Με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας εγκρίθηκε επί της αρχής τη Δευτέρα (27/01) το σχέδιο νόμου για το δίκτυο Δημόσιων Ωνάσειων Σχολείων.
Στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, στην ψηφοφορία επί της αρχής, «ναι» στο σχέδιο νόμου δήλωσε η Νέα Δημοκρατία. Επιφύλαξη, για την τελική της στάση στην ολομέλεια, δήλωσε η αντιπολίτευση, με εξαίρεση το ΚΚΕ και τη Νέα Αριστερά, που δήλωσαν εξ' αρχής «κατά».
Τη Δευτέρα (20/01), υπεγράφη η Σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ιδρύματος Ωνάση, η οποία ανοίγει το δρόμο για την ίδρυση του Δικτύου Δημόσιων Ωνάσειων Σχολείων (ΔΗΜ.Ω.Σ). Συνολικά, πρόκειται για 22 σχολεία (11 Γυμνάσια και 11 Γενικά Λύκεια) που θα λειτουργήσουν σε περιοχές της Ελλάδας που «αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις και θα δώσουν σε χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες τα εφόδια, τη γνώση και το περιβάλλον που χρειάζονται για να εξελίξουν τις δεξιότητες τους», όπως αναφέρεται σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Παιδείας.
Σύμφωνα με το ίδιο σημείωμα, τα ΔΗΜ.Ω.Σ. θα λειτουργούν υπό την επίβλεψη του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, σε στενή συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο αναλαμβάνει την κτηριακή αναβάθμισή τους και την κάλυψη μέρους των λειτουργικών τους εξόδων.
Το ωρολόγιο πρόγραμμα θα προσομοιάζει με αυτό των πρότυπων σχολείων και θα περιλαμβάνει πρόσθετες καινοτομίες, ως προς τον τρόπο σύνδεσής τους με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, ενώ στη λειτουργία των εκπαιδευτικών ομίλων και συνόλων θα έχουν πρόσβαση και μαθητές όμορων δημοσίων σχολείων.
«Τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία έρχονται να πολλαπλασιάσουν τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες, να ενισχύσουν τις τοπικές κοινωνίες, να αυξήσουν την ώσμωση μεταξύ δημοσίων σχολείων, πανεπιστημίων και ιδρυμάτων και να δώσουν το στίγμα της συνολικής αναβάθμισης στην εκπαίδευση, που είναι ο στόχος του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού», αναφέρει το σημείωμα.
Σε ποιες περιοχές θα λειτουργήσουν τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία
Στον Κολωνό, την Κυψέλη, το Μενίδι, το Πέραμα και το Περιστέρι Αττικής, στην Ξηροκρήνη και τον Εύοσμο Θεσσαλονίκης, καθώς επίσης και στην Κοζάνη, την Ξάνθη, τη Ρόδο και το Ηράκλειο θα ιδρυθούν τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία.
Πριμοδότηση της εντοπιότητας για την εισαγωγή μαθητών στα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία
Εν τω μεταξύ, στην κατάθεση εφαρμοστικής διάταξης με την οποία θα επιχειρηθεί να «πριμοδοτηθεί» η εντοπιότητα των μαθητών, για τη φοίτησή τους στα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (ΔΗΜΩΣ), προχωρά το υπουργείο Παιδείας σύμφωνα με όσα ανέφερε η υφυπουργός Παιδείας Ζέτα Μακρή, κλείνοντας τη συζήτηση του σχετικού νομοσχεδίου στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Να «πριμοδοτηθεί» ρητά η εντοπιότητα των μαθητών, για την εισαγωγή τους στα ΔΗΜΩΣ, είχαν ζητήσει, νωρίτερα σήμερα, οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης στη διαδικασία ακρόασης φορέων στην επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου συζητήθηκε το νομοσχέδιο «Κύρωση της από 20.1.2025 Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Κοινωφελούς Ιδρύματος με την επωνυμία «Κοινωφελές Ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» (Alexander S. Onassis Public Benefit Foundation)» και της εταιρείας με την επωνυμία «Αριόνα Ελλάς, Ανώνυμη Εταιρεία Καλλιτεχνικών και Πολιτιστικών Εκδηλώσεων Τεχνική Οικοδομική» για τη λειτουργία των Δημοσίων Ωνασείων Σχολείων».
Ως την Τετάρτη, όταν δηλαδή το νομοσχέδιο για τα Ωνάσεια Σχολεία θα συζητηθεί στην ολομέλεια, το υπουργείο Παιδείας θα αντιμετωπίσει επίσης και το ζήτημα των οργανικών θέσεων των εκπαιδευτικών, που θα χρειαστεί να μετακινηθούν από τα σχολεία στα οποία διδάσκουν, μετά την ίδρυση ΔΗΜΩΣ.
H υφυπουργός Παιδείας, απάντησε σε μια σειρά αιτιάσεων της αντιπολίτευσης για τα υπό ίδρυση Ωνάσεια σχολεία και διευκρίνισε, μεταξύ άλλων ότι:
- Τα κριτήρια ίδρυσης των ΔΗΜΩΣ ήταν το μέγεθος των σχολικών μονάδων, το αν γειτνιάζουν με άλλα πρότυπα σχολεία, αν υπάρχει προσβασιμότητα, να λειτουργήσουν σε περιοχές με περισσότερους από 70.000 κατοίκους.
- Τα όμορα σχολεία με τα ΔΗΜΩΣ, θα έχουν υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε δραστηριότης των ομίλων των Ωνασείων Σχολείων.
- Υπάρχει πρόβλεψη για την πρόσβαση των μαθητών, με ευθύνη της Περιφέρειας, όπως συμβαίνει και με όλα τα παιδιά.
- Στη διοικούσα επιτροπή για τα ΔΗΜΩΣ, την πλειοψηφία θα έχει το Δημόσιο.
- Το Ίδρυμα δεν επιδιώκει να έχει λόγο στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Θέλει να συνεισφέρει, με τα χρήματα που δίνει το Ίδρυμα και να βοηθήσει να υπάρξουν καλύτερες υποδομές, περισσότερες ώρες διδασκαλίας, με την αντίστοιχη αμοιβή των εκπαιδευτικών, όχι όμως παρέμβαση σε αυτά που ισχύουν για τα πρότυπα.
- Όποια αλλαγή στο ωρολόγιο πρόγραμμα, θα γίνεται μετά από εισήγηση του ΙΕΠ και με απόφαση και υπογραφή του υπουργού Παιδείας.
- Οι αποφάσεις στη διοικούσα επιτροπή για την επιλογή των εκπαιδευτικών, θα λαμβάνονται, όχι με αυξημένη πλειοψηφία και όχι ομοφωνία, αλλά πάντοτε με πλειοψηφία του Δημοσίου και με τα κριτήρια που υπάρχουν στη σύμβαση δωρεάς.
- Το πρόγραμμα των ΔΗΜΩΣ δεν θα είναι διαφορετικό από το ωρολόγιο πρόγραμμα που είναι ίδιο σε όλα τα σχολεία.
- Το προσωπικό της καθαριότητας και της φύλαξης είναι ευθύνη του Δημοσίου. Αν το Ίδρυμα όμως θελήσει να προσλάβει περισσότερο προσωπικό για καθαριότητα και φύλαξη, θα πάρει πρόσθετο προσωπικό το οποίο θα αμείβεται απευθείας από το Ίδρυμα.
- Η πρόβλεψη που έχει μπει στη σύμβαση, ότι οι διατάξεις αυτής υπερισχύουν κάθε άλλη διάταξης που ισχύει, είναι πάγια πρακτική σε όλες τις συμβάσεις και έχει τη σημασία ότι υπερισχύουν οι ειδικές διατάξεις των γενικών.
- Ο δημόσιος χαρακτήρας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Ιδρύματος στη διοικούσα επιτροπή, δεν καταλύεται, διότι την πλειοψηφία έχει και θα την έχει το Δημόσιο.
- Οι εκπαιδευτικοί στα ΔΗΜΩΣ θα έχουν πρόσθετη αμοιβή όταν κάνουν πρόσθετη υπηρεσία, γιατί θα συμμετέχουν σε ομίλους και σύνολα, έως 24 ώρες το μήνα.
- Οι εξετάσεις εισαγωγής στα ΔΗΜΩΣ θα είναι οι εξετάσεις δεξιότητας που γίνονται για την εισαγωγή σε όλα τα πρότυπα σχολεία.
- Δεν απομακρύνονται μαθητές. Τα παιδιά που σήμερα φοιτούν στα σχολεία που θα γίνουν ΔΗΜΩΣ, θα συνεχίσουν να φοιτούν εκεί μέχρι να ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους. Κάποια παιδιά που θα νιώσουν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν εκεί, η διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα φροντίσει γι' αυτά.
9+1 ερωταπαντήσεις για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία
Ακολουθούν δέκα ερωτήσεις σχετικά με τη λειτουργία των Δημοσίων Ωνασείων Σχολείων και οι απαντήσεις τους, όπως δόθηκαν σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα από το υπουργείο Παιδείας:
1. Τι είναι τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία;
Πρόκειται για ένα δίκτυο υφιστάμενων δημόσιων σχολείων, τα οποία με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Ωνάση θα μετατραπούν σε Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, υπό την εποπτεία του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Πρόκειται για 22 Σχολεία (11 Γυμνάσια και 11 Λύκεια) σε όλη τη χώρα. Τον Σεπτέμβριο του 2025 θα λειτουργήσουν τουλάχιστον οι πρώτες 6 σχολικές μονάδες (3 Λύκεια, 3 Γυμνάσια), οι οποίες θα ανακοινωθούν μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2025.
Οι μαθήτριες και μαθητές που κατά την έναρξη λειτουργίας των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα φοιτούν στη Β’ και Γ’ τάξη του Γυμνασίου και Λυκείου παραμένουν και ολοκληρώνουν τη φοίτησή τους σε αυτά. Ο συνολικός αριθμός μαθητών και μαθητριών στα ΔΗΜ.Ω.Σ θα φτάσει τις 6.000 ανά έτος και συνολικά πάνω από 22.000 σε ορίζοντα δωδεκαετίας.
2. Σε ποιες περιοχές θα λειτουργήσουν τα ΔΗΜ.Ω.Σ;
Από το σύνολο των 22 σχολείων , τα 10 (Γυμνάσια – Λύκεια) θα λειτουργήσουν στην Περιφέρεια Αττικής και τα 12 στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Αττική τα ΔΗΜ.Ω.Σ θα ιδρυθούν στον Κολωνό, την Κυψέλη, το Μενίδι, το Πέραμα και το Περιστέρι. Στην Θεσσαλονίκη, οι περιοχές που επελέγησαν είναι η Ξηροκρήνη και ο Εύοσμος. Στην περιφέρεια, ΔΗΜ.Ω.Σ. θα υποδεχθούν η Κοζάνη, η Ξάνθη, η Ρόδος και το Ηράκλειο.
Βασικό κριτήριο επιλογής ήταν η ενίσχυση περιοχών που αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Προϋπόθεση ήταν επίσης να μην υπάρχουν άλλα πρότυπα ή πειραματικά σχολεία σε κοντινή απόσταση ενώ ρόλο έπαιξε και η γεωγραφική εγγύτητα των Γυμνασίων και Λυκείων που επελέγησαν, ώστε να διευκολύνεται η μεταξύ τους συνεργασία καθώς και η συνεργασία τους με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα.
Η τελική απόφαση για τις περιοχές ελήφθη ύστερα από στενή συνεργασία του υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και του Ιδρύματος Ωνάση.
3. Πώς θα διοικούνται τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία;
Το Δίκτυο των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα διοικείται από εννεαμελή Επιτροπή, στην οποία πέντε μέλη θα ορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού. Τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη υποδεικνύονται από το Ίδρυμα Ωνάση.
Την ευθύνη για την καθημερινή λειτουργία των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα έχουν α) ο Διευθυντής/Διευθύντρια β) ο Υποδιευθυντής/Υποδιευθύντρια και γ) ο Σύλλογος Διδασκόντων. Οι σχολικές μονάδες που εντάσσονται στο Δίκτυο υπάγονται διοικητικά στον οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
4. Ποιος είναι ο στόχος των ΔΗΜ.Ω.Σ;
Η διαμόρφωση ολοκληρωμένων πολιτών. Η παροχή δημόσιας δωρεάν παιδείας υψηλής ποιότητας με στόχο την ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη και καλλιέργεια των μαθητών.
Η υλοποίηση καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με αξιοποίηση βιωματικών μεθόδων διδασκαλίας και άλλων πρωτοπόρων διδακτικών πρακτικών και δράσεων. Η προαγωγή της επιστημονικής έρευνας στην εκπαίδευση, η προαγωγή της κατάρτισης των μαθητών στην ψηφιακή τεχνολογία και στην τεχνητή νοημοσύνη και η προώθηση της πολυγλωσσίας.
5. Πώς θα λειτουργούν τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία;
Η φοίτηση θα είναι απολύτως δωρεάν. Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. θα ακολουθούν το πρόγραμμα των Πρότυπων Σχολείων, δίνοντας έμφαση στις Ανθρωπιστικές, Θετικές και Κοινωνικές Επιστήμες, στις Καλές Τέχνες, στην Ψηφιακή Παιδεία και στη Συναισθηματική και Κοινωνική Νοημοσύνη.
Για την επίτευξη των στόχων, εκτός από το ωρολόγιο πρόγραμμα που ισχύει για τα Πρότυπα Σχολεία, θα λειτουργούν Όμιλοι και Σύνολα, με πρόσθετα αντικείμενα στις Θετικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, στις Γλώσσες, στην Τέχνη, στον Πολιτισμό και στον Αθλητισμό. Στους Ομίλους θα πραγματοποιούνται καινοτόμες δράσεις, ενισχυτική διδασκαλία και προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις.
Η συμμετοχή των μαθητριών και μαθητών στους Ομίλους και στα Σύνολα θα είναι υποχρεωτική για τουλάχιστον 10 εκπαιδευτικές ώρες εβδομαδιαίως, καθ΄ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
6. Θα αλληλοεπιδρούν τα ΔΗΜ.Ω.Σ με τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία της περιοχής;
Στόχος είναι η ώσμωση που θα βοηθήσει συνολικά στην αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Στους Ομίλους και στα Σύνολα μπορούν να συμμετέχουν και μαθητές άλλων δημόσιων σχολικών μονάδων της ίδιας γεωγραφικής περιοχής, κατόπιν αίτησης και έγκρισής τους από τον Διευθυντή των ΔΗΜ.Ω.Σ..
7. Πώς θα εισάγονται οι μαθήτριες και μαθητές στα ΔΗΜ.Ω.Σ. και πώς θα επιλέγεται το εκπαιδευτικό προσωπικό;
Η εισαγωγή των μαθητών στην Α’ Γυμνασίου και στην Α’ Λυκείου θα γίνεται με παρόμοια διαδικασία που ισχύει και για τα Πρότυπα Σχολεία με συμμετοχή σε γραπτές εξετάσεις (τεστ) γνώσεων και δεξιοτήτων.
Το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα επιλέγεται επίσης με παρόμοια διαδικασία που ακολουθείται για το εκπαιδευτικό προσωπικό των Πρότυπων Σχολείων.
8. Ποιες είναι, με βάση τη σύμβαση, οι υποχρεώσεις του Ιδρύματος Ωνάση;
Το Ίδρυμα Ωνάση, μέσω δωρεάς συνολικού ύψους 160 εκ. ευρώ για 12 σχολικά έτη, θα καλύψει τον εξοπλισμό και την κτηριακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κτηριακών υποδομών των 22 σχολικών μονάδων. Θα διαθέσει έως 1.000.000 ευρώ ανά σχολική μονάδα για την αναβάθμιση και βελτίωση των υποδομών και έως 500.000 ευρώ ανά σχολική μονάδα και ανά σχολικό έτος για την ενίσχυση δράσεων και την κάλυψη δαπανών.
Ακόμα, το Ίδρυμα Ωνάση θα διαθέσει το ποσό των 6.000.000 ευρώ για την κάλυψη έκτακτων δαπανών που θα προκύψουν από τη λειτουργία του δικτύου των Ωνάσειων Σχολείων.
Το Ίδρυμα Ωνάση θα καλύπτει την πρόσθετη αμοιβή των εκπαιδευτικών και του διοικητικού προσωπικού των ΔΗΜ.Ω.Σ. για την πρόσθετη απασχόλησή τους πέραν του ωραρίου τους αλλά και τις δαπάνες για τη λειτουργία των Ομίλων και των Συνόλων. Το Ίδρυμα Ωνάση θα καλύπτει τις δαπάνες για την ανάπτυξη και επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού μέσω της συμμετοχής σε εκπαιδευτικά προγράμματα στην Ελλάδα ή το εξωτερικό αλλά και για υποτροφίες.
9. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του Ελληνικού Δημοσίου;
Πέρα από τη δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση, το χρηματοδοτικό πλαίσιο των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα είναι ίδιο με αυτό των Πρότυπων Σχολείων. Η μισθοδοσία του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού θα καλύπτεται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και τα πάγια λειτουργικά έξοδα των σχολείων από τους Δήμους στους οποίους ανήκουν.
10. Από πότε θα ισχύσει η σύμβαση;
Η σύμβαση θα ισχύσει από την ημερομηνία κύρωσης της στη Βουλή και τη δημοσίευση της στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Πρόκειται για μία σύμπραξη μεταξύ του Ιδρύματος Ωνάση και του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το επιτυχημένο πρότυπο του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου.
Η «Κύρωση Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Κοινωφελούς Ιδρύματος "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Σ. ΩΝΑΣΗΣ", του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου (Ω.Κ.Κ.) και του Ελληνικού Δημοσίου» ψηφίστηκε (27 Σεπτεμβρίου 2018) με ευρεία πλειοψηφία και τη στήριξη των ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, Δημοκρατικής Συμπαράταξης, και Ποταμιού.
Oι σχολικές μονάδες που θα μετατραπούν σε ΔΗΜ.Ω.Σ.
Περιφέρεια Αττικής
Δήμος Αθηναίων (Κολωνός): 52ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Αθηνών / 52ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Αθηνών
Δήμος Αθηναίων (Κυψέλη): 15ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Αθηνών / 15ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Αθηνών
Δήμος Αχαρνών (Μενίδι): 3ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Αχαρνών / 7ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Αχαρνών
Δήμος Περάματος: 1ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Περάματος / 1ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Περάματος
Δήμος Περιστερίου: 5ο Ημερήσιο Γυμνάσιο Περιστερίου / 5ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Περιστερίου
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Δήμος Θεσσαλονίκης: 12ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 16ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
Δήμος Κορδελιού - Ευόσμου: 6ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 3ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Δήμος Κοζάνης: 3ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 3ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης
Δήμος Ξάνθης: 1ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 2ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Δήμος Ρόδου: 6ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 3ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
Περιφέρεια Κρήτης
- Δήμος Ηρακλείου: 9ο Ημερήσιο Γυμνάσιο / 10ο Ημερήσιο Γενικό Λύκειο
