Αναφορές τόσο στην συμφωνία των Πρεσπών, για την οποία ξεκαθάρισε εκ νέου ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει, όσο και στο πρόσφατο τραγικό γεγονός του θανάτου του Κώστα Κατσίφα στις Βουλιαράτες για το οποίο τόνισε ότι υπάρχουν κενά, περιείχε μεταξύ άλλων η συνέντευξη που παραχώρησε ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, στη Δημόσια Τηλεόραση της Σερβίας (RTS) και τον δημοσιογράφο Στέβαν Κόστιτς.
Συγκεκριμένα για το θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών υπογράμμισε πως ο συνδυασμός του ονόματος που επελέγη «με την αναγνώριση της “μακεδονικής” εθνότητας και “μακεδονικής” γλώσσας» είναι όπως ανέφερε «εξαιρετικά προβληματικός» αφού «μπορεί να επαναφέρει εθνικιστικές τάσεις, οι οποίες δεν θα πρέπει να είναι μέρος των προσπαθειών για σταθερότητα στα Βαλκάνια».
«Κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε» δήλωσε χαρακτηριστικά «ό,τι είναι δυνατόν για να μην κυρωθεί αυτή η συμφωνία. Θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος μαζί σας, δε θα υποστηρίξουμε αυτή τη συμφωνία όποτε κι αν η κυβέρνηση τη φέρει στη Βουλή προς ψήφιση».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε μάλιστα τη θέση του ότι ως πρωθυπουργός δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου τονίζοντας ότι «πρέπει να επιλυθούν και από τις δύο πλευρές με με πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας». Μάλιστα χαρακτηρισε ως μη εποικοδομητικές «μονομερείς ενέργειες από την Πρίστινα όπως οι πρόσφατοι δασμοί στα προϊόντα από τη Σερβία και τη Βοσνία».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Κύριε Μητσοτάκη, ο πατέρας σας έπαιξε έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή μας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Εκείνη η περίοδος δεν ήταν καλή για τη Σερβία, αλλά ο ρόλος του θεωρήθηκε πολύ θετικός. Αν εκλεγείτε Πρωθυπουργός ποια θα είναι η προσέγγισή σας στο θέμα των Ελληνο-Σερβικών σχέσεων;
Κυρ. Μητσοτάκης: Αρχικά, σας ευχαριστώ που αναφερθήκατε στον πατέρα μου. Ήταν ένας πολύ, πολύ καλός φίλος της Σερβίας και ένας πολιτικός που έπαιξε έναν πολύ εποικοδομητικό ρόλο σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τα Βαλκάνια αλλά επίσης και σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα σας. Γνωρίζω ότι η Σερβία τον μνημονεύει και αυτό μου δίνει μεγάλη προσωπική ικανοποίηση. Εάν εκλεγώ πρωθυπουργός, σκοπεύω να ενδυναμώσω περαιτέρω τη σχέση Ελλάδας Σερβίας την οποία θεωρώ στρατηγικής σημασίας για τη σταθερότητα των Βαλκανίων. Αυτή είναι η δεύτερη φορά που επισκέπτομαι το Βελιγράδι ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ήμουν εδώ ακριβώς πριν από δύο χρόνια. Ήμουν ουσιαστικά ο πρώτος Έλληνας πολιτικός αρχηγός που ήρθα να επισκεφτώ τον Πρόεδρο Vucic. Έχω μια πολύ καλή προσωπική σχέση μαζί του και πιστεύω ότι υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν για να συσφίξουμε περαιτέρω τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας.
Ως οικογένεια είστε απόγονοι του Ελευθέριου Βενιζέλου ο οποίος μνημονεύεται, αν δεν κάνω λάθος, ως ο πιο εξέχων φίλος της Σερβίας στην ελληνική πολιτική. Θα μπορούσε να υπάρξει ξανά τέτοιου είδους συμμαχία ή φιλία;
Κυρ. Μητσοτάκης: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήταν ο πιο σημαντικός πολιτικός του 20ου αιώνα. Ήταν οραματιστής, ήταν ένας γενναίος άνθρωπος , που ήξερε πότε να αναλάβει δράση αλλά επίσης αντιλαμβανόταν πολύ καλά το ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον της εποχής εκείνης. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα οι πολιτικοί του 21ου αιώνα είναι διαφορετικές στη φύση τους. Αλλά εάν θα μπορούσα να συνεισφέρω προς μια κατεύθυνση, θα ήθελα να λειτουργήσω ως καταλύτης για την ενδυνάμωση της πολιτικής προοπτικής και της δυνατότητας της Σερβίας να προσεγγίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι ένας στρατηγικός στόχος για εμένα να βοηθήσω προς αυτήν την κατεύθυνση. Ήδη έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος. Είμαι πλήρως ενήμερος σχετικά με τις δυσκολίες αλλά και τις πιθανές επιπλοκές, αλλά η Σερβία μπορεί πάντα να βασίζεται στην Ελλάδα και επίσης μπορεί πάντα να βασίζεται σε εμένα προσωπικά για να βοηθήσω τη χώρα στο δύσκολο μονοπάτι προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με τη στάση της χώρας σας απέναντι στην ανεξαρτησία του Κοσόβου και την προσπάθειά του να γίνει μέλος Διεθνών Οργανισμών όπως η UNESCO και η INTERPOL;
Κυρ. Μητσοτάκης: Θα είμαι πολύ ξεκάθαρος. Η Ελλάδα δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου και δεν προτίθεται να το κάνει. Και σίγουρα δεν προτίθεμαι να το κάνω εάν εκλεγώ Πρωθυπουργός. Από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουμε πλήρως τον διάλογο μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας. Αυτά είναι πολύ περίπλοκα και συναισθηματικά φορτισμένα ζητήματα. Πρέπει να επιλυθούν και από τις δύο πλευρές με με πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας. Και από αυτή την άποψη, οι μονομερείς ενέργειες από την Πρίστινα όπως οι πρόσφατοι δασμοί στα προϊόντα από τη Σερβία και τη Βοσνία δε θα μπορούσα να πω ότι είναι εποικοδομητικές. Αναφορικά με τους διεθνείς οργανισμούς,η απάντηση είναι ότι θα πρέπει να πληρούνται τα κατάλληλα κριτήρια.
Σχετικά με τη συμφωνία των Πρεσπών, ήσασταν πολύ ξεκάθαρος και η Ν.Δ. ήταν πολύ ξεκάθαρη ότι η συμφωνία ήταν κακή για την Ελλάδα, όπως αναφέρατε. Αν γίνετε πρωθυπουργός, τι θα κάνετε σχετικά με τη συμφωνία των Πρεσπών;
Κυρ. Μητσοτάκης: Λοιπόν, αρχικά επιτρέψτε μου να γυρίσω λίγο το χρόνο πίσω αναφορικά με τη συμφωνία των Πρεσπών. Ήμασταν πάντα υπέρ της λύσης, αλλά όχι υπέρ μιας οποιασδήποτε λύσης σχετικά με το ονοματολογικό. Αλλά δυστυχώς ο τρόπος με τον οποίο ο κ. Τσίπρας χειρίστηκε αυτό το ζήτημα ήταν ξεκάθαρα μη εποικοδομητικός. Πότε δεν προσπάθησε να δημιουργήσει εσωτερικές συναινέσεις για την επίλυση αυτού του ζητήματος και αυτή η τελική συμφωνία που παρουσιάστηκε στον ελληνικό λαό και στην αντιπολίτευση είναι μια συμφωνία που για εμάς είναι εξαιρετικά προβληματική.
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στο συνδυασμό του ονόματος που επελέγη με την αναγνώριση της “μακεδονικής” εθνότητας και “μακεδονικής” γλώσσας. Θεωρούμε αυτόν το συνδυασμό εξαιρετικά προβληματικό: μπορεί να επαναφέρει εθνικιστικές τάσεις, οι οποίες δεν θα πρέπει να είναι μέρος των προσπαθειών για σταθερότητα στα Βαλκάνια. Κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να μην κυρωθεί αυτή η συμφωνία. Θέλω να είμαι απόλυτα ξεκάθαρος μαζί σας, δε θα υποστηρίξουμε αυτή τη συμφωνία όποτε κι αν η κυβέρνηση τη φέρει στη Βουλή προς ψήφιση.
Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες άτυχων γεγονότων στην Αλβανία. Ένα μέλος της ελληνικής κοινότητας στην Αλβανία σκοτώθηκε, προκαλώντας πολλές διαμαρτυρίες στην Ελλάδα. Ποιος είναι ο πυρήνας του προβλήματος; Ποιά είναι η γνώμη σας;
Κυρ. Μητσοτάκης: Αυτό ήταν ένα τραγικό συμβάν. Ένας νεαρός άνδρας έχασε τη ζωή του κάτω από συνθήκες που δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εμείς, από την αρχή, πιέζαμε την ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει εξηγήσεις από την αλβανική κυβέρνηση για το τι ακριβώς συνέβη. Μπορώ να σας πω ότι υπάρχουν ακόμα πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Θα ήθελα να σχολιάσω επίσης το εξής. Κάποιες από τις δηλώσεις που έγιναν από την ηγεσία της Αλβανίας μετά από αυτό το τραγικό συμβάν, δεν ήταν εποικοδομητικές. Μου δόθηκε η εντύπωση ότι η ηγεσία της Αλβανίας προσπάθησε να χρησιμοποιήσει αυτό το τραγικό συμβάν για να ενισχύσει εσωτερικά την εικόνα της. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι εποικοδομητική. Επίσης, η Αλβανία επιδιώκει να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά πρέπει επίσης να αντιληφθεί, ότι η πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται και από το σεβασμό που δείχνει στην ελληνική μειονότητα της Αλβανίας.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τα δικαιώματά τους στην Αλβανία; Αναγνωρίζονται, αλλά μόνο εντός της αποκαλούμενης ζώνης της μειονότητας.
Κυρ. Μητσοτάκης: Η Αλβανία πρέπει να συμμορφωθεί πλήρως με τους Ευρωπαϊκούς κανονισμούς σχετικά με τα δικαιώματα των μειονοτήτων και πρέπει ακόμα να σημειωθεί σημαντική πρόοδος σε αυτό το μέτωπο. Υπάρχουν ακόμα άλυτα ζητήματα μεταξύ της Ελλάδας και της Αλβανίας. Σκοπεύουμε να προσπαθήσουμε να τα επιλύσουμε, πάντα σε πνεύμα καλής συνεργασίας. Αλλά αυτό που σίγουρα δεν είναι εποικοδομητικό, είναι η εμπρηστική ρητορική που απευθύνεται στο εσωτερικό ακροατήριο και ξεκάθαρα δεν είναι χρήσιμη όταν προσπαθούμε να επιλύσουμε περίπλοκα ζητήματα.
Πριν γίνετε πολιτικός, είχατε μια επιτυχημένη καριέρα στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Ποια είναι η γνώμη σας για την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας σήμερα. Δεν αποτελεί πια θέμα στις παγκόσμιες ειδήσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα χειρότερα πέρασαν και τι θα κάνετε για να ενδυναμώσετε την ελληνική οικονομία εάν γίνετε πρωθυπουργός;
Κυρ. Μητσοτάκης: Το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν είναι πια κύριο θέμα στα διεθνή μέσα, δεν σημαίνει και ότι τα πράγματα πάνε καλά. Δυστυχώς, η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα ήταν καταστροφική για την ελληνική οικονομία και αν κοιτάξετε συνολικά τις επιδόσεις της την περίοδο 2015-2018, ήταν τουλάχιστον ανεπαρκείς, αν όχι αξιοθρήνητες και σε μια περίοδο κατά την οποία όλες οι άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες σημείωναν ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης η Ελλάδα είχε κολλήσει σε μια κατάσταση διαρκούς στασιμότητας. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πρώτοι έξι μήνες του 2015 ήταν απολύτως καταστροφικοί για την ελληνική οικονομία και ακόμα πληρώνουμε το τίμημα των επιλογών του κ. Τσιπρα εκείνη την περίοδο.
Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή έχουμε μια κυβέρνηση που δεν καταλαβαίνει τη σημασία που έχει η στήριξη του ιδιωτικού τομέα και η προσέλκυση επενδύσεων προς όφελος της ανάπτυξης. Αντί να κάνουμε το περιβάλλον στην Ελλάδα πιο ελκυστικό, μειώνοντας τους φόρους και κάνοντας τη δημόσια διοίκηση πιο αποτελεσματική, η κυβέρνηση περιορίζεται σε μια πολιτική επιλεκτικών παροχών σε όσους θεωρεί εκλογική της πελατεία. Αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος για να αναπτυχθεί η οικονομία, αυτός δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Και αν μπορώ να κάνω μια σύγκριση μεταξύ του τι συμβαίνει στην Ελλάδα και του τι συμβαίνει στη Σερβία θα σας πω το εξής: παρακολουθώ με τεράστιο ενδιαφέρον την πρόοδο που έχει κάνει η σερβική οικονομία τα τελευταία χρόνια και θα ήθελα να επαινέσω την κυβέρνηση και προσωπικά τον Πρόεδρο Vucic για τις επιτυχίες του στον τομέα αυτό. Η οικονομία αναπτύσσεται, προσελκύει ξένες επενδύσεις και το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει μειωθεί. Η γενική αίσθηση που αποκομίζω όταν επισκέπτομαι το Βελιγράδι, αυτήν την πόλη που αγαπώ πολύ, είναι ότι ευρύτερα υπάρχει ένα κλίμα αισιοδοξίας στη Σερβία. Αυτό δεν ίσχυε πριν από τέσσερα ή πέντε χρόνια. Που καταλήγω; Οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις αποδίδουν καρπούς προς όφελος όλων των πολιτών, όχι μόνο για τους λίγους. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, να αυξηθούν οι μισθοί και να εξασφαλίσουμε ότι, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, οι νέοι δε θα εγκαταλείπουν τη χώρα για να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι προηγείστε κατά 10% από τον κύριο αντίπαλό σας, τον κ. Τσίπρα. Την επόμενη φορά που θα επισκεφτείτε τη Σερβία θα είστε πρωθυπουργός;
Κυρ. Μητσοτάκης: Αυτή η απόφαση εξαρτάται από τον ελληνικό λαό. Εγώ ελπίζω ότι έτσι θα γίνει. Βλέπω τις δημοσκοπήσεις με ενδιαφέρον, αλλά γνωρίζω ότι αυτή θα είναι μια πολύ δύσκολη μάχη. Θα έχουμε εκλογές το 2019, προσπαθούμε να χτίσουμε ευρύτερες συναινέσεις, αγωνιζόμαστε να πείσουμε ανθρώπους που δεν έχουν ψηφίσει ποτέ πριν τη Νέα Δημοκρατία, να μας εμπιστευτούν ώστε να επαναφέρουμε την Ελλάδα στο δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης, να ενδυναμώσουμε τους θεσμούς και να βελτιώσουμε τη δημόσια διοίκηση. Αλλά γνωρίζω καλά ότι ο αγώνας αυτός θα είναι δύσκολος, και όσο και αν είναι ευχάριστο για εμάς να παρακολουθούμε τους αριθμούς των ερευνών, η μάχη αυτή θα είναι σκληρή. Αλλά έχω εμπιστοσύνη στον ελληνικό λαό και πιστεύω ότι την επόμενη φορά που θα επισκεφτώ τη Σερβία η επίσκεψή μου θα είναι με διαφορετική ιδιότητα.
Γιάννης Τρουπής