 14 έργα σε πολύ διαφορετικούς τομείς, που αφορούν από τα drone ως το διάστημα, τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, την προστασία των συνόρων…Και μας ενδιαφέρει να δεχτούμε τα έργα τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό να συμβάλουμε με τη χρηματοδοτική μας ικανότητα στην ενίσχυση της ειρήνης και της ασφάλειας της Ευρώπης.
Ποια είναι η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα;
Νάντια Καλβίνιο: Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τη χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕπ. Πέρυσι κινητοποιήσαμε πάνω από έξι δισεκατομμύρια ευρώ στη χώρα. Πρόκειται για πάνω από 2,5% του ΑΕΠ όσον αφορά παραγωγικές επενδύσεις. Αφορά τις υποδομές, την πολιτική προστασία, τη στήριξη στον ιδιωτικό τομέα. Και θεωρώ ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να ανήκει στις χώρες που αποτελούν τους καλύτερους πελάτες μας. Πρόκειται για μια κατάσταση με αμοιβαίο όφελος, όπου ένας ευρωπαϊκός θεσμός μπορεί να επωφεληθεί από την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε με τους ελληνικούς θεσμούς.
Ένα από τα έργα, στα οποία συμμετέχει η ΕΤΕπ και θα συμμετάσχει περισσότερο στο μέλλον, πιθανότατα, είναι το καλώδιο διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Έχουμε την αίσθηση ότι τελευταίως αυτό το έργο χάνει τη δυναμική του. Τι περιμένετε για να συνεχίσετε αυτή την επένδυση;
Νάντια Καλβίνιο: Δεν υπάρχουν νέα από πλευράς μας. Όπως ανέφερα την τελευταία φορά που με ρώτησαν γι’ αυτό το θέμα, περιμένουμε την εμπεριστατωμένη ανάλυση του έργου, βάσει των εθνικών εκθέσεων ενέργειας και βιωσιμότητας από Ελλάδα και Κύπρο. Αυτά θα είναι η βάση της οικονομικής μας ανάλυσης για τη βιωσιμότητα του έργου.
Και μέχρι πότε τα περιμένετε αυτά;
Νάντια Καλβίνιο: Όπως είπα την προηγούμενη φορά, περιμένουμε τις εκθέσεις και τις προτάσεις από τις δύο κυβερνήσεις.
Ας περάσουμε στη στέγαση. Είναι εντυπωσιακό το πώς αυτό το πρόβλημα διαμορφώνεται με πανομοιότυπα χαρακτηριστικά ακόμα και σε πολύ διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες. Ο αντιπρόεδρος Τσακίρης παρουσίασε τα πρώτα στοιχεία του σχεδίου δράσης σας για τη στέγαση. Τι θα περιλαμβάνει και πώς θα βοηθήσει τις εθνικές προσπάθειες για το στεγαστικό ζήτημα;
Νάντια Καλβίνιο: Τον πρώτο χρόνο μου ως πρόεδρος της ΕΤΕπ, επισκέφτηκα τα 27 κράτη μέλη και ένα από τα πιο απροσδόκητα πράγματα που είδα είναι ότι η στέγαση αποτελεί πρόβλημα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν προσιτή στέγαση ιδίως για τις νεότερες οικογένειες, τις νεότερες γενιές, παρότι έχουν διαφορετικά δημογραφικά στοιχεία, δυναμική της μετανάστευσης και οικονομική ανάπτυξη. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η Ευρώπη μπορεί να στηρίξει τις εθνικές προσπάθειες σ’ αυτό το θέμα, σε τρεις διαφορετικές διαστάσεις. Πρώτον, στην καινοτομία. Νέα υλικά, νέες οικοδομικές τεχνικές. Δεύτερον, στην ανακαίνιση. Η Ευρώπη έχει μεγάλο κτηριακό απόθεμα που μπορεί να παράσχει δυνατότητες στέγασης. Και τρίτον, στις νέες κατασκευές. Νέα έργα στον τομέα της προσιτής και βιώσιμης στέγασης. Και εμείς, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δημιουργούμε μια πλατφόρμα για να συγκεντρώσουμε εθνικούς δημόσιους και ιδιωτικούς παράγοντες ώστε να έχουμε μια ισχυρή, ευρωπαϊκή, στεγαστική βιομηχανία.
Αναφέρατε νωρίτερα την πολιτική προστασία, την ανθεκτικότητα, το να «Κάνουμε την Ευρώπη ξανά ασφαλή». Οι πλημμύρες στη Βαλένθια, τη Θεσσαλία ή την Κεντρική Ευρώπη δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά. Μήπως η νέα έμφαση στις αμυντικές δαπάνες και επενδύσεις θα ανταγωνιστεί την πολιτική προστασία ή υπάρχει περιθώριο για συνέργειες; Για παράδειγμα, επένδυση σ’ έναν στρατό που θα μπορεί να βοηθήσει επαγγελματικά σε μια φυσική καταστροφή. Τρόπον τινά, να αποδίδει σε περίοδο ειρήνης αυτή η επένδυση που συνήθως είναι για περίοδο πολέμου.
Νάντια Καλβίνιο: Βλέπω ξεκάθαρες συνέργειες. Είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ το Κέντρο Πολιτικής Προστασίας στην Αθήνα πέρυσι. Εντυπωσιάστηκα πολύ. Μπόρεσα να μιλήσω με τους πυροσβέστες, τον Στρατό, την Αστυνομία, το ΕΚΑΒ. Φαίνονται λοιπόν οι σαφείς συνεργασίες των διαφόρων υπηρεσιών που είναι έτοιμες να βοηθήσουν και να στηρίξουν τους πολίτες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή πολέμου. Αυτός είναι ο σωστός τρόπος να προχωρήσουμε. Θεωρώ ότι θα επενδύσουμε ακόμη πιο πολύ σ’ αυτόν τον τομέα στην Ελλάδα. Γενικά, πρέπει να διασφαλίσουμε να στηρίζουμε τους πολίτες, όπως προείπα, στην καθημερινότητά τους, και από πλευράς του δημόσιου τομέα υπάρχει μια αίσθηση προστασίας σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η έκθεση Ντράγκι βάζει στο επίκεντρο σε αρκετές περιπτώσεις την ανάγκη μεταρρύθμισης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ο κ. Ντράγκι είπε ότι χρειάζεται πιο πολλή χρηματοδότηση, πιο πολλά ρίσκα. Πώς απαντάτε σ’ αυτό; Γίνονται ήδη κινήσεις εντός της Τράπεζας για τη διαχείριση αυτής της ανάγκης για μεταρρύθμιση;
Νάντια Καλβίνιο: Επικροτώ την έκθεση Ντράγκι, που συμβαδίζει με τα συμπεράσματα της δικής μας έκθεσης επενδύσεων, την οποία δημοσιεύσαμε αυτήν την εβδομάδα, βασισμένη σε μια έρευνα με 13.000 εταιρίες σε όλη την Ε.Ε. και η οποία επιβεβαιώνει τους τρεις βασικούς μοχλούς για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Ενοποίηση της αγοράς, απλοποίηση, δηλαδή μείωση της γραφειοκρατίας εις βάρος εταιριών και κλιμάκωση της επένδυσής μας.
Η ΕΤΕπ προσπαθεί να συνεισφέρει και στα τρία μέτωπα. Απλοποιούμε τις διαδικασίες μας, επιταχύνουμε τον χρόνο διάθεσης των υπηρεσιών μας, συμβάλλουμε στην καλύτερη ενοποίηση των κεφαλαιαγορών της Ευρώπης, κινητοποιούμε τη χρηματοδότηση μεγάλης κλίμακας κι αυξάνουμε τις πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις. Ήδη το 2024 κάναμε ρεκόρ όσον αφορά τις επενδύσεις υψηλότερου κινδύνου και θέλουμε να συνεχίσουμε έτσι, αλλά διατηρώντας, ξαναλέω, την καλή αξιολόγηση «ΑΑΑ» μας, την ισχυρή χρηματοδοτική μας ικανότητα, διότι αυτό μας επιτρέπει να παρέχουμε πίστωση με καλούς όρους χρηματοδότησης
