Την ανάγκη να μειωθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2% από 3,5% το 2018, για να επιστρέψει ταχύτερα η οικονομία σε βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία θα πρέπει να στηριχθεί σε ένα νέο εξωστρεφές αναπτυξιακό πρότυπο, υπογράμμισε μεταξύ άλλων, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, σε ομιλία του στο Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος.
Ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε, παράλληλα, στις εξελίξεις, στις ευκαιρίες και στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, χαρακτηρίζοντας πολύ σημαντική την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που αυτό προβλέπει.
Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους πρέπει να συνοδευτεί και από ελάφρυνση του τελικού δημοσιονομικού στόχου. Πιο συγκεκριμένα, να συνοδευτεί από τη μείωση του τελικού πρωτογενούς πλεονάσματος της Γενικής Κυβέρνησης από 3,5% του ΑΕΠ το 2018 σε 2% του ΑΕΠ, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχύτερη επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε βιώσιμους και σχετικά υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. «Άλλωστε, η εμπειρία δείχνει ότι μόνο μια χώρα, η Ιρλανδία, μπόρεσε να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ για ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως απαιτείται στην περίπτωση της Ελλάδας από το 2018 και μετά», σημείωσε ο κ. Στουρνάρας.
Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργαζόμαστε, συνέχισε ο κ. Στουρνάρας, το πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά, σε συνδυασμό με την εξομάλυνση των μελλοντικών πληρωμών τόκων για τα δάνεια από τον EFSF, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), καθώς και για τα διμερή δάνεια του πρώτου προγράμματος (Greek Loan Facility - GLF) για μια περίοδο 20 ετών, και την επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων του EFSF και των διμερών δανείων του πρώτου προγράμματος για περίπου 22 χρόνια:
· Θα περιορίσει σημαντικά τις δαπάνες για τόκους (περίπου κατά 2,8% του ΑΕΠ),
· Θα καταστήσει τις ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου διαχειρίσιμες καθώς θα τις περιορίσει σημαντικά κάτω του 15% του ΑΕΠ, το οποίο είναι το όριο που υιοθετεί το ΔΝΤ για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και
· Θα μειώσει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ κάτω από το 100% το 2030 και στο 89% το 2035 (έναντι 126% χωρίς ελάφρυνση χρέους).
Σε ότι αφορά τις τράπεζες, ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων το 2015 στο 44,2%, υποστηρίζοντας ότι η ισχυροποίηση του τραπεζικού συστήματος και η απελευθέρωση πόρων για τη χρηματοδότηση της οικονομίας προϋποθέτει την αντιμετώπιση του μεγαλύτερου όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, είναι αναγκαίο να ολοκληρωθούν σύντομα οι προσπάθειες: α) διαμόρφωσης δευτερογενούς αγοράς δανείων (εξυπηρετούμενων ή μη), β) αναμόρφωσης του πλαισίου εξωδικαστικού διακανονισμού χρέους, γ) βελτίωσης των υποδομών και της εξειδικευμένης τεχνογνωσίας του δικαστικού πλαισίου και δ) επίλυσης χρόνιων ζητημάτων που σχετίζονται με τη φορολογική μεταχείριση διαγραφών και σχηματισμού προβλέψεων τόσο για τους δανειζόμενους όσο και για τους δανειστές.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος θα ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της, ιδιαίτερα όσον αφορά την τροποποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας και την εφαρμογή πλαισίου στοχοθέτησης και παρακολούθησης της στρατηγικής διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων από το σύνολο των ελληνικών τραπεζών.
Παράλληλα όμως, απαιτείται μια πιο ενεργητική πολιτική διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την πλευρά των τραπεζών μέσω μεγαλύτερης έμφασης σε μακροχρόνιες ρυθμίσεις, συντονισμένη αντιμετώπιση των κοινών πιστούχων, καθώς και έμφαση στην αναδιάρθρωση των βιώσιμων επιχειρήσεων. Οι παραπάνω δράσεις σε συνδυασμό με την ανάσχεση της ύφεσης και τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας θα έχουν ως αποτέλεσμα αρχικά τη σταθεροποίηση του λόγου προβληματικών δανείων προς το σύνολο των δανείων και στη συνέχεια την αποκλιμάκωσή του».
Αναφορικά με τις προοπτικές για το 2016, ο κ. Στουρνάρας χαρακτήρισε απαραίτητες προϋποθέσεις για τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας στο β' εξάμηνο τ ην περαιτέρω αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης, τη βελτίωση της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος και την περαιτέρω χαλάρωση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Ωστόσο, η επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης θα μπορούσε να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό και το εμπόριο, πρόσθεσε.
Ειδικότερα, το 2016 προβλέπεται υποχώρηση της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών υπό το βάρος των δημοσιονομικών μέτρων. Τα πρόσφατα στοιχεία για τον όγκο των λιανικών πωλήσεων είναι ανησυχητικά καθώς, όπως προαναφέρθηκε, δείχνουν μείωση του όγκου λιανικών πωλήσεων κατά 6,6% σε ετήσια βάση το Φεβρουάριο. Από την άλλη πλευρά, η ενδυνάμωση της επενδυτικής και εξαγωγικής προσπάθειας αναμένεται να πραγματοποιηθεί σταδιακά και πάντως σε άμεση συνάρτηση με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της χρηματοδότησης της οικονομίας.
