«Ο κατώτατος έχει αυξηθεί και ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί και έχουν δημιουργηθεί και 400.000 θέσεις εργασίας με καλύτερους μισθούς - μέσο όρο- από τις προηγούμενες», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, σε συνέντευξή του στο Action 24.
«Στην πολιτική, δύο ευκαιρίες μεγάλες θεωρώ ότι έχω πάρει από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η μία είναι να με προτείνει Γραμματέα του κόμματος και η άλλη είναι, μετά τις εκλογές, να με ορίσει Κυβερνητικό Εκπρόσωπο και στη συνέχεια και Υφυπουργό - όπως είπες - παρά τω Πρωθυπουργώ», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
«Ξέρεις πως αυξάνονται οι μισθοί; Γιατί αυξάνονται στην Ελλάδα οι μισθοί. Και ο κατώτατος έχει αυξηθεί και ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί και έχουν δημιουργηθεί και 400.000 θέσεις εργασίας με καλύτερους μισθούς - μέσο όρο- από τις προηγούμενες. Αυξάνονται με το μεγάλωμα της «πίτας». Όχι με «λεφτόδεντρα», ούτε με ωραία λόγια. Όποιοι προσπάθησαν να το κάνουν αυτό με τις τακτικές του «δώσε και περισσότερα», του μαξιμαλισμού, δηλαδή, απέτυχαν ή χρεοκόπησαν τη χώρα», σημείωσε ο κ. Μαρινάκης.
Ερωτηθείς σχετικώς, ο Παύλος Μαρινάκης μίλησε για τις δυσμενείς επιπτώσεις στη χώρα από την επικράτηση του λαϊκισμού και εξεδήλωσε την πρόθεση να κατέβει ως υποψήφιος και να κυνηγήσει το σταυρό προτίμησης των πολιτών, όπως είπε χαρακτηριστικά, όταν έλθει η ώρα.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη:
Θεωρώ ότι η δυνατότητα που μου δόθηκε ως γραμματέας του κόμματος, δηλαδή οργανωτικός υπεύθυνος -ειδικά σε ένα κόμμα που ήταν Κυβέρνηση- να κάνω τον γύρο της Ελλάδας πολλές φορές, να γνωρίσω ανθρώπους, να διατυπώσω θέσεις σε όλη την Ελλάδα, να τρέξουμε μαζί με μια πολύ μεγάλη ομάδα και να κάνουμε και κρίσιμες εκλογικές διαδικασίες, ε, νομίζω ότι δεν έχει προηγούμενο. Και ήταν για μένα το εφαλτήριο να μπορέσω, ως μέλος αυτής της ομάδας, να δείξω πράγματα και σε επίπεδο επικοινωνίας, πολιτικής αντιπαράθεσης θέσεων στις σκληρές αντιπαραθέσεις …
Αυτό είναι το δυνατό σου κομμάτι, θα έλεγες; Η επικοινωνία;
Όχι, νομίζω ότι αυτό είναι και λίγο υπεροπτικό να το πει κανείς. Νομίζω ότι αυτό το οποίο προσπαθώ να κάνω …
Δεν είναι υπεροπτικό, πάντως, να πεις ότι πιστεύω ότι στη δουλειά που κάνω, το δυνατό μου σημείο είναι αυτό.
Δεν θα κρύψω ότι είναι κάτι το οποίο προσπαθώ συνεχώς να βελτιώνω μόνος μου, βλέποντας τις συνεντεύξεις μου, βλέποντας άλλους μεγαλύτερους και πιο έμπειρους πολιτικούς.
Αντέχεις να βλέπεις τον εαυτό σου να μιλάει; Γιατί συνήθως …
Είναι αυτό που βλέπω λιγότερο, γιατί συνήθως οι εκπομπές που βγαίνουμε είναι live, οπότε μετά, εντάξει, απλά κοιτάμε, ενδεχομένως, ποιο κομμάτι θα βγάλουμε σε βίντεο.
Λες: «Πω, πω, όχι, εδώ, δεν τα είπα εκεί καλά»; Ανακαλύπτεις …
Ναι, ναι. Και έχω αυστηρούς κριτές, κυρίως δικούς μου ανθρώπους. Προσπαθώ πάρα πολύ να μην εκθέτω και τους άλλους, γιατί δεν εκπροσωπώ τον εαυτό μου, εκπροσωπώ τον Πρωθυπουργό και την Κυβέρνηση. Αλλά, θα σου πω ότι αυτό που προσπαθώ να κάνω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, είναι να μην μιλάω «ξύλινα» και προσπαθώ -τουλάχιστον, αυτό ο κόσμος το ξέρει - να μένει κάτι στον άλλο που με ακούει. Γιατί; Επειδή είμαι από μικρός σε όλο αυτό, παράλληλα με τη δουλειά μου, θεωρώ ότι είμαι στο, εν ευρεία εννοία, αυτό που λέμε πολιτική -δεν είναι πολιτική τώρα η ενασχόληση με μια νεολαία το ίδιο με το να εκπροσωπείς την Κυβέρνηση, άλλη ευθύνη έχει- δεν θέλω να κάνω αυτά τα οποία κορόιδευα.
Τι κορόιδευες;
Έβλεπα μια συζήτηση και έλεγα: Τώρα τι λένε αυτοί; Συμβαίνει.
Ναι. Είναι σαν να μιλάνε μια άλλη γλώσσα μερικές φορές.
Ή, εν πάση περιπτώσει, δεν απαντάνε. Προσπαθώ όσο μπορώ, δεν είναι εύκολο, αλλά είναι κάτι το οποίο, στο τέλος της ημέρας, είναι το μόνο που μένει. Δεν θα συμφωνήσουν όλοι όσοι ακούνε. Το ξέρω και το βλέπω. Λογικό είναι.
Μα νομίζω ότι και πολιτικοί, όπως ο 'Αδωνις Γεωργιάδης, το «σουξέ» τους είναι ακριβώς αυτό. Ότι ανήκουν σε μια νέα «φουρνιά» πολιτικών, που κατάλαβαν αυτό που περιγράφεις. Ότι μιλούσαν «ξύλινα» πολύ στο παρελθόν -τώρα αυτό είναι λιγότερο- και όποιος έχει την ευθύτητα να μιλάει όπως σκέφτονται και όπως καταλαβαίνουν οι άλλοι, είναι πολύ πιο άμεσος.
Είναι τρεις οι λόγοι -μπορεί να είναι και παραπάνω, αλλά τρεις είναι οι κυριότεροι- που για να είμαστε δίκαιοι, πέρασε μια πολύ μεγάλη κρίση, μαζί με την οικονομική κρίση, η χώρα μας και το πολιτικό σύστημα. Ο πρώτος είναι η οικονομική κρίση, οι δυσκολίες. Όταν κάποιος δεν έχει λύσει ούτε τα βασικά στη ζωή του, το τελευταίο που θέλει να κάνει είναι να ασχοληθεί με την πολιτική. Ή, εν πάση περιπτώσει, νιώθει και μία …
Απέχθεια.
Δεν θα σου πω απέχθεια. Κάποιες φορές απέχθεια, αλλά μια δυσπιστία. «Τώρα, εσείς μας μαράνατε».
Ο δεύτερος λόγος είναι η παρουσία ανθρώπων, οι οποίοι δεν είχαν δουλέψει ούτε μια μέρα στη ζωή τους. Δεν μπορείς να ταυτιστείς εύκολα με κάποιον, ο οποίος δεν έχει βιώσει κάτι από όλα αυτά τα οποία έχεις βιώσει εσύ. Και δεν είναι μόνο ζήτημα δουλειάς. Είναι και ζήτημα να έχεις μεγαλώσει μια οικογένεια, να ξέρεις πώς μπορείς να συνδυάσεις, παράδειγμα, μια νέα μητέρα τη δουλειά με το μεγάλωμα ενός παιδιού. Που τώρα που το βιώνουμε κιόλας, είναι ό,τι πιο σημαντικό, αλλά και ό,τι πιο δύσκολο.
Και ο τρίτος λόγος, είναι ο «ξύλινος» λόγος. Δηλαδή, να ξέρεις όταν βλέπεις κάποιον στην τηλεόραση, γιατί συμφωνείς ή γιατί διαφωνείς μαζί του. Να καταλαβαίνεις τι λέει.
Εντάξει. Το «παρά τω Πρωθυπουργώ» τι σημαίνει; Γιατί είμαι σίγουρη ότι πολλοί δεν ξέρουν.
Ναι. Υπάρχουν κάποια χαρτοφυλάκια, τα οποία υπάγονται στην Προεδρία της Κυβέρνησης, δηλαδή, απευθείας στον Πρωθυπουργό. Δεν υπάρχει ένας Υπουργός και είσαι Υφυπουργός στον Υπουργό. Λογοδοτείς απευθείας στον Πρωθυπουργό. Μία από τις αρμοδιότητες που διαχρονικά ήταν στον Πρωθυπουργό είναι η διαχείριση των ζητημάτων που έχουν να κάνουν με τον Τύπο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αυτό, λοιπόν, υπάγεται ως χαρτοφυλάκιο στον Πρωθυπουργό και ορίζεται ένα πρόσωπο, που είθισται να είναι και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ. Η αρμοδιότητα, δηλαδή, που έχω είναι τα media. Ο Τύπος, τα κανάλια, οι εφημερίδες, η νομοθεσία για όλα αυτά.
Είναι σωστό να λέγεται «παρά τω Πρωθυπουργώ»; Γιατί θα μπορούσε να λέγεται «Υφυπουργός Media, ΜΜΕ».
Ναι, λέγεται «παρά τω Πρωθυπουργώ» και δεν είμαι και ο μοναδικός, γιατί υπάγεται στον Πρωθυπουργό και το πλήρες είναι - αν δεις το ΦΕΚ - αρμόδιος για ζητήματα Τύπου, ενημέρωσης. Ουσιαστικά υπάγεται σε μένα η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.
Τα ξέρει αυτά ο μέσος πολίτης;
Ο μέσος πολίτης αυτό που βλέπει είναι το αποτέλεσμα. Δηλαδή, προφανώς, καταλαβαίνει ότι ο άνθρωπος αυτός ασχολείται με το κομμάτι της επικοινωνίας, γιατί με βλέπουν αρκετά συχνά μπροστά τους. Κοιτάω, τουλάχιστον, όσο γίνεται να είμαι απλός και κατανοητός όταν απαντώ. Ο κόσμος καταλαβαίνει ότι έχει να κάνει με τη ζωή του και αυτό πρέπει να το έχουμε στο μυαλό μας, όταν νομίζουμε ότι όλα περιστρέφονται γύρω από τις δικές μας αρμοδιότητες. Ότι η θετική ή αρνητική αξιολόγηση του έργου μας περνάει, κυρίως, μέσα από την καθημερινότητα των πολιτών. Το μεγάλωμα των παιδιών, που είπα πριν. Το σουπερμάρκετ, που ξέρουμε τώρα ότι είναι μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες. Το να έχουμε περισσότερες δουλειές, δηλαδή το να βρίσκουμε δουλειά στον κόσμο, καλύτερες δουλειές. Το να ισχυροποιούμε τη χώρα μας. Αν είναι κάποιος σ' ένα νησί να έχει όσο γίνεται λιγότερο το πρόβλημα του μεταναστευτικού. Αυτά τα οποία ο άλλος τα βλέπει μπροστά του.
Τον αφορούν άμεσα.
Το σχολείο των παιδιών του και όλα τα σχετικά.
Ο άνθρωπος Παύλος Μαρινάκης και ο Εκπρόσωπος, διαφωνούν ποτέ; Γιατί το λέω αυτό; Γιατί όπως λες πολύ σωστά έχεις οικογένεια, έχεις εργαστεί, έχεις καταλάβει πως είναι η ζωή και πολλές φορές το να είσαι Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σημαίνει ότι πρέπει να δίνεις μια επίσημη απάντηση και δεν μπορούν να απαντηθούν όλα. Έχεις αισθανθεί ποτέ ότι «εγώ τώρα θα ήθελα να πω κάτι ως Παύλος, αλλά δεν μπορώ να το πω. Θα πρέπει να το πω με την επισημότητα και με το κύρος της θέσης μου».
Σίγουρα δεν θα το πω, δεν είναι δουλειά μου, ειδικά όταν εκπροσωπώ την Κυβέρνηση σε ένα briefing, που είναι η ενημέρωση πολιτικών συντακτών, όπως μπορεί να απαντήσω και τώρα σε μια συνέντευξη. Γιατί εκείνη τη στιγμή, αυτό που έχει σημασία είναι να απαντήσουμε όχι «ξύλινα», αλλά με σαφήνεια με τη θέση της Κυβέρνησης. Θεωρώ -αυτό θα κριθεί σε βάθος χρόνου, γιατί τώρα είμαι περίπου ένα χρόνο σ' αυτή τη θέση- ότι είμαι από τους Εκπροσώπους Κυβερνήσεων, που προσπαθεί όταν με ρωτάνε οι δημοσιογράφοι -ακόμα και σε ενημερώσεις πολιτικών συντακτών- να δίνω σχόλιο, να αξιολογώ και να επεξηγώ αυτό το οποίο λέω στην αρχική τοποθέτηση και να δίνω όσο το δυνατόν περισσότερες απαντήσεις. Σκέψου ότι κάθε εβδομάδα, δύο φορές την εβδομάδα έρχονται όλοι οι διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι -όποιος θέλει και προλαβαίνει- και κάνουν όσες ερωτήσεις θέλουν χωρίς περιορισμό. Σήμερα, ας πούμε, κράτησε περίπου μια ώρα και κάτι, άλλες φορές κρατάει 45 λεπτά η ενημέρωση. Αλλά, για να μην τα λέμε όλα εξιδανικευμένα υπάρχουν περιπτώσεις, που μπορεί σ' ένα ζήτημα να έχει κάποιος σε μια Κυβέρνηση επιφυλάξεις, γι' αυτό και παίρνονται συλλογικές αποφάσεις. Στο τέλος της ημέρας όταν είναι η απόφαση, απόφαση ενός Υπουργικού Συμβουλίου, απόφαση του Πρωθυπουργού οφείλεις να την υπερασπιστείς. Η αλήθεια είναι ότι δεν καταπιέζομαι καθόλου, από ελάχιστα έως καθόλου…
Δεν έχεις πει ποτέ «εγώ αυτό δεν το πιστεύω, αλλά πρέπει να πω ότι είναι καλό»;
Υπάρχουν περιπτώσεις νομοσχεδίων, που μπορεί να είχα κάποιες επιφυλάξεις ή κάποιες επισημάνσεις. Τις εξέφρασα όταν μου δόθηκε αυτή η δυνατότητα και πολλές φορές έχουμε καταφέρει και εσωτερικά πράγματα. Δηλαδή, έχουμε καταφέρει και έχουμε «σηκώσει» ψηλά στην ατζέντα πράγματα από την καθημερινότητά μας, από τη ζωή μας, από παράπονα των πολιτών, από μηνύματα σε μια σελίδα, τα οποία τα διαχωρίζουμε σε σχέση με τα υβριστικά και τα κανονικά, έστω και έντονης κριτικής, μηνύματα. Μου έχει τύχει, δηλαδή, να προτείνω πράγματα επειδή τα βίωσα. Μου έχει τύχει, όχι μόνος μου, μαζί με άλλους -είτε στο Υπουργικό Συμβούλιο- μεγαλύτερης ηλικίας, γιατί είμαι και από τους νεότερους, να τα κάνουμε ατζέντα. Και είναι καλό όταν κάτι είναι καλό να λέγεται. Το καλό να λέγεται. Είναι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τους Πρωθυπουργούς, που το δέχονται αυτό πολύ και προσαρμόζουν και τις προτεραιότητές τους με βάση τα ακούσματα, τις προσλαμβάνουσες και τα αιτήματα του κόσμου. Όταν κάνει περιοδείες και κάτι του λέει ο κόσμος -αυτό είναι κάτι το οποίο το βιώνουμε ξανά τώρα στις ευρωεκλογές- γυρίζουμε και πολλές φορές αξιολογούμε. Π.χ. πήγαμε στην Πάτρα, που είναι και η πατρίδα μου και μου είπαν πολλοί το ζήτημα των ακριβών ενοικίων, οι φοιτητές.
Βέβαια, καμιά φορά ο Πρωθυπουργός δεν μπορεί να απαντήσει. Έβλεπα μια κυρία, που τον πλησίασε στην Κέρκυρα, αν δεν κάνω λάθος, που του είπε «παίρνω μια πενιχρή σύνταξη» και αυτό που της απάντησε ο Πρωθυπουργός, μεταξύ άλλων, την άκουσε και της είπε στο τέλος «ευχαριστώ πολύ, που ήρθες».
Κοίταξε να δεις. Η κατάσταση δεν πρέπει να ωραιοποιηθεί. Η Ελλάδα πέρασε μια πολυετή κρίση. Η οικονομία μας καταβαραθρώθηκε. Ειδικά οι νεότεροι, οι σαραντάρηδες, οι τριαντάρηδες και πολύ περισσότερο και οι ακόμα πιο νέοι σχεδόν θυμούνται μόνο κρίσεις. Η Ελλάδα βρέθηκε στα «τάρταρα» ως προς το διαθέσιμο εισόδημα. Στα «τάρταρα». Έχασε περίπου το 30% του ΑΕΠ της. Έφτασε σ' ένα σημείο να μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη Βουλγαρία για πάρα πολλά χρόνια και μάλιστα σε περιόδους -αν μου επιτρέπεις- που στην Ευρώπη «έβρεχε» ανάπτυξη. Μετά το 2019, όχι επειδή αναλάβαμε εμείς Κυβέρνηση, αλλά επειδή αυτό είναι αντικειμενικό, σε μια περίοδο που η Ευρώπη ήταν στο όριο της ύφεσης, λόγω της πανδημίας, η Ελλάδα κατάφερε να είναι σε τετραπλάσιους ή πενταπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης και ρυθμούς αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος. Πρόσεξε, όμως, επειδή, εδώ, προσπαθεί και η αντιπολίτευση λίγο να τα μπλέξει. Το ότι αυξάνουμε όλα αυτά με έναν πολύ καλό ρυθμό - τις δουλειές, τους μισθούς, μειώνουμε την ανεργία, - δεν σημαίνει ότι φτάσαμε και γίναμε Ευρώπη. Υπάρχει ακόμη ένα χάσμα το οποίο πρέπει να καλυφθεί. Τρέχουμε, δηλαδή, με γρήγορους ρυθμούς, μειώνουμε την απόσταση, αλλά απόσταση υπάρχει. Αδικίες, ακόμα, πρέπει να αποκατασταθούν.
Και οι μισθοί δεν έχουν φτάσει ακόμη εκεί που πρέπει να είναι.
Όχι, αυτό σου λέω.
Και για να είμαι απολύτως ειλικρινείς και το λέω σε πάρα πολλούς πολιτικούς και απαντήσεις δεν παίρνω, δεν υπάρχει και «μαγικό ραβδάκι». Δηλαδή, ακούω πολύ συχνά, που λέτε ότι θα υπάρξει ανταγωνισμός και οι μισθοί θα ανέβουν.
Ξέρεις πως αυξάνονται οι μισθοί; Γιατί αυξάνονται στην Ελλάδα οι μισθοί. Και ο κατώτατος έχει αυξηθεί και ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί και έχουν δημιουργηθεί και 400.000 θέσεις εργασίας με καλύτερους μισθούς - μέσο όρο- από τις προηγούμενες. Αυξάνονται με το μεγάλωμα της «πίτας». Όχι με «λεφτόδεντρα», ούτε με ωραία λόγια. Όποιοι προσπάθησαν να το κάνουν αυτό με τις τακτικές του «δώσε και περισσότερα», του μαξιμαλισμού, δηλαδή, απέτυχαν ή χρεοκόπησαν τη χώρα.
Έχει μάθει ο Έλληνας εργοδότης να πληρώνει; Γιατί όπου πάω, πάω να φάω σουβλάκια, πάω σ' ένα μίνι μάρκετ, πάω κάπου και μου λένε οι ιδιοκτήτες «δεν βρίσκουμε ανθρώπους να δουλέψουνε» και αυτό επαναλαμβάνεται. Και η μόνη απάντηση που πιστεύω ότι υπάρχει σ' αυτό είναι «πληρώστε και θα βρείτε».
Αυτή είναι μια απάντηση. Δεν είναι η μοναδική απάντηση, αλλά η ερώτησή σου, δείχνει και το που είναι η Ελλάδα σε σχέση με το που ήταν. Κάποτε συζητούσαμε αν θα βρούμε δουλειά. Αυτή ήταν η κύρια συζήτηση της γενιάς μου. Και επειδή εμείς ήμασταν ελεύθεροι επαγγελματίες, λέγαμε αν θα βρούμε πελάτες, αν μπορούμε κάποια στιγμή να κάνουμε το δικό μας γραφείο. Τώρα τι συζητάμε; Αν βρίσκουν οι επιχειρήσεις εργαζόμενους. Δεν λέω ότι δεν είναι πρόβλημα…
Τεράστιο.
Να συγκρίνουμε λίγο την τάξη μεγέθους; Είναι πολύ καλύτερο να συζητάμε πώς θα βρουν εργαζομένους οι επιχειρήσεις παρά αυτό που συζητούσαμε. Άρα, αυτό από μόνο του είναι μια επιτυχία. Το δεύτερο πιο σημαντικό- γιατί το πρώτο ήταν να μειωθεί η ανεργία και μειώθηκε πολύ, οκτώ μονάδες- είναι να αυξηθούν κι άλλο οι μισθοί. Αυξάνονται οι μισθοί στην Ελλάδα αλλά υπάρχει μεγάλη απόσταση. Ο μόνος τρόπος να καταφέρουν να αυξηθούν κι άλλο είναι να συνεχίσουμε να μεγαλώνουμε την πίτα. Πώς μεγαλώνεις την πίτα; Με το να έχεις μια σοβαρή κυβέρνηση που μειώνει τους φόρους. Τους μειώνουμε αρκετά, θα τους μειώσουμε κι άλλο, αλλά επιτέλους δεν ακούμε για νέους φόρους. Φτιάχνεις ένα ψηφιακό κράτος που επιτέλους έχει δημιουργηθεί και υπάρχει σταθερότητα. Έρχεται, λοιπόν, μια επιχείρηση, δημιουργεί θέσεις εργασίας, περισσότεροι πληρώνουν- όχι περισσότερους φόρους, έχει περισσότερα έσοδα το κράτος- και έτσι μπορούμε να λέμε ότι θα γίνουμε Ευρώπη. Ο άλλος δρόμος ξέρεις ποιος είναι; Ο δρόμος της πολιτικής εξαπάτησης. Πόσο δίνει η κυβέρνηση; Δίνει 830 ευρώ; Εγώ θα δώσω 1.000 ευρώ. Πόσο μείωσε τον ΕΝΦΙΑ ο Μητσοτάκης, 35%; Εγώ θα τον καταργήσω. Όταν τον ρωτάνε όμως, -τον όποιον γιατί δεν είναι μόνο ένα κόμμα που τα κάνει αυτά- που θα τα βρει τα λεφτά κοιτάει αλλού και αποφεύγει την απάντηση. Η πραγματική απάντηση είναι είτε θα κάνει «κωλοτούμπα» όπως συνέβη, είτε θα χρεοκοπήσει τη χώρα. Εμείς αυτό που θέλουμε να πούμε είναι να μη γυρίσουμε ποτέ ξανά σε αυτά τα χρόνια.
Υπάρχουν όλα αυτά τα σοβαρά προβλήματα, τα οποία τα περιγράφουμε, θα θέλαμε να βρουν και λύση. Συζητήθηκε πολύ ότι στα ψηφοδέλτια των ευρωεκλογών -και θέλω να πάμε και αργότερα στο αν καταλαβαίνει ο Έλληνας ψηφοφόρος ακριβώς τι ψηφίζει και γιατί- εμφανίστηκαν celebrities. Πάντα υπήρχε αυτό. Δεν μπορούμε να μην αναρωτιόμαστε αν άνθρωποι που είναι επιτυχημένοι, μπορούν να εκπροσωπούν την Ελλάδα, αν μπορούν να αρθρώνουν άποψη όπως πρέπει και αν μπορούν να αντιμετωπίζουν την καθημερινή δύσκολη κατάσταση στις Βρυξέλλες. Είναι εύκολο ένας δημοσιογράφος, ένας celebrity να πάει και να τα πει ωραία και να κάνει αυτά που πρέπει; Γιατί μιλάμε για πολύ τεχνοκρατικές συνθήκες.
Η αναγνωρισιμότητα από μόνη της δεν είναι ικανή συνθήκη για να θεωρήσεις ότι κάποιος είναι καλός εκπρόσωπός μας στην Ευρώπη ούτε όμως είναι και απαγορευτική. Δηλαδή δεν σημαίνει ότι κάποιος επειδή είναι διάσημος είναι κατάλληλος ή ακατάλληλος. Είναι κάτι το οποίο έχει μια αξία κυρίως για τον ίδιο, γιατί μπορεί πιο εύκολα να απευθυνθεί στον κόσμο. Αυτό, νομίζω, που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ψάξουμε λίγο πιο βαθιά σε αυτούς τους 42 υποψήφιους του κάθε κόμματος -εγώ μπορώ να μιλήσω για το κόμμα το οποίο ανήκω, τη Ν.Δ.- και να δούμε τα βιογραφικά. Και να δούμε τα ένσημα, όχι με την έννοια ότι κάποιος έχει δουλέψει 5 ή 15 χρόνια. Να δούμε τι έχει κάνει αυτός ο άνθρωπος στη ζωή του. Έχει ασχοληθεί με κάτι; Γνωρίζει ένα, δύο, τρία αντικείμενα; Νομίζω ότι αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Και επειδή πλέον είμαστε σε μία εποχή που αυτό είναι πολύ εύκολο να γίνει, υπάρχουν τα βιογραφικά των υποψηφίων, συνεντεύξεις τους, τα social media που ανεβάζουν βίντεο. Εγώ το ζητάω από αυτούς που μας ακούνε, από τους εν δυνάμει ψηφοφόρους μας και αντίστοιχα, προφανώς, και των άλλων κομμάτων. Ας ψάξουν λίγο και τους 42 υποψήφιους και υποψήφιες κάθε κόμματος και αν οι επιλογές τους είναι και το αν θα είναι αναγνωρίσιμοι, μια χαρά, αλλά να μην είναι το μοναδικό κριτήριο.
42 υποψήφιοι. Από πόσους συνολικά χρειάστηκε να ξεκαθαρίσετε αυτούς τους 42;
Στις ευρωεκλογές δεν ήμουν ο γραμματέας του κόμματος που είναι ένα από τα πρόσωπα που διαμορφώνουν τα ψηφοδέλτια αλλά σίγουρα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από πολύ περισσότερα.
Αυτοπροτείνονται πάντως πολλοί. Γιατί αυτό που ακούμε εμείς ειδικά για τους celebrities ήταν ότι «μου έκαναν πιεστικές προτάσεις, με ήθελαν όλα τα κόμματα και τι να κάνω, με το ζόρι είπα το ναι». Το λέω με χιούμορ αλλά έχουμε ακούσει και τέτοια. Η εντύπωση η δική μου είναι ότι οι περισσότεροι έρχονται και αυτοπροτείνονται και μάλιστα με επιμονή. Ούτε αυτό είναι κακό πάντα.
Με την εμπειρία που έχω ως γραμματέας του κόμματος από τις βουλευτικές εκλογές, μπορώ να σου πω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των υποψηφίων αυτοπροτείνεται. Και αυτό είναι πάρα πολύ καλό και συμβαίνει σε όλα τα κόμματα και είναι και τιμητικό. Γιατί έρχεται κάποιος και δεν σου λέει ότι θέλω να με ορίσει ο Πρωθυπουργός ή κάποιο κομματικό στέλεχος σε μια θέση. Σου λέει, θέλω με το υστέρημα του χρόνου μου, των χρημάτων μου, με το άγχος το οποίο θα έχω, με το ότι θα αφήσω πίσω τη δουλειά μου, να εκτεθώ με σταυρό. Εγώ αυτούς τους ανθρώπους τους σέβομαι πάρα πολύ. Πολύ παραπάνω που θέλουν να εκτεθούν με όπλο το βιογραφικό τους, τους ανθρώπους που τους στηρίζουν, τον δημόσιο λόγο τους, την πορεία της ζωής τους… Γιατί, ξέρεις -είναι 42 υποψήφιοι, οι έδρες είναι συνολικά 21. Και όσο καλά και να πάμε είναι πολύ δύσκολο να βγάλουμε πάνω από οκτώ, εννέα -είναι ρεαλιστικό και ειδικά στις ευρωεκλογές που τα ποσοστά είναι χαμηλότερα καθ' όλη τη διάρκεια της ιστορίας απ' ότι στις εθνικές εκλογές. 'Αρα, πολλοί υποψήφιοι ξέρουν ότι περισσότερο βάζουν πλάτη, περισσότερο στηρίζουν ένα κοινό όραμα, του Πρωθυπουργού, της Κυβέρνησης, όλων αυτών που θέλουμε να πετύχουμε.
Τους τσεκάρετε; Λέτε ποτέ ότι ήρθε κάποιος και αυτοπροτείνεται και είναι ενδιαφέρουσα περίπτωση αλλά να τσεκάρουμε λίγο να δούμε ότι έλεγε πάντα τα ίδια, υπάρχει συνέπεια στον λόγο του, είναι ένα άτομο που εμπιστευόμαστε;
Υπάρχει μια διαδικασία κάποιου τυπικού ελέγχου. Σίγουρα γίνεται ένας έλεγχος- επειδή είναι εύκολο πια αυτό- περισσότερο σε κάποια πράγματα που μπορεί να είναι ακραία και να έχουν ειπωθεί στο παρελθόν. Αλλά επειδή και αυτή η αντιπαράθεση η πολιτική, κυρίως από τους αντιπάλους μας, με πολύ τοξικότητα, που σταυρώνουν έναν άνθρωπο, ο οποίος μπορεί πριν από πέντε χρόνια να ήταν σε ένα άλλο κόμμα, να είχε πει κάτι αντίθετο, ενδεχομένως να είχε πει και κάτι πιο υπερβολικό, δεν ενδιαφέρει και ιδιαίτερα τον κόσμο. Δεν σου λέω κάποιος επειδή 15-20 χρόνια να έβριζε τη Ν.Δ. ή τον Μητσοτάκη και τώρα ξαφνικά να θυμήθηκε το μεγαλείο μας. Αυτό δείχνει και μία έλλειψη σοβαρότητας. Αλλά το να πέφτουμε και να τρώμε τους ανθρώπους, να μην ακούμε τι λένε, να μην έχουμε δει όλη την πορεία της ζωής τους, αν αυτό, το οποίο λένε σε ένα τηλεοπτικό πάνελ για παράδειγμα έχει αρχή μέση και τέλος, θέλουν κάτι να κάνουν με την εκλογή τους και να στεκόμαστε μόνο σε ένα άρθρο που είχαν γράψει, σε μια συνέντευξη που μπορεί να είχαν δώσει στο παρελθόν είναι και λίγο μικρόψυχο.
Είναι όμως και λίγο θέμα εμπιστοσύνης για τους ψηφοφόρους. Λένε να την ρίξω την ψήφο μου εκεί ή τελικά αυτό το άτομο είναι ακροδεξιών πεποιθήσεων ή δεν είναι εμπιστοσύνης ή είναι ασταθές άτομο.
Προφανώς η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Αν κάποιος έχει μια ροπή σε κάτι, αν έχει μια σειρά από αναρτήσεις, συνεντεύξεις που μπορεί να προάγουν κάτι που είναι αντίθετο σε αυτό που πρεσβεύει το κόμμα στον οποίο είναι υποψήφιος, αυτό δείχνει ότι υπάρχει έλλειψη αξιοπιστίας. Αλλά για εμένα το σημαντικό είναι μεν η συνέπεια αλλά και αυτό που κομίζει ο κάθε άνθρωπος. Χρειαζόμαστε μια ανανέωση, την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης την κάνει πράξη αν δει κανείς τις επιλογές του, αλλά να συνοδεύεται όμως από ουσία. Αν δεν συνοδεύεται από ουσία είναι ίσως χειρότερη από το να μη γίνει καν.
Χρειάζεται κάποτε να «μαλώσεις» έναν υπουργό, έναν βουλευτή, που είπε κάτι που δεν έπρεπε ή που ίσως παρερμηνεύθηκαν τα λεγόμενα του;
Το να «μαλώσω» είναι λίγο υπερβολή και δεν είναι και δική μου αρμοδιότητα. Ειδικά ένας υπουργός είναι ιεραρχικά ανώτερος οπότε και όπως καταλαβαίνεις δεν είμαι αυτός που θα «μαλώσει» ‘έναν υπουργό, ή έναν βουλευτή που έχει εκλεγεί από τον κόσμο, αλλά σίγουρα όταν λέγετε κάτι το οποίο είναι αντίθετο στις θέσεις μας, ή κάτι το οποίο δεν θα έπρεπε να ειπωθεί, ο στόχος είναι καταρχήν να εξηγήσουμε το γιατί έγινε αυτό. Και όταν είναι κάτι λάθος, κάτι το οποίο είναι αντίθετο ακόμα και στον τρόπο εκφοράς του λόγου, γιατί είναι και το ύφος που εκπέμπει ο λόγος σου -εντάξει άνθρωποι είμαστε, μπορεί να μας ξεφύγει μία λέξη, μπορεί να παρερμηνευτεί κάτι, για αυτό πρέπει να ανασκευαστεί- κοιτάω, γιατί αυτή είναι και η αρμοδιότητα μου, ευρύτερα στα θέματα επικοινωνίας, να υπάρχει, αν χρειάζεται ανασκευή, να είναι άμεσα, αν υπάρχει μία συγγνώμη, να είναι επίσης άμεσα. Είναι στο job description αυτό.
Πως είναι στο Υπουργικό Συμβούλιο; Ποιος έχει το περισσότερο χιούμορ;
Τώρα αυτό μπορεί να ακουστεί κολακευτικό αλλά, και ευτυχώς υπάρχει και το Τικ Τοκ και φαίνεται ότι δεν λέω υπερβολές. Νομίζω ο Πρωθυπουργός. Εγώ μέχρι να μπω στην ομάδα, τα τελευταία χρόνια, έβλεπα έναν άνθρωπο και κάποια από τα χαρακτηριστικά του τα καταλαβαίνεις. Ας πούμε η αγάπη που έχει στην οικογένεια του, είναι ένας κανονικός άνθρωπος που κυρίως ενδιαφέρεται για την γυναίκα του και τα παιδιά του. Αυτό το καταλαβαίνεις, το εκπέμπει. Αλλά περισσότερο έβλεπα έναν manager, που είναι αυτό, με πολύ αυστηρό πρόγραμμα σε όλα, και για το εαυτό του, αλλά μέχρι να αρχίσει και ο ίδιος να εξωτερικεύει έτσι κάποια στοιχεία του χαρακτήρα του, εγώ δεν το είχα καταλάβει, ότι και στην πλάκα είναι πρώτος, με μέτρο πάντοτε και όταν υπάρχει χρόνος, και στα πειράγματα. Άρα, στο Υπουργικό νομίζω ότι είναι από τους πρώτους, όταν πάμε από το ένα θέμα στο άλλο, και σε επίπεδο αυτοσαρκασμού. Γενικότερα υπάρχει αυτοσαρκασμός.
Ο πιο σοβαρός που δεν σηκώνει αστεία, στο Μαξίμου;
Δεν νομίζω ότι είναι κάποιος που δεν σηκώνει αστεία. Δηλαδή τώρα που το σκέφτομαι και υπόλοιποι υπουργοί και όλο το team, είναι καλό το κλίμα, είναι πολύ καλό το κλίμα. Εντάξει υπάρχουν και μέρες που υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ένταση, πολύ μεγαλύτερη πίεση, υπάρχουν και μέρες που είναι δύσκολες. Για παράδειγμα, όσο είμαι εγώ Εκπρόσωπος τον τελευταίο χρόνο, οι πιο δύσκολες μέρες ήταν μετά τον Daniel. Εκεί, για πάρα πολλές μέρες ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα, γιατί είχαμε να διαχειριστούμε ανθρώπους, που δεν ήξεραν αν έχουν βρει το σπίτι τους, να ξέρουμε ότι δεν υπάρχουν απώλειες ανθρώπινων ζωών. Το Υπουργικό Συμβούλιο είναι μία ζωντανή διαδικασία, δεν ήταν πάντοτε έτσι, από ότι ξέρω. Δεν έχω συμμετάσχει σε παραπάνω από το παρόν, όπου υπάρχουν και διαφωνίες, υπάρχουν δηλαδή ζητήματα και αντί να κρατήσουν είκοσι λεπτά, που είναι ένας συνηθισμένος χρόνος, γιατί είναι και μεγάλη η ατζέντα, μπορεί να κρατάνε και 2-2,5 ώρες. Μας έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Και ενώ ένα ζήτημα είναι αρμοδιότητας, ενός, δύο υπουργείων, μπορεί να τοποθετούνται και όλοι οι υπόλοιποι, γιατί, πολλοί εκ των παρισταμένων, οι περισσότεροι, είναι άνθρωποι που πολιτεύονται, έχουν περάσει από διάφορα χαρτοφυλάκια, οπότε εισφέρουν την δική τους εμπειρία. Έχει ενδιαφέρον κυρίως σε αυτήν την διάσταση. Εγώ πραγματικά δεν το περίμενα να έχει τόσο ενδιαφέρον, το περίμενα πιο διεκπεραιωτικό, αλλά είναι από ελάχιστα έως καθόλου διεκπεραιωτικό.
Αυτός που μιλάει περισσότερο, ή που ζητάνε την γνώμη του γιατί είναι έμπειρος ή είναι ο σοφός της υπόθεσης;
Υπάρχουν άνθρωποι στο Υπουργικό Συμβούλιο, κυρίως, και δεν το λέω για να παινέψω το σπίτι μου, ως προς την ιδιότητα μου -εγώ είμαι πολύ πιο νέος- που λόγω και των νομικών τους γνώσεων, όπως είναι ο Υπουργός Εξωτερικών ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, με την ευρύτητα των γνώσεων των νομικών, ζητείτε πολύ συχνά η άποψη τους. Κυρίως ο εισηγητής είναι ο καθ' ύλην αρμόδιος, αλλά στην συνέχεια εκφράζεται άποψη και από άλλους λόγω των σπουδών τους, λόγω των προηγούμενων χαρτοφυλακίων που έχουν χειριστεί και είναι πολύ συνηθισμένο να ζητείται η γνώμη των δύο συγκεκριμένων, που μου έρχονται τώρα στο μυαλό. Ας πούμε ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος εγώ τον έμαθα, αν και σπούδασα στην Νομική Κομοτηνής, ως ένας από τους πιο διακεκριμένους καθηγητές Νομικής πριν τον μάθω ως Υπουργό, αρχικά, Επικρατείας και στην συνέχεια Υπουργό Εξωτερικών.
Έχει τύχη ποτέ να πεις «τα παρατάω όλα» και δεν μπορώ; Σήμερα δεν μπορώ να ανταπεξέλθω είναι πολλά, θα κάνω λίγη υπομονή, αλλά θα δηλώσω παραίτηση.
Δεν μου έχει τύχει να πω «θα δηλώσω παραίτηση», αλλά είναι πάρα πολλές οι φορές που όταν γυρίζω στο σπίτι μου, κυρίως όχι τόσο λόγω της κούρασης, λόγω της πίεσης, λόγω του άγχους, λόγω του ότι δεν έχω δει όσο θα ήθελα την οικογένεια μου, ‘έχω σκεφτεί όλο αυτό το πράγμα. Τελικά πόσο αξίζει τον κόπο. Γιατί για να είμαστε δίκαιοι…
… ποιος απαντάει σε αυτή την ερώτηση, εσύ, η σύζυγος;
… αυτή η κουβέντα γίνεται με πολύ δικούς σου ανθρώπους. Ενενήντα τα εκατό την κάνω με την γυναίκα μου, η οποία με στηρίζει πάρα πολύ, αλλά αν δεν ήμουν εγώ, η μόνη της ενασχόληση με την πολιτική θα ήταν να πάει να ψηφίσει σε κάθε διαδικασία και μέχρι εκεί. Είναι ένας άνθρωπος που δεν έχει καμία σχέση, ως στάση ζωής με την πολιτική, αλλά καταλαβαίνει πόσο έχω «πονέσει» για όλο αυτό, με την έννοια του «πονέσει» -να μην παρεξηγηθώ- έχω καταβάλει φαιά ουσία, παράλληλη με την δουλειά μου. Αλλά μην τα εξιδανικεύουμε, δεν είναι όλα -γιατί ο κόσμος το βλέπει και σου λέει «έλα μωρέ αυτός τι ανάγκη έχει, όλα λυμένα τα έχει, παραπονιέται κιόλας;». Δεν λέω ότι δεν υπάρχει κόσμος, ο περισσότερος κόσμος που περνάει περισσότερες δυσκολίες από μένα, προς Θεού. Αλλά και σου λέω σχετικά με την δουλειά μου, στα πρώτα της βήματα, που τρέχαμε σε πέντε δικαστήρια να πάρουμε ταυτόχρονα αναβολές ως ασκούμενοι, πηγαίναμε από το πρωί μέχρι το μεσημέρι και ανεβαίναμε το ένα κτήριο μετά το άλλο στην Ευελπίδων. Και άλλες δουλειές ακόμα πιο κουραστικές από του δικηγόρου, ή του νέου δικηγόρου, ή ενός ελεύθερου επαγγελματία. Έχω βιώσει την απόλυτη σωματική κούραση, για αυτό σου λέω, δεν είναι θέμα κούρασης. Είναι θέμα, ότι όλο αυτό έχει δύο όψεις, όπως όλα τα πράγματα στην ζωή. Έχει πολλά καλά, η επαφή σου με τον κόσμο, το ότι είσαι συνεργάτης του Πρωθυπουργού, ότι μπορεί η άποψη σου, πολλές φορές, να μεταφέρεται και να γίνεται ακόμα και ένας Νόμος του Κράτους. Αυτά δεν τα υποτιμώ, αν μου τα έλεγε αυτά κάποιος, πριν από δέκα χρόνια, θα τον έβγαζα τρελό ότι μπορεί να τα κάνω και είμαι πολύ ευγνώμων. Αλλά υπάρχει και η άλλη όψη…
…δεν το είχες δει, θέλω να πω ήξερες ότι θέλεις να ασχοληθείς με την πολιτική, αλλά δεν είχες φανταστεί ότι θα φτάσεις τόσο κοντά, στο Πρωθυπουργό, στις αποφάσεις, στο Μαξίμου…
Όχι, πάντοτε μου άρεσε, ήμουν στην Νεολαία, παράλληλα με την δικηγορία, είχα πάντοτε θέσεις πολιτικού ενδιαφέροντος, ασχολιόμουνα από μία ως δύο ώρες την ημέρα, όταν τελείωνα με το γραφείο, το πίστευα πολύ όλο αυτό, αλλά όλα έγιναν πάρα πολύ γρήγορα. Αν μου έλεγε κάποιος πριν από μία δεκαετία που θα ήμουν σήμερα, σε πολιτικό επίπεδο, σου λέω, θα τον έβγαζα τρελό. Δηλαδή δεν το περίμενα.
Πολλοί επιτυχημένοι μπαμπάδες βέβαια λένε όταν περάσουν τα χρόνια «ότι να μπορεί να πέτυχα στη ζωή μου και να πέτυχα και να έκανα αυτά που ήθελα και να μπόρεσα έτσι να βοηθήσω και την οικογένειά μου αλλά δεν χάρηκα τα παιδιά μου σε όλες τους τις φάσεις» το έχεις πει αυτό ποτέ;
Μου το έχουν πει σχεδόν όλοι όσοι συναναστρέφομαι και είναι μεγαλύτερης ηλικίας και γι' αυτό προσπαθώ όσο μπορώ. Αλλά η μαμά τραβάει τα περισσότερα. Όποιος λέει ότι είναι το ίδιο, στις περισσότερες περιπτώσεις λέει ψέματα. Προσπαθώ, το έχω πάντοτε στο μυαλό μου, να είμαι εκεί όσο παραπάνω μπορώ, να γυρίζω όσο νωρίτερα μπορώ. Ας πούμε ένα παράδειγμα, αν υπάρχει μια υποχρέωση για φαγητό να μπαίνει το μεσημέρι κι όχι το βράδυ, άρα μετά το γραφείο να γυρίζω σπίτι. Να μη θυσιάζω κανένα Σαββατοκύριακο. Πρέπει να είναι αυτό που μας έρχεται το μοναδικό από τα τελευταία επειδή θα πάμε στην Κρήτη που θα λείψω και είναι ειδικές συνθήκες, έχουμε εκλογές σε μια εβδομάδα. Να είμαι εκεί κάθε φορά που έρχεται ο γιατρός, κάθε μήνα που κάνουμε τα εμβόλια.
Τα εμβόλια είναι λίγο δύσκολη κατάσταση. Αντέχεις όταν κάνουν τα εμβόλια και αρχίζουν και κλαίνε;
Να μην τον ματιάσω κλαίει για ελάχιστα δευτερόλεπτα. Είναι ένα παιδάκι το οποίο δεν έχει δείξει έντονη αντίδραση .
Μήπως επειδή ο μπαμπάς είναι κυβερνητικός εκπρόσωπος;
Η αλήθεια είναι ότι τον έχω παρατηρήσει, επειδή του αρέσουν πολύ οι ομιλίες, και μας ακούει να μιλάμε, εγώ γυρίζω σπίτι αλλά η δουλειά δεν τελειώνει, επειδή η δική μου δουλειά είναι κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό και τηλέφωνο, η ενημέρωση, οι δημοσιογράφοι κι αυτή είναι η δουλειά τους και αυτή είναι και η δουλειά η δική μας να τους απαντάμε, θέλουν πληροφορίες μέχρι αργά. Τι θα κάνετε αύριο, τι λέτε γι΄αυτό το θέμα, τι απαντάτε, δεν σταματάει επειδή εγώ έδωσα μια συνέντευξη. Υπάρχουν απορίες γιατί γεννώνται από μια ανακοίνωση. Θα απαντήσετε σε αυτή την ανακοίνωση; Τι λέτε γι΄αυτό; Τι απαντάτε για εκείνο; Ο μικρός μου, πολλές φορές, είναι από τα αγαπημένα του, κάθεται δίπλα μου, με κοιτάει έτσι που μιλάω και άμα σταματήσω, μπορεί να φωνάξει κιόλας. Δεν έχουμε άλλα τηλέφωνα; Βέβαια που να ‘ξερε;
Όταν σε ρωτάνε κάτι όπως περιγράφεις και δεν ξέρεις ακριβώς τι να απαντήσεις, δεν έχετε συζητήσει γι΄αυτό στο Μαξίμου, βγάζεις μια απάντηση απ΄το μυαλό σου και δεν εννοώ μια ψεύτικη απάντηση, αλλά συνθέτεις αυτό που θεωρείς ότι πρέπει να είναι η απάντηση στο δημοσιογράφο που σε ρωτάει;
Όχι. Μια από τις συμβουλές που μου έδωσαν οι προηγούμενοι κυβερνητικοί εκπρόσωποι και είναι και το λογικό, είναι ότι «η αλήθεια σώζει». Κοιτάω να απαντάω πάνω από το 90% των ερωτήσεων. Δόξα τω θεώ έχω μια πολύ καλή ομάδα.
Λες ποτέ δεν ξέρω;
Ναι. Θα σας απαντήσω είτε με ένα σημείωμα είτε σε επόμενη ενημέρωση. Δεν χρειάζεται να τα ξέρουμε όλοι όλα. Υπάρχουν και θέματα που μπορεί να έχουν ανακύψει μια ώρα πριν. Τα υπουργεία είναι πολλά, οι ατζέντες είναι σύνθετες, είναι πολλές, αλλοίμονο. Δεν το συζητάμε αυτό. Δεν πρέπει να πεις κάτι για το οποίο να μην είσαι σίγουρος, γιατί σε δεσμεύει και δεσμεύει και την κυβέρνηση και στο τέλος της ημέρας θα εκτεθείς. Θα σας ενημερώσω στο επόμενο μπρίφινγκ ας πούμε. Ή θα το ψάξουμε και θα σας απαντήσουμε. Συμβαίνει. Δεν είναι το πιο σημαντικό.
Άρα η γραμμή του πως απαντάμε σε κάτι, διαμορφώνεται από αυτό που συμβαίνει; Είναι και πως το διαχειριζόμαστε. Δεν είναι έτσι;
Υπάρχουν κατηγορίες και κατηγορίες ερωτήσεων. Μια κατηγορία ερωτήσεων είναι η επικαιρότητα. Απαντάμε με βάση το τι έχουμε κάνει. Σε κατηγορούν ότι δεν έχεις γιατρούς σε ένα νοσοκομείο; Απαντάς με το πως έχει προκηρύξει τις θέσεις, πόσο γρήγορα προχωράνε οι διαδικασίες και συνολικά πάντοτε αυτό που πρέπει να έχεις στο μυαλό σου, είναι να δείχνεις στον κόσμο τη μεγάλη εικόνα. Δηλαδή, ναι είναι πρόβλημα η ακρίβεια, ίσως το μεγαλύτερο που αντιμετωπίζει ένας πολίτης που μας βλέπει σήμερα, αλλά πρέπει να βάζεις και τη διάσταση της συγκριτικής αντιμετώπισης, χωρίς να κουνάς το δάχτυλο. Γιατί ο άλλος περνάει εκείνη τη στιγμή κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό, όπως όλοι που πάμε στο σούπερ μάρκετ, και να δείχνεις τι έχεις κάνει συνολικά ως κυβέρνηση. Αυτό δεν είναι ντροπή. Πρέπει να το κάνεις. Είναι καθήκον μου και να απαντάω στα ψέματα ενός άλλου κόμματος αλλά και έχοντας στο μυαλό μου ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα ακόμα, να αναδεικνύω το έργο της κυβέρνησης.
Υπάρχουν φορές που λες δεν είναι έτοιμη ή δεν υπάρχει το έδαφος για να απαντήσω όπως θα έπρεπε να απαντήσω;
Υπάρχουν φορές . Στα ζητήματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, αναπαράγω τις απαντήσεις των αρμόδιων υπουργείων. Με τη δική μου προφανώς διατύπωση. Κάποιες φορές κιόλας mot à mot. Υπάρχουν ατζέντες που απλά πρέπει να υπηρετείς την στρατηγική της κυβέρνησης η οποία είναι και εθνική στρατηγική. Δεν χρειάζεται να κάνεις βαρύγδουπες αναλύσεις, ούτε να λες την άποψή σου. Υπάρχουν και ζητήματα που μπορεί να είμαι και πιο εξοικειωμένος λόγω και της δουλειάς μου. Ας πούμε, για παράδειγμα, έχω τελειώσει ένα δημόσιο σχολείο και ένα δημόσιο πανεπιστήμιο. Όταν συζητούσαμε για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, είναι στιγμές που λες «αξίζει τον κόπο». Η άλλη όψη. Εκεί, ένοιωθα και πολύ πιο συμμέτοχος. Ένοιωθα ότι θα ήταν και ένα καθήκον μου, από τον εαυτό μου των 20-22 ετών, τότε που πάλευα -ήταν ίσως και ο λόγος που ασχολήθηκα τότε- όλες αυτές οι μάχες, που ήθελα να πω και το κάτι παραπάνω με επιχειρήματα πάντα. Υπάρχουν ζητήματα και ζητήματα. Όταν αναφέρεσαι σε κάτι, το οποίο μπορεί να έχεις κάνει πράγματα αλλά το πρόβλημα δεν έχει λυθεί, πρέπει να προσέχεις πολύ περισσότερο, γιατί σε βλέπουν άνθρωποι που ακόμα έχουν πρόβλημα. Ή όταν μιλάς για ζητήματα δυσάρεστα, δύσκολα, που μπορεί να έχεις ακόμα και απώλειες ανθρώπινων ζωών, πρέπει να σκύβεις το κεφάλι. Υπάρχουν και αυτά τα θέματα, που εκεί δεν χρειάζεται να λες πολλά . Όταν γίνονται πράγματα, να επικοινωνείς αυτά που γίνονται.
Γιατί ενώ έχουμε ευρωεκλογές και ψηφίζουμε για ευρωβουλευτές, βλέπω παντού και στο διαδίκτυο και στους δρόμους , τον Πρωθυπουργό; Γιατί έχουμε μια τόσο προσωποκεντρική καμπάνια;
Γιατί οι ευρωεκλογές είναι μια εθνική κάλπη, δεν είναι εθνικές εκλογές. Κατεβαίνουν τα κόμματα για να επιλέξουν οι πολίτες υποψήφιους ευρωβουλευτές. Αλλά οι επικεφαλής των κομμάτων είναι οι πρόεδροι των κομμάτων. Αυτή τη στιγμή, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, η κρισιμότητα -τουλάχιστον ως προς εμάς- των ευρωεκλογών, χωρίζεται σε δύο επιμέρους κρίσιμα πεδία. Σε δύο κατηγορίες. Η μια είναι η ευρωπαϊκή διάσταση, δηλαδή τι θέλουμε για τη χώρα μας στην Ευρώπη. Εμείς λέμε για Ταμείο Ανάκαμψης, για σύμφωνο μετανάστευσης, για αναθεώρηση της ΚΑΠ, μην κάνουμε τώρα πολιτική ανάλυση. Η δεύτερη διάσταση, είναι η επανεπιβεβαίωση της σταθερότητας στη χώρα. 'Αρα για να εξηγήσεις γιατί είναι κρίσιμες οι ευρωεκλογές, πρέπει να κάνεις έναν απολογισμό 5ετίας πλέον. Να πεις τι θες να κάνεις στα επόμενα 3 χρόνια. Ο επικεφαλής αυτής της προσπάθειας, μαζί με πολλούς άλλους, είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ναι. Αποφασίζουμε για ευρωβουλευτές, αλλά αυτοί οι ευρωβουλευτές, θα υπηρετήσουν μια στρατηγική. Αυτή που υπηρετείται σε αυτή τη χώρα τα τελευταία 5 χρόνια, με αυτά τα οποία πρέπει να κάνουμε ακόμα, δεν τα έχουμε λύσει όλα, και με κάποιον επικεφαλής. Και προβάλλεται και ο ίδιος και οι υποψήφιοι και όλοι οι υπόλοιποι οι οποίοι υποστηρίζουμε, υπερασπιζόμαστε αυτό το όραμα.
Έχει καταλάβει ο Έλληνας ο μέσος πολίτης, βέβαια αυτό προκύπτει και από έρευνες ή και από την εμπειρία σας, γιατί εσείς μιλάτε με ανθρώπους, έχει καταλάβει το διακύβευμα αυτό των ευρωεκλογών ή ακόμα σκέφτεται, «θα στείλω μήνυμα, θα εκφράσω τη δυσαρέσκειά μου, θα ενισχύσω αυτό το κόμμα για να μην ενισχύσω το άλλο»;
ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ: Και ναι και όχι. Θα σου έλεγα ψέματα αν σου έλεγα ναι, θα σου έλεγα ψέματα αν σου έλεγα όχι. Νομίζω ότι πρέπει να δώσουμε τα πάντα αυτές τις μέρες για να το καταλάβει. Αυτό είναι το άγχος που έχουμε. Δεν είναι μια απλή διαδικασία. Γιατί είναι η τελευταία εκλογική διαδικασία μετά από μια σειρά διαδικασιών όπου είναι λογικό ο κόσμος να νοιώθει και κουρασμένος, να έχει βαρεθεί να μας ακούει. Δύο εθνικές εκλογές, δύο γύροι αυτοδιοικητικών και ευρωεκλογές σε ένα χρόνο. Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί. Οι ευρωεκλογές ταυτόχρονα έχουν αυξημένη αποχή διαχρονικά και έχουν και μια πιο χαλαρή ψήφο. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ο κίνδυνος, επειδή έχουμε καταφέρει και έχουμε αποτυπώσει μια σταθερότητα, με τα προβλήματα που υπάρχουν ταυτόχρονα, μια χαλαρή ψήφος -για ένα παράπονο έντονο ενός πολίτη, που μπορεί να συμφωνεί με τρία αλλά να διαφωνεί με ένα, με δύο- να γυρίσει τη χώρα μας πίσω. Γιατί από την άλλη πλευρά…
Δεν σας κινητοποιεί η δυσαρέσκεια; Δεν σας κινητοποιεί το «δεν έχουμε κάνει αρκετά και ο κόσμος είναι δυσαρεστημένος»;
Βεβαίως. Μα είμαστε οι πρώτοι που το λέμε. Ότι υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν σε μια χώρα η οποία ήταν αδρανής σε πολλά ζητήματα για πολλά χρόνια. Και πέρασε και μια κρίση πολυετή. Αλλά, μας έμαθε πολλά νομίζω αυτή η 10ετία και λίγο παραπάνω. Δηλαδή, μας έμαθε ότι ο λαϊκισμός, οι εύκολες λύσεις ή η ψήφος διαμαρτυρίας δεν έλυσαν κανένα πρόβλημα. Δεν λέω εγώ ότι εμείς τα λύσαμε όλα, αλλά αυτοί οι οποίοι ζητούσαν την ψήφο των πολιτών για να καταψηφιστεί κάποιος άλλος και γιατί θα έκαναν κάτι άλλο, δεν πέτυχαν κάτι. Έτσι νομίζω. Και νομίζω ότι είναι και αντικειμενικό με βάση το τι είδε ο κόσμος και στις κάλπες και το 2019 και το 2023.
Εγώ αυτό το οποίο λέω εν όψει και των εκλογών της άλλης Κυριακής είναι, να προσπαθήσουμε να πάρουμε μία απόσταση από τα ένα, δύο, τρία πράγματα που μπορεί να μας ενοχλούν, τα οποία προφανώς και πρέπει να τα εκφράσουμε και εμείς να δούμε πως μπορεί να τα διορθώσουμε και να δούμε λίγο τη μεγάλη εικόνα. Συζητάμε, όπως είπαμε και πριν, για το πως θα βρούνε εργαζόμενους οι επιχειρήσεις και όχι πως θα βρει ο κόσμος δουλειά. Ο κόσμος πλέον βρίσκει δουλειά κατά συντριπτική πλειοψηφία. Συζητάμε όχι για το πως θα σταματήσουν να μειώνονται οι μισθοί αλλά για το πως θα αυξηθούν κι άλλο οι μισθοί. Δεν συζητάμε γιατί βάζουμε φόρους αλλά πως θα μειώσουμε κι άλλους φόρους. Πως θα φτιάξουμε την εικόνα περισσότερο των νοσοκομείων. 'Αρα, έχει ξεκινήσει μία πορεία. Εμείς, λοιπόν, τι θέλουμε; Τι λέμε στον κόσμο; Ας μην γκρεμίσουμε αυτά που έχουμε χτίσει, ας μην ξανασυζητήσουμε ξανά για χρεοκοπία και ας δώσουμε μία ώθηση να πάμε όλο και πιο δυνατά, όλο και πιο μπροστά.
Έχεις μιλήσει και έκανες πάρα πολύ καλά κατά την ταπεινή μου άποψη για το αυτοάνοσό σου. Έχει πει λοιπόν, ότι κατά 99% η εκτίμηση η δική σου, ίσως και των γιατρών είναι, ότι αυτό οφείλεται σε άγχος. Κάνεις όμως μια πολύ αγχωτική δουλειά. Αυτό ήταν ποτέ κάτι που σκέφτηκες; Ότι μου έχουν πει να προσέχω το άγχος ή έχω δει ότι το άγχος χειροτερεύει, τα συμπτώματά μου. Τι πάω να κάνω; Πάω να κάνω μία πολιτική δουλειά ενώ θα μπορούσα να κάνω και μία άλλη που είναι πιο χαλαρή.
Καταρχάς, εντάξει σίγουρα είναι λίγο λιγότερο αγχωτική αλλά και η βασική μου δουλειά, η δικηγορία και αυτή αγχωτική είναι. Δεν τη συγκρίνω με τη δουλειά του κυβερνητικού εκπροσώπου, καμία σχέση. Το άγχος σίγουρα είναι η βασική αιτία των εξάρσεων του αυτοάνοσου, της νόσου του Κρον, η οποία απ' ό,τι έχω καταλάβει, υπάρχει μέσα μου πάρα πολλά χρόνια, χτύπησε πολλά μέρη του σώματός μου. Νομίζω ότι η διάγνωση, άρα το να κάνουμε εξετάσεις, μόνο βοηθάει. Πρώτον, γιατί όταν είσαι πολύ αγχωμένος… Γιατί, ποια είναι η διαφορά του να ξέρεις τι έχεις από το να μην ξέρεις; Το έχεις ούτως ή άλλως. Όταν το ξέρεις, καταλαβαίνεις ότι δεν είσαι άτρωτος, ότι εκεί που είσαι και πολύ πιεσμένος και έχεις και πολύ άγχος και πιέζεσαι πάρα πολύ, μπορεί αυτό να σου χτυπήσει ακόμα χειρότερα. Από τη στιγμή, λοιπόν που ξέρω ότι τι έχω, μπορεί να έχω την ίδια πρώτη αντίδραση, γιατί το άγχος ή το έχεις ή δεν το έχεις, αλλά έχω πολύ διαφορετική δεύτερη αντίδραση. Και έχω μάθει όσο περισσότερο μπορώ, όταν περνάνε κάποια λεπτά να θυμάμαι, ότι αυτό που έχω μπορεί να χειροτερέψει.
Οπότε είναι το άμεσο ηρεμιστικό σου.
Άρα ταυτόχρονα, είναι και το πρόβλημα, γιατί είναι πρόβλημα και κάθε τέτοιο νόσημα θέλει προσοχή, θέλει θεραπεία, όπου μία φορά την εβδομάδα, όπως και πολλοί άλλοι οι οποίοι έχουν το αντίστοιχο ή κάτι ανάλογο με μένα, παίρνουμε μία σημαντική θεραπεία που, δόξα τω Θεώ με έχει βοηθήσει πολύ, αλλά είναι και η λύση. Στη λογική ότι σε επαναφέρει συνέχεια, σε κάνει να σκέφτεσαι, και αυτό το βλέπω ότι έχει μπει σε πολλές πτυχές της ζωής μου.
Ότι πρέπει να προσέχω διότι εδώ δεν…
Πάρα πολλά πράγματα ότι, ΟΚ λίγο cool. Όπως βλέπεις χτυπάει κάποιες στιγμές την πόρτα μία εξέταση, ένας πυρετός, η μία εξέταση φέρνει την άλλη και θέλει προσοχή.
Σε ρώτησα προηγουμένως τι μουσική ακούς και μου λες ότι ακούς κυρίως ελληνικά, αλλά ξένα στο αυτοκίνητο;
Από μικρό παιδί και βασική πηγή ήταν τα φοιτητικά χρόνια όπου πέρασα πολύ ωραία και είχαμε και ωραία κέντρα διασκέδασης και μπουζούκια κ.λ.π., είναι η ελληνική μουσική. Αλλά όσο μεγαλώνω, στο αυτοκίνητο ως χαλί μ' αρέσει να ακούω περισσότερο ξένη μουσική. Ίσως με βοηθάει γιατί είναι και το καλύτερο γραφείο το αυτοκίνητο.
Δεν μπορεί να είσαι στο τσακίρ κέφι το μεσημέρι φαντάζομαι.
Και στα ελληνικά και στα ξένα, όμως, κυρίως προηγούμενων δεκαετιών. Όχι πάρα πολύ παλιών, αλλά είμαι κι εγώ ένα παιδί των Nineties. Και στα ελληνικά και στα ξένα αυτά μου αρέσουν.
Πιο αφηρημένη ερώτηση. Αγαπημένος ήχος.
Πλέον, υποτίθεται είναι αυτό το μπαμπ - μπαμπ που προσπαθώ να ακούσω από το γιο μου. Δεν νομίζω ότι συγκρίνεται με κάτι άλλο.
Είσαι σίγουρος ότι λέει «μπαμπά», είσαι σίγουρος ότι δεν λέει «θέλω να πάω βόλτα».
Όταν το πρωτοείπα στη γυναίκα μου, μού λέει «έχεις τρελαθεί». Τώρα, που είναι και αυτή αντίστοιχα τρελαμένη, μου λέει «ίσως έχεις δίκιο, μπορεί και να το έχει πει».
Γιατί λένε συνήθως πρώτα μπαμπά τα παιδάκια.
Μπαμπά, μπαμπά δεν έχει πει, να είμαστε δίκαιοι. Αλλά μέσα σε αυτά τα οποία λέει, άμα το κόψεις λίγο και το ράψεις, κάτι αρχίζει και αχνοφαίνεται.
Έχεις κάνει πάρα πολλά πράγματα από αυτά που θα ήθελες να κάνεις. Τί έχεις στο μυαλό σου, πρόγραμμα, πλάνο; Τί είναι αυτό που θα ήθελες και θες να έρθει κάποια στιγμή;
Πολιτικά αυτό το οποίο μου λείπει παράλληλα με αυτό που κάνω, είναι να εκλεγώ με σταυρό. 'Αρα, πρώτα ο Θεός, όπου επιλέξει ο πρόεδρος, πιστεύω κάπου εντός λεκανοπεδίου, θα εκτεθώ και εγώ για να αξιολογηθώ και από τον κόσμο που μου έχει δώσει πάρα πολλά σε όλη την Ελλάδα για το αν είμαι κατάλληλος να είμαι ένας εκ των εκπροσώπων τους στη Βουλή, στο επόμενο κοινοβούλιο, σε τρία χρόνια που έχουμε εκλογές, αλλά θέλει από νωρίς προετοιμασία. 'Αρα, πρώτα ο Θεός, μετά από τις ευρωεκλογές θα κοιτάξω να ξεκινήσω και εγώ σιγά - σιγά αυτή την προσπάθεια και παράλληλα σε επαγγελματικό επίπεδο -τώρα τυπικά είμαι σε αναστολή ως δικηγόρος- είμαστε σε μία διαδικασία με τους υπόλοιπους του γραφείου, μεταξύ αυτών και η γυναίκα μου, να το διευρύνουμε, να το μεγαλώσουμε. Γιατί θυμάμαι τον παππού μου τον συγχωρεμένο που ήταν από τους πολύ μάχιμους δικηγόρους στην Πάτρα, που μου έλεγε «να θυμάσαι - τότε ήμουν απλά μέλος στη νεολαία - ότι, αν ασχοληθείς παραπάνω με όλο αυτό, να ξέρεις ότι είναι προσωρινές αυτές οι θέσεις. Είσαι περαστικός από κάθε θέση. Να έχεις πάντα στο μυαλό σου ότι πρέπει να σε περιμένει μια δουλειά, γιατί τα πράγματα δεν πηγαίνουν πάντοτε όπως τα περιμένεις στην πολιτική».
Ναι. Καλά, και να τα πας όπως θέλεις, κάποια στιγμή μπορεί να θέλεις να γίνεις πάλι δικηγόρος.
Πάντοτε. Είμαι πάντα και δικηγόρος, άλλο αν μπορώ ή όχι τυπικά. Μην κοροϊδευόμαστε. Δεν μπορώ να δικηγορώ ως κυβερνητικός εκπρόσωπος πέραν του τυπικού όπως πριν, αλλά μπορώ να είμαι παρών σε ένα γραφείο και να έχω καλούς συνεργάτες οι οποίοι τρέχουν τις δουλειές.
Και να εργάζεσαι μαζί με τη γυναίκα σου. Αυτό είναι άλλη πίστα.
Βέβαια, αυτό είναι άλλη πίστα. Αν κάτι, όμως, μου έχει λείψει πάρα πολύ ως άνθρωπο και το υποτίμησα πάρα πολύ, υποτίμησα πάρα πολύ την αξία του, έπρεπε να περιμένω να μεγαλώσει λίγο ο μικρός, είναι τα ταξίδια. Δηλαδή, θέλω να γυρίσω πολύ παραπάνω τον κόσμο. Τώρα το κάνω περισσότερο μέσα από βίντεο τα οποία βλέπω.
Ας ελπίσουμε ότι τα βίντεο θα γίνουν και κανονικά ταξίδια. Ευχαριστώ πάρα πολύ που ήσουν εδώ.
Εγώ ευχαριστώ.