Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος ήταν κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Λος Άντζελες, στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών "Jesse M. Unruh" του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας με θέμα: «Μετανάστευση και Παγκοσμιοποίηση: Η Κρίση στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Αβραμόπουλος, σημείωσε τα εξής: «Σήμερα θα συζητήσουμε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της παγκόσμιας ατζέντας, που αποτελεί και μια από τις πιο σημαντικές ανησυχίες των πολιτών τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής όσο και στην Ευρώπη: η αποτελεσματικότερη διαχείριση του μεταναστευτικού στον 21ο αιώνα.
Ζούμε στην εποχή της παγκόσμιας κινητικότητας. Σήμερα, περισσότερα από 65 εκατομμύρια άτομα έχουν εκτοπιστεί, ενώ περισσότερα από 250 εκατομμύρια μεταναστεύουν. Ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο παγκοσμιοποιημένος και διασυνδεδεμένος. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι κοινωνίες μας κατακερματίζονται και γίνονται ολοένα και πιο κλειστές, αφιλόξενες και πιο επιφυλακτικές προς το διαφορετικό.
Αντιμετωπίσαμε τη διεθνή οικονομική κρίση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, χωρίς όμως να κλονισθεί η συνοχή των κοινωνιών μας, κάτι που όμως συνέβη με τη μεταναστευτική κρίση και το προσφυγικό.
Δυστυχώς -συνέχισε ο αρμόδιος Επίτροπος- έχουμε όλοι εξοικειωθεί με την άνοδο της λαϊκιστικής και εθνικιστικής ρητορικής και του αντίκτυπου που έχει στις εθνικές εκλογές τα τελευταία χρόνια: στη Γερμανία, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία, και πιο πρόσφατα στην Ιταλία.
Η μετανάστευση δίχασε και εξακολουθεί να διχάζει και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Αντιμετωπίζουμε παρόμοιες προκλήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έχουν μια μακροχρόνια και ιστορική εταιρική σχέση. Μία σχέση που βασίστηκε σε κοινούς αγώνες, κοινές αξίες και κοινή ιστορία.
Το μεταπολεμικό διεθνές σύστημα, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, χτίστηκε πάνω στις αξίες της διαφάνειας, της αλληλεγγύης, της ευθύνης, και της συνεργασίας, καθώς και της δέσμευσής μας να προστατεύσουμε τους κανόνες βάσει των οποίων δημιουργήσαμε διεθνείς θεσμούς, προκειμένου να μην επιστρέψουμε στις πιο σκοτεινές σελίδες του παρελθόντος μας.
Παρά τα όσα γράφονται ή λέγονται σήμερα στα μέσα ενημέρωσης, εξακολουθούμε να είμαστε προσηλωμένοι στις ίδιες αρχές και τα ίδια δημοκρατικά θεμέλια. Είτε βρίσκονται στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ, οι πολίτες μας έχουν τις ίδιες προσδοκίες: προσβλέπουν σε θεσμούς που προστατεύουν, παρέχουν ασφάλεια, ενώ ταυτόχρονα διέπονται από ανοικτό πνεύμα και ανεκτικότητα», τόνισε ο κ. Αβραμόπουλος και συνέχισε:
«Αυτήν ακριβώς την ισορροπία προσπαθούμε να διασφαλίσουμε και να διατηρήσουμε στην Ευρώπη τα τελευταία τρία χρόνια: την κινητικότητα και την ελευθερία, το ανοιχτό πνεύμα και την ανεκτικότητα, όχι όμως σε βάρος της ασφάλειας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια Ένωση αξιών, τις οποίες θέλουμε να διατηρήσουμε και να προστατεύσουμε. Ωστόσο, εν μέσω δύο παράλληλων κρίσεων, της μετανάστευσης και της ασφάλειας, οι δράσεις μας έπρεπε να γίνουν πολύ πιο πρακτικές και επιχειρησιακές.
Η σημαντικότερη μεταβολή είναι ότι αυτή η πρακτική προσέγγιση δεν προήλθε από μια προσπάθεια των Βρυξελλών να αποκτήσουν περισσότερες εξουσίες. Ήταν ένα αίτημα που ήλθε απευθείας από τα κράτη μέλη. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ενίσχυση των εξωτερικών μας συνόρων αποτελεί βασική προτεραιότητα όλων μας.
Η ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων έχει καθοριστική σημασία για τη διασφάλιση της εσωτερικής μας ασφάλειας, την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης και τη διαφύλαξη της εσωτερικής κινητικότητας.
Ο χώρος Σένγκεν συνιστά τη μεγαλύτερη διασυνοριακή και διακρατική περιοχή παγκοσμίως όπου δεν πραγματοποιούνται έλεγχοι διαβατηρίων στα εσωτερικά σύνορα. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των τελευταίων τριάντα ετών. Αλλά αυτή η ελευθερία κινδυνεύει εξαιτίας των παράτυπων μεταναστευτικών ροών και των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη.
Η ασφάλεια των συνόρων είναι μια από τις βασικότερες ανησυχίες των πολιτών μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανησυχία, που γνωρίζω ότι μοιράζονται και οι Αμερικανοί πολίτες.
Από την πρώτη στιγμή υποστήριξα -υπογράμμισε ακόμη στην ομιλία του ο Δ. Αβραμόπουλος- την αποτελεσματικότερη προστασία των συνόρων, όχι όμως με κάθε τίμημα. Πρέπει να προστατεύσουμε πιο αποτελεσματικά τα σύνορά μας, χωρίς όμως αυτό να αποβαίνει σε βάρος των θεμελιωδών αξιών της ανεκτικότητας και του ανοικτού πνεύματος. Δεν θα δημιουργήσουμε μια Ευρώπη φρούριο.
Είναι αλήθεια ότι, πριν τρία χρόνια, η Ευρώπη δεν ήταν προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικό τρόπο, ταυτόχρονα, τη μεταναστευτική κρίση και τη διαρκή απειλή των τρομοκρατικών επιθέσεων.
Χάρις, όμως, στις συλλογικές μας προσπάθειες, εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είμαστε πλέον πολύ καλύτερα εξοπλισμένοι. Οι παράτυπες αφίξεις στην Ευρώπη είναι σχεδόν κατά 30% λιγότερες σε σχέση με το 2014, ένα χρόνο πριν ξεκινήσει η μεταναστευτική κρίση.
Μια από τις βασικές αρχές μας είναι ότι πρέπει να γνωρίζουμε ποιος διασχίζει τα σύνορά μας, να είμαστε σε θέση να εμποδίζουμε αποτελεσματικότερα την είσοδο σε όσους αποτελούν απειλή και να διασφαλίζουμε την επιστροφή όσων δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ.
Έχουμε, επίσης, δημιουργήσει τα "hotspots" σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα που έχουν καθοριστικό ρόλο για την πραγματοποίηση ελέγχων, τόσο σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση όσο και την ασφάλεια. Στα hotspots πραγματοποιείται καταγραφή, διακρίβωση της ταυτότητας, δακτυλοσκόπηση και διασταύρωση των στοιχείων των εισερχομένων μεταναστών με τις βάσεις δεδομένων ασφαλείας.
Δημιουργήσαμε, επιπρόσθετα, μια πραγματικά Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή. Περισσότεροι από 1700 Ευρωπαίοι συνοριοφύλακες από ολόκληρη την Ευρώπη υποστηρίζουν το έργο 100.000 εθνικών συνοριοφυλάκων στα κοινά μας εξωτερικά σύνορα, σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Βουλγαρία και η Ισπανία.
Μια ομάδα ταχείας επέμβασης 1.500 συνοριοφυλάκων βρίσκεται σε ετοιμότητα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για την αντιμετώπιση νέων απειλών για την ασφάλεια, όπως η επιστροφή ξένων τρομοκρατών μαχητών, απαιτούνται αυστηροί έλεγχοι στην εξωτερική μας περίμετρο. Η χρήση των βάσεων δεδομένων διαρκώς αυξάνεται. Θέλουμε να ενισχύσουμε τα υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα με νέα, ώστε να αντιμετωπίσουμε όσα κενά υπάρχουν.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν πρόσφατα σε ό,τι αφορά την πρότασή μας για ένα σύστημα καταγραφής της εισόδου και της εξόδου των υπηκόων τρίτων χωρών που διασχίζουν τα εξωτερικά μας σύνορα, επιτρέποντας, για παράδειγμα, τον αποτελεσματικότερο εντοπισμό όσων παραβιάζουν τη προβλεπόμενη διάρκεια παραμονής.
Επίσης, σύντομα θα διαθέτουμε το Eυρωπαϊκού Συστήμα Πληροφοριών και Άδειας Ταξιδίου (ETIAS), το αντίστοιχο ESTA, με το οποίο θα διεξάγονται έλεγχοι σε όλους τους ταξιδιώτες, υπηκόους τρίτων χωρών για τους οποίους δεν απαιτείται θεώρηση ταξιδίου. Ωστόσο, δεν αρκεί να διαθέτουμε όλα αυτά τα πληροφοριακά συστήματα για τη διαχείριση των συνόρων, την ασφάλεια και τη μετανάστευση, πρέπει και να διασφαλίζουμε ότι είναι μεταξύ τους διασυνδεδεμένα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο προτείναμε στα τέλη του περασμένου έτους τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας όλων των πληροφοριακών συστημάτων της ΕΕ. Κάθε συνοριοφύλακας, υπάλληλος αστυνομικής αρχής, υπηρεσίας θεωρήσεων ή μετανάστευσης, θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε ακριβείς πληροφορίες, όταν και όπου τις χρειάζεται, ώστε να ενισχυθεί αποφασιστικά ο εντοπισμός τρομοκρατών που χρησιμοποιούν παραποιημένες ή πλαστές ταυτότητες.
Μια άλλη αρχή πάνω στην οποία βασίζουμε τις προσπάθειές μας είναι η ενισχυμένη συνεργασία με τους εταίρους μας εκτός ΕΕ, με γειτονικές και τρίτες χώρες».
Επ'' αυτού ειδικότερα, ο κ. Αβραμόπουλος σημείωσε: «Έχουμε εντείνει τη συνεργασία μας με την Τουρκία, τα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και με τις χώρες της Βόρειας και Υποσαχάριας Αφρικής. Χάρη στη συνεργασία μας με την Τουρκία, ο αριθμός των αφίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Ελλάδα, έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ χάρη στη συνεργασία μας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, έχουν περιορισθεί οι παράτυπες συνοριακές διελεύσεις και η διακίνηση μεταναστών. Συνεχίζουμε, όμως να είμαστε σε εγρήγορση.
Η δράση μας στην Αφρική, η συνεργασία μας με τις Αφρικανικές χώρες, καθώς και με τους διεθνείς μας εταίρους όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Αφρικανική Ένωση, έχουν συμβάλει καθοριστικά ώστε να υπάρξει πραγματική βελτίωση επί τόπου, αλλά και ευρύτερα στην περιοχή της κεντρικής Μεσογείου.
Για παράδειγμα, τους τελευταίους τρεις μήνες, χάρη στη βοήθειά μας, 15.000 μετανάστες από τη Λιβύη μπόρεσαν να επιστρέψουν με ασφάλεια στις χώρες προέλευσής τους. Έχουμε στηρίξει την απομάκρυνση και επανεγκατάσταση 1.300 και πλέον προσφύγων από τη Λιβύη.
Έχω καλέσει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να συμβάλλουν στην επανεγκατάσταση τουλάχιστον 50.000 προσφύγων κατά τα επόμενα δύο χρόνια. Μέχρι στιγμής, τα κράτη μέλη έχουν προχωρήσει ήδη σε δεσμεύσεις για 40.000 θέσεις.
Πρόσφατα, συναντηθήκαμε στον Νίγηρα με Υπουργούς Εσωτερικών και Εξωτερικών των κρατών μελών της ΕΕ, χωρών της περιοχής του Σαχέλ, της Δυτικής και Βόρειας Αφρικής, καθώς και εκπροσώπους διεθνών εταίρων όπως τα Ηνωμένα Έθνη, για να συζητήσουμε για την ενίσχυση της συνεργασίας μας για την καταπολέμηση της διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων.
Έχουμε δεσμευθεί να ενισχύσουμε τη δικαστική και επιχειρησιακή μας συνεργασία στην περιοχή, αλλά και να επιταχύνουμε την επανεγκατάσταση των πιο ευάλωτων ατόμων που έχουν απομακρυνθεί από τη Λιβύη στον Νίγηρα.
Όλα τα παραπάνω συνιστούν σημαντικά βήματα. Δεν αρκεί όμως να γίνονται μεμονωμένα και περιστασιακά. Γι'' αυτό και δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στις διεθνείς διαπραγματεύσεις με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για τα Παγκόσμια Σύμφωνα για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες.
Η μετανάστευση δεν αποτελεί ευρωπαϊκό φαινόμενο. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο που απαιτεί παγκόσμια αντιμετώπιση. Είναι ιδιαίτερα λυπηρή η απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής από τις διαπραγματεύσεις για το Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση.
Η μετανάστευση θα συνεχίσει να εξελίσσεται σε κυρίαρχο χαρακτηριστικό της εποχής μας. Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί όλους δεν είναι πως θα τη σταματήσουμε, αλλά πως θα τη διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά. Γι'' αυτό και έχουμε ανάγκη τη συμβολή όλων.
Η τρίτη αρχή πάνω στην οποία βασίζονται οι προσπάθειές μας τα τρία τελευταία χρόνια είναι η δικαιοσύνη. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Γενεύης, όσοι χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει να στηριχθούν με κάθε δυνατό τρόπο. Αλλά όσοι δεν έχουν πραγματικά ανάγκη, όσοι καταχρώνται της φιλοξενίας μας και δεν έχουν δικαίωμα παραμονής, θα πρέπει να επιστρέφουν.
Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι το αμερικανικό και ευρωπαϊκό πλαίσιο, στην προκειμένη περίπτωση, δεν είναι το ίδιο. Το μέγεθος του φαινομένου των μεταναστών που δεν διαθέτουν έγγραφα ταυτοποίησης είναι πολύ πιο έντονο στις ΗΠΑ απ'' ότι στην Ευρώπη. Η Ευρώπη υποστηρίζει μια πολιτική μετανάστευσης και χορήγησης ασύλου, σύμφωνα με την οποία όλοι όσοι έχουν υποβάλει αίτηση ασύλου η οποία έχει απορριφθεί, θα πρέπει να επιστρέφουν το συντομότερο δυνατόν.
Προχωράμε στη μεταρρύθμιση του συστήματος χορήγησης ασύλου, ώστε οι αποφάσεις να εκδίδονται ταχύτερα και οι αιτούντες να μην παραμένουν σε καθεστώς αβεβαιότητας. Επίσης, προτρέπουμε και υποστηρίζουμε τα κράτη μέλη για την άμεση εφαρμογή και επιβολή των αποφάσεων επιστροφής. Ενισχύουμε, επιπλέον, τη συνεργασία μας με σημαντικές τρίτες χώρες σε ό,τι αφορά τις συμφωνίες επανεισδοχής.
Πρόσφατα προτείναμε τη μεταρρύθμιση του συστήματος θεωρήσεων, προκειμένου αφενός μεν να διευκολύνουμε την κινητικότητα όσων ταξιδεύουν για θεμιτούς λόγους, αφετέρου δε για να ενισχύσουμε τον εντοπισμό όσων αποτελούν απειλή για την ασφάλεια των πολιτών μας. Στόχος μας, επίσης, είναι να χρησιμοποιήσουμε την πολιτική θεωρήσεων ως μοχλό πίεσης για τις χώρες που δεν συνεργάζονται ικανοποιητικά στους τομείς των επιστροφών και των επανεισδοχών.
Είναι σαφές ότι η ενίσχυση των συμμαχιών θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων αυτών προκλήσεων . Η συμμαχία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ έχει διαχρονικό χαρακτήρα. Δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε μπροστά σε προβλήματα που μας αφορούν όλους. Μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά μόνο αν προχωρήσουμε μαζί. Ο λαϊκισμός δεν αποτελεί απάντηση. Οι πολίτες μας επιθυμούν οι κοινωνίες μας να είναι ασφαλείς, θέλουν, όμως, και να παραμείνουν ανοιχτές και ελεύθερες.
Καμία χώρα δεν μπορεί να εξασφαλίσει μόνη της την προστασία των συνόρων της, την ενίσχυση της ασφάλειάς της και την αποτελεσματικότερη διαχείριση της μετανάστευσης. Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουν μακρά ιστορία συνεργασίας. Σε περιόδους αστάθειας και αβεβαιότητας, οι πολίτες περιμένουν από εμάς να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο και να συνεχίσουμε να προστατεύουμε την παγκόσμια ευημερία και σταθερότητα. Είναι καθήκον μας να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε», επεσήμανε κλείνοντας την ομιλία του ο Δημήτρης Αβραμόπουλος.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: Intime News
