Οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1986, είναι ελάχιστες και φυσικά του απαγορεύουν την ανάμειξή του στο πολιτικό γίγνεσθαι.
Παρόλα αυτά η πληθωρική προσωπικότητα του κ. Παυλόπουλου δείχνει να δυσανασχετεί μέσα στα όρια του θεσμικού του ρόλου. Τα διαρρηγνύει και ωθείται σε διακηρύξεις που τον εμπλέκουν στην τρέχουσα πολιτική δραστηριότητα. Στο εσωτερικό πεδίο τον μεταβάλλουν σε θεσμικό υποστηρικτή των πολιτικών αφηγήσεων του κυβερνώντος κόμματος, στα εξωτερικά τον καθιστούν εν δυνάμει θρυαλλίδα δυστοκίας των διπλωματικών μας σχέσεων.
Ως πανεπιστημιακός μπορεί εν έτει 2013, στο βιβλίο του «Το δημόσιο δίκαιο στον αστερισμό της οικονομικής κρίσης», να παρουσιάζει το νεοφιλελευθερισμό ως Μινώταυρο της απορρύθμισης που αποστεώνει τους κανόνες του Δημοσίου Δικαίου και τον οποίο ο σύγχρονος θεσμικός Θησέας πρέπει να αντιμετωπίσει, αλλά ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας θα έπρεπε να αποφεύγει τις ιαχές «να εξοντώσουμε τον Μινώταυρο του νεοφιλελευθερισμού».
Ο Πρόεδρος κατά τη διάρκεια των ομιλιών του έχει κάνει συχνές αναφορές στον ρόλο της Ε.Ε. και του ευρώ, ενώ έχει επιχειρήσει άμεση πολιτική παρέμβαση, εναρμονισμένος με τη δημιουργική φαντασία του ΣΥΡΙΖΑ για τις επιπτώσεις του PSI. Απέδωσε στο PSI το τεράστιο «καταστροφικό πλήγμα» που έχουν υποστεί τα ασφαλιστικά ταμεία. Υποστήριξε, υποβιβάζοντας αδίκως την επιστημοσύνη του, ότι χωρίς το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που κατείχαν τα ταμεία, το ασφαλιστικό σύστημα θα μπορούσε να είναι βιώσιμο για πολλά χρόνια! Του «διέφυγε» ότι κακό μεν το PSI αλλά η ζημιά ήταν περί τα 15 δισ. - ποσό το οποίο εξισούται, και ενίοτε ήταν υποδεέστερο, από την επιδότηση που έκανε ετησίως το ελληνικό κράτος στα ταμεία.
Ο κ. Πρόεδρος φροντίζει αρθρώνοντας πολιτικό λόγο να πλέει με το κύμα της επικαιρότητας. Τότε ήταν τα κοινωνικά, ο Μινώταυρος και το PSI. Τώρα είναι τα εθνικά. Σε κάθε ομιλία του στέλνει «αυστηρό μήνυμα», όπως το χαρακτηρίζει η εύκολη δημοσιογραφία, προς τις γειτονικές χώρες.
Κατά την εδώ επίσκεψη π.χ. του Erdogan επεκτάθηκε σε ζητήματα που δεν τον αφορούσαν και σχολίασε, ως μη όφειλε, θέματα που ο τούρκος Πρόεδρος δεν έθεσε καν ενώπιόν του αλλά στον Παπαχελά! Έδωσε έτσι τη δυνατότητα στον έκπληκτο Erdogan να τα θέσει από το πλέον επίσημο βήμα, το ελληνικό Προεδρικό Μέγαρο! Ήταν πανωλεθρία - πολύ περισσότερο που στο τέλος παραδέχτηκε ότι δεν δύναται να απαντήσει καθότι δεν είναι εκτελεστικός Πρόεδρος. Τότε τι το ''θελε;
Για το Σκοπιανό, πριν τέσσερις 4 ημέρες, στη αντιφώνισή του κατά την ανακήρυξή του σε επίτιμο Δημότη Πύδνας- Κολινδρού, επέλεξε το ρόλο του… διαπραγματευτή, θέτοντας προϋποθέσεις προς τα Σκόπια για την αποδοχή της ένταξής τους στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.:
α) την αναθεώρηση του Συντάγματος και β) «όποιο όνομα και αν επιλεγεί να μην έχει ίχνος αλυτρωτισμού». Αναφερόμενος δε στον κ. Zaev και τη χώρα του, προέβη σε μια απολύτως αγενή «διαπίστωση», ότι έχουν αρκετό δρόμο να διανύσουν ώσπου να καταδείξουν ότι έχουν ευρωπαϊκή παιδεία και νοοτροπία. Μετά τα Σκόπια περιέλαβε και την Τουρκία, εκφωνώντας κάτι που και πάλι εξελήφθη ως «αυστηρό μήνυμα»: Αφού απέρριψε τις γκρίζες ζώνες το Αιγαίο, δήλωσε με στόμφο τη φράση «μπορεί να μην έχουμε το έδαφος εκείνο που ιστορικά θα μας αναλογούσε»!!
Θα μπορούσε υπό τον φακό του διπλωματικού πραγματισμού να θεωρηθεί κεκαλυμμένος αλυτρωτισμός. Η στήλη όντας καλόπιστη το χαρακτηρίζει ως… ιστορικό ρομαντισμό. Σε κάθε περίπτωση είναι μια φράση το ίδιο παρεξηγήσιμη με εκείνη του Erdogan, που μας είχε θυμώσει, όταν μίλησε για τα σύνορα της τουρκικής καρδιάς.
Έτσι έδωσε το δικαίωμα στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να τον καλέσει «να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο (!) και τα σύνορά μας και να αποφύγει μια ρητορική που δεν συνάδει με τη θέση του και οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν μη αναγκαία ένταση»!
Σημασία δεν έχει αν αυτά που λέει ο Πρόεδρος είναι σωστά. Σημασία έχει ότι δεν έχει καμιά αρμοδιότητα να τα λέει. Παραβιάζει το συνταγματικό του ρόλο, παρεμβαίνει δημιουργώντας διπλωματικές εντάσεις και δυσχέρειες στην εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας, ενώ προκαταλαμβάνει τις διπλωματικές της κινήσεις και λύσεις.
Η διαφορά τους όμως είναι ότι η κυβέρνηση έχει την ευθύνη των επιλογών της και αυτή θα της την καταλογίσουν αύριο οι πολίτες, ο Πρόεδρος έχει το ανεύθυνο - εκ του Συντάγματος.
Με όλο τον σεβασμό στο θεσμό και την ειλικρινή συμπάθεια στο πρόσωπο, ίσως θα πρέπει να αναθεωρήσει. Πρόεδρος της Δημοκρατία εξελέγη, δεν χρίστηκε εθνάρχης.
(φωτογραφία AP)