Στην πολιτική δεν υπάρχουν καλές ειδήσεις. Δεν αναδεικνύονται, δεν προβάλλονται, δεν εντυπωσιάζουν. Σε αντίθεση με τις κακές ειδήσεις, που αμέσως κυριαρχούν και επιβάλλονται. Οι θετικές κυβερνητικές επιδόσεις θεωρούνται κάτι το εντελώς φυσιολογικό. Αλλά αρκεί μια κακή στιγμή, για να εξαφανιστούν αυτόματα όλες οι καλές. Αυτός είναι και ο λόγος που οι λαϊκιστές μοιράζουν υποσχέσεις και χαϊδεύουν αυτιά. Γι’ αυτούς η ΔΕΘ υπήρξε πάντα το τέλειο βήμα.
Με δεδομένο ότι τα αποτελέσματα της ακατάσχετης παροχολογίας υπήρξαν πάντοτε χρήσιμα γι’ αυτούς που μοίραζαν υποσχέσεις και ολέθρια για τον λαό και τη χώρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει από την πρώτη χρονιά της πρωθυπουργίας του αποφασίσει να παρουσιάζει από το βήμα της ΔΕΘ τον προγραμματισμό της επόμενης χρονιάς. Μετρημένα, κοστολογημένα, αλλά και με το βλέμμα σε συγκεκριμένο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο.
Καμιά σχέση με το οδυνηρό παρελθόν. Και τι δεν έχουμε ακούσει από την Θεσσαλονίκη: Μεταρρυθμίσεις, τομές, οικονομικοί και εθνικοί στόχοι, επενδύσεις, ανάπτυξη, Χάρτα Σημίτη, ΟΝΕ, αυξήσεις, καθιέρωση κατώτατης εθνικής σύνταξης, αναπτυξιακά σχέδια.
Υποσχέσεις για την ανεργία, την παιδεία, την ακρίβεια, την υγεία. Επί μισό αιώνα ακούγαμε εξαγγελίες για το λιμάνι, επί σαράντα χρόνια για την Εγνατία Οδό, ορισμένα κομμάτια της οποίας εγκαινιάστηκαν δυο και τρεις φορές πότε πριν από τη ΔΕΘ και πότε προεκλογικά.
Οι εξαγγελίες για το μετρό της Θεσσαλονίκης έγιναν από τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1994, συνεχίστηκαν από χρόνο σε χρόνο, είδαμε τους μουσαμάδες του κ. Τσίπρα και τελικά θα λειτουργήσει τον προσεχή Νοέμβριο επί Μητσοτάκη.
Η «Χάρτα Σημίτη»
Το 2003 είχαμε το «κοινωνικό πακέτο» ύψους 2,6 δις ευρώ και την Χάρτα Σύγκλισης (Χάρτα Σημίτη) ύψους 7,3 δις ευρώ. Ενημερωθήκαμε ότι για την κάλυψη του θηριώδους ποσού θα εξασφαλίζονταν πόροι 10 δις ευρώ από την αύξηση του ΑΕΠ. Μετά ανακαλύψαμε πως ουδέποτε είχε εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2004, καθώς από την Έκθεση της Κομισιόν, προέκυπτε πως περιείχε μέτρα πέραν αυτών που αναφέρονταν στο αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης του 2002.
Το 2008, από τη ΔΕΘ ο Γιώργος Παπανδρέου υποσχέθηκε στήριξη του οικογενειακού εισοδήματος, αποκατάσταση του κοινωνικού κράτους, ανάπτυξη για τον άνθρωπο με επίκεντρο την «πράσινη ανάπτυξη», δίκαιο και αποτελεσματικό κράτος.
Στο πλαίσιο αυτό υποσχέθηκε ενιαία φορολογική κλίμακα, ετήσια προσαρμογή στις φορολογικές κλίμακες, ώστε οι πολίτες να μην πληρώνουν παραπάνω φόρους εξαιτίας του πληθωρισμού, κατάργηση φορολογίας ακινήτων, επίδομα θέρμανσης για τα χαμηλά εισοδήματα, μειώσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ, καμιά κατάσχεση για πρώτη κατοικία, όριο 20.000 ευρώ για έναρξη διαδικασιών κατάσχεσης, πλειστηριασμούς πάνω από την αντικειμενική, δεύτερη ευκαιρία για δανειολήπτες που αδυνατούν να εξοφλήσουν τις δόσεις τους, ενιαίο μισθολόγιο, επίδομα ανεργίας στο 70% του μισθού, καθιέρωση βασικής σύνταξης, επέκταση του ΕΚΑΣ σε 300.000 συνταξιούχους, κατάργηση ρυθμίσεων που μειώνουν τις παροχές και αυξάνουν όρια ηλικίας, 7% του ΑΕΠ στην Παιδεία, 1 δις ευρώ πρόσθετοι πόροι για την εκπαίδευση από την πρώτη χρονιά διακυβέρνησης. Σύνολο, 4,1 δις ευρώ.
«Λεφτά υπάρχουν» στη «Δανία του Νότου»
Φθάσαμε έτσι στη ΔΕΘ του 2009. Η παγκόσμια κρίση είχε πια δείξει τα δόντια της και στην Θεσσαλονίκη ακούγαμε δύο εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές:
Πάγωμα μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο για το 2010 από τον Κώστα Καραμανλή. Αυξήσεις μισθών και συντάξεων πάνω από τον πληθωρισμό από τον Γ. Παπανδρέου.
Πάγωμα επιδομάτων για δύο χρόνια από τη Ν.Δ. Αύξηση του επιδόματος ανεργίας σταδιακά στο 70% του βασικού μισθού από το ΠΑΣΟΚ.
Πάγωμα προσλήψεων στο Δημόσιο το 2010 εκτός των απολύτως απαραιτήτων σε Υγεία, Παιδεία από τη Νέα Δημοκρατία. Κάλυψη ελλείψεων προσωπικού στα νοσοκομεία και ετήσιος γενικός διαγωνισμός από το ΑΣΕΠ για την πρόσληψη όλων των μονίμων στελεχών του Δημοσίου από το ΠΑΣΟΚ.
Διατήρηση του ΕΤΑΚ που επιβάρυνε αναλογικά το ίδιο μικρούς και μεγάλους ιδιοκτήτες η Ν.Δ. Κατάργηση του ΕΤΑΚ και αντικατάστασή του με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, ο οποίος θα είχε προοδευτική κλίμακα το ΠΑΣΟΚ.
Επαναφορά τεκμηρίων διαβίωσης και έλεγχοι η Ν.Δ. Εντατικοποίηση των ελέγχων για περιστολή της φοροδιαφυγής το ΠΑΣΟΚ.
Περί τα 3 δις ευρώ ήταν το κόστος των εξαγγελιών κατά το ΠΑΣΟΚ, που ήθελε να μας κάνει «Δανία του Νότου»: 300 εκ. για την αύξηση μισθών κατά 2%, 650 εκ. για το έκτακτο επίδομα αλληλεγγύης, 170 εκ. για την επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες, 180 εκ. για την αύξηση του επιδόματος ανεργίας, 1 δις για την αύξηση δαπανών για την Παιδεία. Πού θα τα έβρισκαν; Όπως ενημερωθήκαμε 1,5 δις θα προερχόταν από την είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών και 2 δις από περικοπές σπατάλης στο Δημόσιο.
Τότε ήταν που ακούσαμε πως το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ «για ένα νέο ΕΣΥ» προέβλεπε αύξηση κατά 2,3 δις (ποσό ίσο με το 1% του ΑΕΠ) της ετήσιας κρατικής χρηματοδότησης. Και για πάγωμα των τιμολογίων των ΔΕΚΟ για ένα χρόνο.
Γι’ αυτό και η Νέα Δημοκρατία μιλούσε για κόστος 10,7 δις ευρώ.
«Λεφτά υπάρχουν» μας είπαν αρκεί να συμβούν όλα τα παραπάνω. Φυσικά ούτε μπορούσαν να συμβούν, ούτε υπήρχε χρόνος. Αλλά ο λαός προτίμησε αυτούς που υπόσχονταν λεφτά που δεν υπήρχαν. Και καταλήξαμε στο Καστελόριζο και το ΔΝΤ.
Όλα αυτά, ενώ ήδη από τις 6 Αυγούστου του 2009 είχε δοθεί στην δημοσιότητα η έκθεση του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία, που ζητούσε κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης, πάγωμα μισθών, αύξηση φόρων – ιδίως του ΦΠΑ και των φόρων στα ακίνητα – και απελευθέρωση απολύσεων. Δηλαδή μέτρα 3,7 δις από το 2010 ως το 2013.
«Αντιεξουσιαστές στην εξουσία» και μετά το Μνημόνιο
Στην μετά ΔΝΤ εποχή, στις 10 Σεπτεμβρίου 2010, το υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης που ο λαός υπερψήφισε επειδή θα έβρισκε τα λεφτά, συνεδρίασε στη Θεσσαλονίκη. Το αφήγημα μιλούσε ακόμη για… «αντιεξουσιαστές στην εξουσία»!
Ωστόσο, ακούσαμε εντελώς διαφορετικά πράγματα: Απελευθέρωση των φορτηγών, άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων, σχέδιο αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ και σχέδια για τον εξορθολογισμό της λειτουργίας όλων των ζημιογόνων ΔΕΚΟ, «αναδιάρθρωση» του φορολογικού μηχανισμού για να χτυπήσουμε τη φοροδιαφυγή, σχέδιο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με επενδυτικές πρωτοβουλίες και όπου χρειάζεται με αποκρατικοποιήσεις, απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, «αναδιάρθρωση» του τραπεζικού συστήματος.
Το 2011 ενημερωθήκαμε πως η παρουσία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα ήταν «λιτή και ουσιαστική»…
«Δεν θα αφήσουμε την Ελλάδα να γίνει το εξιλαστήριο θύμα των προβλημάτων της Ευρώπης. Δεν θα δώσουμε σε κανέναν τέτοιο δικαίωμα», είπε στη Συνέντευξη Τύπου ο κ. Παπανδρέου.
Το άστρο του Τσίπρα με… καλό κρασί!
Το 2012 άρχισε να λάμπει το άστρο του Αλέξη Τσίπρα. Από το βήμα της ΔΕΘ υποσχέθηκε «άμεση ανύψωση ασπίδας προστασίας στην κοινωνία, ώστε να αναχαιτισθεί η εξελισσόμενη ανθρωπιστική κρίση».
«Κοιτάζουμε το λαό στα μάτια και δεσμευόμαστε να ακυρώσουμε το Μνημόνιο και να επαναδιαπραγματευτούμε τη δανειακή σύμβαση», είπε ο κ. Τσίπρας, υποσχόμενος «νέα σεισάχθεια».
Το 2013, πάλι από τη ΔΕΘ, μας είπε ότι «το πρόγραμμά μας για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, είναι το ελάχιστο που θα έπρεπε να κάνει μια οποιαδήποτε κυβέρνηση και είναι έξω και πέρα από κάθε διαδικασία διαπραγμάτευσης, είναι αδιαπραγμάτευτο».
Διότι: «Εμείς νερό στο κρασί μας δεν πρόκειται να βάλουμε ακριβώς διότι πιστεύουμε ότι το κρασί μας είναι αυθεντικό και γνήσιο και είναι καλό κρασί. Οι Τράπεζες θα βρεθούν υπό δημόσιο κοινωνικό έλεγχο και εμάς δεν μας φοβίζει να πούμε τη λέξη: θα εθνικοποιηθούν».
Τρόικα; Ποια τρόικα; Δεν υπάρχει τρόικα!
Το 2014 ήλθε η ώρα του περίφημου «προγράμματος της Θεσσαλονίκης». Ήταν το αποκορύφωμα του λαϊκισμού: Διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας του χρέους, ώστε να γίνει βιώσιμο, ρήτρα ανάπτυξης στην αποπληρωμή του υπόλοιπου, περίοδος χάριτος, δηλαδή «moratorium», στην εξυπηρέτησή του, συμφωνία για «Ευρωπαϊκό New Deal», ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με απευθείας αγορά κρατικών ομολόγων, άμεση επαναφορά του δώρου των Χριστουγέννων, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, αφορολόγητο στα 12.000 ευρώ, νέα σεισάχθεια, κατώτατος μισθός στα 751 ευρώ, 300.000 νέες θέσεις εργασίας.
«Δεν θα αναγνωρίσω εγώ στην κυρία Μέρκελ τη δυνατότητα να δείξει επιείκεια και οίκτο στην Ελλάδα», είπε ο κ. Τσίπρας. «Στη Σύνοδο Κορυφής, εκεί όπου θα επιδιώξουμε συμμαχίες και με μια σειρά από άλλους Πρωθυπουργούς εξίσου ισότιμους με την κυρία Μέρκελ. Αυτή είναι η διαφορά της φιλοσοφίας και της λογικής της δικής μας. Και αυτή είναι και η διαφορά, που μου λένε τι θα κάνεις με την τρόικα. Ποια τρόικα; Ποια τρόικα; Δεν υπάρχει τρόικα».
Και αφού θα έδιωχναν την τρόικα με τις κλωτσιές και θα έσχιζαν το μνημόνιο και θα ήταν ντάλα μεσημέρι, μας έδωσαν και το «κοστολογημένο» πρόγραμμα που δεν θα εφάρμοζαν ποτέ:
Για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης 1,862 δις, για την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ 2 δις, για την επαναφορά του αφορολόγητου 1,5 δις, για το πρόγραμμα απασχόλησης 3 δις, για τη «νέα σεισάχθεια» 2 δις, για το αρχικό κόστος της ίδρυσης αναπτυξιακής τράπεζας 1 δις. Συνολικό κόστος 11,362 δις.
Όσο για τις πηγές χρηματοδότησης, έτοιμες τις είχαν κι’ αυτές: 3 δις από την πάταξη της φοροδιαφυγής, άλλα 3 δις από την ανακατανομή υπαρχόντων πόρων του ΕΣΠΑ, άλλα 3 από το ΤΧΣ και άλλα 3 επειδή ήταν… ωραίοι και θα τα έβρισκαν από το πρόγραμμα ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών και την… άρση της καταστολής στην πραγματική οικονομία!
Σύνολο 12 διεκατομμυριάκια που θα έβρισκε ο ΣΥΡΙΖΑ και που κανείς άλλος δεν ήθελε και δεν μπορούσε να βρει.
Το «παράλληλο πρόγραμμα» και οι… καλικάντζαροι!
Το 2015 το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης έγινε… «παράλληλο πρόγραμμα». Είχε υπογραφεί το τρίτο μνημόνιο, είχαν προκηρυχθεί οι δεύτερες εκλογές και ο κ. Τσίπρας μιλούσε για τα «ανοιχτά ζητήματα» της διαπραγμάτευσης, όπως οι πλειστηριασμοί, η μείωση των συντάξεων και η περικοπή – κατάργηση του ΕΚΑΣ.
Λίγους μήνες μετά, στις 8 Δεκεμβρίου 2015, σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, ο κ. Τσίπρας επέμενε:
«Μα, για το ΕΚΑΣ δώσαμε τη μάχη. Δεν ξέρω, κάποιοι διαδήλωναν για το «Ναι», ήθελαν την άμεση κατάργηση του ΕΚΑΣ. Τώρα με το ΕΚΑΣ έχουμε μια σταδιακή απόσβεση και αντικατάστασή του από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Άρα, δεν υπάρχει θέμα. Όσοι παίρνουν αυτό το επίδομα, θα το παίρνουν με άλλο τρόπο. Στο ίδιο ύψος στο βάθος της τριετίας. Αυτά θα τα δούμε ολοκληρωμένα, κ. Σκουρή, κάντε λίγη υπομονή, θα τα δούμε ολοκληρωμένα με τον νέο χρόνο, μετά τα Φώτα που θα φύγουν και οι καλικάντζαροι, ελπίζουμε!»
Ο γάμος της Κανά με τις τηλεοπτικές άδειες
Στη ΔΕΘ του 2016, το καλάθι των ψεμάτων περιλάμβανε τα χρήματα που θα έπαιρναν από τις τηλεοπτικές άδειες. Και πού δεν θα έδιναν! Στα σχολικά γεύματα, στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, στις προσλήψεις γιατρών, νοσηλευτών και γενικά προσωπικού για τα νοσοκομεία, σε ένα πρόγραμμα που προχείρως έφτιαξε για την επιστροφή των νέων οι οποίοι έχουν μεταναστεύσει.
Στον… γάμο της Κανά να έβγαζε λόγο ο κ. Τσίπρας (και όχι στην αγαπημένη του ΔΕΘ), τέτοιους λογαριασμούς δεν θα μπορούσε να κάνει.
«Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη»!
Στις 9 Σεπτεμβρίου 2017, πάντα από την Θεσσαλονίκη, ο κ. Τσίπρας υποσχέθηκε επενδύσεις ύψους 2 δις, ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων ύψους 3 δις, την ίδρυση αναπτυξιακής τράπεζας (που είχε ξαναεξαγγείλει), μεγάλα οφέλη από την Κοινωνική Οικονομία, φορολογικούς ελέγχους στις λίστες καταθετών εξωτερικού αλλαγή μοντέλου στον αγροτικό τομέα, αντίμετρα για το 2019 και το 2020 (καθώς είχε υπογράψει μείωση συντάξεων και αφορολογήτου). Και γενικά, το σύνθημα που επανέλαβε ήταν το «ήταν δίκαιο και έγινε πράξη»!
Και το 2018, προεκλογική χρονιά, ο κ. Τσίπρας μοίρασε υποσχέσεις, αλλά όταν τον ρώτησαν για την κοστολόγησή τους και την πηγή χρηματοδότησής τους, προτίμησε να ξεφύγει λέγοντας πως… δεν εξήγγειλε δα και τον σοσιαλισμό!
Οι διαφορές με το παρελθόν είναι ορατές δια γυμνού οφθαλμού. Για παράδειγμα, ο Μητσοτάκης ποτέ δεν θα έλεγε αυτό που ακούσαμε στην Θεσσαλονίκη, τον Σεπτέμβριο του 2016, από τον Αλέξη Τσίπρα: «Από θέαμα, δεν έχετε παράπονο. Στο πρώτο εξάμηνο παίζαμε με φαντεζί ομάδα, σε υπονομευμένο τοπίο και με στημένη διαιτησία. Τώρα στην άμυνα είναι ο Τσακαλώτος, είμαι αισιόδοξος».
Φαντεζί ομάδα με Βαρουφάκη που μας έστειλε κατευθείαν στο τρίτο μνημόνιο!
Μετά το 2019, οι υποσχέσεις της Θεσσαλονίκης γίνονταν κάθε χρόνο πράξη.
Μετά από ακριβώς μια δεκαετία όπου τον πρώτο λόγο είχαν ο λαϊκισμός και οι κάθε λογής φαντεζί ομάδες…
Με λίγα λόγια, χορτάσαμε από φαντεζί ομάδες και ψέματα Θεσσαλονίκης.
*Η Σοφία Βούλτεψη είναι Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος
