Λιτότερη του αναμενόμενου ήταν η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Γιώργου Παπανδρέου για την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ, καθώς είχαν προηγηθεί φήμες ότι θα έκανε την ανακοίνωση με φόντο την Ακρόπολη. Ευτυχώς, καθώς οι ισχυροί συμβολισμοί καταβαραθρώνουν όταν το περιεχόμενο τους υπονομεύει.
Αυτό τουλάχιστον το έμαθε με σκληρό τρόπο: Είχε διαλέξει το ακριτικό Καστελόριζο για να αναγγείλει την υπαγωγή μας στην Τρόικα, ευελπιστώντας ότι το ειδυλλιακό σκηνικό θα υποδήλωνε μια πατριωτική πράξη. Το σκηνικό δεν τον προφύλαξε από το να γίνει (άδικα έστω, δεν είναι του παρόντος) ο «απόκληρος», της πολιτικής ζωής, αυτός ένας «πρίγκηπας» της πολιτικής ιστορίας.
Τώρα επανέρχεται σε μια διαδικασία που δεν προσιδιάζει στη θέση του. Πρώην Πρωθυπουργός, πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, δεν αποσύρεται ώστε να επαναπαυθεί στις τιμές που προσδίδει η αύρα του πρώην αρχηγού, στον σεβασμό που προσχηματικά ή όχι, απολαμβάνουν οι υπόλοιποι ιδιωτεύοντες αρχηγοί, και αναγορεύονται ως δήθεν «εγγυητές της ενότητας» της παράταξης.
Εισέρχεται στην αρένα, χωρίς να είναι εύκολη η ανάγνωση των βαθύτερων αιτιών της κίνησής του. Το να είναι ωθούμενος από επιχειρηματικά συμφέροντα που ευνοούν τη μελλοντική κυβερνητική σύμπηξη ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ ενάντια στη ΝΔ του Μητσοτάκη, όπως κάποια τρέχουσα υποψία διαδίδει, είναι ένα ενδεχόμενο αλλά δεν γίνεται εύκολα αποδεκτό. Τουλάχιστον δεν γίνεται αποδεκτό ως συνειδητή κίνησή του.
Το πιο πιθανό (πάντα ως πιθανολόγηση) είναι η υπαρξιακή του ανάγκη να δικαιωθεί για τις επιλογές του, που τον κατέστησαν εξοβελιστέο από το πολιτικό σύστημα. Κατέληξε αψυχολόγητα με ένα κόμμα 2,47% στις πρώτες εκλογές του 2015, και μετά το εκλογικό στραπάτσο, στις δεύτερες δεν τόλμησε καν να εκτεθεί.
Αναγνωρίζουμε στον κ. Παπανδρέου ένα - κάποιο δίκιο. Όλοι οι υπόλοιποι που φόρεσαν τη λεοντή του γενναίου αντιμνημονιακού αγωνιστή, που είτε έκαναν ταμπούρι τους τα «Ζάππεια», είτε τις πλατείες της αγανάκτησης με όπλα τις κρεμάλες, ακολούθησαν τον δρόμο που αυτός χάραξε. Έγιναν εξουσία, έγιναν Πρωθυπουργοί και στη συνέχεια μνημονιακοί, ενώ ο ίδιος παραγκωνισμένος και περιφρονημένος στη σκιά, έμεινε ο μόνος αδικαίωτος, και στόχος στις κατάρες του χύδην όχλου.
Ωστόσο, διάλεξε τον χειρότερο τρόπο για την επιδίωξη δικαίωσης. Κατ’ αρχήν ένα τόπο καθόλου σίγουρο. Το «βαθύ» ΠΑΣΟΚ είναι ένας είδος «φυλής», έχει συνεκτικότητα, αλλά επιλέγει τον αρχηγό που θα της δώσει τη νίκη. Φάνηκε στη διαμάχη για την αρχηγία Σημίτη- Άκη. Η πασοκική «αγωνιστική» καρδιά τους ήταν με τον Άκη, αλλά Πρόεδρο ανέδειξαν τον Σημίτη στον οποίο έβλεπαν ότι έχει προοπτικές νίκης.
Ο Γιώργος με τα απομεινάρια του 2,47% στις εκλογές του 2015, ποια προοπτική νίκης μπορεί να υποσχεθεί; Σαφώς έχει μαζί του τμήματα του παλιού ΠΑΣΟΚ από το στελεχικό δυναμικό, από τον συνδικαλιστικό τομέα και την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά είναι στρατηγοί χωρίς στράτευμα. Οι πολλοί αυτού του κλίματος έχουν πάει ΣΥΡΙΖΑ.
Η επανεκλογή του δεν είναι σίγουρη, και μια νέα αποτυχία δεν θα αμαυρώσει μόνο τον ίδιο. Θα αμαυρώσει και το όνομα που κουβαλά ως αχθοφόρος, ένα όνομα που πέρασε ως νικηφόρο στην ιστορία.
Αλλά και να νικήσει, έχει χάσει τα εχέγγυα να ξανακάνει «μεγάλη τη δημοκρατική παράταξη» όπως είπε. Η ευκαιρία του δόθηκε πολλαπλώς. Τη μια έπαιξε μαζί της με τα νεωτεριστικά του κόλπα και την ψήφο ενός εκατομμυρίου πολιτών που τον κατέστησε απόλυτο «φεουδάρχη», έχοντας τη δυνατότητα να ξεπερνάει χωρίς να δίνει λογαριασμό, τα εκλεγμένα όργανα του κόμματος. Την άλλη με το 44% στις εκλογές του 2009.
Ως Πρωθυπουργός τις σπατάλησε αστόχαστα, σε μια πυρετική «διαβουλευτική δημοκρατία» που ουδέν αποτέλεσμα παρήγαγε. Συχνά μείωνε και τον ίδιο, μια οι ωραίες γενικόλογες και οραματικές απόψεις του, δεν συμβάδιζαν με την πρακτική δυνατότητα που απαιτούσε το κυβερνάν (τι να πρωτοπούμε; Μόνο ένα: Όταν κάνεις ανασχηματισμό μετά τα μεσάνυχτα λες και μας κήρυξε πόλεμο η Τουρκία, δεν σου αναγνωρίζει ο λαός δυναμισμό. Μάλλον ειρωνικό μειδίαμα προκαλείς).
Ακόμη και αν νικήσει όμως, θα γίνει πρόεδρος ενός κόμματος του 8%. Όντας δοκιμασμένος, είναι φύσει αδύνατο να εμφυσήσει τον ζωογόνο ενθουσιασμό που χρειάζεται η παράταξή του ώστε να γίνει «μεγάλη και ισχυρή, πρωταγωνιστής και πάλι των εξελίξεων». «Η γιορτή δημοκρατίας» στην οποία προσκάλεσε χθες μάλλον βαριεστημένο ραντεβού θα είναι).
Άλλωστε o κ. Παπανδρεου δικαίως ή όχι, εγείρει υποψίες με την αμέσως επόμενη φράση της ανακοίνωσής του, που επιδέχεται πολλών ερμηνειών: Να γίνει η παράταξη «καταλύτης για την διαμόρφωση μιας προοδευτικής πρότασης διακυβέρνησης»!
Ναι, τα έλεγε και η Φώφη, όμως η Φώφη συγκρουόταν ενίοτε και με το λαϊκίστικο μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ, και περιχαράκωσε το ΚΙΝΑΛ απέναντί του. Από τον Γιώργο δεν ακούστηκε τόσα χρόνια μια αιχμηρή κουβέντα για όσους τον έλεγαν Πινοσέτ και προδότη. Για όσους τον ήθελαν στην «Πηγάδα». Ούτε ακούστηκε καταδικαστική φράση για τα ορφανά του, που αυτός τα ανέδειξε, και αυτομόλησαν στον ΣΥΡΙΖΑ για να απολαύσουν θέσεις εξουσίας.
(Υποθετικά, επειδή ακούγεται ως σενάριο, να τα φέρει πίσω, είναι ο σίγουρος τρόπος διάλυσης του κόμματος).
Τον τελευταίο καιρό, αχνά και με… αιδημοσύνη, αναφερόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ μιλάει απλώς για «συντήρηση». Πως θα πείσει και ποιους, αυτός που θα έπρεπε να είναι ο κατεξοχήν πολιτικός τους εχθρός (ναι όχι «αντίπαλος», τον καταρράκωσαν τόσο, που μόνο η λέξη «εχθρός» ταιριάζει), ότι αν ευνοήσουν τα εκλογικά ποσοστά, δεν θα παραδώσει το κόμμα του άθυρμα στη βουλιμική εξουσιαστική αδημονία του ΣΥΡΙΖΑ, που υπόσχεται ότι «την άλλη φορά να είναι αλλιώς»;