Του Γιώργου Φιντικάκη
Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, επιτάχυνση των μεγάλων υποβρυχίων διασυνδέσεων των νησιών με την ηπειρωτική χώρα, συντόμευση των χρονοβόρων διαδικασιών αδειοδότησης των επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, διεύρυνση του προγράμματος “Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον” με στόχο τις 100.000 κατοικίες ετησίως, συγκαταλέγονται μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων του υπουργείου Ενέργειας, πέραν φυσικά της ΔΕΗ.
Μπορεί το σχέδιο αναδιάταξης της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού, να αποτελεί την μείζονα αυτή την στιγμή προτεραιότητα για την πολιτική ηγεσία υπό τον Κ.Χατζηδάκη, ωστόσο σε ένα κλάδο, όπου διεθνώς πραγματοποιείται κοσμογονία, η Ελλάδα πρέπει να ανοίξει βηματισμό σε πληθώρα άλλων μετώπων.
Τις προτεραιότητες αυτές ανέλαβε να περιγράψει κατά τις προγραμματικές του δηλώσεις ο υφυπουργός Ενέργειας Γεράσιμος Θωμάς, στέλνοντας το μήνυμα ότι η ατζέντα του υπουργείου περιλαμβάνει πληθώρα καυτών φακέλων που συνοψίζονται στους παρακάτω:
Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού: Ο χώρος σχετίζεται άμεσα με τις αλλαγές στη ΔΕΗ, αλλά και με τις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως την όσο το δυνατόν συντομότερη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, και του target model, το οποίο έχει καθυστερήσει, μολονότι αποτελεί ανειλημμένη υποχρέωση προς την ΕΕ. Το target model αποσκοπεί στη σύζευξη με τις περιφερειακές αγορές ηλεκτρισμού (εν προκειμένω της Ελλάδας με αυτές των Βαλκανίων), προκειμένου να προχωρήσει η ενεργειακή ενοποίηση, να αναπτυχθεί ο ανταγωνισμός και να ενισχυθεί η ασφάλεια.
Ενεργοβόρες βιομηχανίες: Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ενεργοβόρου βιομηχανίας της χώρας, όπως και των μικρομεσαίων επιχειρήσων. Εδώ βασικό αίτημα της ενεργοβόρου βιομηχανίας, το οποίο και αναμένεται να τεθεί προς την νέα κυβέρνηση, αφορά στην παράταση του μοντέλου της διακοψιμότητας για μερικά ακόμη χρόνια, αφενός γιατί εξυπηρετεί τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αφετέρου γιατί συμβάλει στη καλύτερη διαχείριση της ζήτησης ηλεκτρισμού.
Έμφαση σε 4 κομβικά έργα υποβρυχίων ηλεκτρικών διασυνδέσεων: Τόσο για την ασφάλεια και την καλύτερη τροφοδοσία καταναλωτών και επιχειρήσεων, δίχως κινδύνους μπλακ -άουτ, όσο και για την προσέλκυση νέων επενδύσεων, προτεραιότητα θα δοθεί σε 4 μεγάλα έργα διασυνδέσεων τα οποία είναι : α) Κρήτη -Αττική β) Δωδεκανήσα - Κρήτη γ) Ικαρία -Σάμος - Κυκλάδες δ) Βόρειο Αιγαίο και δ) ολοκλήρωση της διασύνδεσης των Κυκλάδων με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Απλούστερες και ταχύτερες αδειοδοτήσεις στα έργα ΑΠΕ: Σύμφωνα με τα όσα είπε ο κ. Θωμάς, στόχος της νέας κυβέρνησης είναι η ταχύτερη ανάπτυξη της αγοράς ΑΠΕ, ώστε να ξεπεραστούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για την διείσδυσή τους στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας, και να γίνουν πράξη επενδύσεις ύψους 9-10 δισ ευρώ μέχρι το 2030. Αλλά για να συμβεί αυτό στην πράξη, και να μην μείνει στα λόγια, θα πρέπει να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία.
"Ο μέσος χρόνος αδειοδότησης είναι σήμερα 7 χρόνια τη στιγμή που το ευρωπαϊκό benchmark είναι 2 χρόνια, για να φθάσουμε εκεί, πρέπει να συντομεύσουμε τον χρόνο ελέγχου και έγκρισης και να αυτοματοποιήσουμε τις διαδικασίες με την εφαρμογή ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης, με ψηφιακή μεταφορά αρχείων και ψηφιακή γνωμοδότηση όλων των αρμόδιων αρχών", ανέφερε χαρακτηριστικά ο υφυπουργός, προσθέτοντας ότι αυτό θα γίνει σε συνδυασμό με την αναθεώρηση του ειδικού "χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης".
Ειδικό πλαίσιο για επενδύσεις σε offshore αιολικά πάρκα: Εδώ και καιρό έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για επενδύσεις σε offshore αιολικά πάρκα, ειδικά από την πλευρά Νορβηγικών εταιρειών. Σημειωτέον ότι τον Απρίλιο ο πρώην ΓΓ Ενέργειας Μ.Βερροιόπουλος είχε εξαγγείλει ότι ξεκινά η σχετική προεργασία και σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί στο β? εξάμηνο του 2020 ο πρώτος πιλοτικός διαγωνισμός για την εγκατάσταση πλωτών ανεμογεννητριών στην Ελλάδα.
Ενεργειακός συμψηφισμός από νοικοκυριά και επιχειρήσεις: Στόχος είναι να προωθηθεί ένα νέο αποκεντρωμένο σύστημα πώλησης ενέργειας, το οποίο θα στηρίζει την πώληση ηλεκτρικού στο δίκτυο από τους μικρούς παραγωγούς, είτε είναι αγρότες είτε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είτε απλοί πολίτες. Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι απαραίτητο να εισαχθούν το συντομότερο έξυπνοι μετρητές (smart meters) που θα βοηθήσουν παρεμπιπτόντως αποτελεσματικά και στην πάταξη της ρευματοκλοπής.
Επενδύσεις στην αποθήκευση ενέργειας: Επενδύσεις που μπορούν να μετατρέψουν την ενέργεια από ΑΠΕ σε αποθηκεύσιμα καύσιμα, θα βρεθούν στην απόλυτη προτεραιότητα επενδυτικών και ερευνητικών κονδυλίων, εθνικών και κοινοτικών, που διαχειριζέται το υπουργείο Ενέργειας, όπως ανέφερε ο κ. Θωμάς, φέρνοντας ως παράδειγμα τα προγράμματα Horizon Europe. "Θα αναπτύξουμε ώριμες λύσεις αποθήκευσης όπως τα υδροηλεκτρικά και καινούριες τεχνολογίες όπως σύγχρονες μπαταρίες και υδρογόνο", σημείωσε χαρακτηριστικά.
Επέκταση του προγράμματος Εξοικονόμηση Ενέργειας σε 100.000 κατοικίες το χρόνο: Στόχος της κυβέρνησης είναι η συνέχιση του Προγράμματος "Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον" με εξορθολογισμό των όρων του, προκειμένου να ωφεληθούν όσο το δυνατό περισσότερα νοικοκυριά, φθάνοντας σταδιακά στις 100.000 κατοικίες ετησίως. Ταυτόχρονα θα δοθεί έμφαση στην διευκόλυνση των πιστοποιήσεων και στην όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμμετοχή στο εγχείρημα, της εγχώριας κατασκευαστικής και μεταποιητικής βιομηχανίας. Εξετάζεται και η περίπτωση φοροαπαλλαγών σε περίπτωση υλοποίησης μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης.
Ηλεκτροκίνηση: Το επίκεντρο βρίσκεται στην ανάπτυξη υποδομών για την φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, στην υλοποίηση εφαρμογών σε πράσινα μέσα μαζικής μεταφοράς, και σε πολιτικές κινήτρων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης στα ΙΧ. Ο Κ. Μητσοτάκης έχει δεσμευθεί σε ανανέωση του στόλου των μέσων μαζικής μεταφοράς σε βάθος 4ετίας.
Αποκρατικοποίηση ΔΕΠΑ: Αλλάζει το πλαίσιο αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, προκειμένου αυτή να αποδώσει, να προσελκύσει ισχυρούς παίκτες, και να είναι όσο το δυνατόν πιο προσοδοφόρα για το Δημόσιο. Στο τραπέζι εξετάζονται διάφορα σενάρια.
Διεθνή έργα αγωγών: Στόχος είναι να ολοκληρωθούν εγκαίρως τα μεγάλα διεθνή έργα φυσικού αερίου που διέρχονται από την Ελλάδα, όπως ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός (IGB), ο αγωγός TAP, αλλά και οι νέες υποδομές υγροποιημένου αερίου LNG.
Επέκταση δικτύου αερίου στα αστικά κέντρα: Έμφαση θα δοθεί στην επέκταση των δικτύων του φυσικού αερίου στα αστικά κέντρα, και στην εξέταση της δυνατότητας για επενδύσεις LNG στα μεγάλα λιμάνια της χώρας.
Ορυκτός πλούτος της χώρας: Ενθάρρυνση κάθε προσπάθειας αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου, και ενεργοποίηση της εθνικής πολιτικής των ορυκτών πρώτων υλών που είχε ανακοινωθεί το 2012.
Έρευνες υδρογονανθράκων: Σύντομα θα έρθουν στην Βουλή προς κύρωση οι συμβάσεις για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης, καθώς επίσης και σε εκείνες της Δυτικής και Νοτιοδυτικής Ελλάδας. Έμφαση θα δοθεί φυσικά και σε νέες παραχωρήσεις.
