«Η Κυβέρνηση καθυστερεί – δειλιάζει – αγνοεί» τόνισε ο Σταύρος Θεοδωράκης στην ομιλία του στο Διεθνές Συνέδριο Greece Forward II με θέμα το προσφυγικό, τονίζοντας παράλληλα διοικητικά και λειτουργικά επικρατεί χάος. Ο επικεφαλής του Ποταμιού, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι οι συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων είναι κάκιστες, οι έλεγχοι αργοί και οι επαναπροωθήσεις σχεδόν ανύπαρκτες, επιρρίπτοντας ευθύνες στους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αλλά και τους Ευρωπαίους, οι οποίοι δεν έχουν κάνει όσα τους αναλογούν.
«Στο Χαλέπι έχει ηλεκτρισμό, στη Σούδα όμως όχι» τόνισε κάνοντας αναφορά στο πανό που «σηκώθηκε» στον καταυλισμό της Χίου, ενώ επανέλαβε τις 7 προτάσεις του Κινήματος μέτρα στήριξης των νησιών που έχουν υποστεί μεγάλες οικονομικές ζημιές λόγω των προσφυγικών κυμάτων.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης ζήτησε από την Ευρώπη να σταματήσει να βάζει εμπόδια στις μετεγκαταστάσεις και να επισπεύσει την αποστολή ειδικευμένου προσωπικού, να χτιστεί ένα κλίμα συνεργασίας πάνω στα συμφωνηθέντα με την Τουρκία αλλά και να αναλάβει επιτέλους η Κυβέρνηση τις ευθύνες της απέναντι στις αβοήθητες τοπικές κοινωνίες.
Προτεραιότητα και προτάσεις - Συνθήκες διαβίωσης
«Χτες αναρτήθηκε ένα πανό στον καταυλισμό της Σούδας στη Χίο στα αγγλικά: «Στο Χαλέπι έχει ηλεκτρισμό εμείς όχι». Δεν έχουν ρεύμα ούτε θέρμανση. Κανείς μας δεν πρέπει να είναι περήφανος. Αλλά και κάποιοι πρέπει να ντρέπονται. Πρέπει να τους βρούμε και οι ευθύνες να αποδοθούν.
Κυρίες και κύριοι, αντιπροσωπείες του Ποταμιού έχουν επισκεφθεί 14 χώρους φιλοξενίας προσφύγων & μεταναστών, θεσμοθετημένους ή άτυπους – στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι κάτω του ανεκτού. Μόνο σε μία δομή στεγάζονται όλοι σε οικήματα και καθόλου σε σκηνές ή κοντέινερ. Η δομή είναι αυτή της Μυρσίνης Ηλείας, πραγματικά πρότυπο λειτουργίας. Ο τοπικός Δήμαρχος αξιοποίησε μία εγκαταλειμμένη τουριστική μονάδα και φιλοξένησε οικογένειες Σύριων, 151 ανθρώπους με μία υποδειγματική συνεργασία τοπικής αυτοδιοίκησης και εθελοντών.
Κάποιοι προτιμούν να κρατούν κλειστά τα εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα παρά να μένουν σε αυτά πρόσφυγες και μετανάστες. Και αυτοί οι κάποιοι είναι υπουργοί της κυβέρνησης.
Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κως. Βρίσκονται εγκλωβισμένοι 9.885 άνθρωποι, σε δομές με χωρητικότητα 5460 θέσεων, δηλαδή σχεδόν οι διπλάσιοι από όσους χωράνε (τα ανεπίσημα στοιχεία μιλούν για περισσότερους από 12.000 ανθρώπους). Οι ελληνικές αρχές αργούν στην καταγραφή λόγω έλλειψης προσωπικού και υπηρεσιών και διότι οι Ευρωπαίοι δεν τους θέλουν. Εξονυχιστικοί έλεγχοι και διασταυρώσεις γίνονται για να κωλυσιεργήσουν. Δεν γίνονται πλέον επαναπροωθήσεις στην Τουρκία. Μετά το πραξικόπημα, ο Ερντογάν απέσυρε τους Τούρκους παρατηρητές και σήμερα το σύστημα επαναπροωθήσεων ουσιαστικά δεν λειτουργεί. Πέραν των συνθηκών διαβίωσης, το βασικότερο πρόβλημα είναι η καθυστέρηση στην παραλαβή αιτημάτων διεθνούς προστασίας (ασύλου). Η κυβέρνηση παραπονείται ότι η ΕΕ υποσχέθηκε να στείλει στην Ελλάδα 400 αξιωματούχους, ώστε να συνδράμουν στο έργο της ελληνικής υπηρεσίας ασύλου, έφτασαν δε μόλις 40. Όσοι δεν έρχονται - ή και όσοι είναι εδώ αλλά πλέον μας εγκαταλείπουν – επικαλούνται λόγους προσωπικής ασφάλειας, μετά τα τελευταία επεισόδια στα νησιά. Προτείνεται η μετακίνηση υπαλλήλων από άλλες υπηρεσίες (π.χ. Διευθύνσεις Αλλοδαπών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων), για όσο διάστημα απαιτηθεί.
Σε σύνολο περίπου 20.000 παιδιών λιγότερα από 1.500 παρακολουθούν μαθήματα στα λεγόμενα «ειδικά τμήματα» των σχολικών μονάδων. Όλα τα προσφυγόπουλα είναι και δικά μας παιδιά. Όσα παιδιά έχουν γνώση της μαθησιακής διαδικασίας, μπορούν να ενταχθούν στα σχολεία της γειτονιάς τους. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να γίνουν σχολεία ''των δρόμων”, μέσα στους καταυλισμούς. Προσεγγίζεις τις κλειστές κοινωνίες όχι με όρους αυταρχισμού, «φέρε το παιδί σου να το πάω στο σχολείο», αλλά φέρε το παιδί σου εδώ δίπλα σε ένα τροχόσπιτο, σε μια σκηνή, που μπορεί να το παρακολουθείς. Και όταν τα παιδιά αυτά σταθούν στα πόδια τους και πούνε «ναι μπορώ, ναι θέλω» και πειστεί και ο γονέας, τότε το παιδί να πάει στο σχολείο. Δεν θέλω πέντε παιδιά από όλο τον καταυλισμό σε ένα σχολείο. Θέλω και τα 100 παιδιά του καταυλισμού να έρθουν σε επαφή με τα ελληνικά γράμματα. Αυτή θα είναι η νίκη μας.
Η κυβέρνηση καθυστερεί – δειλιάζει – αγνοεί. Χάος. Διοικητικά και λειτουργικά επικρατεί χάος. Κανένας συντονισμός: Αν βάλετε στο google ένα δύο βασικά ερωτήματα που θα έβαζε κάθε πρόσφυγας ή μετανάστης θα πάρετε απαντήσεις από τρία υπουργεία, δύο γενικές γραμματείες. Και με εξαίρεση τη γραμματεία που έστησε ο κ. Μουζάλας (μπράβο του που οι πληροφορίες υπάρχουν σε 18 γλώσσες ) στα υπόλοιπα η πληροφόρηση και η βοήθεια στο μετανάστη είναι άχρηστη. Μπορούμε να μιλάμε για συντονισμό όταν χιλιάδες ζουν σε αντίσκηνα μέσα στο χειμώνα και μόλις πρόσφατα ξεκίνησαν διαδικασίες προμήθειας θερμαντικών σωμάτων; Γιατί δεν αξιοποιήθηκαν όπως έχουμε προτείνει εδώ και ένα χρόνο τα άδεια στρατόπεδα , με λιγότερο κόστος και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες;
Πολλά χρήματα - ελάχιστο έργο - καμία αξιολόγηση. Έρχονται πληροφορίες για συγκοινωνούντα δοχεία πρώην στελεχών αυτής της Κυβέρνησης με μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αρκετά έγιναν με τα κέτερινγκ και τα ξενοδοχεία πολιτικών φίλων της συγκυβέρνησης. Και με τους εργολάβους που πληρωνόντουσαν για να δουλεύει ο στρατός. Έχουμε κάνει σχετικές αποκαλύψεις στην Βουλή για το hot spot της Χίου. Επίσης, μετά τη σύσταση του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, υφίσταται κυριολεκτικά χάος στη διάρθρωση και τις αρμοδιότητες των υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών και του νεοσύστατου Υπουργείου. Το Ποτάμι δεν δίστασε εξ αρχής να στηρίξει τον κ. Μουζάλα. Ακόμη και προσωπικά τον ίδιο (Μακεδονικό).
Σταματήστε να φτιάχνετε συμβούλια και συντονίστε κεντρικά αυτή τη μεγάλη προσπάθεια. Όταν το Ποτάμι από το 2015 ζήτησε να υπάρξει υπουργείο Μετανάστευσης με αυξημένες ευθύνες και αρμοδιότητες η Κυβέρνηση μας κατηγορούσε ότι κινδυνολογούσαμε. Τώρα πρέπει να δουλέψουν με σχέδιο και αξιολόγηση. Συντονισμένα , σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Α) Ευρώπη. Να σταματήσουν να βάζουν εμπόδια στις μετεγκαταστάσεις και να επισπεύσουν την αποστολή ειδικευμένου προσωπικού. Η Ευρώπη δυστυχώς απέτυχε στη Συριακή κρίση και απέτυχε να διαφυλάξει συντεταγμένα τα σύνορά της. Τα τείχη που ύψωναν η μία χώρα μετά την άλλη ήταν ο πολιτικός ευτελισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι 28 γραμμές για το μεταναστευτικό μπορεί να σημάνουν και το τέλος της.
Β) Τουρκία. Το θερμό κλίμα , οι λεονταρισμοί και οι τσάμπα μαγκιές δεν διευκολύνουν τις επαναπροωθήσεις. Χρειάζεται να χτιστεί ένα κλίμα συνεργασίας πάνω στα συμφωνηθέντα.
Τοπικές κοινωνίες
Έγιναν τραγικά λάθη από την Κυβέρνηση. Το γεγονός ότι οι αντιδράσεις καταγγέλλονταν συλλήβδην ως χρυσαυγίτικες ήταν το μεγάλο της λάθος. Έβαλε τη Χρυσή Αυγή στο παιχνίδι. Μην κοροϊδευόμαστε:
Με λέξεις όπως «ρατσιστής» ή «ξενοφοβικός» δεν μπορείς να παρακάμψεις υπαρκτά προβλήματα. Οι άνθρωποι αυτοί είδαν τη ζωή τους να αλλάζει. Δεν γίνεται να τους αναγκάζουμε να πάρουν όλο το φορτίο.
Ζητήσαμε την υποχρεωτική ανάθεση του 50% των προμηθειών και κατασκευών στις τοπικές επιχειρήσεις. Το Ποτάμι από το Φθινόπωρο έχει προτείνει μέτρα στήριξης των νησιών που έχουν υποστεί μεγάλες οικονομικές ζημιές λόγω των μεταναστευτικών και προσφυγικών κυμάτων. Αντίστοιχες αρνητικές επιπτώσεις έχουν υπάρξει και στις οικονομίες παραμεθόριων περιοχών (Ειδομένη, Διδυμότειχο κα).»