Αυτό το διάστημα η Κυβέρνηση συζητά λεπτομερώς και επεξεργάζεται ένα κοινό σχέδιο με τους αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης όλης της χώρας και τους παραγωγικούς και επιστημονικούς φορείς για την «επόμενη μέρα» κάθε περιοχής.
Κατά τη διαβούλευση ακούγονται πολλά, θετικά αλλά και παράπονα, που αντιμετωπίζουμε ως αναπόσπαστο μέρος μιας καλής συνεργασίας που έχει το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον κάθε τόπου αλλά βέβαια και στην επίλυση των θεμάτων που απασχολούν σήμερα. Μια συνεργασία με στόχο την ακριβέστερη στόχευση της εθνικής στρατηγικής για την περιφερειακή ανάπτυξη με εντατικότερο διυπουργικό συντονισμό των πολιτικών, έργων και επενδύσεων αλλά και κάθετη συνεργασία με τις Περιφέρειες και τους Δήμους της χώρας. Κι αυτό γιατί απαιτείται συνένωση πόρων και δυνάμεων, ώστε να αξιοποιούνται στο έπακρο και να μην παράγονται πολιτικές χωρίς συνοχή και συνεκτικότητα που δεν υποστηρίζουν τις ελληνικές περιφέρειες να επιτύχουν υψηλότερη ανταγωνιστικότητα.
Η συζήτηση για το μέλλον κάθε τόπου με τους τοπικούς εκπροσώπους, αν και ακούγεται αυτονόητη, γνωρίζουμε ότι δεν αποτελούσε σταθερή πρακτική του πολιτικού σχεδιασμού, με αποτέλεσμα να καλλιεργείται αίσθηση απομόνωσης. Για τη σημερινή Κυβέρνηση η τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη μπορεί να είναι βιώσιμη μόνο αν προάγει πρότυπα μέσα στα οποία βλέπουν τον εαυτό τους οι κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις κάθε τόπου, γιατί εκείνες ακριβώς θα κληθούν να τα υποστηρίξουν. Αυτό προϋποθέτει εντατική προετοιμασία και διαβούλευση, προσδιορισμό των προτεραιοτήτων, πιθανές αναθεωρήσεις αλλά και εντατική παρακολούθηση των κοινών μας δεσμεύσεων. Σχέδια για τις περιφέρειες που παράγονται σε γραφεία μακριά από το πεδίο εφαρμογής, δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας. Πρέπει το σχέδιο να είναι τοπικό και να είναι κοινό κτήμα όλων.
Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε πολιτικές που απαντούν στη δημογραφική πρόκληση, την κοινωνική συνοχή, την ανάγκη συγκράτησης του πληθυσμού στην περιφέρεια και προφανώς σε ειδικές πολιτικές που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, ή απλά και σε γρήγορες συνεργασίες που επιλύουν πολλά προβλήματα που μπορεί να χρόνιζαν είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω ελλιπούς συντονισμού. Και αυτό γίνεται. Ταυτόχρονα, όμως, με αυτές τις μικρές κοινές «νίκες», έχουμε υποχρέωση να εργαστούμε μαζί και για κάποια ζητήματα, ίσως όχι ίδιας ορατότητας, όπως αυτά που απασχολούν την καθημερινότητα ενός πολίτη.
Ενδεικτικά αναφέρω: α) η διαχείριση των υδάτων σε κάθε υδατικό διαμέρισμα της χώρας. Είναι απολύτως επιτακτική η ανάγκη, και γι’ αυτό η κυβέρνηση το έχει θέσει ως προτεραιότητα, η οριστική οργάνωση του πλαισίου διακυβέρνησης του νερού, του προσδιορισμού των αναγκαίων έργων (και αντιπλημμυρικών) και η καταγραφή των υποδομών που απαιτούν εκσυγχρονισμό, η συνένωση οικονομικών πόρων και η μόχλευση νέων για απαραίτητες παρεμβάσεις, η άσκηση πίεσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για νέα εργαλεία που μπορούν να υποστηρίξουν το σχέδιο αυτό. Ήδη με τον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας κάνουμε το πρώτο βήμα και θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες περιοχές.
Β) το ζήτημα του νερού, συνέχεται απολύτως με την πρωτογενή μας παραγωγή, που αποτελεί όρο επιβίωσης για τη χώρα, αφού αφορά την επισιτιστική επάρκεια, την ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού και τον εκσυγχρονισμό των μέσων, την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και στην ενίσχυση της μεταποίησης, λαμβάνοντας υπόψη και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που μας καλούν σε μια νέα αγροκλιματική ζωνοποίηση σε ολόκληρη τη χώρα με ταυτόχρονη αντιμετώπιση του άμεσου κινδύνου σε περιοχές όπου η κλιματική αλλαγή έρχεται με βήμα ταχύ.
Γ) Ταυτόχρονα, όμως χρειάζεται να σκεφτούμε λιγότερο «οριζόντια» και περισσότερο τοπικά, αφού βέβαια προσδιορίσουμε τον κανόνα και την εξαίρεση. Γιατί ναι, η γεωμορφολογία της χώρας μάς αναγκάζει να σκεφτούμε περισσότερο και διαφορετικά. Για τα οικονομικά κίνητρα και τις ευκαιρίες, για το πού και πώς διατηρούμε σχολεία ανοικτά και πώς δομείται το σύστημα υγείας και πρόνοιας σε ολόκληρη την περιφέρεια, για τον πολεοδομικό, χωροταξικό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό και ταυτόχρονα τον περιορισμό μέτρων προστασίας που δεν λειτουργούν όμως ως βρόγχος για την τοπική ανάπτυξη. Για όσα αποτελούν ταυτόχρονα ευλογία αλλά και εμπόδιο.
Οι συνεργασίες, τέτοιου μεγέθους, για να ευδοκιμήσουν, απαιτούν ανοικτό πνεύμα, καλή διάθεση, βούληση και συνεχή διάλογο, αλλά και γνώση, επιστημονικότητα και αποφάσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση είμαστε απολύτως αποφασισμένοι να προχωρήσουμε.
*Ο Θανάσης Κοντογεώργης είναι υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ.
