Του Γιώργου Φιντικάκη
Το φιάσκο με την μετεγκατάσταση των 180 κατοίκων του οικισμού των Αναργύρων στη Φλώρινα που κινδύνευσε από την κατολίσθηση του ορυχείου στο Αμύνταιο, είναι διαχρονικό.
Οι ευθύνες βαραίνουν όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αφού η μετεγκατάσταση της κοινότητας έχει πάρει ΦΕΚ από τον Μάρτιο του 2011, αλλά επί εξήμισι χρόνια δεν έγινε το παραμικρό από κανέναν. Κάπως έτσι φθάσαμε στη μεγάλη κατολίσθηση του Σαββάτου με τον υπουργό Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, να τρέχει κατόπιν εορτής να δρομολογήσει τις διαδικασίες απαλλοτρίωσης.
Καμιά από τις τρεις κυβερνήσεις που πέρασαν από το 2011 έως σήμερα, δεν έφεραν σε πέρας αυτά που ψήφισε η Βουλή (ν.3937/2011, άρθρο 28) για την μετακόμιση των οικισμών Ακρινής και Αναργύρων του νομού Φλώρινας. Το γεγονός εκθέτει όλες τις πλευρές, συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, όπως το ΠΑΣΟΚ που κατήγγειλε χθες ως υπεύθυνη την κυβέρνηση.
Η υπόθεση σέρνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια, έφτασε ωστόσο στη Βουλή το 2011, οπότε και νομοθετήθηκε ότι οι οικισμοί Ακρινής του νομού Κοζάνης και Αναργύρων του νομού Φλώρινας που γειτνιάζουν με ορυχεία και εδάφη με λιγνιτικά κοιτάσματα, πρέπει να μετεγκατασταθούν για λόγους δημόσιας ωφέλειας. Ο νόμος ωστόσο προέβλεπε πολύ χρονοβόρες διαδικασίες, και συγκεκριμένα ότι η μεταφορά έχει περιθώριο να ολοκληρωθεί εντός... δέκα ετών από την ψήφισή του. Η δαπάνη μεταφοράς θα βάραινε κατά 50% το Δημόσιο, και κατά 50% την ΔΕΗ, η οποία και όφειλε να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχέδιο για την μετεγκατάσταση των δύο οικισμών. Στα τέλη του 2013 – αρχές 2014, και έπειτα από πολλές αναβολές και συγκρούσεις, η ΔΕΗ παρουσίασε στο υπουργείο ένα σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, και η υπόθεση φάνηκε να μπαίνει στην τελική ευθεία.
Ήρθε ωστόσο να ανατρέψει τα δεδομένα ο περίφημος νόμος της "Μικρής ΔΕΗ", ο οποίος και συμπεριέλαβε στις προς πώληση μονάδες, τις Αμύνταιο Ι και ΙΙ, μαζί με το ομώνυμο ορυχείο. Άνθρωποι που χειρίστηκαν την εποχή εκείνη την υπόθεση εξηγούν ότι η μετεγκατάσταση "πάγωσε", με το σκεπτικό ότι τα κόστη, θα τα αναλάβει ο μελλοντικός αγοραστής της Μικρής ΔΕΗ. Παραγνώρισαν προφανώς οι αρμόδιοι της εποχής το ενδεχόμενο η μεταβίβαση της Μικρής ΔΕΗ είτε να μην περπατήσει, όπως και συνέβη, είτε να κρατήσει πολύ η χρονοβόρος διαδικασία του διαγωνισμού, και στο μεταξύ να συμβεί κάποια μεγάλη κατολίσθηση, και να θρηνήσουμε θύματα. Αν η επίμαχη ρύθμιση δεν είχε ενταχθεί στο νόμο "με το σκεπτικό θα πληρώσουν οι ιδιώτες το κόστος", ίσως η μετεγκατάσταση να είχε ως σήμερα δρομολογηθεί.
Από την πλευρά της η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ναι μεν πάγωσε το νόμο της Μικρής ΔΕΗ, δεν έκανε το παραμικρό ωστόσο για την μετακόμιση των οικισμών, παρ'' ότι παρέλαβε έτοιμα σχέδια από την προηγούμενη κυβέρνηση. Εκ των υστέρων, και αφού συνέβη η πρωτοφανής σε μέγεθος κατολίσθηση του Σαββάτου, που μετατόπισε 80 εκατομμύρια κυβικά χωμάτων τα οποία καταπλάκωσαν 4 από τους 6 εκσκαφείς του ορυχείου, ο υπουργός Ενέργειας Γ. Σταθάκης επισκέφθηκε χθες την περιοχή και ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση θα τροποποιήσει το νόμο του 2011.
Εν προκειμένω δεσμεύτηκε ότι θα προηγηθεί η αναγκαστική απαλλοτρίωση –ακούγεται ότι η ΔΕΗ θα πληρώσει γύρω στα 20-25 εκατ. ευρώ - και θα ακολουθήσει η μετεγκατάσταση, δίχως το υπουργείο να δίνει πληροφορίες πως θα γίνει αυτό. Το γεγονός μπορεί να σημαίνει ότι οι 180 κάτοικοι θα πάρουν τα χρήματα της αποζημίωσης για να μετακομίσουν όπου εκείνοι θέλουν.
Το μόνο σίγουρο είναι η μεγάλη ζημιά που έχει υποστεί η ΔΕΗ και η οποία εκτιμάται σε πολλές δεκάδες εκατ. ευρώ- κάποιοι μιλούν ακόμη και για εκατοντάδες εκατ. ευρώ. Η μεγαλύτερη αφορά στα 30 εκατ. τόνους κοιτάσματα λιγνίτη που εκτιμάται ότι διαθέτει το ορυχείο, και τα οποία αποτιμώνται γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, δίχως ωστόσο να μπορεί κανείς να προβλέψει αν το ορυχείο μπορεί, και πότε, να επανέλθει στην κατάσταση πριν την κατολίσθηση. Από εκεί και πέρα το κόστος για τους τέσσερις κατεστραμμένους εκσκαφείς υπολογίζεται γύρω στα 50 εκατ. ευρώ, ενώ για όσο διάστημα παραμένει κλειστό το ορυχείο, τίθενται εκτός λειτουργίας και οι δύο μονάδες του Αμυνταίου (600 μεγαβατ), τις οποίες και τροφοδοτεί.
Φωτογραφία από Wikipedia Commons
Διαβάστε ακόμα:
- Αποσαφηνίσεις από τη ΔΕΗ για το κόστος της κατολίσθησης στο Αμύνταιο
- Μ. Παναγιωτάκης: Σε ρήγμα που δεν είχαμε εντοπίσει η αιτία για την κατολίσθηση στο Αμύνταιο
