Σε μια πολύ δύσκολη ημέρα για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο σε παγκόσμιο επίπεδο -λόγω της κατάρρευσης της Silicon Valey Bank- αλλά και με δεδομένη την ανησυχία που προκαλεί η αύξηση του κόστους του χρήματος, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης συγκεντρώνονται σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν ένα εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα το οποίο θα βρει μπροστά της η επόμενη κυβέρνηση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ τις κατευθυντήριες γραμμές για τη δημοσιονομική πολιτική του 2024 και το Ecofin θα προσπαθήσει να καταλήξει σε συμπεράσματα πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο για την Ελλάδα καθώς πρακτικά αυτές οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να καταλήξουν στους δημοσιονομικούς στόχους οι οποίοι θα πρέπει να μπαίνουν (και φυσικά να εκπληρώνονται) από την επόμενη χρονιά.
Για την Ελλάδα, λόγω της πολύ υψηλής αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ, είναι δεδομένο ότι θα ζητηθεί «σφίξιμο» της δημοσιονομικής πολιτικής. Η ρήτρα διαφυγής -η οποία επέτρεπε στις χώρες μέλη να καταρτίζουν με μεγαλύτερη ελευθερία τους προϋπολογισμούς τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή και στη συνέχεια την πληθωριστική κρίση- θα πάψει να ισχύει από το 2024.
Το ότι θα στενέψουν πολύ τα περιθώρια για μέτρα στήριξης, μειώσεις φόρων, ασφαλιστικών εισφορών κλπ θα πρέπει να θεωρηθεί από τώρα δεδομένο. Το ότι ο προϋπολογισμός του 2024 θα πρέπει να εμφανίσει μεγαλύτερα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023 επίσης.
Όλα συγκλίνουν στο ότι θα χρειαστεί το πρωτογενές πλεόνασμα να ξεπεράσει το 2% ώστε να καλύπτεται το σύνολο των τόκων και το «χρέος να μην γεννά χρέος». Φαίνεται όμως ότι και αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό. Ήδη έχει πέσει στο τραπέζι η πρόταση να αναβιώσει ένα μέτρο που υπήρχε (χωρίς όμως να εφαρμόζεται ουσιαστικά) στην κοινοτική νομοθεσία από το 2011.
Προβλέπει ότι οι «καθαρές δαπάνες» καθίστανται σημείο αναφοράς και ουσιαστικά δένουν τα χέρια των οικονομικών επιτελείων. Διότι ακόμη και αν πηγαίνουν πολύ καλά τα έσοδα, δεν θα αρκεί αυτό για να χρηματοδοτηθούν μέτρα. Θα πρέπει να ελέγχεται και το τι γίνεται στο σκέλος των δαπανών.
Οι αποφάσεις δεν θα ληφθούν μέχρι αύριο στο Eurogroup και το Ecofin. Όμως οι συζητήσεις θα κορυφωθούν το επόμενο χρονικό διάστημα με στόχο οι τελικές αποφάσεις να ληφθούν σε επίπεδο ηγετών.
Εν τω μεταξύ η Ελλάδα θα καταθέσει το επικαιροποιημένο σύμφωνο σταθερότητας το οποίο θα προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2% για το 2024 αλλά και «συγκράτηση» του χρέους στα σημερινά επίπεδα ώστε να συνεχιστεί η αποκλιμάκωση της αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ.