Η φετινή σύνοδος των χωρών του ευρωπαϊκού νότου πραγματοποιήθηκε σε μία συγκυρία, που αν οι MED9 δεν υπήρχαν, θα μπορούσε κανείς να πει καθ´ υπερβολή, ότι ενδεχομένως να έπρεπε να συσταθούν. Την ώρα, που οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή αναζωπυρώνουν τους φόβους της γεωπολιτικής αστάθειας σε ολόκληρη την περιοχή, αλλά και τους φόβους δημιουργίας ενός νέου μεταναστευτικού κύματος προς την Ευρώπη, οι ηγέτες της, προεδρεύουσας για φέτος, Κύπρου, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κροατίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας, της Σλοβενίας και, προφανώς, της Ελλάδας, συναντήθηκαν στην Πάφο, εξετάζοντας όλα τα δεδομένα και συγκροτώντας μία ευρωπαϊκή πλατφόρμα σε ανώτατο επίπεδο πριν την κρίσιμη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 16-18 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες.
Άλλωστε, το παρών στη Σύνοδο έδωσε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, η οποία καλείται να διαχειριστεί τις προκλήσεις για λογαριασμό των Βρυξελλών τα επόμενα πέντε χρόνια.
Η ανησυχία της περαιτέρω κλιμάκωσης στην ευρύτερη περιοχή μετά τις επιθέσεις του Ιράν εναντίον του Ισραήλ, καθιστούν ιδιαίτερα ουσιαστική και την παρουσία στη συνάντηση των MED9 του Βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα, με τον οποίο οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, όπως και τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ιορδανίας, με το ειδικό βάρος, που έχει το Αμάν στο πολιτικό σκηνικό της Μέσης Ανατολής.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε τον ελληνικό τόνο για τις εξελίξεις στο μεσανατολικό δηλώνοντας ότι και ο ίδιος προσθέτει τη φωνή του σε όσους ζητούν άμεση κατάπαυση του πυρός, ώστε η κρίση να μη διαχυθεί σε ολόκληρη την περιοχή και συγκράτηση, ώστε ο Λίβανος να μη μετατραπεί σε μια ακόμη Γάζα. Ο πρωθυπουργός μίλησε για εφιαλτικές διαστάσεις της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, επαναλαμβάνοντας την καταδίκη της Ελλάδας στην ιρανική επίθεση κατά του Ιράν.
Εκτός από την επόμενη ημέρα στη «φλεγόμενη» περιοχή, όπου το μέτωπο των πολεμικών συγκρούσεων συμπληρώνει ήδη μια βαθιά ανθρωπιστική κρίση, η Ευρώπη καλείται να προετοιμαστεί και για το ενδεχόμενο μιας νέας μεταναστευτικής κρίσης, αν τα εκατομμύρια των εκτοπισμένων δεν καταφέρουν να παραμείνουν στις εστίες τους. Το σκηνικό, που διαμορφώνεται γίνεται ακόμη πιο προβληματικό, μετά την απόφαση της Γερμανίας και άλλων χωρών να επαναφέρουν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέμα, που η Αθήνα έχει ήδη διαμηνύσει ότι θα θέσει στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε και κατά τη Σύνοδο της MED9 ότι χρειάζεται συντονισμός του ρόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, υπογράμμισε τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης, όπου το βάρος δεν πρέπει να πέφτει μόνο στις χώρες, όπως η Ελλάδα, που αποτελούν το φυσικό σύνορο της Ευρώπης, επισημαίνοντας την ανάγκη οι χώρες πρώτης γραμμής να ενισχυθούν και να στηριχθούν. Η θέση της Αθήνας, όπως την επανέλαβε και ο πρωθυπουργός, δίνει έμφαση στην τήρηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, στη σημασία των επιστροφών και τη συνεργασία με τρίτες χώρες.
Παρότι έως σήμερα δεν υπάρχουν στοιχεία, που να δείχνουν ότι ένα νέο μεταναστευτικό κύμα βρίσκεται εν τη γενέσει του, η κυβέρνηση προετοιμάζεται, εντατικοποιώντας τη φύλαξη σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Άλλωστε, η απόφαση ο φράχτης στον Έβρο να κατασκευαστεί σε όλο του το μήκος, ακόμη και χωρίς ευρωπαϊκούς πόρους, έχει ληφθεί.
O Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε κατ’ ιδίαν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, με τη συνάντηση των δυο να επικεντρώνεται τόσο στο μεταναστευτικό, όσο και στις προτεραιότητες του νέου ευρωπαϊκού θεσμικού κύκλου, όπως η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, τα οποία βρίσκονται στην ατζέντα της επικείμενης Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε και με τον Βασιλιά της Ιορδανίας Abdullah II, με τους δύο άνδρες να συζητούν τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την εκτίμησή του για τον ρόλο της Ιορδανίας στη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής, για τη διευκόλυνση στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, αναζητώντας και τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να βοηθήσει η ΕΕ και η Ελλάδα στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και για τις προσπάθειές της Ιορδανίας στην εξεύρεση βιώσιμης λύσης.
Κλείνοντας τις δηλώσεις του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στο κυπριακό, εκφράζοντας την πλήρη στήριξη της Αθήνας στη Λευκωσία ενόψει της τριμερούς συνάντησης του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
