Του Γιάννη Σιδέρη
Είναι κουραστικό.
Είμαστε μια παράξενη χώρα που ζει ένα αλλόκοτο διαρκές θρίλερ από την εποχή που μπήκαμε στα μνημόνια έως τώρα, και ως επί το πλείστον όλο αυτό το θρίλερ έχει τη σκηνοθεσία ΣΥΡΙΖΑ. Από την εποχή των «πλατειών» μέχρι τη σημερινή συνάντηση με τη Merkel, στην οποία θα ζητήσει κατανόηση και πολιτική διευθέτηση, αυτή τη Merkel του go home.
Είμαστε μια αλλόκοτη χώρα. Χρεοκοπήσαμε λόγω κακοδιαχείρισης του δημοσίου, και όχι λόγω τραπεζών. Παράλληλα χρεοκόπησαν και άλλες χώρες: Ιρλανδία, Πορτογαλία, Κύπρος. Πέρασαν άσχημα και ακόμα εν μέρει περνάνε στερημένα, αλλά επανήλθαν στην κανονικότητα. Ζουν και προσπαθούν να δημιουργήσουν.
Δεν ξεσήκωσαν τα φαντάσματα από τους τάφους τους, δεν αναβίωσαν ολέθριες έχθρες που ήταν καταχωνιασμένες για 70 χρόνια, δεν ονομάτισαν όποιους είχαν αντίθετη γνώμη προδότες ή «πουτανάκια των δανειστών».
Ζούμε ένα διαρκές θρίλερ. Τα Συμβούλια Κορυφής, μια γραφειοκρατική διαδικασία της ευρωπαϊκής διοίκησης που απασχολούσε τους γραφειοκράτες, τα ειδικά υπουργεία και τους εξειδικευμένους δημοσιογράφους έγιναν για μας το νήμα που ακροβατούμε μεταξύ σταθερότητας και αβύσσου.
Η 2η αξιολόγηση που θα ήταν μια πολύ εύκολη διαδικασία, ευκολότερη της πρώτης, κατά την πρωθυπουργική διαβεβαίωση, ξαναέγινε γόρδιος δεσμός. Ναι είχε τα δίκια της η Ελλάδα όσον αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Αλλά δεν ήταν το μείζον. Απλώς πίστευε ότι αν δεν πάλευε θεατρικά, θα αμαύρωνε την αριστερή προσωπίδα που επιμένει λεκτικά να φοράει ο ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί όσο νόημα έχουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις άλλο τόσο νόημα έχει να τελειώσει η διαπραγμάτευση, να επέλθει εμπιστοσύνη, να αρχίσει να κινείται η οικονομία και να ξεκινήσει πραγματικά η ανοδική της τάση. Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, όταν δεν υπάρχει οικονομική ανάπτυξη, μπορούν κάλλιστα να καταστούν ένα θεσμικό κέλυφος άνευ περιεχομένου, να καταλήξουν στην συλλογική διαπραγμάτευση μισθών των 300 ευρώ.
Χθες το βράδυ στη μεταμεσονύκτια συνέντευξη, μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής, ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την αισιοδοξία του για το κλείσιμο της αξιολόγησης), όπως τότε που εξέφραζε αισιοδοξία για κλείσιμο στις 5 Δεκεμβρίου), ενώ «απαίτησε» από το ΔΝΤ «να κατανοήσει ότι η Ελλάδα είναι κράτος - μέλος της Ε.Ε, και πυρηνικό στοιχείο του κοινωνικού κεκτημένου της Ευρώπης είναι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις».
Λες και η έλλειψή τους φταίει που ναι μεν πέφτει η ανεργία, αλλά πέφτει στα χαρτιά. Αυτό φταίει που οι έχοντες σταθερές θέσεις εργασίας και μισθούς διαμορφωμένους από την προ κρίσης εποχή στον ιδιωτικό τομέα, τις χάνουν και τις καταλαμβάνουν νέοι εργαζόμενοι με ελαστικές θέσεις εργασίας και εξευτελιστικούς μισθούς…
Ο κ. Τσίπρας πάντα επένδυε στην κατάσταση της Ευρώπης. Ναι μεν δεν κάνουμε όλα όσα υποσχόμαστε (άλλο αν λέει ότι τα κάνει), αλλά η κρισιμότητα της κατάστασης θα αναγκάσει τους ευρωπαίους να μην αφήσουν την χώρα να 'ξοκείλει. Το υπαινίχθηκε και στην μεταμεσονύκτια συνέντευξη: «Είμαι πεπεισμένος ότι κατανοώντας την κρισιμότητα της κατάστασης συνολικά στην Ευρώπη, και λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό προσήλωσης και τήρησης από πλευράς της Ελλάδας της συμφωνίας, θα συμβάλλουν ώστε πολύ σύντομα να έχουμε πολύ γρήγορα μια συμφωνία».
«Κατανοώντας την κρισιμότητα της κατάστασης συνολικά στην Ευρώπη», όχι επειδή καταφέραμε και ανταποκριθήκαμε σε αυτά που είχαμε υπογράψει και τα οποία ήταν όντως πολλά, ήταν επιπρόσθετα - αλλά η κυβέρνησή του τα επέφερε με την άφρονα πολιτική του πρώτου εξαμήνου, τα capital controls, το τρίτο μνημόνιο, το δημοψήφισμα, τις εκλογές.
Οι παρούσες δυσκολίες, οι υπέρογκες όντως, απαιτήσεις, η συνακόλουθη έλλειψη εμπιστοσύνης, δεν είναι αυτόνομα γεγονότα. Έχουν την αφετηρία τους σε εκείνο το καταστροφικό εξάμηνο που διόγκωσε τις ανάγκες στις χώρας, τις επαύξησε (Ο Juncker όχι μόνο μια φορά έχει δηλώσει ότι του προτείναμε χαμηλότερο πακέτο και τελικά με όσα έκανε έφερε βαρύτερο). Οπότε την ανηφόρα που τραβάει, και μαζί με την κυβέρνηση όλη η χώρα, την επέλεξε η ίδια. Το παρελθόν προδίκασε το τώρα, όπως και το τώρα προδικάζει το μέλλον.
Χάνοντας πολιτικό κεφάλαιο
Θα μπορούσε π.χ. να περιμένει τρεις μήνες, να πιστοποιηθεί με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς το πλεόνασμα (το πόσο πραγματικό είναι, το αν έπρεπε να δοθεί ό,που δόθηκε ή σε άλλα κοινωνικά στρώματα, είναι σαφώς θέμα συζήτησης).
Αντί να περιμένει προτίμησε την εντυπωσιακή παροχή, χάνοντας πολιτικό κεφάλαιο. Γιατί αυτό σημαίνει ότι την επόμενη εβδομάδα θα συνέλθει το EuroWorking Group, προκειμένου να εξεταστεί η δυνατότητα «ξεπαγώματος» των βραχυπρόθεσμων μέτρων. Να εξεταστεί δηλαδή ένα θέμα που δεν υπήρχε. Γιατί αυτό σημαίνει ότι σύμφωνα με πηγή των Βρυξελλών, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος θα ξεπαγώσουν μόνο με πολιτική απόφαση. Γιατί αυτό σημαίνει η «πεποίθηση» του Martin Schulz ότι θα έχει βρεθεί συμβιβαστική λύση έως το Eurogroup του Ιανουαρίου. Γιατί αυτό σημαίνει ότι στην αξιολόγηση, που δόθηκε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (European Stability Mechanism - ESM), οι θεσμοί εκφράζουν έντονη ανησυχία, σχετικά με το αν τα προτεινόμενα μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης συνάδουν με τη διαδικασία. Γιατί αυτό σημαίνει το μήνυμα Merkel - την οποία θα δει σήμερα να της ζητήσει πολιτική διευθέτηση - ότι τα οικονομικά ζητήματα της Ελλάδος τα εξετάζει μόνο το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας! Έστω και αν εισέπραξε κάποιες δηλώσεις συμπάθειας από πολιτικούς, και αυτές είχαν αντίτιμο αλόγιστη σπατάλη πολιτικού κεφαλαίου που θα το χρησιμοποιούσε ουσιαστικότερα.
Φυσικά ο πρωθυπουργός αυτά δεν τα κάνει εν κενώ. Υπάρχει μεγάλο τμήμα συμπολιτών μας που πίστεψαν ότι με αυτό που έκανε, σήκωσε τσαμπουκαλίδικα το κεφάλι στους δανειστές, τόνωσε την εθνική τους περηφάνια, όπως αυτοί την ορίζουν.
Οπότε το θρίλερ θα συνεχιστεί, και τα Συμβούλια Κορυφής θα συνεχίσουν να είναι για μας όχι γραφειοκρατικές διαδικασίες διοίκησης της Ε.Ε. αλλά ένα διαρκές θρίλερ, μια συνεχής ακροβασία πάνω στο νήμα μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.