Η πρώτη μάχη στην ενέργεια κερδήθηκε, καθώς η αποκρατικοποίηση της Μικρής ΔΕΗ και του ΑΔΜΗΕ απετράπησαν, όπως λέει και ο αρμόδιος υπουργός, Πάνος Σκουρλέτης.
Τώρα ξεκινά μια δεύτερη μάχη, αυτή της δημιουργίας κοινών σχημάτων μεταξύ ΔΕΗ και ιδιωτών προκειμένου να αποφευχθεί η πώληση μονάδων, εφόσον κάποια στιγμή οι δανειστές επαναφέρουν το σενάριο της Μικρής ΔΕΗ.
Αλλά η μάχη αυτή μοιάζει να ξεκινά στα τυφλά, δίχως επεξεργασμένο σχέδιο, βασισμένη σε προθέσεις ενδιαφέροντος που παρουσιάζονται ως γεγονότα. Και το κυριότερο είναι ότι ο Π. Σκουρλέτης, όπως ο ίδιος έχει παραδεχθεί, δεν έχει ακόμη ζητήσει τη γνώμη της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Com) για το σχέδιο που προωθεί.
Το πράσινο φως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι εκ των ων ουκ άνευ. Δεν αποκλείεται να απαιτήσουν οι Βρυξέλλες η δημιουργία των σχημάτων αυτών να προέλθει από προκήρυξη διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού, βάζοντας έτσι βέτο στη πρόθεση του υπουργείου η πρώτη από τις συμπράξεις της ΔΕΗ να γίνει με το σχήμα Edison-ΕΛΠΕ-Ελλάκτωρ (Elpedison).
Αλλά είναι τόσο πρώιμη αυτή η κουβέντα, χρειάζεται ακόμη τόσο πολλή δουλειά αυτό το project -από το να αποτιμηθούν οι μονάδες που θα εισφερθούν στο κοινό σχήμα, να λυθούν εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα, μέχρι του να σταλεί προς έγκριση στη Κομισιόν- ώστε δεν πρόκειται να έχει ολοκληρωθεί πριν το 2017.
Έως τότε, ο κ. Σκουρλέτης μπορεί να μην είναι υπουργός Ενέργειας, μπορεί να τον έχει προλάβει ο ανασχηματισμός. Επομένως; Επομένως, θα είναι ο επόμενος υπουργός που θα κληθεί να υλοποιήσει το εγχείρημα. «Εγώ τουλάχιστον την πρώτη κίνηση την έκανα», θα πει ο Σκουρλέτης, «ανέστειλα τον νόμο για τη μικρή ΔΕΗ, άνοιξα τον δρόμο για τις συμπράξεις».
Εικόνα υψηλών προσδοκιών
Τα λέμε όλα αυτά, για να δείξουμε πως η πολιτική έχει τις δικές της ανάγκες, ότι ο υπουργός παρουσίασε μια εικόνα υψηλών προσδοκιών για το εγχείρημα, που απέχει από τη πραγματικότητα, αναφέροντας μάλιστα ότι εκτός της γαλλικής Edison, τρεις ακόμη εταιρείες, από Ρωσία, Ισραήλ και ΗΠΑ, θα ήθελαν να συμμετάσχουν σε joint ventures με τη ΔΕΗ.
Άγνωστο είναι αν η παραπάνω αναφορά Σκουρλέτη έχει ουσία ή αποσκοπούσε απλά και μόνο στη δημιουργία εντυπώσεων, αν και η αγορά κρατά τις επιφυλάξεις της και πιστεύει το δεύτερο. «Δεν γνωρίζουμε για παρόμοιες κινήσεις», απαντούν στελέχη της που ερωτήθηκαν από το liberal.gr. Άλλωστε σπάνια κάποιος ξένος επενδυτής που δεν έχει παρουσία σε μια αγορά, επιδιώκει να εισέλθει σε αυτήν δίχως κάποιον τοπικό partner.
(Φωτ.: Άγνωστο αν η αναφορά του κ. Σκουρλέτη σε ξένους που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε joint ventures με τη ΔΕΗ ήταν ουσίας ή εντυπωσιασμού. Πάντως, η κουβέντα για τη δημιουργία κοινών σχημάτων μεταξύ της ΔΕΗ και ιδιωτών ώστε να μην πωληθούν μονάδες αν οι δανειστές ξαναβάλουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το σενάριο της Μικρής ΔΕΗ δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί πριν το 2017, και μέχρι τότε ο κ. Σκουρλέτης μπορεί να μην είναι υπουργός.)
Επιπλέον, ποτέ έως σήμερα κυβερνητικές πηγές δεν έχουν αναφερθεί σε αμερικανικό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην ενέργεια, πέραν της Cheniere, που δραστηριοποιείται όμως στο φυσικό αέριο. Άγνωστο είναι επίσης ποια εταιρεία από το Ισραήλ μπορεί να θέλει να ανοίξει το πορτοφόλι της για επενδύσεις στην ελληνική αγορά ρεύματος, ενώ όσο για το ρωσικό ενδιαφέρον πρόκειται μάλλον για την Gazprom. Τον Δεκέμβριο οι Ρώσοι είχαν ζητήσει από τον Π. Σκουρλέτη να τους παραχωρηθεί το λιγνιτωρυχείο της Βεύης στη Φλώρινα ως «ισοδύναμο» των αντισταθμιστικών ωφελημάτων που εκκρεμούν εδώ και δεκαετίες από την προηγούμενη σύμβαση προμήθειας φυσικού αερίου. Θυμίζουμε ότι η τελευταία προέβλεπε την κατασκευή από ρωσικές εταιρείες δύο υδροηλεκτρικών σταθμών στη Συκιά και το Πευκόφυτο, με την εκτροπή του Αχελώου, έργα που δεν μπορούν να γίνουν, λόγω εμπλοκής στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Η πολιτική πρέπει να δείξει ότι υπάρχει αφθονία ενδιαφερόμενων», λένε οι ίδιες πηγές, «δεν θα είναι η πρώτη φορά που ανώριμες σκέψεις παρουσιάζονται ως μελλοντικές επενδύσεις».
Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι οι συμπράξεις ΔΕΗ-ιδιωτών ως σκέψη δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Μέσω αυτών θα επιτευχθεί πιθανότατα και ο μνημονιακός στόχος για μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ κατά 25% ως το 2018 και κατά 50% ως το 2020, τόσο στη παραγωγή, όσο και στη λιανική. Το ερώτημα είναι πόσα τέτοια σχήματα μπορεί να σηκώσει μια αγορά σαν την ελληνική. Δύο ή το πολύ τρία, απαντούν οι συνομιλητές μας, με Έλληνες partner τους τρεις μεγάλους του χώρου, δηλαδή τους ομίλους Μυτιληναίο, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και ΕΛΠΕ.
Πώς θα λειτουργούν
Το μοντέλο προβλέπει ότι ο ιδιώτης θα έχει το πάνω χέρι στη μεικτή αυτή εταιρεία, δηλαδή μάνατζμεντ και πλειοψηφικό πακέτο τουλάχιστον 51%, ενώ η ΔΕΗ θα περιορίζεται σε ρόλο «παθητικού μετόχου». Δηλαδή δεν θα διαθέτει πλειοψηφία στο Δ.Σ. της εταιρείας, ούτε δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις της, παρά θα κατέχει ένα μερίδιο το πολύ έως 49%, δίχως να αποκλείεται αυτό τελικά να είναι και μικρότερο. Διότι, ανάλογα με την αποτίμηση των μονάδων που θα εισφέρει η ΔΕΗ στο νέο σχήμα, τόσο θα είναι και το ποσοστό της. Αν αυτές αξίζουν για παράδειγμα 30% επί του συνόλου των παγίων που θα απαρτίζουν τη νέα εταιρεία, αυτό θα είναι και το μερίδιό της. Σε αυτό το υποθετικό πάντα σενάριο, αν το νέο σχήμα αποσπάσει π.χ. μερίδιο αγοράς 20%, σημαίνει αυτόματα ότι το 6% θα είναι της ΔΕΗ και το 14% του ιδιώτη εταίρου της.
Σε κάθε περίπτωση, το παιχνίδι στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού του μέλλοντος θα κριθεί στη παραγωγή, στο μείγμα δηλαδή των μονάδων, και στο ποιος ιδιώτης θα καταφέρει πρώτος να βάλει στο χέρι τον φθηνό λιγνίτη και τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ μέσω συμπράξεων. Μικρότεροι παίκτες που απλώς πωλούν σήμερα ρεύμα δίχως να έχουν παραγωγική βάση είτε θα ενσωματωθούν στα σχήματα των μεγάλων, είτε θα χαθούν.
Γ.Φ.
