Κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ άρχισαν να αλληθωρίζουν πολιτικά προς το ΠΑΣΟΚ. Ο Φίλης ήταν ο πρώτος προτείνοντας μια τέτοια συνεργασία ακόμα και με το "βρώμικο" αυτό κόμμα. Ήρθε η σειρά των Σκουρλέτη και Κατρούγκαλου, αύριο κάποιου άλλου. Οι δύο υπουργοί στις προσκλήσεις προς ΠΑΣΟΚ βάζουν μια προϋπόθεση: να απαλλαγεί το ΠΑΣΟΚ από τα βαρίδια. Στη λέξη βαρίδια βάλτε το όνομα Βενιζέλος. Και ενδεχομένως δυο-τρία ακόμα ονόματα.
Το ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει αυτό τώρα. Γιατί δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί σε συνεργασία ένα κόμμα που ως χθες ήταν κατάπτυστο, παλιό, συμβιβασμένο, συνοδοιπόρος της δεξιάς, διεφθαρμένο, πουλημένο και πολλά ακόμα. Και γιατί αυτό δεν συνέβη τον Ιανουάριο του 2015, όταν ο Τσίπρας σαν έτοιμος από καιρό έσπευσε να αγκαλιάσει τον ακροδεξιό εταίρο με τον οποίο κυβερνά ως σήμερα. Υπάρχουν πολλές απαντήσεις γι'' αυτό.
Τον Ιανουάριο του 2015 το πολιτικό παραμύθι έλεγε πως ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ ήταν δυο κόμματα που δεν είχαν τα βαρίδια των υπόλοιπων. Ήταν αντιμνημονιακά, δεν είχαν διαχειριστεί την εξουσία, ήταν "αμόλυντα" και μη διαπλεκόμενα, δεν είχαν συμμετοχή στη δημιουργία της κρίσης. Η αλήθεια είναι, πως: α) ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν κάτι καινούργιο, είχε βασικά στελεχωθεί από πρόσωπα του "παλαιού και βαθέως" ΠΑΣΟΚ, ενώ και ο τρόπος με τον οποίο αναρριχήθηκε στην εξουσία είχε χαρακτηριστικά του λαϊκίστικου ΠΑΣΟΚ και β) οι ΑΝΕΛ δεν ήταν τίποτα περισσότεροι από μια ακροδεξιά λαϊκιστική έκφραση της παραδοσιακής δεξιάς παράταξης.
Σήμερα, όπως σωστά επεσήμανε και ο Φίλης, οι διαχωρισμοί μνημόνιο-αντιμνημόνιο δεν ισχύουν, όπως δεν ισχύουν (λέω εγώ) οποιουδήποτε είδους άλλοι διαχωρισμοί. Τα δυο συγκυβερνώντα κόμματα αποτελούν τις χειρότερες εκφράσεις κομμάτων της μεταπολίτευσης. Άρα, οι τεχνητοί διαχωρισμοί με τους οποίους πορεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχουν οποιαδήποτε βάση και δεν πείθουν ακόμα και τους πιο καλοπροαίρετους εναπομείναντες φίλους του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο Τσίπρας και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ το βλέπουν αυτό. Βλέπουν δηλαδή ότι η ημερομηνία λήξης του πολιτικού παραμυθιού με το οποίο πορεύθηκαν αρμονικά με τον Καμμένο έχει περάσει εδώ και καιρό. Βλέπουν και κάτι άλλο όμως. Πως οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ραγδαία μείωση της επιρροής τους στην κοινωνία. Με αυτά τα δεδομένα, πρέπει να βρεθεί ένα νέο αφήγημα το οποίο θα κινείται στους παραδοσιακούς διαχωρισμούς που βασίζονται στο δίπολο: δεξιά-αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην έχει σχέση με την Αριστερά, ιδιαίτερα την ανανεωτική, ωστόσο έχει ανάγκη έναν τέτοιο διαχωρισμό για να πορευτεί στη συνέχεια. Να φτιάξει ένα μύθευμα περί ΣΥΡΙΖΑ και άλλων δημοκρατικών δυνάμεων.
Έτσι, ερμηνεύονται σε κάποιο βαθμό οι προσκλήσεις προς το ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει και ένας επιπλέον λόγος που αφορά τον κυβερνητικό εταίρο, τους ΑΝΕΛ. Ο Καμμένος βλέπει κι αυτός τις δημοσκοπήσεις όπως βλέπει και τις μειωμένες πιθανότητες επανάληψης μελλοντικά μιας συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία θα τους οδηγήσει στην εξουσία. Αυτές οι πιθανότητες έπαψαν να υπάρχουν. Έτσι, δεν αποκλείεται λίγο πριν τις επόμενες εκλογές -όποτε και αν γίνουν- να αναζητήσει νέο κόμμα για να προσκολληθεί. Και αυτό το έχουν υπόψη τους στον ΣΥΡΙΖΑ.
Υπάρχει μια ακόμα παράμετρος που οδηγεί στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να καλοβλέπουν μια συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Λόγω του εκλογικού νόμου, οι πιθανότητες αυτοδυναμίας στις επόμενες εκλογές είναι μικρές. Αναγκαστική επιλογή θα είναι αυτή των μετεκλογικών συνεργασιών. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελε από τώρα να δημιουργήσει τέτοιες προϋποθέσεις και για τον ίδιο, αλλά και για να αποτραπεί το ενδεχόμενο επανάληψης συνεργασίας του παρελθόντος. Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ.
Μια τέτοια συνεργασία ωστόσο, δεν έχει πολλές πιθανότητες για να προχωρήσει. Ο ένας βασικός λόγος, είναι αυτός που βάζουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ως προϋπόθεση συνεργασίας, τα βαρίδια. Δηλαδή ο Βενιζέλος. Ο τελευταίος, δεν αποτελεί ένα οποιοδήποτε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Η σημερινή πρόεδρος του κόμματος, δύσκολα θα τον αγνοούσε (και ιδιαίτερα τις ενστάσεις του για συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ) αν έπαιρνε μια τέτοια απόφαση. Θα είχε μεγάλο πολιτικό κόστος.
Ένας δεύτερος λόγος που κάνει μια τέτοια συνεργασία σχεδόν αδύνατη, είναι μια σειρά από άλλα -εκτός του Βενιζέλου- στελέχη του ΠΑΣΟΚ τα οποία διατηρούν μια πολεμική σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Το παρελθόν όπου δεχόντουσαν σκληρή κριτική, δεν είναι τόσο μακρινό για να ξεχαστεί.
Ένας τρίτος -και ίσως σοβαρότερος- λόγος, είναι η ίδια η εναπομείνασα εκλογική βάση του ΠΑΣΟΚ. Ο κόσμος που έχει απομείνει σ'' αυτό και ο οποίος διατηρεί σχέσεις απόλυτα εχθρικές προς τον ΣΥΡΙΖΑ κάτι που οφείλεται στην πολεμική -στα όρια του εμφυλίου- στρατηγική που ανέπτυξε ο ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια. Αυτός ο κόσμος, δεν έχει ιδιαίτερη διάθεση να σβήσει την κριτική, τις αποδοκιμασίες και τους χαρακτηρισμούς που άκουσε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Η πολεμική συνθηματολογία που ξέφευγε από τα όρια της πολιτικής κριτικής προκάλεσε ένα βαθύ ρήγμα που δεν κλείνει εύκολα...
Γιάννης Παντελάκης
