Αυτό το απόφθεγμα μου θυμίζουν οι σχολιαστές που δε θέλουν, για τους δικούς τους λόγους, να πάρουν θέση επί των γεγονότων, επί της πραγματικότητας, και καταφεύγουν σε ιδανικές λύσεις που είναι σε τελική ανάλυση και ανώδυνες. Μια έκθεση ιδεών είναι ανέξοδη. Αν όμως τοποθετείς σε μια σύγκρουση με τη μια πλευρά, αυτό έχει κόστος. Δημιουργείς αντιπαλότητες, παύεις να είσαι καθολικά αποδεκτός, χρωματίζεσαι. Είναι το τίμημα της γνώμης.
Αυτές τις σκέψεις έκανα διαβάζοντας αναλύσεις που μιλούν για τον ακραίο Νετανιάχου και τους παλαβούς μουλάδες του Ιράν, λες και είναι ίσα κι όμοια. Λες και το Ισραήλ και ο εκλεγμένος πρωθυπουργός του είναι το ίδιο με τους ηγέτες ενός θεοκρατικού - ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Αλλά αν τους εξισώσουμε, αποφεύγουμε να πάρουμε θέση στα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, διότι τελικά περί αυτού πρόκειται. Απλώς πετάμε την μπάλα στην κερκίδα εξορκίζοντας τους δύο κακούς της υπόθεσης, υπονοώντας συγχρόνως πως αν φύγουν από τη μέση θα λυθεί και το Παλαιστινιακό.
Ανοίγω μια παρένθεση. Ο Νετανιάχου αν ηττηθεί στις εκλογές, θα φύγει. Τους μουλάδες ποιος θα τους διώξει; Κλείνω την παρένθεση.
Υπόθεση εργασίας. Αύριο, μέσα σε ιδανικές συνθήκες, Ισραήλ και Παλαιστίνιοι κάθονται σε ένα τραπέζι για να συζητήσουν για το παλαιστινιακό κράτος. Το πρώτο θέμα που θα τεθεί, και πάντα αυτό θέτουν οι Παλαιστίνιοι, είναι το εδαφικό. Δηλαδή πώς θα ενωθεί η Γάζα με τη Δυτική Όχθη. Με άλλα λόγια, πώς θα κοπεί στη μέση το Ισραήλ. (Αφήνω στην άκρη την υπόθεση της Ιερουσαλήμ και υψωμάτων του Γκολάν που επιδεινώνουν κι άλλο το πρόβλημα).
Πάω παρακάτω. Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα αφορά το πάγιο ιστορικό αίτημα των Παλαιστινίων για την επιστροφή των 5.000.000 προσφύγων στις εστίες τους. Όπως είναι γνωστό η ιδιότητα του Παλαιστίνιου πρόσφυγα κληρονομείται από γενιά σε γενιά κι έτσι ο αρχικός αριθμός των προσφύγων του 1948 (περίπου 600-700.000) έφτασε στο σημερινό νούμερο.
Ένα εξίσου ακανθώδες ζήτημα είναι η αναγνώριση, εκ μέρους των Παλαιστινίων, του δικαιώματος του Ισραήλ να υπάρχει. Όσο και αν ακούγεται απλοϊκό, η συντριπτική πλειοψηφία των Παλαιστινίων έχει διαπαιδαγωγηθεί με την εξαφάνιση του Ισραήλ ως κρατικής οντότητας.
Δύνανται οι Εβραίοι να υπάρχουν ως θρησκευτική μειονότητα μέσα στο Παλαιστινιακό κράτος. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος, η ασφάλεια του Κράτους του Ισραήλ, που ο Αραφάτ στο Καμπ Ντέιβιντ το 2000 τορπίλισε την επικείμενη συμφωνία, τα βρόντηξε κι έφυγε.
Και βέβαια από την άλλη την πλευρά υπάρχει το θέμα Ισραηλινών των εποίκων που έχει προσλάβει εθνική, πολιτική, οικονομική και κοινωνική διάσταση, σε τέτοιο βαθμό που ουσιαστικά είναι ανεπίλυτο.
Σε αυτό το δαιδαλώδες πρόβλημα είναι εύκολο να μιλήσουμε για την εξιδανικευμένη λύση των δύο κρατών. Όμως για να συμβεί αυτό και οι δύο πλευρές - και πρωτίστως η Παλαιστινιακή - θα πρέπει να κάνουν υποχωρήσεις που ακουμπούν στο ιστορικό τους DNA. Καμιά όμως εθνότητα δεν έχει τη διάθεση να αυτοακυρωθεί.
Συνεπώς, με τα σημερινά δεδομένα της σκληρής πραγματικότητας οφείλουμε να τοποθετηθούμε. Με μια δημοκρατία που μάχεται για την εθνική της επιβίωση ή με τους μουλάδες και τους αντιπροσώπους τους που θέλουν να την εξαφανίσουν;