Του Γιώργου Φιντικάκη
Το διαρκές σκάνδαλο της ΛΑΡΚΟ, που χρωστά πάνω από 500 εκατ. ευρώ, που για κάθε τόνο που πουλάει «μπαίνει μέσα», αλλά παρ' όλα αυτά η απερχόμενη διοίκηση έταζε αυξήσεις, πριμ και παροχές στους 1.200 εργαζόμενους, καλείται τώρα να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση.
Η γραμμή των Σταϊκούρα - Χατζηδάκη, όπως προκύπτει από χθεσινή ευρεία σύσκεψη που έγινε σύμφωνα με τις πληροφορίες του Liberal.gr για το μέλλον της ΛΑΡΚΟ, είναι πως είτε αυτή θα πουληθεί για να σβηστούν τα 160 εκατ. ευρώ των παράνομων κρατικών ενισχύσεων που την βαρύνουν, είτε θα εκκαθαριστεί εν λειτουργία «αλά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά». Τρίτος δρόμος πλην της πτώχευσης δεν υπάρχει για την βιομηχανία νικελίου, την οποία τόσα χρόνια κρατά ζωντανή η ΔΕΗ, εις εκ των μετόχων της.
Η εταιρεία εδώ και χρόνια παράγει ένα προϊόν, δηλαδή σιδηρονικέλιο, σε τιμή υψηλότερη από την τιμή πώλησης, αλλά παρ΄όλα αυτά δεν κλείνει, επειδή πολύ απλά την «επιδοτεί» η ΔΕΗ, κάνοντας τα στραβά μάτια όταν δεν της πληρώνει το ρεύμα, έχοντας συσσωρεύσει σε βάρος της, οφειλές πάνω από 300 εκατ. ευρώ.
Τα παραπάνω συζητήθηκαν στη χθεσινή ευρεία σύσκεψη, όπου εκτός των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος-Ενέργειας, συμμετείχε επίσης ο υφυπουργός Ενέργειας Γ. Θωμάς και η ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ, στο οποίο ανήκει το 55,2% της ΛΑΡΚΟ. Οι άλλοι δύο μέτοχοι είναι ο μόνιμος σωτήρας της ΛΑΡΚΟ, δηλαδή η ΔΕΗ (11,4%), και η Εθνική Τράπεζα (33,4%).
Τέθηκαν όλα τα σενάρια στο τραπέζι, παρουσιάσθηκε με νούμερα η σημερινή κατάσταση, και συμφωνήθηκε να προταθεί στην Κομισιόν να «ζωντανέψει» το παλαιό σχέδιο του 2014, αλά ΤΡΑΙΝΟΣΕ, το οποίο προ πενταετίας είχε εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη των Βρυξελλών: Συνίστατο στην συμφωνία να διαγράψει η ΕΕ τις κρατικές ενισχύσεις, υπό τον όρο ότι η ΛΑΡΚΟ θα πουληθεί, διαφορετικά η βιομηχανία θα οδηγούνταν σε εκκαθάριση και διάλυση. Στην πράξη, το σχέδιο προέβλεπε να σπάσει η βιομηχανία στα δύο, και να πουληθούν μέσω δύο ξεχωριστών διαγωνισμών, στον ένα το εργοστάσιο της Λάρυμνας και τα δικαιώματα στο μεταλλείο του Αγ. Ιωάννη, και στον άλλο τα λοιπά δικαιώματα εξόρυξης που έχει ανά την Ελλάδα.
Τίποτα απ' αυτά φυσικά δεν έγινε, παρά όταν το 2015 ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ επελέγη η ΛΑΡΚΟ να παραμείνει κρατική, χωρίς ταυτόχρονα να εξυγιανθεί, με τους μισθούς, και τις παροχές να παραμένουν δυσανάλογοι μιας εταιρείας που για κάθε τόνο νικελίου που παράγει, γράφει ζημιές 3.642 δολάρια (περυσινά στοιχεία).
Η περιπέτεια της Γουατεμάλας
Στον αντίποδα μάλιστα, ο πρώην υπ. Επικρατείας Αλ. Φλαμπουράρης, μαζί με την απερχόμενη διοίκηση Ρένεση-Κουτσλιωτάκη, πίστεψαν ότι βρήκαν τη σωτήρια λύση για την ΛΑΡΚΟ στη μακρινή… Γουατεμάλα. Για πάνω από ένα χρόνο, διαπραγματεύονταν με άκρα μυστικότητα, την μεταβίβασή της εταιρείας στην αμφιλεγόμενη ρωσικών συμφερόντων ελβετική εταιρεία TELF, πίσω από την οποία βρίσκεται η λεγόμενη «τρόικα των Καζάκων», οι ολιγάρχες Αλεξάντερ Μασκέβιτς, Πατόχ Σατζίεφ και Αλιτζάν Ιμπραγκίμοβ. Δεκάδες χιλιάδες τόνοι μεταλλεύματος από τα ορυχεία της TELF στη Γουατεμάλα, έχουν μεταφερθεί σε αυτό το διάστημα, με πλοία στο εργοστάσιο της Λάρυμνας, για να αναμειχθούν με εκείνα της ΛΑΡΚΟ και να διαπιστωθεί αν θα βελτιωθεί η απόδοσή του. Αν όλα πήγαιναν καλά, και οι Βρυξέλλες συναινούσαν, η TELF θα εξαγόραζε την ΛΑΡΚΟ. Τουλάχιστον αυτό ήταν το σχέδιο. Το πείραμα ωστόσο της Γουατεμάλας φαίνεται ότι δεν καρποφόρησε. Τόσο επειδή άλλαξε η κυβέρνηση, όσο και επειδή το μετάλλευμα της κεντροαμερικανικής χώρας είναι ανάλογης ποιότητας με αυτό της… Καστοριάς, αν τουλάχιστον πιστέψουμε την πρόσφατη καταγγελία της ΔΑΚΕ ΛΑΡΚΟ, προκαλώντας μάλιστα ζημιά λόγω των ακριβών μεταφορικών στην εταιρεία, κατά 40-60 δολάρια τον τόνο.
Οι παρ' ολίγον αυξήσεις
Την εταιρεία αυτή, που συμπεριφέρεται σαν να βρίσκεται στην δεκαετία του '80, που παρ' ότι παράγει ένα ζημιογόνο προϊόν, η διοίκηση ήθελε προεκλογικά να δώσει στο προσωπικό πριμ παραγωγικότητας στο προσωπικό (για να «μπει» μέσα ακόμη παραπάνω;), θα προσπαθήσει η κυβέρνηση να διασώσει, αναζητώντας επενδυτές. Και θα έρθει σε επαφή με τους θεσμούς για να διαπιστώσει τις προθέσεις τους, κατά πόσο θα έχει τύχη ένα σχέδιο παρόμοιο με εκείνο του 2014.
Η διαφορά είναι ότι έκτοτε παρήλθε μια 5ετία, η εταιρεία απαξιώθηκε περαιτέρω, τα χρέη προς την ΔΕΗ έχουν ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, η ΕΕ αξιώνει την επιστροφή 160 εκατ. ευρώ, και οι διάφοροι πιστωτές εγείρουν συνεχώς νέες αξιώσεις (λέγεται ότι υπάρχουν οφειλές 61 εκατ. ευρώ προς το υπουργείο Οικονομικών αλλά και στη λεγόμενη παλιά ΛΑΡΚΟ – έχει εκκαθαριστεί εδώ και 28 χρόνια). Ακόμη και αν περπατήσει μια λύση «πώληση έναντι διαγραφής κρατικών ενισχύσεων», από τα συνολικά 500 εκατ. ευρώ των υποχρεώσεων της ΛΑΡΚΟ, και πάλι θα μείνουν τα 340 εκατ.
