Ως έναν ευχάριστο... μύθο και ως «δημιουργική λογιστική» εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας χαρακτηρίζει μεταξύ άλλων σήμερα στο liberal.gr ο βουλευτής και υπεύθυνος του τομέα Υγείας του Ποταμιού Κώστας Μπαργιώτας την δήθεν αύξηση της δημοσίας χρηματοδότησης για τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας του ΕΣΥ όλης της χώρας! Ο Κώστας Μπαργιώτας κάνει επίσης λόγο για περιφρόνηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου, τον οποίο ασκεί η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας.
Συνέντευξη στον Βασίλη Βενιζέλο
1. Κύριε Μπαργιώτα, πρόσφατα διαμαρτυρηθήκατε εγγράφως στον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση για την απαξία με την οποία η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας αντιμετωπίζει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο εκ μέρους της αντιπολίτευσης. Που οφείλεται, κατά τη γνώμη σας, αυτή η συμπεριφορά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας;
Η περιφρόνηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου από την κυβέρνηση έχει πάρει επιδημικές διαστάσεις. Σήμερα (28/01/2016), παρά τη δική μου διαμαρτυρία αλλά και άλλων συναδέλφων προς τον πρόεδρο της Βουλής, μόλις δυο από τις 19 επίκαιρες ερωτήσεις απαντήθηκαν. Στην περίπτωση του Υπουργείου Υγείας έχει παρατηρηθεί μια τάση να εμφανίζονται «κωλύματα», ειδικά σε ερωτήσεις που σχετίζονται με τη ζοφερή πραγματικότητα των νοσοκομείων. Είναι επίσης αξιοσημείωτο το παιχνίδι με τις αρμοδιότητες: Ο παρών Υπουργός αρνείται να απαντήσει σε αρμοδιότητες του Αναπληρωτή του και αντιστρόφως, πρακτική που δε συνηθιζόταν σε προηγούμενες συνόδους. Με μια λέξη: Το Υπουργείο προσπαθεί να κρύψει πίσω από προσχηματικές δικαιολογίες την ζοφερή πραγματικότητα της υγείας. Όμως, «ο κόσμος το έχει τούμπανο…» πολλώ δε μάλλον που ο ίδιος ο Υπουργός προαναγγέλλει black out.
2. Ποιο, θα λέγατε, είναι το πιο βασικό συμπέρασμα, το οποίο προέκυψε την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου από την συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης των βουλευτών του Ποταμιού για τα θέματα της Υγείας στη Βουλή;
Προσπαθήσαμε να προκαλέσουμε μια μεγάλη συζήτηση για το θέμα της υγείας, όχι τόσο για να καταγράψουμε τις ελλείψεις και τα προβλήματα -τα ΜΜΕ βρίθουν αναφορών και όσοι πολίτες χρειάστηκαν γιατρό έχουν προσωπική εμπειρία-, όσο για να αναζητήσουμε λύσεις, να αναγκάσουμε, αν θέλετε, την κυβέρνηση να καταθέσει, εν σπέρματι έστω, τις βασικές κατευθυντήριες επιλογές της για το ΕΣΥ, το ΠΕΔΥ και την Ψυχική Υγεία. Να συζητήσουμε πιθανές λύσεις που θα μπορούσαν να διασώσουν ό,τι ακόμα διασώζεται. Δυστυχώς, τα συμπεράσματα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται ούτε το μέγεθος των προβλημάτων ούτε τους περιορισμούς -δημοσιονομικούς και πολιτικούς- που θέτει το μνημόνιο που η ίδια υπέγραψε. Προσκολλημένη σε ιδεοληψίες, στο όραμα ενός κρατικιστικού -αν όχι απολύτως κρατικοποιημένου μοντέλου-, αδιαφορεί για τις πραγματικές ανάγκες και φυσικά αδυνατεί να συλλάβει έστω ένα πλαίσιο μεταρρυθμίσεων και αλλαγών που θα μπορούσαν να βγάλουν την υγεία από το τέλμα.
3. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας υποστηρίζει ότι έχει αυξήσει αισθητά την δημόσια χρηματοδότηση του ΕΣΥ και για το 2015 και για το 2016. Η εικόνα την οποία έχουμε από την καθημερινή λειτουργία του ΕΣΥ, όμως, μας στέλνει τελείως διαφορετικά μηνύματα. Τι συμβαίνει ακριβώς;
Η αύξηση της χρηματοδότησης είναι ένας μύθος. Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, τα υποτιθέμενα κονδύλια είναι δημιουργική λογιστική, όπως για παράδειγμα η αύξηση των προϋπολογισμών των νοσοκομείων με χρηματοδότηση μέσω του ήδη χρεοκοπημένου ΕΟΠΠΥ! Στην πραγματικότητα, καθώς δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη για την αποπληρωμή του ενός δισεκατομμυρίου ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοσοκομείων στον προϋπολογισμό, τα νοσοκομεία καλούνται να διαχειριστούν τις τρέχουσες ανάγκες τους και τις οφειλές τους από τα ελάχιστα των προϋπολογισμών τους. Κακά τα ψέματα, τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι πολύ στενά. Μια σειρά μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες, πολλές από αυτές ημιτελείς όπως οι συγχωνεύσεις, η εφαρμογή κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων, η εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων κτλ. Η κυβέρνηση επί του παρόντος δεν έχει κάνει το παραμικρό, για να προωθήσει αυτές ή άλλες μεταρρυθμίσεις. Αρκείται να προαναγγέλλει διορισμούς που ούτως η άλλως αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό ενός διαλυμένου συστήματος.
4. Πάντα η πολιτική για την Ψυχική Υγεία στην χώρα μας ήταν στο περιθώριο των κυβερνητικών πολιτικών. Σήμερα, όμως, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας αποκρύπτει ακόμη και τις σχετικές προθέσεις της. Ο βουλευτής του Ποταμιού Ιάσονας Φωτήλας κάνει λόγο για «μυστική διπλωματία» στο θέμα εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας. Ανησυχείτε;
Η Ψυχιατρική μεταρρύθμιση - με πάμπολλα προβλήματα και διαχειριστικές σκιές- αποτέλεσε μια μεγάλη προσπάθεια εφαρμογής σύγχρονων αντιλήψεων στην αντιμετώπιση των ψυχικά πασχόντων με βασικό στόχο την ένταξη στην κοινωνία των περισσότερων από αυτούς και την κατάργηση του ψυχιατρείου-ασύλου. Η επιστημονική κοινότητα και οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας, υποστήριξαν σθεναρά την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης. Δυστυχώς, η κυβέρνηση της αριστεράς φαίνεται πως ανακρούει πρύμναν! Υπό την πίεση συνδικαλιστών, αλλά και άλλων «φίλιων δυνάμεων» προσπαθεί να αναστείλει την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης και την κατάργηση των ασύλων. Ο Υπουργός Υγείας, κ. Ξανθός, διέψευσε τις πληροφορίες για συζητήσεις εν κρυπτώ για την αναθεώρηση του συμφώνου Λυκουρέντζου- Άντορ, την ακύρωση δηλαδή της μεταρρύθμισης. Παρόλα αυτά, οι γνωρίζοντες επιμένουν. Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή του συμφώνου έχει καθυστερήσει σημαντικά.
5. Ποιος είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο, χρόνια τώρα, βλέπουμε να μην καθίσταται δυνατή η πλήρης λειτουργία των κλειστών, αλλά πλήρως εξοπλισμένων κλινών μονάδων εντατικής θεραπείας στο ΕΣΥ; Λείπουν διαχρονικά τα αναγκαία κονδύλια; Είναι τόσο απλή απάντηση;
Το θέμα των μονάδων εντατικής θεραπείας αποτέλεσε προνομιακό πεδίο μικροπολιτικής και επικοινωνιακών «μαχών». Ποτέ δεν υπήρξε αναπτυξιακό σχέδιο βασισμένο σε μελέτες, ποτέ δεν αναπτύχθηκε στο βαθμό που όφειλε το απαραίτητο πλέγμα μονάδων αυξημένης θεραπείας κοκ. Η δημοπράτηση μονάδων, η αγορά εξοπλισμού και η δημιουργία και η λειτουργία των κρεβατιών εντατικής θεραπείας έγινε -και δυστυχώς εξακολουθεί- λίγο πολύ τυχαία, ανάλογα με την ισχύ τοπικών παραγόντων στην επαρχία, ανάλογα με τα πλεονάζοντα κονδύλια από το ΕΣΠΑ κοκ. Η ανάπτυξη των υποδομών, και όχι μόνο στο ΕΣΥ, δεν έγινε ποτέ με τον ανάλογο προγραμματισμό για τη στελέχωση και την υποστήριξη τους, με αποτέλεσμα την απαξίωση τους. Ακόμα χειρότερα, για τις ΜΕΘ ειδικά, υπό το πρόσχημα της άμεσης πίεσης, οι νέες προσλήψεις αντί να γίνονται μέσω ΑΣΕΠ και να αφορούν μόνιμο προσωπικό, γίνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, χωρίς ΑΣΕΠ. Έτσι, όμως, δημιουργούνται περιοδικά εμφράγματα, καθώς οι εργαζόμενοι απολύονται μόλις αρχίζουν να προσαρμόζονται στις απαιτητικές συνθήκες των ΜΕΘ, επειδή η σύμβαση λήγει. Λειτουργεί, όμως, ικανοποιητικά ο ρουσφετολογικός μηχανισμός των κομμάτων. Κατά τη γνώμη μου, ο τομέας των μονάδων αυξημένης και εντατικής θεραπείας πρέπει να οργανωθεί σε εντελώς καινούρια βάση, να στελεχωθεί με μόνιμο, εκπαιδευμένο προσωπικό και να λειτουργήσει με σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα, μακριά από τις «έκτακτες» συνθήκες στις οποίες βρίσκονται παγίως λόγω του ερασιτεχνισμού του διοικητικού μηχανισμού των νοσοκομείων. Επίσης, χωρίς σχέδιο αναπτύσσεται και ο ιδιωτικός τομέας, παράλληλα με τις δημόσιες κλίνες, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται επικαλύψεις και σπατάλη πόρων. Η διαχείριση των μονάδων πρέπει να ενοποιηθεί με διαφάνεια, αξιολόγηση και ενιαίους κανόνες για κρατικό και ιδιωτικό τομέα.
6. Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο να αναπτυχθεί στον προσεχές χρονικό διάστημα μία οιονεί επιδημία γρίπης Α στη χώρα μας, με τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας του ΕΣΥ, αλλά και την δημόσια πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, να βρίσκονται στην κατάσταση την οποία όλοι μας γνωρίζουμε;
Τα νοσοκομεία βρίσκονται, σύμφωνα με τον ίδιο τον Υπουργό Υγείας, στα πρόθυρα του black out. Μετά και από την εκδίωξη όλων σχεδόν των διοικήσεων με συνοπτικές διαδικασίες, πολλά από αυτά έχουν ήδη εισέλθει σε κατάσταση, safe mode. Βασικές λειτουργίες, δηλαδή, με τη συνδρομή των συνοδών και την οικονομική επιβάρυνση των νοσηλευόμενων για εξετάσεις και φάρμακα από «απέναντι», σαπούνι, σεντόνια κοκ. Δυσκολεύονται να διεκπεραιώσουν το καθημερινό φορτίο τους, καθώς στερούνται υλικών, πόρων και διοικήσεων ταυτόχρονα. Ευρισκόμενα σε μια τέτοια κατάσταση και με το προσωπικό τους εξαντλημένο σωματικά και ψυχικά από την υπέρ-εργασία και τη διαρκή απαξίωση πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να αντέξουν μια οξεία αύξηση της πίεσης, όπως σε μια περίπτωση γενικευμένης επιδημίας. Ας ελπίσουμε πως ο καιρός θα παραμείνει αίθριος.
