Η τουριστική σεζόν δεν απέχει παρά ελάχιστους μήνες. Και η κυβέρνηση υπόσχεται να μην ξαναζήσουμε εικόνες όπως οι περυσινές, με τραμπουκισμούς σε βάρος των λουόμενων, κατειλημμένες παραλίες από ξαπλώστρες, ελεγκτικούς μηχανισμούς να κάνουν τα στραβά μάτια και Δημάρχους να μην ιδρώνει το αυτί τους.
Το νομοσχέδιο του υπ. Εθνικής Οικονομίας που ψηφίζεται αύριο στη Βουλή έχει αυτόν ακριβώς το στόχο, να δυσκολέψει τη ζωή των καταπατητών και να διευκολύνει την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στις παραλίες που εκ του νόμου ορίζονται ως ελεύθερες, αλλά ήταν κατειλημμένες από «καντινάρχες» και «ομπρελάδες».
Είναι προσωπικό στοίχημα του Κ. Χατζηδάκη να μην επαναληφθεί η κατάσταση πέρυσι το καλοκαίρι, που έφτασε στο απροχώρητο, εξέθρεψε την αγανάκτηση, οδήγησε στο περίφημο «κίνημα της πετσέτας», που δεν θα μπορούσε να αγνοηθεί χωρίς πολιτικό κόστος, και ενώ το κράτος εντόπισε εν συνεχεία πάνω από 1.700 παραβάσεις πανελλαδικά.
Τους «ομπρελάδες» μπορεί να τους τιμώρησε, ωστόσο παραμένει άγνωστο τι συνέβη με όλους εκείνους τους επίορκους δημοσίους υπαλλήλους που από σκοπιμότητα ή αδιαφορία, άφηναν να γιγαντώνεται η συγκεκριμένη παρανομία. Το ίδιο και οι εκλεγμένοι τοπικοί άρχοντες που είτε από αδυναμία είτε από εκλογική σκοπιμότητα, έκαναν τα στραβά μάτια. Το ερώτημα δηλαδή είναι τι απέγινε με τα γενεσιουργά αίτια που δημιούργησαν το «κίνημα της πετσέτας».
Τώρα, για τους παραπάνω λόγους, η κυβέρνηση επιχειρεί να σπάσει το χρόνιο απόστημα των συναλλαγών μεταξύ γνωστών και τοπικής αυτοδιοίκησης και το παιχνίδι φεύγει από τα χέρια των Δήμων, οι οποίοι ωστόσο θα συνεχίσουν να εισπράττουν το 60% των εσόδων.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι οι δημοπρασίες για την παραχώρηση των θέσεων θα γίνονται ηλεκτρονικά και κυρίως κεντρικά, από την Κτηματική Υπηρεσία, όχι από τους ΟΤΑ, δίνοντας τέλος σε εικόνες, όπως οι περυσινές, όπου άνθρωποι του επιχειρηματία που δεν ήθελε να καταλήξουν οι θέσεις σε «λάθος χέρια», παρακολουθούσαν συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της Ρόδου.
Ο χρόνος όμως πιέζει. Ειδικά για φέτος, οι ηλεκτρονικές δημοπρασίες πανελλαδικά πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ως τα τέλη Μαίου (έως 31 Μαρτίου από του χρόνου), ωστόσο και πάλι οι διαδικασίες πρέπει να τρέξουν χωρίς κωλυσιεργία και συντονισμένα, ώστε να μην χαθεί η σεζόν.
Και κυρίως για να μη δοθεί «πάτημα» σε όσους θέλουν να παρανομήσουν, προκειμένου να επαναλάβουν τη μόνιμη επωδό πολλών καταπατητών τα τελευταία χρόνια, ότι δεν πρόλαβαν να συνάψουν τη σχετική σύμβαση και γι' αυτό γέμισαν την παραλία με ξαπλώστρες, έστω και χωρίς σύμβαση.
Ταυτόχρονα, τα πρόστιμα μεγαλώνουν, θα φτάνουν το 4πλάσιο του ενοικίου και κυρίως θα βεβαιώνονται εντός 24ωρου από την Εφορία, αντί για μετά από εβδομάδες όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, δίνοντας περιθώριο στον καταπατητή να προσφύγει δικαστικά και υπονομεύοντας έτσι το ίδιο το μέτρο.
Στο παιχνίδι μπαίνει το φόβητρο της άμεσης σφράγισης, οι έλεγχοι με drones σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, εισάγονται όρια εμβαδού και ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των παραχωρησιούχων, το πλαίσιο εκσυγχρονίζεται, και όπως είπαμε οι δημοπρασίες για τις θέσεις θα γίνονται κεντρικά, με στόχο να αυξηθεί η διαφάνεια.
Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι μπορεί να αυξηθεί ο ανταγωνισμός, να μπουν στο παιχνίδι και επιχειρηματίες που μέχρι τώρα το απέφευγαν, και να συμμετάσχουν στη δημοπρασία, αφήνοντας ενδεχομένως εκτός, ισχυρά τοπικά συμφέροντα τα οποία χρόνια τώρα, έχουν πάρει θέσεις γύρω από τις παραλίες.
Ισχυρό ρόλο στη διαφύλαξη του νέου τοπίου θα έχουν και οι πολίτες. Σκανάροντας το QR-code, με τον κώδικα της παραχώρησης, που ο επιχειρηματίας θα οφείλει να έχει αναρτημένο σε ευκρινές σημείο, κάθε πολίτης θα μπορεί να δει το διάγραμμα του παραχωρούμενου αιγιαλού και να υποβάλει άμεσα καταγγελία αν διαπιστώσει παρανομίες.
Γίνεται δηλαδή και ο ίδιος ελεγκτής, θωρακίζοντας έτσι το θεσμοθετημένο του δικαίωμα. Καλείται να προστατεύσει και ο ίδιος το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης στην παραλία που του δίνει ο νόμος, γι’ αυτό και αποκτά ένα εργαλείο.
Καθιερώνονται επίσης οι «απάτητες παραλίες», (κατά το μοντέλο των «απάτητων βουνών»), με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στο ποιες θα οριστούν ως τέτοιες. Εδώ είναι πολύ πιθανό να δούμε διαμαρτυρίες, αφού αφορούν τμήματα του αιγιαλού μέσα σε οικότυπους που προστατεύονται από τη νομοθεσία, με σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, που όμως κάθε χρόνο γεμίζουν με ξαπλώστρες.
Και πάλι όμως, το ισχυρότερο μέτρο είναι το φόβητρο του προστίμου, το οποίο θα είναι 4πλάσιο του μισθώματος που αντιστοιχεί στην επιπλέον έκταση που θα έχει καταληφθεί. Πάρτε για παράδειγμα τη Μύκονο και τις περυσινές τιμές εκκίνησης. Ένα ποσό 144.000 ευρώ, δηλαδή το 4πλάσιο της περσινής τιμής έναρξης δημοπρασίας για 300 τετραγωνικά σε δημοφιλή παραλία του νησιού (ή 288.000 ευρώ σε περίπτωση υποτροπής), δεν είναι αμελητέο.
Κυρίως επειδή θα βεβαιώνεται από την Εφορία εντός 24 ωρών από την επίδοσή του, όχι όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, όπου μπορεί να περνούσαν και εβδομάδες. Στο μεταξύ ο καταπατητής είχε υποβάλει εξώδικο συμβιβασμό ή είχε καταφύγει σε ένδικα μέσα, ένα καθεστώς που τελειώνει, σύμφωνα με το νομοσχέδιο. Ακόμη και να υποβάλει ένσταση ο υπαίτιος, η πληρωμή του προστίμου θα «τρέχει» από τη στιγμή που διαπιστώθηκε η παράβαση, και κάθε ημέρα που περνά, χωρίς να το πληρώνει, η επιβάρυνση θα μεγαλώνει.
Το νομοσχέδιο ψηφίζεται σήμερα και το μεγάλο ερώτημα, όπως με κάθε νόμο στην Ελλάδα, είναι σε ποιο βαθμό θα εφαρμοστεί. Αν αυτό συμβεί, τότε φέτος το καλοκαίρι μάλλον δεν θα ξαναδούμε το «κίνημα της πετσέτας» υπέρ των ελεύθερων παραλιών, αυτών που μέχρι πέρυσι ήταν καταπατημένες από «καντινάρχες» και «ομπρελάδες» , υπό την ανοχή της διαχρονικής παραλυσίας και της ένοχης σιωπής, των ελεγκτικών μηχανισμών του ελληνικού κράτους.
Διότι το μεγάλο πρόβλημα των ελληνικών κυβερνήσεων δεν είναι οι νόμοι, αλλά η διαχρονικότητα της διοίκησης να τους τηρεί με ευλαβική επιμονή.
