«Ο φράχτης στον Έβρο θα γίνει σε όλο το μήκος των συνόρων» ανεξάρτητα από το αν θα υπάρξει ή όχι ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς «είναι εθνική μας επιλογή ότι για τη δική μας μεταναστευτική πολιτική ο φράχτης είναι απαραίτητος», υπογράμμισε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου προς τους Έλληνες δημοσιογράφους, στο περιθώριο της 2ης Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Διαχείριση των Συνόρων.
Ο κ. Μηταράκης παρατήρησε ότι «έχουν αλλάξει οι κατευθύνσεις της ΕΕ στο θέμα αυτό προς το θετικότερο, καθώς ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται ότι συνοδά έργα του φράχτη, όπως θέματα τεχνολογίας, μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αυτό σημαίνει ότι ένα μέρος του κόστους ενός συνολικότερου προγράμματος προστασίας των συνόρων μπορεί να καλυφθεί κατευθείαν από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό».
Επίσης, ανέφερε ότι «η Ευρώπη έχει κάνει πολλά βήματα προς την κατανόηση ότι τα κράτη μέλη θα έπρεπε να έχουν περισσότερη ελευθερία στους τρόπους που θα προστατεύουν τα σύνορά τους. Πιστεύω ότι οι φράχτες είναι ο λιγότερο βίαιος τρόπος προστασίας του εδάφους της ΕΕ και οι περισσότερες ροές στην ΕΕ έρχονται μέσω ασφαλών τρίτων χωρών και αυτό δίνει μια πολύ ισχυρή αιτιολόγηση για την ανάγκη περίφραξης».
Σχετικά με ενδεχόμενες επιπτώσεις του σεισμού σε Τουρκία και Συρία στις ροές προς την Ευρώπη, ο κ. Μηταράκης διευκρίνισε ότι «αυτή τη στιγμή δεν παρατηρούμε στα σύνορά μας κάτι διαφορετικό από αυτό που παρατηρούσαμε τους προηγούμενους μήνες» και υπογράμμισε ότι «δεδομένου του μεγέθους του σεισμού και των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που επηρεάστηκαν, η μετεγκατάσταση στην Ευρώπη δεν είναι η λύση. Η λύση θα είναι να παρέχουμε περισσότερη βοήθεια από την ΕΕ και άλλους οργανισμούς για να ανακουφίσουμε την πίεση που ο τουρκικός λαός αντιμετωπίζει λόγω των σεισμών. Ήταν ένα καταστροφικό γεγονός και πρέπει όλοι να παρέχουμε απτή υποστήριξη για τους ανθρώπους της Τουρκίας και της Συρίας που επηρεάστηκαν από τους σεισμούς».
Νωρίτερα δηλώσεις έκαναν οι εκπρόσωποι και των άλλων διοργανωτριών χωρών της Διάσκεψης. Η 'Αγκνε Μπιλοτάιτε, υπουργός Εσωτερικών της Λιθουανίας, ανέφερε ότι «χρειάζεται ένας συνδυασμός μέτρων στην προστασία των συνόρων: ανθρώπινο δυναμικό, σύγχρονα συστήματα επιτήρησης και φυσικά εμπόδια. Όλα αυτά τα μέτρα χρειάζονται σημαντικούς πόρους, οπότε η οικονομική υποστήριξη της ΕΕ στις υποδομές της προστασίας των συνόρων είναι καίρια» και πρόσθεσε: «Καίριες είναι επίσης οι αλλαγές στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τη διαχείριση των συνόρων. Ο ευρωπαϊκός νόμος πρέπει να συμβαδίζει με την πραγματικότητα».
Σχετικά με την Κοινή Δήλωση ο υπουργός Εσωτερικών της Αυστρίας, Γκέρχαρντ Κάρνερ, τόνισε ότι «περιλαμβάνει όλα τα βήματα που έχουν γίνει ως τώρα και θέσαμε στόχους για τα μεταγενέστερα βήματα για να βελτιώσουμε τα συστήματα, να βοηθήσουμε καλύτερα τους ανθρώπους σε ανάγκη αλλά και να αντιμετωπίσουμε την κατάχρηση των συστημάτων».
Επιπλέον, ο Μπάρτος Γκροντέκι, υφυπουργός Εσωτερικών της Πολωνίας, ανέφερε ότι «βρήκαμε κοινή προσέγγιση, κοινές λύσεις, προσπαθήσαμε να στείλουμε ένα μήνυμα στην ΕΕ και στα κράτη μέλη για να βρούμε ένα τρόπο στο πώς θα διαχειριστούμε τη μετανάστευση και πώς θα βρούμε μια ολιστική προσέγγιση». Ο ίδιος περιέγραψε πόσο «βάναυση είναι η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία», καθώς μια ειδική αποστολή της Πολωνίας που γύρισε χτες από την Ουκρανία ανέφερε ότι βρήκαν εκρηκτικά ακόμα και σε παιχνίδια. «Ελπίζω ότι αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει γρήγορα και η Ρωσία θα δικαστεί και θα καταδικαστεί από τα διεθνή δικαστήρια», συμπλήρωσε.
Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις μεταναστευτικές ροές στην Κύπρο ο Νίκος Νουρής, υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, έκανε λόγο για «εργαλειοποίηση από την πλευρά της Τουρκίας της μετανάστευσης στην Κύπρο, γιατί το 95% των παράνομων αφίξεων στην Κυπριακή Δημοκρατία έρχονται από την Πράσινη Γραμμή και οι περισσότεροι έρχονται με αεροπλάνο από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης». Ο ίδιος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στα άλλα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αναφορά στην Κοινή Δήλωση ότι όλα τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για την αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης συμπεριλαμβάνουν και την Πράσινη Γραμμή, παρά το γεγονός ότι δεν είναι εξωτερικό σύνορο.
Η Κοινή Δήλωση
Οι εκπρόσωποι 15 κρατών- μελών της ΕΕ (Αυστρίας, Βουλγαρίας, Δανίας, Ελλάδας, Εσθονίας, Κροατίας, Κύπρου, Λετονίας, Λιθουανίας, Μάλτας, Ουγγαρίας, Πολωνίας, Ρουμανίας, Σλοβακίας και Τσεχίας) συνυπογράφουν την Κοινή Δήλωση που εκδόθηκε μετά την ολοκλήρωση της 2ης Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Διαχείριση των Συνόρων, στην Αθήνα.
Στην Κοινή Δήλωση υπογραμμίζεται η σημασία του αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ με «νομικά, χρηματοδοτικά, επιχειρησιακά και τεχνικά μέτρα, καθώς και μια συνολική προσέγγιση», ενώ στην περίπτωση της Κύπρου, επισημαίνεται ότι θα πρέπει να παρέχεται και να εφαρμόζονται κατάλληλη βοήθεια και μέτρα στην Πράσινη Γραμμή, που αν και δεν αποτελεί εξωτερικό σύνορο, είναι το κύριο σημείο εισόδου παράτυπων μεταναστών στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον αποτελεσματικό έλεγχο της κυβέρνησης.
Επίσης, τονίζεται ότι απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αντιμετώπιση των κενών στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της ΕΕ, όπως η ταχεία έγκριση των τροποποιήσεων του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν και η ολοκλήρωση των εργασιών επί των σχετικών νομοθετικών προτάσεων με στόχο την ταχεία διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του χώρου Σένγκεν.
Σημειώνεται ότι ο αποτελεσματικότερος συνοριακός έλεγχος συνεπάγεται «την ανάγκη ενίσχυσης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων, όπου είναι δυνατόν με τις γειτονικές χώρες, καθώς και των υποδομών (συμπεριλαμβανομένων των κινητών και σταθερών), των μέσων επιτήρησης (συμπεριλαμβανομένης της προσυνοριακής εναέριας επιτήρησης) και του εξοπλισμού. Η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω μέσω κοινών ελάχιστων προτύπων για την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων».
Τα κράτη- μέλη που συνυπογράφουν τη Δήλωση καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να διαθέσει επαρκή οικονομική στήριξη στα κράτη μέλη πρώτης γραμμής στα εξωτερικά σύνορα, συμπεριλαμβανομένης της Πράσινης Γραμμής στην περίπτωση της Κύπρου που δεν αποτελεί εξωτερικό σύνορο, για όλους τους τύπους υποδομών προστασίας των συνόρων, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών φραγμών και άλλων σχετικών δαπανών υποδοχής, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες που εκφράζουν τα κράτη μέλη υπό το πρίσμα των συνοριακών τους ιδιαιτεροτήτων, καθώς και των γεωπολιτικών και γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων τους. Η στήριξη του Frontex θα πρέπει επίσης να αυξηθεί και να αναπτυχθεί πλήρως στα κράτη μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο».
Επιπλέον ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να ενισχύσει οικονομικά τα κράτη μέλη που στηρίζουν διμερώς άλλα κράτη μέλη και χώρες εταίρους στις δραστηριότητες τους για τη διαχείριση των συνόρων ή των επιστροφών».
Δεσμεύονται να εργαστούν για να υπάρξει «ένα κοινό και βιώσιμο σύστημα μετανάστευσης της ΕΕ και ένα νομικό πλαίσιο που θα βασίζεται στη σωστή ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις των κρατών μελών, και την αντιμετώπιση των παράτυπων μεταναστευτικών ροών καθώς και των δευτερογενών μετακινήσεων» και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να χρησιμοποιήσει συλλογικά την έννοια των ασφαλών χωρών προέλευσης και των ασφαλών τρίτων χωρών».
Εξάλλου, τονίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενεργήσει συλλογικά και συντονισμένα προκειμένου να διασφαλίσει την εφαρμογή των υφιστάμενων συμφωνιών και ρυθμίσεων σχετικά με τις επιστροφές και τις επανεισδοχές σε στενή συνεργασία με τον Συντονιστή Επιστροφών της ΕΕ και, αν χρειαστεί, να συνάψει νέες.
Κλείνοντας την Κοινή Δήλωση οι συνυπογράφουσες χώρες εκφράζουν τη δέσμευση «να προσφέρουμε προστασία σε όσους έχουν ανάγκη. Από αυτήν την άποψη, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τον ουκρανικό λαό που διαφεύγει από τον βίαιο επιθετικό πόλεμο της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας».
