Του Κωνστατίνου Λουκόπουλου*
Δυστυχώς για μία ακόμα φορά Λευκωσία και Αθήνα αιφνιδιάστηκαν εντελώς αδικαιολόγητα και παρακολουθούν εδώ και μία εβδομάδα αμήχανα, μία σοβαρή κρίση με τετελεσμένα που δημιουργεί η παρουσία του Τουρκικού γεωτρύπανου «Πορθητής» (Fatih) στην Κυπριακή Υφαλοκρηπίδα, 42-45 περίπου ΝΜ δυτικά της Πάφου.
Η Τουρκία από τα ξημερώματα της 4 Μαΐου, σε μία άκρως προκλητική παραβίαση των κανόνων τους Διεθνούς Δικαίου, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να υλοποιεί τις εδώ και 1,5 χρόνο απειλές της. Γιατί άραγε δεν προετοιμαστήκαμε αρκούντως για αυτό το ενδεχόμενο;
Όταν μάλιστα οι εκτιμήσεις ήταν ότι θα προσπαθήσει να δημιουργήσει τετελεσμένα ιδιαίτερα μετά την παρέμβαση στολίσκου του Πολεμικού Ναυτικού της πέρσι τον Φεβρουάριο μέσα στο «Οικόπεδο 3» της Κυπριακής ΑΟΖ όταν εξεδίωξε το γεωτρύπανο της Ιταλικής ΕΝΙ Saipem 12000 και ακύρωσε την διερευνητική γεώτρηση.
Διευκρινίσω εξ αρχής, ότι επιλέγω τον όρο «Υφαλοκρηπίδα» (σε αντίθεση με τους περισσοτέρους που συνεχίζουν να ομιλούν για ΑΟΖ) για την συγκεκριμένη περιοχή καθόσον μιας και δεν έχουν κατατεθεί συντεταγμένες των εξωτερικών ορίων, ως νομική έννοια είναι ισχυρότερη καθόσον αυτή υπάρχει εξ αρχής (ab initio) και αυτοδικαίως (ipso facto).
Πρέπει να πούμε όμως τα πράγματα με το όνομα τους! Πρόκειται για μία σοβαρότατη κρίση που δημιουργεί σημαντικούς κινδύνους όχι μόνο για την Κυπριακή Δημοκρατία αλλά σε δεύτερο χρόνο και για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, κάτι στο οποίο φαίνεται ότι δεν θέλει να «βλέπει» η Ελληνική Κυβέρνηση η οποία προσπάθησε δια στόματος Κατρούγκαλου να υποβαθμίσει τη όλη κατάσταση.
Αυτό που μάλλον ηθελημένα παραβλέπει ο επικεφαλής της Ελληνικής Διπλωματίας, είναι ότι έχει ή δεν έχει την τεχνογνωσία για γεώτρηση, τρυπήσει ή δεν τρυπήσει τελικά ο «Πορθητής (σ)την Υφαλοκρηπίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία παράγει πλέον πολιτικά σοβαρά αποτελέσματα και κατ' επέκταση τετελεσμένα:
Αμφισβητεί έμπρακτα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και μπλοκάρει αναπόφευκτα το ενεργειακό της πρόγραμμα.
Είναι παρούσα στην Ανατολική Μεσόγειο και διεκδικεί αυτά που θεωρεί ότι «δικαιούται» είτε για αυτήν είτε δήθεν για τους Τουρκοκυπρίους ισχυριζόμενη ότι κακώς έχουν αποκλειστεί από τους Ελληνοκυπρίους από την εκμετάλλευση των ενεργειακών πηγών της Μεγαλονήσου.
Είναι σε θέση να αποτρέψει μακροπρόθεσμους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και να καταστήσει ανενεργές διεθνείς συνεργασίες.
Πείθει τον Διεθνή Παράγοντα ότι χωρίς την Τουρκία που «μπορεί να κάνει τα πάντα» δεν μπορεί να υπάρξει ασφάλεια και σταθερότητα στην ευρύτερη περιφέρεια της ΝΑ Μεσογείου.
Στέλνει μήνυμα στην Ελλάδα ότι είναι σε θέση να κάνει το ίδιο και στην Υφαλοκρηπίδα του συμπλέγματος του Καστελόριζου και όπου άλλου κρίνει.
Τα καθυστερημένα διαβήματα που προς «συμμάχους» και εταίρους, όπως ΗΠΑ και ΕΕ δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Ναι μεν είχαμε δηλώσεις καταδίκης των μονομερών και προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας και υποστήριξης της κυριαρχίας της Κύπρου αλλά δεν ήταν επαρκείς για να αποτρέψουν την Τουρκία από την συνέχιση των κατάφωρων παραβιάσεων της διεθνούς έννομης. Η σχετική αναφορά του Συμβουλίου της ΕΕ στην Ρουμανία δεν επιτρέπει θριαμβολογία, καθόσον η «προειδοποίηση» είναι γενική και αόριστη για να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από την Τουρκία.
Οι λεκτικές καταδίκες χωρίς να διαφαίνονται μέτρα και σοβαρές κυρώσεις που επιφέρουν σημαντικό κόστος στον ταραχοποιό της περιοχής όχι μόνο δεν τον σταματούν αλλά ανοίγουν περαιτέρω την όρεξη του. Επιεικώς αστεία είναι και θριαμβολογία για την ατάκα του Προέδρου της Επιτροπής, Γιουνκέρ ότι «είμαι Κύπριος»! Για να μην έχουμε αυταπάτες, η ΕΕ είναι στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας τόσο, όσο να αποφεύγει μεγαλύτερες εμπλοκές με την Τουρκία, ιδιαίτερα σε αυτή την δεδομένη συγκυρία.
Δυστυχώς για μία ακόμα φορά αποδεικνύεται άνευρη και πλαδαρή και ανεπαρκής να στηρίξει ένα μέλος της. Και επειδή κάποιοι επικαλούνται ως μοχλό πίεσης «την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκία» ας τους πληροφορήσουμε ότι και το «Ελσίνκι» είναι νεκρό και ο Ερντογάν δεν δίνει πια δεκάρα για αυτήν!
Στην παρούσα συγκυρία θα ήταν λάθος «η στρατικοποίηση» της κρίσεως στην Κύπρο από μέρους μας. Αλλά και να το επιδιώκαμε αυτό άραγε πως θα το κάναμε σε ένα τέτοιο τεράστιο μέτωπο και με τις συνθήκες που επικρατούν. Χωρίς την επαρκή στρατιωτική ισχύ πως μπορούμε άραγε να επιβάλουμε ότι επιτάσσει το Διεθνές Δίκαιο; Εκτός και αν συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι οι τριμερείς, τετραμερείς, πενταμερείς και βάλε συνεργασίες, είναι αυτές που θα διώξουν τον «Πορθητή» από την Κυπριακή Υφαλοκρηπίδα ή αργότερα από την Ελληνική.
Οι προαναφερθείσες συνεργασίες καλύπτουν ένα μεγάλο πλέγμα δραστηριοτήτων με επίκεντρο τα ενεργειακά και είναι ένα θετικό στοιχείο στην «γεωπολιτική εξίσωση ισορροπιών» στην περιοχή μας αλλά απέχουν από το να είναι Συμμαχίες και Άξονες όπως κάποιοι αφελώς ή ανοήτως φαντασιώνονται με ότι αυτό σημαίνει για το συγκεκριμένο δίλημμα ασφαλείας Ελλάδας και Κύπρου.
Μπορεί να έχουμε μία σημαντική αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων την τελευταία τριετία αλλά τα υπονοούμενα ότι οι ΗΠΑ θα αντιδράσουν σε οποιαδήποτε τουρκική επιθετική ενέργεια είναι επιεικώς αστεία. Για την Ουάσιγκτον (αλλά και για την Δύση στο σύνολο της) είναι άλλο ο Ερντογάν και άλλο αυτή καθαυτή η Τουρκία που για κανέναν λόγο δεν πρέπει «να χαθεί». Παρ' όλα αυτά είχαμε όμως μία καλή δήλωση, όταν η Ρωσία και η Κίνα ως μόνιμα μέλη του ΣΑ/ΟΗΕ, παρέμειναν… σιωπηλές.
Άκρως επικίνδυνη ήταν η δήλωση Τσίπρα, που κάλεσε την Τουρκία να «προσέλθει στο τραπέζι του διαλόγου» δηλαδή αυτό που επιδιώκει η ίδια η Άγκυρα. Πολιτικό διάλογο με την απειλή χρήσεως στρατιωτικής ισχύος και όχι διευθέτηση «διαφορών» με νομική διαδικασία με βάση τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Απέδειξε για μία ακόμα φορά την επικίνδυνη άγνοια της φύσεως των λεγομένων ελληνοτουρκικών προβλημάτων ή μήπως δείχνει ότι υπάρχει κάποια προσυμφωνία με την Τουρκία, συνδυάζοντας αυτό που είπε με τις προ διμήνου δηλώσεις Κοτζιά για μοναχοφάηδες, και Κατρούγκαλου για την τεράστια τουρκική ακτογραμμή;
Οι καταστάσεις στο Αιγαίο και στην Κύπρο είναι αλληλένδετες, αλληλοεξαρτώμενες και αλληλοεπηρεαζόμενες. Εκτιμάται ότι η Τουρκία εκμεταλλευόμενη την παρούσα συγκυρία σύντομα θα αμφισβητήσει έμπρακτα και την Ελληνική Υφαλοκρηπίδα στην περιοχή του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελόριζου στο οποίο δεν αναγνωρίζει ουδόλως Υφαλοκρηπίδας (και o Τσίπρας μιλάει για τραπέζια… διαλόγου). Για να μην συρθούμε πάλι από τα γεγονότα και παρακολουθούμε με παραλυτική αμηχανία το τι κερδίζει η Τουρκία και τι χάνουμε εμείς, η Ελλάδα πρέπει να καταστήσει σαφές τόσο στην Τουρκία όσο και στους Συμμάχους με πρώτο απ' όλους τις ΗΠΑ ότι μέχρι εδώ!
Το πλοίο που θα παραβιάσει την Ελληνική Υφαλοκρηπίδα θα βυθιστεί με ότι αυτό σημαίνει και για όλη την περιοχή και το ΝΑΤΟ. Αυτό δημιουργεί αποτροπή και όχι οι σπαραξικάρδιες επικλήσεις του Διεθνούς Δικαίου. Το έπραξε επιτυχώς ο Ανδρέας Παπανδρέου στην κρίση του «Σισμίκ» τον Μαρτίο 1987.
Οι Ισραηλινοί λένε «μην περιμένεις τους άλλους να κάνουν τους δικούς σου πολέμους», έστω και αν δεν είναι «θερμός» όπως συμβαίνει με την παρατεταμένη σύγκρουση χαμηλής εντάσεως με την Τουρκία από το 1974 κάτι που δυστυχώς δεν αντιλαμβανόμαστε. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Χώρας εξακολουθούν χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των Διοικήσεων και του προσωπικού τους και τονίζω όχι της Κυβερνήσεως, να έχουν επαρκείς δυνατότητες για να προκαλέσουν ζημιά στην Τουρκία παρά την συνεχιζόμενη διολίσθηση της επιχειρησιακής τους ικανότητας την τελευταία δεκαετία.
Ας είμαστε ψύχραιμοι, καλά προετοιμασμένοι και κυρίως αποφασισμένοι για όλα τα ενδεχόμενα καθόσον η νέα σοβαρότατη κρίση στην Κυπριακή Υφαλοκρηπίδα αποδεικνύει ότι είναι εξαιρετικά δυσχερής η διπλωματική επίλυση των διαφορών με την Τουρκία εκτός και αν «τα ξεπουλήσουμε» όλα, οπότε θα έλθει κάποτε και η σειρά του …Ιονίου. Η στρατιωτική ισχύς θα είναι αυτή που παίξει τον κύριο λόγο στην αποτροπή δυσάρεστων καταστάσεων και για αυτό θα πρέπει Κυβέρνηση και Πολιτικός κόσμος να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη την παρέμβαση Επιτίμων Αρχηγών για την Εθνική Άμυνα με άρθρο τους στην Καθημερινή της Κυριακής την 7 Απριλίου.
«Α?σχιον δ? ?χοντας ?φαιρεθ?ναι ? κτωμένους ?τυχ?σαι» (Θουκυδίδης Β΄ 62)
«Είναι πολύ μεγαλύτερη ντροπή να χάσει κανείς κάτι που έχει στην κατοχή του παρά ν' ατυχήσει ενώ αγωνίζεται να το κατακτήσει».
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι επικεφαλής στο «Παρατηρητήριο Liberal»
ΥΓ. Αυτό που εξεστόμισε ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, ότι «Είναι καλό ο Αναστασιάδης να θυμάται το 1974 και να το κρατεί φρέσκο στη μνήμη του» δεν είναι μία απλή δήλωση για εσωτερική κατανάλωση αλλά μία ευθεία απειλή που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.
