Η τεράστια αδυναμία μας σήμερα είναι ότι, "αναζητούμε λύσεις στα προβλήματά μας παντού αλλού, εκτός από εκεί που βρίσκονται: Μέσα μας…" υπογραμμίζει ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς σε άρθρο του στην ομογενιεακή εφημερίδα Εθνικός Κύρηκας, με αφορμή την διοργάνωση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία θα αρχίσει τις εργασίες της στην Κρήτη την ημέρα της Πεντηκοστής.
Στο άρθρο με τίτλο «Η Ορθοδοξία και οι Οικουμενικές Αξίες του Ελληνισμού», ο κ. Σαμαράς συγχαίρει τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, καθώς και την τοπική Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης για την υλοποίηση της Πανορθόδοξης συναντήσεως και τονίζει πως η Ορθοδοξία παρέλαβε το δημοκρατικό πνεύμα από τον Ελληνισμό και οργανώθηκε με το Συνοδικό σύστημα.
Ακολουθεί το άρθρο του κ. Σαμαρά στην εφημερίδα Εθνικός Κύρηκας:
Αξίες και Ιδανικά όπως η Ελευθερία, η Δικαιοσύνη, η Γενναιότητα, η Υπευθυνότητα και η Εντιμότητα, υπήρξαν σε όλους τους λαούς και σε όλους τους πολιτισμούς…
Εκείνο που καθιστά τον Ελληνικό Πολιτισμό ιδιαίτερο και μοναδικό, είναι ότι αυτές τις αξίες και τα ιδανικά, όχι μόνο τις ανέδειξε, αλλά και τις ιεράρχησε και τις συνέθεσε σε «συστήματα» για την οργάνωση των ανθρωπίνων κοινωνιών και την υπόσταση των ανθρωπίνων σχέσεων.
–Η έννοια της Δημοκρατίας, συνέθεσε την Ελευθερία, τη Δικαιοσύνη και την Ευθύνη του ατόμου, μέσα στην κοινωνία.
–Η έννοια της Αρετής, συνέθεσε τις διαφορετικές ιδιότητες (Εντιμότητα, Ακεραιότητα, Γενναιότητα), που δίνουν ηθική διάσταση στο «άτομο», μέσα από τις σχέσεις του με άλλα άτομα, και το καθιστούν «πρόσωπο»…
–Η έννοια της Αξιοπρέπειας, συνέθεσε διαφορετικές αρετές του «προσώπου», ώστε να μπορεί να ισορροπεί με τον εαυτό του, να κερδίζει το σεβασμό των άλλων, αλλά και τον αυτοσεβασμό του.
Γιατί μια κοινωνία «ελευθέρων προσώπων» δεν μπορεί να υπάρξει και να αναπτύσσεται, χωρίς τον αυτοσεβασμό καθενός ξεχωριστά και τον σεβασμό όλων προς όλους.
Έτσι λοιπόν, η έννοια της Δημοκρατίας, στο πολιτικό επίπεδο, η έννοια της Αρετής, των «ενάρετων προσώπων» στο κοινωνικό επίπεδο και η έννοια της Αξιοπρέπειας και της ισορροπίας στο δια-προσωπικό επίπεδο, συνέθεσαν μια ολόκληρη κοσμοθεωρία, που τελικά άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι άνθρωποι τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους, το νόημα της ζωής τους και τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους.
Αυτή η κοσμο-αντίληψη που γεννήθηκε στην Ελλάδα της αρχαιότητας, μπολιάστηκε στη συνέχεια με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού.
Οι μεγάλοι Πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας αξιοποίησαν την ελληνική κλασσική παιδεία τους για να διατυπώσουν τα δόγματα της Πίστεως και να υμνήσουν τον αληθινό Θεό με εκπληκτική εκφραστική και υμνογραφική δεινότητα.
Στο σημείο αυτό αξίζει να θυμηθούμε τις διαπιστώσεις ενός Αγίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, του Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, ο οποίος μόνασε στην Αίγινα τον 20ό αιώνα. Έγραψε σχετικά με τη συνάντηση Χριστιανισμού και Ελληνισμού (τα παραθέτω σε νεοελληνική απόδοση):
«… Έλληνες και Φιλοσοφία είναι έννοιες αξεχώριστες. Αυτό μαρτυρεί και ο Απόστολος Παύλος όταν αναφέρει: «Οι Έλληνες αναζητούν με πάθος τη σοφία». Γιατί ο Έλληνας είναι πραγματικά γεννημένος για να φιλοσοφεί, επειδή είναι γεννημένος για να διδάσκει την ανθρωπότητα. Αλλά, αν η ταυτόσημη με τον Έλληνα φιλοσοφία είναι η παιδαγωγός, ο οδηγός προς τον Χριστιανισμό, πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο Έλληνας, πλασμένος φιλόσοφος, είναι και πλασμένος Χριστιανός. Είναι πλασμένος να γνωρίσει την αλήθεια και να την διαδίδει στα άλλα έθνη».
Η Ορθοδοξία παρέλαβε το δημοκρατικό πνεύμα από τον Ελληνισμό και οργανώθηκε με το Συνοδικό σύστημα. Είναι, λοιπόν, ιδιαίτερη η χαρά μας για τη διοργάνωση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία θα αρχίσει τις εργασίες της στην Κρήτη τη συμβολική ημέρα της Πεντηκοστής.
Οφείλω, λοιπόν, να συγχαρώ τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και τους συνεργάτες του καθώς και την τοπική Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης για την υλοποίηση αυτής της Πανορθόδοξης συναντήσεως.
Πολύ εύστοχα η Εκκλησία της Ελλάδος στην πρόσφατη Εγκύκλιο της για την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο παρατηρεί:
« Πολλά χρόνια οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες διαπίστωναν ότι είναι αναγκαίο να συγκληθεί η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος για να επιλυθούν διάφορα χρονίζοντα εκκλησιαστικά θέματα που απασχολούν τις κατά τόπους Εκκλησίες. Η Ορθόδοξη Εκκλησία πάντοτε διασκέπτεται συνοδικώς για τη λύση διαφόρων δογματικών, εκκλησιαστικών, κανονικών και ποιμαντικών θεμάτων».
Χωρίς Πίστη στον Άνθρωπο και Αγάπη για τον Άνθρωπο, τίποτε απ' όσα κάνουμε δεν έχει νόημα, τίποτε δεν μπορεί να κρατήσει τις κοινωνίες ενωμένες, τίποτε δεν μπορεί να αποκαταστήσει τη δυναμική Ισορροπία Ελευθερίας και Δικαιοσύνης.
Χωρίς Πίστη στο Θεό της Αγάπης, ο άνθρωπος δεν μπορεί να αγαπήσει τον πλησίον του, ούτε να σεβαστεί τον εαυτό του. Ούτε να βρει την Ισορροπία του και το νόημα της ύπαρξής του.
Σήμερα, όλοι οι άνθρωποι – και ως πρόσωπα και ως λαοί – όποιαν ιστορία κι αν έχουν, σε όποια θέση κι αν βρίσκονται, όποιον πολιτισμό κι αν έχουν δημιουργήσει, όποια ταυτότητα κι αν έχουν διαμορφώσει ανά τους αιώνες, αυτές τις αλήθειες ψάχνουν, αυτές είναι οι αγωνίες τους, αυτές τις ισορροπίες αναζητούν.
Βιώνουν τις Οικουμενικές αξίες του Ελληνισμού, και μέσα απ' αυτές διαμορφώνουν το παρόν και το μέλλον τους.
Ο Ελληνισμός ως πολιτιστική ταυτότητα αρχών, αξιών και προταγμάτων, είναι πλέον η «πνευματική κιβωτός» ολόκληρης της Ανθρωπότητας. Πράγμα που οι περισσότεροι σύγχρονοι Έλληνες, ούτε το έχουμε συνειδητοποιήσει, ούτε το έχουμε αξιοποιήσει. Καμιά φορά ούτε που το υποψιαζόμαστε καν…Αυτή είναι η μεγάλη μας δύναμη για το Μέλλον.
Κι αυτή είναι η τεράστια αδυναμία μας σήμερα: Αναζητούμε λύσεις στα προβλήματά μας παντού αλλού, εκτός από εκεί που βρίσκονται: Μέσα μας…
Ψάχνουμε την αλήθεια παντού αλλού, εκτός από εκεί που υπάρχει: Στην Οικουμενική Παράδοση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Στην οποία έχουν προσχωρήσει πλέον πολλοί λαοί…
Τη στιγμή που ο σύγχρονος Ελληνισμός θα αφυπνιστεί και θα βρει τον εαυτό του, θα κατορθώσει θαυμαστά επιτεύγματα.
Όπως το μπορεί και όπως του αξίζει…
Αντώνης Σαμαράς
Ιούνιος 2016
