Του Νίκου Μελέτη
Η ανάδειξη του πραγματικού περιεχομένου της Στρατηγικής Σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ, πέραν των ρητορικών και θεωρητικών σχημάτων και η αποτύπωση της τόσο στην οικονομική συνεργασία αλλά κυρίως στην διαμόρφωση πλαισίου εγγυήσεων Ασφάλειας για την Ελλάδα είναι το μεγάλο στοίχημα της ελληνικής κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρώτη συνάντηση του με τον Αμερικανό ηγέτη Ντόναλντ Τραμπ την Τρίτη στην Νέα Υόρκη στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ.
Μια συνάντηση η οποία θα δώσει και το πολιτικό έναυσμα για τις συνομιλίες που θα έχει στην Αθήνα λίγες ημέρες αργότερα ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μ.Πομπέο για τον δεύτερο Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας-ΗΠΑ, επιβεβαιώνοντας ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι στο υψηλότερο επίπεδο τους εδώ και πολλά χρόνια, δημιουργώντας συγχρόνως προσδοκίες ότι αυτή η σχέση μπορεί να λειτουργήσει αμφίδρομα και να προσφέρει ουσιαστικά πλεονεκτήματα στην χώρα και σε επίπεδο Ασφάλειας, σε μια περίοδο που οι απειλές είναι καθημερινές και όλο και πιο ασύμμετρες και επικίνδυνες.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί σε μια συγκυρία όπως η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των Αμερικανών, τόσο λόγω των συμφερόντων τους όσο και εξ αιτίας της δυναμικής που επιχειρεί να αναπτύξει η Ρωσία στην περιοχή αλλά και στα Βαλκάνια.
Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα αποτελεί πλέον κεντρικό παίχτη δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη για αξιόπιστους συμμάχους και δεν μπορεί να στηρίζεται στην Τουρκία και την επαμφοτερίζουσα τακτική της. Ελλάδα και Κύπρος αποκτούν κομβικό ρόλο. Η ανάπτυξη συνεργασιών με εταίρους των ΗΠΑ όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος είναι ενδεικτική των δυνατοτήτων.
Από την άλλη πλευρά η θέση της Ελλάδας στον χάρτη παραμένει κρίσιμη και χρήσιμη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Θράκη που δύναται να μετατραπεί σε βασικό σημείο υποδοχής φυσικού αερίου LNG, αλλά και σε κόμβο μεταφοράς Βαλκάνια και Κεντρική Ευρώπη. Ουσιαστικά αποτελεί τη βασική εναλλακτική για τον ενεργειακό απεγκλωβισμό της ευρώπης απο την Ρωσία. Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις έχουν μπει πια σε μια θετική πορεία που δημιουργεί προσδοκίες .
Όμως πρέπει να σημειωθεί πως η συνάντηση Τραμπ-Μητσοτάκη γίνεται σε μια ενδιαφέρουσα αλλά δύσκολη συγκυρία, καθώς όσοι συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου είχαν χειρισθεί τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής ,της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου και είχαν επαφές με την ελληνική πλευρά έχουν φύγει εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου είναι δύσκολο να αποσαφηνιστεί η πορεία των σχέσεων πολύ δε περισσότερο όταν η χώρα μας αντιμετωπίζει το πρόβλημα που λέγεται Τουρκία με την οποία ο Ντ. Τράμπ διατηρεί μια ιδιόρρυθμη σχέση. Ουδείς μπορεί σήμερα να διευκρινίσει που οδηγούνται οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις
Η κρίση λόγω και των S400 και της αποβολής της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F35 και η πρόσδεση της Άγκυρας στο άρμα του Β.Πούτιν δεν είναι απαραίτητο να οδηγήσει σε στρατηγική σύγκρουση.
Ακόμη και το γεγονός πως δεν υπάρχει στο πρόγραμμα του Αμερικανού προέδρου συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν δεν οδηγεί σε συμπεράσματα για τις εξελίξεις. Ακόμη και σε ακραία σενάρια για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις ,αυτό δεν συνεπάγεται ότι αυτομάτως οι ανάγκες ασφάλειας των ΗΠΑ στην περιοχή θα επιχειρηθεί να καλυφθούν από την Ελλάδα.
