Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα ταμπού είναι για να σπάνε, και ένα από αυτά είναι και η μερική ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, που κάποτε η κυβέρνηση αποκήρυττε, τώρα όμως αρκετοί αρχίζουν, σιωπηρά τουλάχιστον, να ζυμώνονται με την ιδέα.
Όχι μόνο επειδή υπάρχει η μνημονιακή υποχρέωση για την πώληση του 17%. Όσο γιατί η εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή για τη ΔΕΗ, ταιριάζει - όπως λένε άνθρωποι εντός και πέριξ του Μαξίμου- με το νέο αφήγημα του Πρωθυπουργού, ότι οι ιδιωτικοποιήσεις μπορεί να αποτελέσουν ευκαιρία για την ανάπτυξη εμβληματικών επιχειρήσεων, πόσο μάλλον όταν το Δημόσιο δεν χάνει τον έλεγχο του πλειοψηφικού τους πακέτου.
Στελέχη που είναι σε θέση να επηρεάζουν τον Α. Τσίπρα θεωρούν ότι η είσοδος ενός ευρωπαίου στρατηγικού επενδυτή στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ, θα της προσφέρει διέξοδο και φρέσκα κεφάλαια, σε μια στιγμή που τα έχει περισσότερο ανάγκη από ποτέ.
Τι προκρίνουν στις άτυπες ακόμη εισηγήσεις τους; Μια ιδιωτικοποίηση "αλά ΑΔΜΗΕ" όπου όπως ακριβώς ένας στρατηγικός επενδυτής θα δώσει στον διαχειριστή των δικτύων εφόδια και κεφάλαια, έτσι και με τη δημόσια επιχείρηση, η παρουσία ενός μεγάλου ευρωπαίου παίκτη θα της ανοίξει άλλους ορίζοντες.
Το ερώτημα φυσικά είναι άλλο. Υπάρχει κάποιος που να είναι διατεθειμένος να μπει σήμερα στη ΔΕΗ των τόσων ανεπίλυτων προβλημάτων, και αν ναι, έναντι τίνος τιμήματος; Διότι ναι μεν η ΔΕΗ έχει ανάγκη όσο ποτέ από φρέσκα κεφάλαια, αλλά κουβαλά και μια σειρά από μικρά έως μεγαλύτερα βάρη, που την καθιστούν πολύ λιγότερο ελκυστική απ' ότι κάποτε. Φέσια, απόσχιση ΑΔΜΗΕ δίχως να γνωρίζει πότε θα εισπράξει το αντίτιμο και πόσο αυτό θα είναι, συνεχή μείωση μεριδίων και κίνδυνος για ακόμη μεγαλύτερη ενόψει των υποχρεωτικών δημοπρασιών ρεύματος (ΝΟΜΕ) από το φθινόπωρο, συνθέτουν ένα δυσοίωνο πακέτο, απομειώνοντας την αξία του "asset".
Σύμφωνοι, αυτός ακριβώς είναι ο λόγος, λένε οι συνομιλητές μας, που η ΔΕΗ χρειάζεται σήμερα όσο ποτέ την ισχυρή στήριξη ενός ευρωπαϊκού ενεργειακού ομίλου. Και μπορεί τα εμπόδια που αντιμετωπίζει να μοιάζουν δυσθεώρητα, δεν παύει ωστόσο η επιχείρηση να διαθέτει ένα πολύ ισχυρό υδροηλεκτρικό δυναμικό, που μαζί με την αξιοζήλευτή τεχνογνωσία της, και τη θέση της χώρας, θα μπορούσαν να αποτελέσουν για έναν στρατηγικό επενδυτή τη βάση για ανοίγματα στα Βαλκάνια.
Αν και τα στελέχη αυτά μεταφέρουν εν πολλοίς προσωπικές τους απόψεις, εντούτοις τις έχουν μεταφέρει σε υψηλότερου επιπέδου συνομιλητές, με το σκεπτικό ότι η υποχρεωτική από το μνημόνιο πώληση του 17%, θα μπορούσε να ιδωθεί όχι ως μια αναγκαστική κίνηση "με το πιστόλι στον κρόταφο", αλλά ως μια ευκαιρία που θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για τη ΔΕΗ.
Εννοείται ότι η άποψη αυτή δεν αποτελεί πλειοψηφία εντός της κυβέρνησης. Ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας Π. Σκουρλέτης έχει αμέτρητες φορές δηλώσει πως "δεν θα γίνουν άλλες ιδιωτικοποιήσεις στην ενέργεια", και στο πλευρό του συντάσσονται ή τουλάχιστον τον σιγοντάρουν και άλλοι υπουργοί.
Αλλά ο Α. Τσίπρας αντιμετωπίζει πλέον διαφορετικά τις ιδιωτικοποιήσεις. Και μπορεί η συλλογιστική του περί "αποκρατικοποιήσεων- ευκαιριών για μια δίκαια ανάπτυξη" να δοκιμαστεί σκληρά όταν από το φθινόπωρο θα ανοίξει και επίσημα η κουβέντα για το 17% της ΔΕΗ, το σήμα του ωστόσο είναι σαφές: Τα παλιά ταμπού δεν υπάρχουν, είναι ώρα για δουλειά, αποτελέσματα, λεφτά και επενδύσεις, ας αφήσουμε στην άκρη την ιδεολογία.
Ανάγκη για σύσκεψη
Πέριξ και εντός του Μαξίμου, οι πληροφορίες λένε ότι "θα έπρεπε κάποια στιγμή να γίνει μια ευρεία κυβερνητική σύσκεψη, αποκλειστικά με αντικείμενο τη ΔΕΗ". Εκεί θα τεθούν επί τάπητος οι διαφορετικές απόψεις, αλλά και τα δεδομένα: Από την πρόοδο του διαγωνισμού για το 24% του ΑΔΜΗΕ, το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, και τις υποχρεωτικές από το φθινόπωρο δημοπρασίες ηλεκτρισμού, έως την αναγκαστική πώληση του 17% της ΔΕΗ, αλλά και τη μεταφορά από το Σεπτέμβριο στο υπερ-Ταμείο του υπόλοιπου 34% που ελέγχει το Δημόσιο στην επιχείρηση.
Στις άτυπες πάντως αυτές κουβέντες, έρχεται και ξαναέρχεται το όνομα των Γάλλων της EDF, που εμφανίζονται να ενδιαφέρονται για τη ΔΕΗ από την εποχή του Αντώνη Σαμαρά. Αλλοι ωστόσο που είναι σε θέση να ξέρουν πως σκέφτονται οι Γάλλοι, θεωρούν τα σενάρια αυτά αβάσιμα, εξηγώντας πως δεν ενδιαφέρονται για επενδύσεις στην Ελλάδα, και παραπέμπουν στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού Μ. Βαλς στην Αθήνα, όπου η αναφορές του για είσοδο γαλλικών κεφαλαίων στην εγχώρια αγορά δεν ήταν παρά γενικόλογες έως εντελώς αόριστες.
Σε κάθε περίπτωση, ουδεμία απόφαση πρόκειται να ληφθεί όσο παραμένει ανοικτό το θέμα του διαγωνισμού του ΑΔΜΗΕ. Από εκεί και πέρα, όπως είπε προ ημερών και ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Σ. Πιτσιόρλας οι ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις, τόσο της ΔΕΗ (17%), όσο και της ΔΕΠΑ (65%) αλλά και των ΕΛΠΕ (35%), θα τρέξουν μέσα στο 2017.
Δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός ότι ο Π. Σκουρλέτης δεν έσπευσε να τοποθετηθεί επ' αυτού, όπως συνήθιζε παλαιότερα κάθε φορά που ανακινούνταν από το ΤΑΙΠΕΔ θέμα ιδιωτικοποιήσεων στην ενέργεια.
Τέλος υπάρχει και το επιχείρημα ότι το 17% της ΔΕΗ θα μπορούσε να αποτελέσει μια καλή "εφεδρεία" εφόσον δεν βγουν τα προγραμματισμένα για φέτος έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις (2,5 δισ. ευρώ). Διαφορετικοί ωστόσο παράγοντες, περισσότερο πολιτικοί, είναι αυτοί που θα ανάψουν το πράσινο φως στην πώληση του 17% της ΔΕΗ, και όχι τόσο η μη επίτευξη του φετινού στόχου των αποκρατικοποιήσεων, επιμένουν οι γνωρίζοντες το θέμα.